سود هر سهم در مدل TTM

از آنجایی که در آن تاریخ صورت مالی ۹ ماهه شرکت منتشر شده است, بنابراین برای محاسبه سود هر سهم(EPS) 12 ماهه گذشته بایستی به ۹ ماهه ۱۳۹۷ و ۳ ماهه چهارم(فصل زمستان) سال ۱۳۹۶ شرکت مراجعه کرد. همان‌طور که پیش از این نیز رؤیت شد پتروشیمی زاگرس در دوره ۹ ماهه ۱۳۹۷ سود هر سهم ۱۳۹۳۴ ریالی را محقق کرده سود هر سهم در مدل TTM است. بر طبق محاسبات ذیل نیز سود هر سهم فصل زمستان ۱۳۹۶ شرکت نیز معادل ۳۵۶۶ ریال بوده است.

روش TTM و نحوه محاسبه EPS و P/E با این روش

یکی از ابزارهای لازم برای موفقیت در بازارهای مالی، استفاده از تحلیل‌های بنیادی است و به منظور بهره‌مندی از آنها باید دانش مربوطه را فرا گرفت تا در نهایت به کمک تحلیل‌های بنیادی و سایر ابزارهای تحلیلی، بهترین نتیجه و سوددهی حاصل گردد.
در تحلیل بنیادی با مقایسه سود کنونی سهام با سود واقعی آن، سیگنال‌های مؤثری نصیب معامله‌گر خواهد شد. یکی از روش‌های بنیادی برای موفقیت در بازار سهام، محاسبه نسبت P/E و EPS است که در ادامه قصد داریم نحوه محاسبه این نسبت‌ها را به روش TTM بررسی نماییم؛ با ما همراه باشید.

TTM‌مخفف چیست؟

در واقع TTM از عبارت Trailing Twelve Months گرفته شده که این عبارت به معنا 12 ماه گذشته است. دلیل نام‌گذاری مدل TTM این است که برای محاسبه سوددهی در این مدل، نیازمند بررسی عملکرد 12 ماه اخیر از سهام موردنظر هستید. لازم به ذکر است که هر سهام در بورس عملکرد 3 ماهه خود را گزارش می‌کند و به همین علت برای محاسبه TTM در بورس نیازمند بررسی 4 دوره از عملکرد سهام خواهید بود.

معنی TTMدر بورس چیست؟

همان‌طور که پیش‌ از این نیز گفته شد در روش TTM، برای محاسبه سود سالیانه شرکت‌ها، اقدام به بررسی عملکرد 12 ماه اخیر از هر سهم می‌شود. پس از بررسی عملکرد این بازه زمانی، اطلاعاتی در رابطه‌ با ارزش ذاتی سهم به دست می‌آید که این اطلاعات در تصمیم‌گیری معامله‌گر برای خرید و فروش سهم تأثیرگذار خواهد بود. نتایجی که از روش TTM در بورس به دست می‌آیند، کاملاً واقعی بوده و حدس و گمانی در آن دخیل نیست چرا که اطلاعات وارد شده در این روش با بررسی 4 دوره 3 ماهه از عملکرد سهم به‌دست‌ آمده است.

مفهوم TTMدر بورس

کسانی که از روش TTM در بورس استفاده می‌کنند، در واقع به دنبال سود هر سهم در آینده هستند اما دستیابی به این مقدار سود در کنار شرایطی امکان‌پذیر خواهد بود؛ به این معنا که شرایط سوددهی آینده در سهم موردنظر ثابت فرض شود. اگر یک سهم در آینده سوددهی بیشتری را تجربه کند در واقع مقدار TTM بیشتری را دارد و این نشان‌دهنده آینده درخشان سهم موردنظر خواهد بود!

محاسبه سود شرکت‌ها از طریق مدل TTM

روش کاری شرکت‌های بورسی در گذشته به این صورت بود که هر شرکت پیش از آغاز سال مالی جدید، اقدام به ارائه پیش‌بینی‌هایی از سال مالی جدید می‌کرد و به‌این‌ترتیب اطلاعاتی کلی در اختیار سهامداران قرار می‌داد. هر سهامدار باتوجه‌به اطلاعات ارائه شده از شرکت، به محاسبه سود و زیان در سال آتی می‌پرداخت تا در نهایت به نتیجه‌گیری کلی برای خرید و یا فروش سهم موردنظر برسد.
ارائه این گزارشات یک مشکل اساسی داشت؛ اینکه تمامی نتایج به‌دست‌آمده از ارزش واقعی سهام بر اساس یک سری پیش‌بینی‌ها و حدس و گمان‌ها انجام می‌گرفت که این موضوع خود یک نقص به شمار می‌رفت اما در سال‌های اخیر، ارائه این گزارشات از جانب شرکت‌ها ممنوع شد تا در نهایت به روشی به نام TTM روی آورده شد.
در روش TTM با در اختیار داشتن اطلاعات و عملکرد کلی شرکت موردنظر در 1 سال گذشته، اقدام به محاسبه سود سهم می‌شود که البته این روش بر خلاف روش‌های دیگر، کاملاً واقعی و مطمئن هم خواهد بود.

تخمین EPS

به‌طورکلی مفهوم EPS را این‌گونه می‌توانیم شرح دهیم که به میزان سود خالص هر شرکت به‌ازای هر سهم، EPS گفته می‌شود که این تعریف خود گویای همه چیز است! برای اینکه یک شرکت سودآور تشخیص داده شود، از تخمین EPS استفاده می‌شود. همچنین اگر قرار باشد نسبت P/E محاسبه شود، به‌خوبی می‌توان از EPS برای محاسبه آن کمک گرفت چرا که E در هر دو رابطه به یک مفهوم خواهد بود.
به‌منظور تخمین EPS باید در ابتدا درآمد شرکت را در 1 سال گذشته محاسبه کرده و سپس مالیات را از آن کم کرد تا در نهایت با تقسیم سود خالص بر تعداد سهام شرکت، سود هر سهم برای شرکت به دست آید.

محاسبه P/E

نسبت P/E در واقع یک پارامتر برای تشخیص نسبت قیمت به در آمد است؛ به این معنا که با تقسیم قیمت سهام بر درآمد شرکت، می‌توان ارزش ذاتی سهم موردنظر را به دست آورد. به‌دست‌آوردن نسبت قیمت به در آمد یکی از مهم‌ترین ابزارهای کاربردی برای پی‌بردن به ارزش سهام در تحلیل بنیادی است.

محاسبه سود یک سهم به روش TTM

برای محاسبه سود یک سهم به روش TTM در ابتدا لازم است که به روش زیر عمل کنید:

1. صورت حسابی از عملکرد سهم را در 12 ماه اخیر در نظر بگیرید؛ برای مثال اگر در چهارمین ماه از سال هستید، باید اطلاعاتی از 4 ماه اخیر از سال جاری را به همراه 8 ماه آخر از سال گذشته در اختیار داشته باشید و سپس سود هر سهم را در دوره‌های گفته شده استخراج نمایید.
2. حال می‌توان گفت که سود هر سهم به روش TTM با سود هر سهم در 8 ماه انتهایی سال گذشته به‌علاوه سود هر سهم در چهار ماه اخیر، برابر خواهد شد . رابطه اخیر برای سود هر سهم در 8 ماه اخیر را این‌گونه می‌توان تعریف کرد که اگر سود هر سهم 12 ماه سال را از سود هر سهم 4 ماه ابتدایی سال کم کرد، سود هر سهم در 8 ماه اخیر محاسبه می‌شود، به همین راحتی!

مدل TTM برای چه نوع شرکت‌هایی کارایی ندارد؟

همان‌طور که پیش‌ از این گفته شد در مدل TTM قرار است که عملکرد 4 دوره از یک سهم محاسبه شود پس اگر سهمی از یک شرکت مدام با نوسانات متفاوت روبه‌رو شود، نمی‌تواند با این روش تحلیل شود. در واقع مسئله را این‌گونه می‌توان شرح داد که اگر شرکتی برای مدت کوتاهی سوددهی کند اما بلافاصله دچار ضرر شود، یعنی نوسان داشته باشد، روش TTM برای محاسبه سود سهام مناسب نخواهد بود.

جمع‌بندی

در یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت که TTM در بورس به معنای 12 ماه گذشته است که در آن به محاسبه سود هر سهم در مدل TTM سود هر سهم به‌عنوان یکی از ابزارهای تحلیل بنیادی پرداخته می‌شود. تخمین EPS و همچنین نسبت P/E به روش TTM به‌راحتی امکان‌پذیر است تا در نهایت به کمک این روش بتوان یک تحلیل واقعی را در رابطه‌ با مقدار سود و زیان یک سهم به دست آورد. تسلط بر TTM و همچنین آموزش بورس، قطعاً در داشتن معاملات مطمئن و البته پرسود تأثیرگذار خواهد بود.

مدل TTM چیست؟

بورس اوراق بهادار در ایران از سال ۱۳۴۶ با تعداد معدودی از شرکت شروع به کار کرد و به تدریج توسعه یافت اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و پس از آن آغاز جنگ تحمیلی در ایران تا سال ۱۳۶۸ هیچ فعالیتی نداشت و با پایان یافتن جنگ به تدریج با شروع فعالیت‌های عمرانی بورس نیز فعالیت خود را از سر گرفت و با افزایش تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس رونق گرفت. تا قبل از سال ۱۳۸۴ و تصویب قانون جدید اوراق بهادار در مجلس معاملات به شکل سنتی و حضور معامله گران اصلی بازار بورس در تالار شیشه‌ای خیابان حافظ انجام می‌گرفت. ولی پس از تصویب قانون مزبور و ورود الکترونیک در بورس ماهیت اطلاعات موجود در سایت نیز تغییرات عمده‌ای پیدا کرد و یکی از خدمات اصلی اطلاعات موجود در سایت TSETMC به عنوان مرجع اصلی معاملات بازار بورس بوده است. یکی از اطلاعات اصلی موجود در این سایت، سود هر سهم یک شرکت(EPS) و نسبت قیمت به درآمد(P/E) برای هر سهم بوده است که به شدت مورد توجه معامله گران بوده است. در این مقاله به این قسمت مهم و حیاتی و تغییرات به وقوع پیوسته در آن و توضیح مدل TTM می‌پردازیم.

★ سود هر سهم یا EPS چیست

همان‌طور که استحضار دارید یکی از انواع صورت‌های مالی شرکت‌ها، صورت سود و زیان است. در واقع صورت سود و زیان نمایانگر عملکرد یک شرکت در طی یک دوره زمانی است که محصول نهایی آن سود( زیان) خالص است. در تصویر زیر یک نمونه از صورت سود و زیان شرکت پتروشیمی زاگرس را مشاهده می‌فرمایید.

همان‌طور که می‌بینید سود خالص پس از کسر مالیات در دوره ۹ ماهه سال ۱۳۹۷ معادل ۳۳۴۴۲ میلیارد ریال بوده است. سود هر سهم نمایانگر عملکرد یک شرکت بورسی است که از تقسیم سود خالص پس از کسر مالیات به تعداد سهام شرکت به دست می‌آید. از آنجایی که تعداد سهام شرکت پتروشیمی زاگرس ۲٫۴ میلیارد سهم است سود هر سهم آن ۱۳۹۳۴ ریال خواهد بود.

۳۳۴۴۲۲۰۳۰۰۰۰۰۰ / ۲۴۰۰۰۰۰۰۰۰ = ۱۳۹۳۴

حال که با مفهوم EPS آشنا شدید بایستی به این نکته توجه داشته باشید که تمامی معامله گران به دنبال برآورد سود هر سهم سال آینده یک شرکت هستند تا در صورتی که احتمال افزایش سود هر سهم وجود داشته باشد اقدام به خرید سهام این شرکت‌ها نمایند و تحلیلگران بنیادی با استناد به مجموعه‌ای از داده‌های اقتصادی و پیش‌بینی آینده شرکت‌ها, سود هر سهم سال‌های آتی شرکت‌ها را برآورد می‌کنند. اهمیت این موضوع باعث شده است که در صفحه هر نماد بورسی اطلاعاتی در مورد سود هر سهم(EPS) آن شرکت درج گردد.

★ نسبت قیمت به درآمد هر سهم یا P/E چیست؟

این نسبت همان‌طور که از نام آن پیداست از تقسیم قیمت جاری( اصطلاحاً به آن قیمت تابلوی سهم می‌گویند) سهم بر سود هر سهم به دست می‌آید.لازم به ذکر است که در تمام دنیا استفاده از نسبت قیمت به درآمد هر سهم رایج است و به نوعی جزو ابزار رایج نزد تمامی معامله گران است. عموماً معامله گران از نسبت قیمت به درآمد هر سهم(Price/Earnings) میانگین بازار در محاسبه ارزش ذاتی شرکت‌ها استفاده می‌کنند. هم‌چنین در بازار بورس ایران نیز استفاده از این نسبت به عنوان ابزار رایج تحلیلگران بنیادی یاد می‌شود و همواره در کنار برآورد دقیق سود هر سهم به عنوان اصلی‌ترین فاکتور, تلاش می‌کنند تا با تخمین دقیق نسبت P/E بتوانند دقیق‌ترین برآورد را از ارزش ذاتی شرکت‌ها داشته باشند. توجه داشته باشید که رایج‌ترین شیوه ارزش‌گذاری در بین تحلیلگران بنیادی از رابطه زیر به دست می‌آید:

سود هر سهم برآوردی * قیمت به درآمد هر سهم برآوردی = ارزش ذاتی سهم

بنابراین همان‌طور که از متون فوق برداشت می‌شود نسبت P/E نیز به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اثرگذار مطرح است. حال که با مفهوم و اهمیت جایگاه تحلیلی EPS و P/E نزد تحلیلگران آشنا شدید به روند تغییرات این دو می‌پردازیم.

★ سود هر سهم در مدل TTM

قبل از بهمن ۱۳۹۶ سازمان بورس شرکت‌های بورسی را ملزم کرده بود تا گزارش پیش‌بینی عملکرد خود را منتشر نمایند. به همین دلیل شرکت‌های بورسی و فرابورسی در چندین مرحله این گزارش را منتشر می‌کردند. در گام اول یک ماه مانده به شروع دوره مالی جدید پیش‌بینی از عملکرد سال مالی بعد خود منتشر می‌کردند و پس از آن متناسب با هر گزارش میان‌دوره‌ای گزارش پیش‌بینی خود را بازنشر می‌کردند و بسته به شرایط سود هر سهم پیش‌بینی خود را افزایش( تعدیل مثبت ) و یا کاهش( تعدیل منفی) می‌دادند و با هر تغییر در گزارش پیش‌بینی شرکت‌ها، در صورتی که تغییر بااهمیت بیش از ۲۰ درصدی انجام می‌شد نماد را بسته و بدون محدودیت نوسان بازگشایی می‌شد و در نتیجه عموماً تغییرات سنگینی را شاهد می‌بودیم. این موضوع در حالی که سادگی محاسبات را برای سرمایه‌گذاران در پی داشت اما به دلیل اینکه دیدگاه شرکت در آن دخیل بود و بعضاً ممکن بود شرکتی با نیت خاصی گزارش خود را تغییر دهد موجب گمراهی سرمایه‌گذاران را فراهم می‌آورد.

توجه فرمایید تا زمانی که قانون انتشار گزارش پیش‌بینی برای شرکت‌ها پابرجا بود آخرین سود هر سهم پیش‌بینی گزارش‌شده از سوی شرکت مبنای EPS گزارش‌شده سازمان بورس قرار می‌گرفت. اما از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ مصوبه‌ای نزد سازمان بورس تصویب شد که پیرو آن شرکت‌ها از آن تاریخ به بعد مجاز به انتشار گزارش‌های پیش‌بینی عملکرد خود نبودند و هرگونه آثار مالی احتمالی در عملیات شرکت را مجبور بودند در گزارش جداگانه‌ای تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت و یا در قالب شفاف‌سازی ارائه کنند. بنابراین چون در این حالت از EPS پیش‌بینی‌شده خبری نبود، مجبور شدند که از مبنای دیگری جهت گزارش EPS در سایت TSETMC استفاده کنند. یکی از فرمت‌های جهانی گزارش EPS روشی تحت عنوان Trailing Twelve Months(دوازده ماهه گذشته) یا به اختصار TTM بوده است. اما منظور از EPS به روش TTM چیست؟ بر طبق الزامات سازمان بورس، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا در هر دوره سه ماهه صورت‌های مالی خود را گزارش نمایند. بنابراین می‌توان به سود هر سهم دوره‌های سه ماهه شرکت‌ها دسترسی پیدا کرد. مدل TTM چنین بیان می‌کند که شرکت‌ها را می‌توان بر اساس EPS دوازده ماه گذشته آن(۴ دوره سه ماهه) ارزیابی کرد. برای مثال تصویر زیر مربوط به صفحه سایت بورس برای شرکت پتروشیمی زاگرس با نماد زاگرس است که در تاریخ ۵ فروردین ماه ۱۳۹۸ گرفته شده است.

از آنجایی که در آن تاریخ صورت مالی ۹ ماهه شرکت منتشر شده است, بنابراین برای محاسبه سود هر سهم(EPS) 12 ماهه گذشته بایستی به ۹ ماهه ۱۳۹۷ و ۳ ماهه چهارم(فصل زمستان) سال ۱۳۹۶ شرکت مراجعه کرد. همان‌طور که پیش از این نیز رؤیت شد پتروشیمی زاگرس در دوره ۹ ماهه ۱۳۹۷ سود هر سهم ۱۳۹۳۴ ریالی را محقق کرده است. بر طبق محاسبات ذیل نیز سود هر سهم فصل زمستان ۱۳۹۶ شرکت نیز معادل ۳۵۶۶ ریال بوده است.

سود هر سهم ۱۲ ماهه ۱۳۹۶ : ۸۱۲۴ ریال

سود هر سهم ۹ ماهه ۱۳۹۶: ۴۵۵۸ ریال

سود هر سهم ۳ ماهه چهارم سال ۱۳۹۶:

۸۱۲۴ – ۴۵۵۸ = ۳۵۶۶

سود هر سهم ۹ ماهه ۱۳۹۷ : ۱۳۹۳۴ ریال

سود هر سهم به روش TTM

۱۳۹۳۴ + ۳۵۶۶ = ۱۷۵۰۰

همان‌طور که مشاهده می‌فرمایید سود هر سهم گزارش‌شده در سایت بورس اوراق بهادار ۱۷۵۰۰ ریال گزارش شده است. این رویه برای تمامی شرکت‌ها انجام می‌شود.

★ نسبت p/e هر سهم به روش TTM

حال که شیوه برآورد سود هر سهم به روش TTM را فراگرفتید، به توضیح نسبت قیمت به درآمد هر سهم در این روش می‌پردازیم. همان‌طور که پیش از این نیز مطرح شد نسبت P/E از تقسیم قیمت جاری سهم به سود هر سهم به دست می‌آید. تا قبل از اجرایی شدن مدل TTM از سود هر سهم پیش‌بینی‌شده که شرکت‌ها ارائه می‌دادند استفاده می‌شد. اما با اجرایی شدن مدل TTM از سود به‌دست‌آمده ناشی از روش مزبور, استفاده می‌شود. در مثال ما, قیمت پتروشیمی زاگرس ۶۱۱۹۰ ریال بوده است. ازآنجایی‌که سود هر سهم به روش جدید ۱۷۵۰۰ ریال به دست آمده است نسبت P/E در تاریخ ۵ فروردین ۱۳۹۸ برای پتروشیمی زاگرس برابر ۳٫۴۹ می‌شود:

قیمت جاری سهم پتروشیمی زاگرس : ۶۱۱۹۰ ریال

سود هر سهم به روش TTM : 17500 ریال

نسبت قیمت به درآمد هر سهم پتروشیمی زاگرس:

۶۱۱۹۰ / ۱۷۵۰۰ = ۳٫۴۹

✖ نکات مهمی که باید در رابطه با مدل TTM بدانید

① یکی از مزیت‌های مدل TTM این است که به ما مقدار سود هر سهم را با فرض عدم‌تغییر شرایط در آینده نشان می‌دهد. در نتیجه اگر شرایط بهتری رقم بخورد قطعاً سود هر سهم در روش TTM افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع نمایانگر پتانسیل‌های صعود در آینده خواهد بود. همان‌طور که گفتیم این روش مجموع سودهای هر سهم چهار دوره سه ماهه گذشته سهم را نشان می‌دهد. بنابراین اگر در دوره سه ماهه اخیر عملکرد شرکت بهبود پیدا کند مقدار EPS گزارش‌شده افزایش پیدا خواهد کرد.

② این روش برای شرکت‌هایی که روند سودسازی آن‌ها با نوسان زیادی همراه است کارا نیست. برای مثال شرکتی مانند سایپا که در برهه‌ای سود هر سهم محدود و در برهه‌ای دیگر زیان می‌سازد قطعاً این روش کارایی خود را از دست می‌دهد.

③ این روش برای شرکت‌هایی که با دگرگونی بزرگی در فعالیتشان روبه‌رو می‌شوند، کارایی خود را از دست می‌دهد. برای مثال شرکت صنعتی دریایی ایران با نماد خصدرا تا سال‌های متمادی زیانده بوده است. اما با تغییرات بنیادی که در شرکت رخ داد، این شرکت در سال ۱۳۹۵ سودآور شد. اگر این روش در آن سال نیز حکم‌فرما بود نمی‌توانست اطلاعات تحلیلی مناسبی را به سرمایه‌گذاران مخابره کند.

مدل TTM چیست و چگونه سود شرکت با آن محاسبه می‌شود؟

معامله‌گرانی که از تحلیل بنیادی (فاندامنتال) برای پیش‌بینی اوضاع بازار استفاده می‌کنند، در پی یافتن ارزش ذاتی سهام هستند تا براساس آن بتوانند برای خرید یا فروش یک سهام خاص در بورس، تصمیم بگیرند. اما پی بردن به این ارزش ذاتی در آموزش مقدماتی بورس و آموزش‌های پیشرفته، با روش‌های گوناگونی انجام می‌شود. یکی از رایج‌ترین مدل‌های بررسی سود شرکت‌ها در بورس تهران، مدل TTM است که در اینجا به بررسی این روش خواهیم پرداخت. اما برای درک این مدل، در هر آموزش بورس باید ابتدا با مفاهمی چون EPS و P/E آشنا شویم. اگر شما هم در مورد این مدل کنجکاو هستید و می‌خواهید عملکرد شرکت‌های موردنظر خود را به کمک آن بررسی کنید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

سود هر سهم یا «EPS» در بورس چیست؟

ای‌پی‌اِس یا EPS مخفف عبارت «Earnings Per Share» به معنی «درآمد هر سهم» است. در واقع وقتی سود خالص یک شرکت، پس از کسر مالیات در پایان سال مالی را بررسی کنیم، به EPS آن شرکت دست یافته‌ایم!

مقدار درآمد هر سهم یا EPS شرکت‌ها براساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

سود کل ÷ تعداد سهام = سود هر سهم (EPS)

برای مثال، اگر یک شرکت توانسته باشد در انتهای سال، ۵۰۰ میلیون تومان سود ایجاد کند و تعداد کل سهام آن شرکت برابر با ۲۰ میلیون سهم باشد، مقدار EPS آن شرکت برابر با معادله‌ی زیر خواهد بود:

۲۵ = ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ ÷ ۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰

یعنی این شرکت در طول یکسال توانسته است در برابر هر یک سهم خود، ۲۵ تومان سود ایجاد کند! البته مقدار سود و تعداد سهام شرکت‌ها می‌تواند بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد. بهرحال برای محاسبه EPS، باید سود سهام بر تعداد سهام تقسیم شود که در محاسبه سود شرکت‌های مختلف، اعداد متفاوتی را نیز شاهد خواهیم بود. محاسبه دقیق‌ اعداد بزرگتر در آموزش ۰ تا ۱۰۰ بورس انجام می‌گیرد.

​نسبت قیمت به درآمد یا «P/E» در بورس چیست؟

نسبت پی بر ای یا «P/E» مخفف عبارت «Price/Earnings» به معنی «نسبت قیمت به درآمد» سهام در بورس است. معامله‌گران از این نسبت برای محاسبه ارزش ذاتی سهام استفاده می‌کنند. این روش به عنوان یک شیوه رایج برای محاسبه ارزش سهام در جهان قرار گرفته و طبیعتاً تحلیل‌گران ما در بورس تهران نیز از همین نسبت برای برآورد دقیق ارزش ذاتی سهام، بهره می‌گیرند.

تقسیم قیمت جاری هر سهم بر سود آن سهم، چنین نسبتی را ایجاد می‌کند که اصطلاحاً به آن «قیمت تابلوی سهم» نیز گفته می‌شود.
برای محاسبه ارزش ذاتی سهام به کمک دو مفهوم EPS و P/E فرمول زیر ایجاد می‌شود:

ارزش ذاتی سهام = «EPS» سود هر سهم × «P/E» قیمت بر درآمد

محاسبه سود شرکت‌ها از طریق مدل TTM

قبلاً شرکت‌های بورسی، یک ماه مانده به شروع سال مالی جدید، پیش‌بینی‌های خود برای عملکردشان را به‌صورت عمومی منتشر می‌کردند. در واقع این سازمان بورس و اوراق بهادار کشور بود که چنین الزامی را برای شرکت‌ها ایجاد کرده بود. تحلیل‌‌گران به کمک این پیش‌بینی‌ها، به راحتی می‌توانستند سود و زیان‌ها را محاسبه کنند. بنابراین سودهای پیش‌بینی شده‌ی هر شرکت، مبنای محاسبه سود هر سهم یا EPS قرار می‌گرفت. اما به دلیل اینکه گزارش‌ها دچار تغییر شده و نمادهای بورسی هم در پی این تغییرات متوقف و سپس بدون محدودیت نوسان بازگشایی می‌شدند، تحلیل‌گران و افراد معامله‌کننده در بازار بورس، با سردرگمی‌های بسیاری روبه‌رو بودند.

همین موضوع سبب شد تا از اواخر سال ۱۳۹۶، سازمان بورس و اوراق بهادار کشور، ارائه گزارشات پیش‌بینی شرکت‌ها را ممنوع اعلام کند. از آن پس چون هیچ مبنایی برای محاسبه EPS یا سود هر سهم در دست تحلیل‌گران قرار نمی‌گرفت، برای محاسبه این امر از روش دیگری تحت عنوان «مدل TTM» استفاده می‌کنند.

مدل TTM چیست؟

مدل TTM مخفف عبارت «Trailing Twelve Months» به معنی «دوازده ماهه گذشته» است. در حال حاضر شرکت‌های بورس موظف هستند تا عملکرد‌های سه ماهه خود را در صورت‌های مالی گزارش کنند که در ۴ دوره قابل محاسبه هستند.

در نتیجه تحلیل‌گران و معامله‌کننده‌های بازار بورس به سود سه ماه گذشته هر سهم دسترسی دارند (این اطلاعات در سایت TSETMC منتشر می‌شود). بنابراین در مدل TTM، می‌توان چهار دوره سه ماهه شرکت‌ها را که جمعا ۱۲ ماه می‌شود، مورد بررسی قرار داده و براساس EPS این چهار دوره سه ماهه، سود سالیانه شرکت‌ها را ارزیابی کرد. اطلاعات محاسبه نسبت‌های «P/E» نیز در گزارش شرکت‌ها موجود است و می‌توان ارزش ذاتی سهام را به کمک فرمول‌های نامبرده در قسمت قبل، مورد محاسبه و بررسی قرار داد.

ممکن است ارزیابی با مدل TTM به نسبت روش قبل (گزارشات پیش‌بینی) کمی زمانبرتر باشد، اما اطلاعات آن واقعی است و تحلیل‌گران با ارزیابی نتایج حقیقی شرکت‌ها به ارزش ذاتی سهام‌شان پی می‌برند، این در حالی‌ است که در روش قبل، همه چیز براساس پیش‌بینی‌ها انجام می‌شد و اطلاعات واقعی در دست نبود!

​

مدل TTM برای چه نوع شرکت‌هایی کارایی ندارد؟

مدل TTM برای شرکت‌هایی که نوسان زیادی را در مسیر سوددهی خود طی می‌کنند، کاربرد ندارد؛ در واقع این روش برای تمام شرکت‌هایی که با دگرگونی‌های بسیاری در روند ایجاد سود و سایر فعالیت‌های خود روبه‌رو می‌شوند بی فایده است!

برای مثال برخی از نمادهای گروه خودرو در بورس تهران که در برخی از دوره‌های سه ماهه خود، سود خوبی ایجاد کرده و در سه ماهه بعدی زیان می‌دهند با مدل TTM بررسی نمی‌شود. در واقع در این روش، چهار دوره سه ماهه باید مورد بررسی قرار بگیرد. پس اگر روند رشد شرکت‌ها سلسله‌مراتبی نباشد، نمی‌توان این مدل را در ارزیابی آن‌ها به کار برد.

سخن نهایی

در روش پیش‌بینی عملکرد تا سال ۹۶، برخی از شرکت‌ها با اهداف متفاوتی گزارشات و پیش‌بینی‌های غیرواقعی را ارائه می‌کردند آنگاه تحلیل‌گران نیز همان اطلاعات اشتباه را مورد محاسبه قرار می‌دادند. اما در حال حاضر تمام اطلاعات حقیقی شرکت‌ها در دسترس قرار دارد و با کمک مدل TTM می‌توان سودهای ۱۲ ماهه آن‌ها را حساب کرد.

قطعاً روش‌ها و ترفندهای دیگری هم برای پی بردن به ارزش ذاتی سهام و بازدهی معاملات در بورس وجود دارد که در انواع دوره آموزش بورس می‌توان آن‌ها را در سطوح مختلف فرا گرفت. اگر مایل هستید تا با دانش و اطلاعات بیشتری در بازار به معامله بپردازید و سودهای بیشتری نصیب خود کنید، همین حالا آموزش‌ خود را با دوره‌های مقدماتی و تکمیلی آموزش بورس دلفین وست شروع کنید.

برای یادگیری “افزایش سرمایه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

مدل TTM چیست و نحوه محاسبه سود

کسب ‌وکارها و سازمان‌های مختلف باید برای اطلاع از نحوه‌ی عملکرد خود در امور مالی شرکت و تصمیم‌گیری بهتر در مورد آینده‌ی وضعیت آن، اطلاعات مربوط به امور مالی خود را به شکل سالیانه بررسی کنند. برای تحلیل داده‌ها روش‌ها و مدل‌های مختلفی وجود دارد. مدل TTM یکی از روش‌های کاملاً موثر برای تجزیه و تحلیل داده‌های مالی مربوط به یک سازمان است. در این مطلب به بررسی این مدل و نحوه‌ی محاسبه‌ی سود می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله:

مدل TTM چیست؟

مدل TTM یا Trailing Twelve Months به معنی دوزاده ماه گذشته، اصطلاحی است که برای توضیح درباره‌ی دوزاده ماه متوالی گذشته‌ و مربوط به داده‌های عملکرد یک شرکت به کار می‌رود. این معیار، برای گزارش ارقام مالی به کار می‌رود. البته این نکته قابل ذکر است که دوازده ماهی که مورد بررسی قرار می‌گیرند، لزوماً با پایان دوره‌ی سال مالی شرکت منطبق نیست. این مدل کاربردها و مزایای بسیار قابل توجهی دارد که در بخش‌های بعد به بررسی آنها می‌پردازیم.

اساس مدل TTM

تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران از مدل TTM برای بررسی طیف وسیعی از داده‌های مالی شامل اعداد موجود در ترازنامه، صورت حساب درآمد و صورت حساب مالی استفاده می‌کنند. البته اعداد موجود در این مدل بسیار گسترده هستند که در اینجا تنها به برخی از آنها اشاره شد. روش محاسبه‌ی TTM ممکن است در صورت‌ حساب‌های مالی مختلف، متفاوت باشد. این موضوع بر اساس نیاز و هدف شرکت از این گزارش مالی صورت می‌پذیرد.

در ارتباط با بررسی سهام صاحبان شرکت، ممکن است برخی از تحلیل‌گران درآمد را به صورت فصلی گزارش کنند، درحالی که برخی دیگر آن را به صورت سالیانه ارائه می‌کنند. اما سرمایه‌گذارانی که در پی اطلاعات روزانه درباره‌ی قیمت سهام و دیگر اطلاعات جاری هستند، اغلب به TTM اهمیت بیشتری می‌دهند، زیرا این داده‌ها بیشتر مربوط به حال حاضر هستند و قابل تنظیم به صورت فصلی نیز هستند.

از ارقام موجود در مدل TTM همچنین می‌توان در محاسبه‌ی نسبت‌های مالی نیز استفاده کرد. نسبت قیمت/درآمد معمولاً به صورت P/E نشان داده می‌شود و به عنوان قیمت فعلی سهام تقسیم بر درآمد دوازده ماهه‌ی شرکت برای هر سهم محاسبه می‌شود و کاربردهای زیادی در امور مالی دارد.

بسیاری از تجزیه و تحلیل‌های اساسی یک شرکت شامل مقایسه‌ی یک معیار مالی در مقابل معیار مشابه در دوره‌ی قبل است. این عمل برای مشخص کردن میزان رشد شرکت از نظر مالی انجام می‌گیرد. به عنوان مثال شرکتی که درآمد ی میلیارد دلاری را گزارش می‌دهد، قطعاً عملکرد چشمگیری داشته است، با وجود این، اگر درآمد این شرکت از ۵۰۰ میلیون دلار به ۱ میلیارد دلار در ۱۲ ماه گذشته افزایش یابد، می‌توان گفت که این دستاورد حتی بیشتر از اولی قابل توجه است. در واقع این موضوع می‌تواند تصویری واضح از میزان رشد شرکت را از نظر مالی را به دست دهد.

نحوه‌ی استفاده از مدل TTM

ارقام موجود در مدل TTM، ارقام مالی یک شرکت برای یک دوره‌ی دوزاده ماهه را گزارش می‌کند. این گزارش مالی کمک می‌کتد تا رشد مالی یا عدم رشدی که یک شرکت در بازه‌ای از زمان تجربه کرده است، اندازه‌گیری شود. همچین این مدل می‌تواند با گزارش‌های قبلی شرکت نیز مورد مقایسه قرار گیرد. به عنوان مثال بهبود عملکرد شرکت یا افزایش درآمد آن در واقع نشان می‌دهد که این شرکت در مقایسه با دوره‌های قبلی، میزانی از رشد را تجربه کرده است. همچنین از این مدل برای محاسبه‌ی نسبت‌های مالی نیز می‌توان استفاده کرد.

TTM، می‌تواند داده‌های مالی سالانه یا گزارش مالی یک شرکت را ارائه کند. این امر باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران داده‌های فعلی و فصلی مربوط به امور مالی شرکت را در اختیار داشته باشند تا بتوانند در مورد آینده و روند امور مالی بهتر تصمیم‌گیری کنند. گزارش‌های سالانه‌ی مالی قادر نیستند که اقدامات مالی خاصی که به طور روزانه تغییر می‌کنند، ثبت کند. از آنجا که این گزارش‌ها سود کل سالیانه را ارائه می‌دهند، تغییرات درآمدها مانند قیمت سهام و سایر موارد را شامل نمی‌شود. حتی گزارش‌های درآمدی که تحلیل‌گر، هر فصل ارائه می‌دهد نیز رویکردی جامع برای اندازه‌گیری تغییراتی که به طور روزانه رخ می‌دهند. نیست.

تحلیل‌گران مالی، فهرستی از گزارش‌های مالی را به صورت ماهانه، فصلی و سالیانه ارائه می‌دهند. اما این گزارش‌ها به صورت دوره‌ای به روز رسانی می‌شوند. مدل TTM فهرستی از ارقام موجود در ترازنامه است که درآمد، شرکت، سود سهام، هزینه‌های شرکت و سایر موارد را شامل می‌شود. بازه‌های زمانی گزارش‌های مالی یا تجزیه و تحلیل آنها تا حد زیادی به تصمیمات تحلیل‌گر مالی بستگی دارد. اقلام خطی موجود در ترازنامه شرکت در واقع داده‌های موجود در TTM را تشکیل می‌دهند. این ارقام همچنین شامل سود سهام، سرمایه‌ی در گردش، درآمدها و هزینه‌های سرمایه‌ای نیز می‌شود.

TTM را در کجا می‌توان یافت؟

ارقام مالی مربوط به دوازده ماه گذشته را به طور معمول می‌توان در ترازنامه‌ی شرکت یافت. این ارقام از جانب رعایت اصول حسابداری پذیرفته شده‌ی همگانی یا GAAP به طور معمول به صورت سه ماهه در شرکت‌ها به روز رسانی می‌شوند. البته در این خصوص برخی از تحلیل‌گران به شیوه‌ای متفاوت عمل می‌کنند و متوسط سه ماه‌ی اول و سه ماه‌ی آخر را در نظر می‌گیرند.

ارقام خطی در سود نقدی سهام (به عنوان مثال سرمایه‌ی در گردش، هزینه‌های سرمایه‌ای و پرداخت سود سهام) باید بر اساس صورت‌های مالی ارائه شده مورد بررسی قرار گیرند. به عنوان مثال سرمایه‌ی در گردشی که از ترازنامه گردآوری می‌شود، به صورت متوسط ارائه می‌شود. با وجود این، استهلاک به صورت فصلی از درآمد کم می‌شود. به همین علت تحلیل‌گران چهار فصل آخری را که در صورت سود و زیان شرکت آمده است بررسی می‌کنند.

یکی از راه های کسب درامد دلاری باینری آپشن است در این مقاله بخوانید:

درآمد TTM

درآمد TTM، میزان درآمدی را شرح می‌دهد که یک شرکت در دوازده ماه گذشته (TTM) از کسب‌وکار به دست آورده است. این داده‌ها در تعیین اینکه آیا یک شرکت رشد معنادار بالایی را تجربه کرده است یا نه نقشی کاملاً اساسی دارد. همچنین این داده‌ها دقیقاً می‌توانند مشخص کنند که این رشد از کجا ناشی شده است. با وجود این، این ارقام اغلب تحت تأثیر سودآوری شرکت و قابلیت آن برای ایجاد درآمد پیش از بهره، مالیات، استهلاک کاهش (EBITDA) است.

با توجه به قابلیت‌هایی که این مدل در امور مالی ارائه می‌دهد، باعث می‌شود که بهتر در مورد وضعیت آینده‌ی شرکت تصمیم‌گیری شده و علاوه بر این امکان تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تر را برای صاحبان کسب و کارها فراهم می‌کند.

سود در مدل TTM

سود در مدل TTM برای تجزیه و تحلیل صندوق سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق قابل معامله در بورس (ETF) استفاده می‌شود. این معیار به درصد درآمدی گفته می‌شود که سبد سهام در دوزاده ماه گذشته به سهام‌داران بازگردانده است. این عدد با درنظر گرفتن میانگین وزنی سود کل دارایی‌های موجود در یک صندوق شامل سهام، اوراق قرضه یا سایر سرمایه‌های دیگر محاسبه می‌شود. بدین‌طریق از این مدل می‌توان در محاسبه‌ی سود استفاده کرد.

چرا ارقام مالی سالیانه مفید هستند؟

اعداد موجود در مدل TTM که به صورت سالیانه ارائه می‌شوند اهمیت بسیار زیادی دارند زیرا هم نسبت به ارقام مالی سال گذشته عینی‌تر هستند و هم نسبت به ارقامی که به صورت فصلی ارائه می‌شوند، قابلیت تغییر و رشد دارند. همچنین ارقام موجود در TTM می‌توانند به هموارسازی اثرات فصلی بودن نیز کمک کنند.

اگر بخواهید که محاسبات مالی مربوط به یک سال کامل را برآورد کنید، ضرب کردن ارقام مربوط به یک فصل در عدد ۴ ایده‌ی خوبی نیست. یکی از دلایل نامناسب بودن این شیوه آن است که نمی‌تواند ارقام مربوط به فروش شرکت مربوط به تعطیلات را نشان دهد. در عوض ارقام موجود در مدل TTM تمام فصل‌ها را نشان می‌دهد که شامل فصل‌های فروش قوی و ضعیف است.

ارقام مالی موجود در TTM همچنین روشی عالی برای به دست آوردن داده‌های مالی شرکت برای یک سال کامل است بدون اینکه نیاز به منتظر ماندن برای اتمام این سال باشد. این قابلیت اهمیت زیادی برای مدیران امور مالی و نحوه‌ی تصمیم‌گیری‌های آنها خواهد داشت. ارقام مالی کامل سال گذشته ممکن است درحال حاضر کاربردی نداشته باشند. اگر در فصل سوم و چهارم سال، عملکرد خوبی داشته باشید، در این صورت اعداد مالی کل سال گذشته نمی‌تواند دیدگاه مناسبی برای تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری به شما ارائه دهند. از سوی دیگر ارقام موجود در مدل TTM همیشه به روز و قابل استفاده برای وضعیت فعلی هستند.

رشد TTM

ممکن است که از ارقام موجود در TTM برای محاسبه‌ی تغییرات سالیانه در عملکرد مالی شرکت استفاده شود. اگر بخواهید بدانید که شرکت شما در سال چقدر رشد داشته است، می‌توانید آخرین ارقام موجود در TTM را تقسیم بر ارقام مالی موجود در دوزاده ماه گذشته کنید. به عنوان مثال اگر دوازده ماه گذشته برای شما شامل فصل چهارم از سال ۲۰۱۸ و فصل اول تا سوم از سال ۲۰۱۹ باشد، در این صورت می‌توانید ارقام موجود در TTM را تقسیم بر فصل چهارم از سال ۲۰۱۷ و فصل اول تا سوم از سال ۲۰۱۸ کنید تا رشد یا کاهش سالیانه در شرکت را دریابید. این ارقام نسبت به سال مالی کامل گذشته به روز تر است اما نسبت به ارقام رشد یا کاهش در یک فصل تغییرپذیرتر است.

دلیل اهمیت مدل TTM

مدل TTM از آن جهت ضروری است که: اطلاعات دقیقی را در مورد داده‌های مالی دقیق و اخیر برای حسابرسی داخلی، تجزیه و تحلیل امور مالی و برنامه‌ریزی، برای شرکت‌ها فراهم می‌کند. همچنین این مدل برای ارزیابی میزان رشد درآمد، تفاوت‌ها، روند فروش و هزینه، مدیریت سرمایه‌ی در گردش، شاخص‌های عملکرد کلیدی (KPI) و دیگر معیارهای مربوط به امور مالی یک شرکت کاملاً لازم و ضروری است.

متخصصان امور مالی مانند تحلیل‌گران و وام‌دهندگان اغلب با استفاده از این مدل درطول سال به ارزیابی شرکت و تجزیه و تحلیل اعتبار آن می‌پردازند. هنگام انجام این ارزیابی و تحلیل، تکیه بر داده‌های امور مالی یک ساله یا یک سال تقویمی نمی‌تواند تصویر کاملاً دقیقی از وضعیت مالی شرکت درحال حاضر به ما دهد. درحالی که مدل TTM می‌تواند بسیار موثرتر عمل کند.

برخی از شرکت‌ها می‌توانند درطول یک سال رشد قابل توجهی داشته باشند. این درحالی است که برخی دیگر از کسب وکارها به دلیل ناپایداری ممکن است روندی نزولی را طی کنند. استفاده از TTM برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت و روند پیشرفت آن به ذینفعان داخلی و خارجی شرکت کمک می‌کند تا ارزش شرکت را درحال حاضر به صورتی کاملا دقیق ارزیابی کنند.

کاربردهای مدل TTM

در این بخش برخی از کاربردهای بسیار قابل اهمیت مدل TTM مورد بررسی قرار می‌گیرد.

باعث حذف فصلی بودن می‌ود

استفاده از TTM برای تجزیه و تحلیل، نوسانات فصلی را که هرسال در کسب وکارها رخ می‌دهد، حذف می‌کند. دلیل این امر آن است که این روش، روندها را برای مدت طولانی‌تر بررسی می‌کند. تجزیه تحلیل مالی با استفاده از TTM، تصویری دقیق‌تر از وضعیت اقتصادی یک کسب وکار ارائه می‌دهد، زیرا آخرین داده‌ها را در دوره‌ی طولانی‌تری نسبت بازه‌ی ماهانه یا فصلی ارائه می‌دهد.

ردیابی شاخص‌های پیشرو

TTM می‌تواند روندهایی را نشان دهد که به افراد در ردیابی سریع شاخص‌های برجسته از جمله درآمد کل، سود ناخالص و درآمد خالص به افراد و صاحبان مشاغل کمک کند. این موضوع نشان دهنده‌ی هرگونه رشد یا کاهش در دوازده ماه گذشته در عملکرد شرکت است. این عمل کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی استراتژیک تجاری قابل انجام باشد و می‌تواند همچنین به اتخاذ تصمیمات هوشمندانه‌تر کمک کند. این امر به نوبه‌ی خود به فروش بیشتر، عملکرد بهتر و دستیابی به سایر اهداف تعریف شده برای آن کسب و کار می‌انجامد.

ارائه‌ی اطلاعات مالی به روز

شرکتی که می‌خواهد عملکرد اقتصادی خود را ارزیابی کند، لازم نیست تا آخر سال برای اطلاع از وضعیت مالی خود صبر کند. TTM به روزترین اطلاعات را در مورد وضعیت مالی کسب و کار ارائه می‌دهد. البته ارائه‌ی گزارش‌های دوازده ماهه به صورت دستی کاملاً دشوار است و نرم‌افزارهای حسابداری می‌توانند در انجام این کار کاملاً موثر عمل کنند.

جمع‌بندی

در این مطلب مدل TTM و نحوه‌ی محاسبه‌ سود مورد بررسی قرار گرفت. همچنین با موارد مهمی چون کاربردهای این مدل، دلایل اهمیت آن و اساس این مدل و نیز نحوه‌ی کاربرد آن در امور مالی شرکت‌ها و کسب و کارها مورد بررسی قرار گرفت. استفاده از این مدل می‌تواند مزایای چشمگیری را برای صاحبان مشاغل و کسب وکارها با خود به همراه بیاورد که در این مطلب به برخی از آنها اشاره شد. شما می‌‌توانید با ارائه‌ی نظرات خود، ما را در بهبود کیفیت مطالب یاری نمایید.

رمزگشایی از TTM / بر اساس سود واقعی شرکت ها معامله کنید نه پیش بینی های قابل دستکاری و تغییر

در بازار سرمایه ما Trailing twelve month (سود محاسبه شده بر مبنای دوازده ماه انتهایی) اخیرا جایگزین earning per share (پیش بینی سود هر سهم) شده است که این تغییر قاعدتا با رفتارهای مختلف و متفاوتی از سوی فعالان بازار سرمایه روبرو شده است و به علت فقدان آموزش کافی و اطلاع رسانی نادرست قاعدتا فعالان بازار را با مشکلاتی روبرو ساخته است. حال این دو موضوع مهم در افشای اطلاعات شرکت ها و نحوه محاسبه آن ها با هم چه تفاوتی دارد و جایگزینی TTM به جای EPS چه تغییراتی را برای ما ایجاد می کند.

بورس24 :در بازار سرمایه ما Trailing twelve month (سود محاسبه شده بر مبنای دوازده ماه انتهایی) اخیرا جایگزین earning per share (پیش بینی سود هر سهم) شده است که این تغییر قاعدتا با رفتارهای مختلف و متفاوتی از سوی فعالان بازار سرمایه روبرو شده است و به علت فقدان آموزش کافی و اطلاع رسانی نادرست قاعدتا فعالان بازار را با مشکلاتی روبرو ساخته است. حال این دو موضوع مهم در افشای اطلاعات شرکت ها و نحوه محاسبه آن ها با هم چه تفاوتی دارد و جایگزینی TTM به جای EPS چه تغییراتی را برای ما ایجاد می کند.

سعید درخشانی تحلیل گر بازار سرمایه در خصوص این تغییر به بورس24 گفت: در محاسبه EPS سود بر مبنای پیش بینی شرکت ها اعلام می شد و در اصل ناشر بر مبنای پیش بینی خود گزارش عملکرد سال را افشا می کرد که قاعدتا پیش بینی ها با انحراف از واقعیت روبرو است. اما در محاسبه TTM سود بر مبنای عملکرد واقعی 12ماهه شرکت هاست که این محاسبه می تواند بر اساس آخرین گزارش ارائه شده شرکت باشد که علی القاعده به واقعیت هم نزدیک تر است.

وی در ادامه به توضیح TTM پرداخت و گفت: برای به دست آوردن TTM مدت زمان 12ماه گذشته مورد استفاده قرار می گیرد و روشی برای گزارش آمار مالی است، پس از آن شرکت عملکرد مالی خود را برای یک دوره 12 ماهه نشان می دهد اما این دوره لزوما پایان سال مالی شرکت نیست. قاعدتا ارقام TTM برای محاسبه نسبت های مالی استفاده می شود، برای نمونه نسبت قیمت به سودP/E بر اساس TTM نقل می شود، با توجه به این که این محاسبه بر اساس آخرین عملکرد شرکت انجام می شود. این نوع محاسبه به واقعیت نزدیک تر است چرا که در مدل سود هر سهم در مدل TTM سود هر سهم در مدل TTM قبلی EPSرا بر مبنای پیش بینی شرکت محاسبه می شد و P/E محاسبه شده مبنای قیمت گذاری سهام بود با توجه به نوع محاسبه عملا شرکت سودی محقق نکرده بود که بر اساس آن نسبت سود به قیمت سهم استخراج شود، به نوعی ناشر در قیمت سهم مداخله داشت در صورتی که با متد جدید سود محقق شده واقعی مبنای محاسبه P/E است که بیشتر نزدیک به واقعیت است.

وی ادامه داد: با توجه به این که این نوع محاسباتی در اقتصاد رایج است و در همه جای دنیا برای محاسبه سود و P/E از همین نسبت استفاده می شود و به نوعی ای پی اسی که بر اساس پیش بینی ناشر باشد منسوخ شده است و این نوع محاسبه اصولا از سوی ناشر اعلام نمی شود و این نوع پیش بینی از سوی تحلیل گران و کارگزاران ارائه می شود،نه بر اساس پیش بینی خود شرکت چون بر آن اساس ناشران به راحتی می توانند به بازار جهت دهند.

درخشانی به عنوان مثال گفت: فرضا یک شرکت داریم 60 تومان سود ساخته و در فروردین سال 97 هستیم و قیمت سهام ما 600 تومان است در نتیجه P/E سهم می شود 10 واحد. ولی در مدل قبلی شرکت از اواخر اسفند یک سود پیش بینی و اعلام می کرد، و براساس آن پی بر ای مثلا می شد 15 در صورتی که پی بر ای عملا 15 نبود چرا که این پی بر ای بر مبنای مفروضاتی بود که ممکن است تا پایان سال محقق شود.

وی گفت: P/E که بر مبنای سود محقق شده محاسبه می شود می تواند ملاک سرمایه گذاری باشد، در حال حاضر P/E بر اساس TTMدر بسیاری از شرکت ها در محدوده 4تا6 است و حدودا P/E بازار سرمایه ما 6 مرتبه است و محاسبه بر مبنای سود محقق شده قاعدتا P/E را کاهش می دهد که اگر مبنای محاسبه ما مفروضات فعلی نیز باشد شرکت ها می توانند تا پایان سال مالی خود سود بیشتری را محقق کنند و در این شرایط می توان بازدهی متوسط 20 درصد را انتظار داشت.

درخشانی در پایان گفت: با توجه به وضعیت سرمایه گذاری در سایر بازارهای اقتصادی می توان این انتظار را داشت که بهترین بازده را بازار سرمایه می تواند داشته باشد و تغییرات جدید از جمله TTM چندان چیز پیچیده ای نیست و بازار کم کم با شرایط جدید همخوانی پیدا خواهد کرد.