سوزاندن سکه یا توکن سوزی چیست و چه کاربری دارد؟
تورم بدون شک بزرگترین مشکل برای بسیاری از کشورها است. اما تورم لزوما منفی نیست و در برخی موارد میتواند به تحریک اقتصاد کمک کند. همه ارزهای اصلی فیات بر اساس مدل تورمی هستند، اما ارزهایی که تورم زا هستند چطور؟ تولد بیت کوین در سال 2009 نه تنها اولین راه اندازی موفق یک ارز کاملا دیجیتالی بود، بلکه از نظر سیاست پولی حاکم بر آن نیز منحصر به فرد بود. توکن سوزی چیست؟ همانطور که میدانید در هر جامعه تعداد مشخصی اسکناس وجود دارد که در حال گردش هستند، داراییهای دیجیتال نیز در بازار ارزهای دیجیتال عرضه آنها را کنترل میکند. سوزاندن سکه یا کوین یکی از راهها برای کنترل این عرضه است. اما بهتر است قبل از هر چیزی با تفاوت بین توکن و کوین آشنا شوید تا بتوانید بهتر این موضوع را بشناسید.
تفاوت توکن و کوین
به دارایی بومی که یک بلاکچین منحصر به فرد دارد، کوین گفته میشود. بیت کوین، اتریوم، لایت کوین به دلیل داشتن بلاکچینهای جدا کوین محسوب میشوند. به کمک این سکههای دیجیتال افراد قادر میشوند تا تراکنشهایی را انجام دهند. این سکه وجود فیزیکی ندارند در نتیجه ارسال و انتقال آنها نیز فیزیکی نخواهد بود. تمامی کوینها بر روی دیتاهایی ذخیره شدهاند و از این طریق انتقال پیدا میکنند. کوینها تنها برای خرج کردن ایجاد شدهاند و این یکی از تفاوتهای بین کوین و توکن است. برای سوزاندن سکه و توکن سوزی در صورتی که پروتکل شبکه پشتیبانی کند این کار امکان پذیر است. اما توکن چیست؟ توکن نوعی دارایی دیجیتال است که بلاکچین اختصاصی ندارد. برای اینکه توکنها ایجاد شوند نیاز به هیچ دانش فنی نیست. هدف این توکنها استفاده در اپلیکیشنها و پلتفرمهای غیر متمرکز است. زمانی که توکن ایجاد شود سازنده آن میتواند تعداد چرخهها و محل ارسال را تعیین کند. اگرچه به وسیله توکن سوزی نیز میتوان تعداد ارزهای در حال گردش را تغییر داد.
توکن سوزی به چه معنایی است؟
توکن سوزی به معنای حذف دائمی توکنها و کوینهایی است که در حال گردش در شبکه بازار ارزهای دیجیتال هستند. این روش با کاهش دائمی، عرضه ارز داخل شبکه را تضمین میکند. این پدیده تنها برای ارزهای دیجیتال خاص نیست بلکه تمامی کوینها و توکنها دچار این پدیده میشوند. مهمترین و اصلیترین هدف سوزاندن سکه مقابله کردن با کاهش ارزش هر واحد از ارز دیجیتال است. در بازار مالی سنتی فرق توکن و سکه در هر جامعهای در صورت چاپ شدن و توزیع بیش از اندازه اسکناسها ارزش پول کاهش پیدا میکند. به همین علت زمانی که تعداد کوینها یا توکنهای در حال گردش در بازار ارزهای دیجیتال افزایش پیدا کنند باعث کاهش پیدا کردن قیمت آنها میشود. زمانی که میزانی از آنها را بسوزانید میتوانید از بروز کاهش قیمت جلوگیری کنید. شاید تصور کنید که این پدیده بعد از فعالیتهای آن توکن یا کوین در شبکه رخ دهد اما اینگونه نیست. پدیده توکن سوزی میتواند حتی قبل از راهاندازی شدن و اجرایی شدن یک سیستم انجام شود. بسیاری از توسعه دهندگان بعد از عرضه اولیه کوینهای فروخته نشده را از بین میبرند.
این مکانیزم برای از بین بردن کوینهای در گردش داخل شبکه بلاکچین استفاده میشود. در این فرایند سکهها به آدرس خورنده ارسال میشوند. توجه داشته باشید که این آدرس هیچ کلید خصوصی ندارد به همین دلیل تمامی سکهها و کوینهایی که وارد این آدرس میشوند برای همیشه از بین میروند. به وسیله این روش توکنها و کوینها برای همیشه از چرخه خارج میشوند. در واقع همانطور که گفتیم این سکهها حذف نشدهاند بلکه به یک مکان کاملا متروک رفتهاند و قابل بازگشت نیز نیستند.
دلایل توکن سوزی چیست؟
زمانی که پدیده توکن سوزی رخ میدهد ارزش افزوده در سراسر شبکه فراهم میشود چرا که این کار یک روند کاهشی و پایدار دارد و نمیتوان آن را جبران کرد. در ادامه به بررسی رویکردها و ارزش افزودههایی که به واسطه سوزاندن سکه شدهاند میپردازیم.
اجماع کارآمدتر
رمزارزهایی که مبتنی بر روند اثبات سوزاندن هستند از این رویکرد استفاده میکنند. این رویکرد، یک رویکرد منحصر به فرد برای رسیدن به اجماع در یک شبکه است. ماینرها و کاربران در این حالت باید مقداری از موجودی کنونی خود را از بین ببرند.
کوین برن باعث افزایش ارزش میشود
همانطور که میدانید قیمت ارزهای دیجیتال به واسطه عرضه و تقاضای بازار مشخص میشوند و با کمیاب شدن یک منبع قیمت یک دارایی مشخص میشود. این کار باعث توصیف ماهیت ضد تورمی ارزهای دیجیتال در برابر ارزهای فیات میشود. به همین دلیل برای بیشتر ارزهای دیجیتال یک مقدار مشخصی تعیین شده است و نمیتوان از آن مرز بیشتر رفت. همانطور که میدانید از بیت کوین تنها 21 میلیون واحد موجود است به همین دلیل نیازی به سوزاندن آن نیست. با توجه به محدود بودن بیت کوین و تقاضا برای خرید این کوین عرضه به طور طبیعی باعث افزایش قیمت این ارز دیجیتال میشود. لازم به ذکر است نباید اهمیت بیت کوینهایی که در کیف پول با کلیدهای خصوصی قرار گرفتهاند را در افزایش قیمت این ارز دیجیتال بیتاثیر دانست.
محافظت کردن در برابر اسپمها
از دیگر مزیتهای توکن سوزی در بازار ارزهای دیجیتال، محافظت کردن در برابر اسپمها است. همانطور که میدانید کاربران یک شبکه به صورت طبیعی برای انجام تراکنشهای خود باید کارمزد مشخصی را پرداخت کنند. همانطور که میدانید در پلتفرم اتریوم نیز برای اجرا شدن یک قرارداد هوشمند به کارمزد گس نیاز است. با از بین رفتن توکنها و سکهها گردش داخل شبکه رویکرد مشابه پیدا میکند. در بسیاری از پروژهها به جای پرداخت کردن کارمزد به ماینرها یک روال خودکار برای از بین رفتن ارزهای دیجیتال در شبکه ایجاد میشود. به همین دلیل میزان کمی از تراکنشها به صورت خودکار از بین میروند. یکی از بهترین مثالها در این زمینه ارز دیجیتال ریپل است.
بازار ارزهای دیجیتال
تعهد طولانی مدت برای پروژه
همانطور که میدانید تمامی پروژه سعی در ایجاد کردن حداکثر سود ارزش افزوده برای کاربران و سرمایهگذاران دارند. با کمک توکن سوزی یا سوزاندن سکه میتوان به صورت پایداری بسیاری از مشکلات را از بین برد و باعث افزایش ارزش شد. پروژههای بسیاری داراییها را با هدف خارج کردن از بازار خریداری میکنند. این کار باعث افزایش ارزش افزوده میشود.
روشهای توکن سوزی در بازار ارزهای دیجیتال
حال که با مزیتهای توکن سوزی و کوین برن آشنا شدید بهتر است با روشهای انجام این فرایند نیز آشنا شوید. برای پیاده سازی این تکنیک به نظر شما چه کارهایی باید انجام شود؟ لازم به ذکر است در مدلهای کوین برن و سوزاندن توکن، لایه پروتکل اصلی بلاکچین یکپارچه میشود و همین دلیلی برای حساب شدن DNA یک رمزارز است. در ادامه با روشهای کوین برن بیشتر آشنا میشویم.
الگوریتم PoB یا اثبات سوزاندن
بسیاری از شبکههای ارز دیجیتال برای رسیدن به اجماع و توافق از الگوریتم اثبات سوزاندن استفاده میکنند. در این مرحله ماینرها باید به شیوهای متفاوت عمل کنند. باید با از بین بردن بخشی از توکنها و کوینهایی که دارند این عمل را انجام دهند. شاید این روش کمی گیج کننده باشد اما بدون شک توسعه دهندگان را از استفاده از الگوریتم اثبات کار بی نیاز میکند. برای مثال با این روش توکن سوزی نیازی به پردازش کردن منابع و سیستمهای کامپیوتری قدرتمند برای هشینگ به صورت مستمر نیست. الگوریتم اجماع تنها به سوزان سکه نیاز دارد. به همین دلیل با حذف اجبار خرید دستگاههای ماینینگ افراد بیشتری میتوانند ماینر شوند. برای سوزاندن بخشی از کوینها باید از یکی از مدلهای PoB استفاده کرد.
• نابود کردن کوینهای بومی برای دریافت حقوق استخراج: قبل از اینکه یک کاربر بتواند به عنوان یک ماینر نقش پیدا کند باید میزانی از توکنها را از بین ببرد.
• نابود کردن بیت کوین برای ایجاد کردن کوینهای جدید بومی: برخی از بلاکچینها برای اینکه میزان مشخصی از سکه را به دست بیاورند نیاز به از بین بردن بیت کوینها پیدا میکنند. این کار ارزش ارز دیجیتال را افزایش میدهد.
• برقراری تعادل بین سوزاندن و استخراج کردن: از دیگر روشها سوزاندن کوینهای بومی برای دریافت حقوق ، برقراری تعادل است. در این روش بیشتر شبکههای مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام از استیکینگ برای رسیدن به اجماع استفاده میکنند. در این روش توسعه دهندگان با تورم شدیدی در بازار ارزهای دیجیتال رو به رو میشوند.
شرایط عمومی اقتصاد دومین روش
مکانیزم توکن سوزی یا سوزاندن سکه یک فریم ورک یا به عبارتی یک برنامه اقتصادی است. این اتفاق تنها یکبار رخ میدهد یا اینکه به صورت مستمر انجام میشود. در واقع این کار می تواند از بین بردن توکنهای فروخته نشده در جریان عرضه اولیه باشد. در این هنگام مجریان پروژهها به آمار دست پیدا نمیکنند سوزاندن سکه میتواند باعث افزایش ارزش دارایی در آن سیستم یا پلتفرم شود. به همین دلیل تیم توسعه، کوینها را برای آینده ذخیره نمیکند و با هدف افزایش ارزش افزوده آنها را از بین میبرد. در پروژههایی که چنین رویکردی وجود دارد، سرمایهگذاران با دید مثبت وارد سرمایهگذاری در این طرحها میشوند. از دیگر دلایل کوین برن بازگشت سود برای سرمایهگذاران است. در این مرحله توسعه دهنده از سودی که به دست آمده اقدام به خرید سکهها میکند. دارایی خریداری شده از بین میرود و به همین دلیل ارزش ارز دیجیتال در شبکه افزایش پیدا میکند.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را بیشتر با پدیده توکن سوزی یا سوزاندن سکه آشنا کنیم. در نتیجه در آینده زمانی که این پدیده رخ داد علت این کار را میدانید و میتوانید برای حرکت بعدی که باید در بازار ارزهای دیجیتال انجام دهید تصمیم درستی بگیرید.
توکن، سکه، ارز دیجیتال، ارز مجازی و تفاوت هایشان| فرهادمارکت
آیا تفاوتی بین توکن، سکه، ارز دیجیتال و ارز مجازی وجود دارد؟
توکن، سکه، ارزدیجیتال و ارز مجازی لغاتی هستند که در دنیای تراکنش های دیجیتال به آنها برخورد میکنیم.اما سوال اصلی اینجا مطرح میشود که بین این مفاهیم تفاوت وجود دارد؟ به طور خلاصه بایستی بگوییم: بله، وجود دارد. در واقع تفاوت های کلی و جزئی بین همه این اصطلاحات وجود دارند. به عنوان مثال، بانک جیپیمورگان چیس سکه JPM خود را در زمان انتشار به عنوان یک «سکه دیجیتال» معرفی کرد، در حالیکه لیبرای فیسبوک به عنوان «رمزارز» خالص معرفی شد. از قضا، شاید به همین دلیل باشد که تنظیم کنندگان مقررات در سراسر جهان تا این اندازه نسبت به لیبرا حساسیت پیدا کرده و نسبت به آن متعجب شدند. با این وجود گر چه سکه JPM و لیبرا از نظر طراحی متفاوت هستند، اما کارشناسان تمرکز زدایی سریعاً هر دوی آنها را از زمره رمزارز خارج کرده و آنها را در زمره پول مجازی یا ارز دیجیتال برشمردند. دلیل اصلی این کارشناسان برای عدم پذیرش آنها به عنوان رمزارز به مدیریت این پولها توسط شرکتها و در نتیجه متمرکز بودن آنها بازمیگردد. متأسفانه، این کار به همین سادگی نیست. اگرچه تمرکز زدایی ایدئولوژی اصلی رمزارزها است، اما برخی از رمزارزها نیز میتوانند تا حد خاصی متمرکز باشند.
رمزارز چیست؟
رمزارز عبارتست از یک ارز دیجیتال یا مجازی (تفاوت های ظریف بین آنها در ادامه مقاله بحث خواهند شد) که با رمزنگاری قوی ساخته شده است و همین امر موجب امنیت بالا و ثبات آن میشود. اغلب رمزارزها بر فناوری بلاکچین مبتنی هستند. فناوری بلاکچین همانند یک دفترکل گسترده است که توسط یک شبکه غیرمتمرکز متشکل از رایانه ها اداره میشود. با این حال، ایجاد رمزارزهای بدون بلاکچین نیز از نظر فنی امکانپذیر است. در واقع دیجی کش، به عنوان یکی از اولین روش های پرداخت الکترونیکی رمزنگاری شده که در اوایل دهه 1990 منتشر شد، فاقد بلاکچین بود. برای اینکه به پیچیدگی موضوع پی ببرید بایستی بدانید رمزارزهای (مبتنی بر بلاکچین) مرسوم و مدرن نیز دارای زیرمجموعه هایی در میان خود هستند. توجه داشته باشید که NEO یک سکه است، در حالی که باینانس کوین در واقع یک توکن است. همانطور که ملاحظه می کنید، سردرگمی زیادی در فضای رمزنگاری پیرامون این اصطلاحات وجود دارد. بنابراین ما در این مقاله سعی میکنیم تا این اصطلاحات را از هم تفکیک کنیم.
سکه چیست؟
سکه های دیجیتالی که بومی بلاکچین خودشان هستند.بیت کوین، مونرو و اتر همگی نمونه هایی از سکه های رمزارز هستند.
وجه اشتراک این سکه ها چیست؟
همه آنها در دفاتر مستقل خودشان قرار دارند: بیتکوین در بلاکچین اصلی بیتکوین کار میکند؛ اتر در بلاکچین اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد، مونرو در بلاکچین مونرو قرار دارد و ضمنا همه آنها از امکان ارسال، دریافت یا استخراج برخوردارند. همانگونه که از نامشان پیداست، سکه ها دارای ویژگی های مشابه پول هستند: آنها قابل معاوضه، قابل تقسیم و قابل حمل بوده و منابع آنها محدود است. بنابراین، سکه های رمزارز به طور معمول با هدف استفاده همانند پول فیزیکی ایجاد میشوند: برای پرداخت وجوه کالاها یا خدمات (اگرچه کاربرد آن در خرده فروشی با کندی همراه بوده است). البته استثناهایی نیز وجود دارد: اگرچه اتر تمام ویژگی های یک سکه را دارد، اما عملکرد آن فراتر از نقش «پولی» آن است، چرا که برای تسهیل معاملات از طریق بلاکچین اتریوم نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین سکه هایی نیز وجود دارند که اصطلاحا آلتکویننامیده میشوند. آنها این نام را به دلیل ایفای نقش جایگزین برای بیتکوین (رمزارز اصلی) کسب کرده اند. بسیاری از آلتکوین ها از بیتکوین منشعب شدهاند و توسعه آنها از طریق پروتکل منبع بازبیتکوین بوده است (مثلا لایتکوین و دوجکوین). هر چند که مونرو و اتریوم بر مبنای بلاکچین های کاملا جدید ایجاد شده اند اما عبارت آلتکوین به آنها نیز اطلاق میگردد. بنابراین برای تعریف آلتکوین باید از این پرسش استفاده کنیم: آیا این سکه رمزارز یک بیت کوین نیست ولی از بلاکچین خودش استفاده میکند(به عبارت دیگر غیر از بلاک چین اصلی)؟ اگر جواب مثبت باشد، آنگاه آن رمزارز یک آلتکوین است.
توکن چیست؟
دارایی های دیجیتالی که قابلیت استفاده در داخل اکوسیستم یک پروژه معین را دارند. تمایز اصلی میان توکنها و سکه ها این است که توکن برای عملیات خود به یک بستر بلاکچین دیگر نیاز دارد. اتریوم، عمدتا به دلیل برخورداری از قراردادهای هوشمندی، متداول ترین پلتفرم برای ایجاد توکن است. توکن های ایجاد شده در بلاکچین اتریوم معمولاً با عنوان توکنهای ERC-20 شناخته میشوند (مثلا تتر به عنوانمحبوبترین سکه پایدار ) . از جمله سایر پلتفرم های توکن ها میتوان به NEO یا Waves اشاره کرد. هر چند که از سکه ها نیز همانند کوینها میتوان برای اهداف پرداخت استفاده کرد (اصطلاحا توکنهای ارز)، اما هدف توکن ها با هدف سکه ها متفاوت است. بسیاری از توکنها با هدف استفاده در اپلیکیشن های غیرمتمرکز (DApps) و شبکه های آنها ایجاد میشوند. با این حال، آنها را توکن های سودآور مینامیم. هدف اصلی آنها عبارتست از ایجاد دسترسی دارنده به کارکرد پروژه است مثل توکنBAT. (BAT یک توکن ERC-20 است.یعنی پلتفرم بلاکچین آن اتریوم است) که برای تقویت تبلیغات دیجیتال ساخته شده است. تبلیغ کنندگان تبلیغات را با استفاده از توکن های BAT خریداری میکنند؛ سپس این تبلیغات برای جبران خدمات میزبانی تبلیغات و همچنین مشاهده، در بین ناشران و کاربران مرورگر توزیع میشوند.
توکن امنیتی چیست؟
توکن هایی به نام «توکن امنیتی» نیز وجود دارند که اساساً نشان دهنده سرمایه گذاری یک شخص در یک پروژه هستند. اگرچه آنها از محل استارتاپ پروژه برای خود ارزش کسب میکنند، اما دارندگان این توکنها مالک واقعی این استارتآپ نیستند. مردم این توکنها را فقط به دلیل امید به افزایش قیمت در آینده خریداری میکنند کل ماجرای رونق عرضه اولیه سکه از همین قرار بوده است و متاسفانه مردم توکنهای امنیتی را در پوشش توکنهای سودآور خریداری میکردند. به طور معمول، اوراق بهادار تحت نظارت دقیق نظارتی قرار دارند و سیاست های کامل شناسایی مشتری در مورد آنها اجرا میشود؛ اما این سیاست در مورد عرضه اولیه سکه اجرا نشد.
ارز مجازی و ارز دیجیتال چیست؟
در اینجا موضوع بسیار ساده تر از موضوع تفاوت بین سکه و توکن است. ارز دیجیتال یک اصطلاح سرشاخه است که برای توصیف همه انواع پول الکترونیک استفاده میشود (از ارز مجازی گرفته تا رمزارزها که البته آنها نیز دقیقا مشابه یکدیگر نیستند). مفهوم ارزهای دیجیتال برای اولین بار در سال 1983 در یک مقاله تحقیقاتی توسط دیوید چوم مطرح و بعداً توسط وی در قالب دیجی کش پیاده سازی شد. ویژگی بارز ارزهای دیجیتال این است که این ارزها فقط به صورت دیجیتال یا الکترونیکی وجود دارند و برخلاف یک اسکناس یا یک سکه واقعی دلار جنبه ناملموس دارند. مالکیت یا هزینه کرد آنها فقط از طریق کیف پول های الکترونیکی یا شبکه های مرتبط به هم و معین صورت میگیرد.به طور معمول، هیچ واسطه ای (هیچ بانکی) وجود ندارد، به همین دلیل تراکنشها به صورت فوری انجام میشوند و کارمزد تراکنش بسیار اندک و در حد ناچیز است. خبر خوب: دو عبارت ارز دیجیتال و پول دیجیتال تفاوتی با هم ندارند.
معرفی ارز مجازی
سکه ها، توکنها و ارزهای مجازی همگی زیرمجموعه ارزهای دیجیتال هستند. ارز مجازی با وجود اینکه از جنبه تعریفی دیجیتال محسوب میشود اما ماهیتی کاملا متفاوت دارد. طبق تعریفی که بانک مرکزی اروپا برای اولین بار از این واژه را در سال 2012 ارائه کرد، ارز مجازی عبارتست از «یک پول دیجیتال که در یک محیط فاقد فرق توکن و سکه مقررات توسط توسعه دهندگان آن صادر و کنترل میشود و به عنوان روش پرداخت در میان اعضای یک جامعه مجازی خاص استفاده میشود.» میتوان از پول های مورد استفاده دربازیهای ویدیویی به عنوان یک مثال شاخص از ارزهای مجازی که مبتنی بر رمزارز نیستند نام برد: به طور مثال توکنهای بازی World of Warcraft ، کارتهای نقدی بازی GTA Online یا امتیازات FIFA از بازی معروف EA Sport . این توکنها، امتیازات یا کارتهای نقدی معمولاً در محیط همان بازی وجود دارند و برای باز کردن قفل محتویات پاداش بازی از جمله امکانات یا انیمیشنهای جدید مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین، ارزهای مجازی برخلاف پول عادی یا حتی ارزهای دیجیتال خاص، توسط بانک مرکزی یا سایر مراجع قانون گذاری بانکی صادر نمیشوند که همین امر نشانگر نوسان حاکم بر آنهاست. بنابراین، رمزارزها کاملاً با ارزهای مجازی متفاوت هستند و علیرغم اینکه هر دوی آنها در طبقه گسترده تری به نام ارزهای دیجیتال قرار میگیرند اما حداقل طبق AP Stylebook نبایستی آنها را در یک دسته بندی مشترک قرار دهیم.
آیا این تعاریف جهانی هستند؟
با توجه به اینکه این فضا دائما در حال تکامل است، جواب این سوال منفی است. همانطور که میدانیم عمر رمزارزها به شکل کنونی حدودا ده سال است، این در حالی است که توجه اغلب نهادهای دولتی صرفا سه تا پنج سال است که به این موضوع معطوف شده است. این توجه از زمانی آغاز شد که محبوبیت و ارزش بیتکوین افزایش چشمگیری پیدا کرد. شایان ذکر است که لیبرای فیسبوک نیز اخیراً شور و هیجان زیاد جدیدی را در میان ناظران مالی ایجاد کرده است: در حال حاضر برخی از کشورها گروه های ویژهای را تشکیلمیدهند تا در خصوص ماهیت لیبرا و نحوه تنظیم مقررات آن بحث کنند. بنابراین تعاریف مربوط به رمزارز از یک حوزه قضایی به حوزه قضایی دیگر و حتی در درون یک حوزه قضایی واحد نیز متفاوت از یکدیگر هستند. فقط در ایالات متحده، پنج آژانس نظارتی مختلف با توجه به حدود صلاحیت خود، رمزارز را به پنج روش مختلف تعریف میکنند. بر همین اساس، آی آر اس (خدمات درآمد داخلی) رمزارز و اکثر ارزهای مجازی دیگر را به عنوان دارایی در نظر میگیرد، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آنها را نمادی از اوراق بهادار میداند، و شبکه اجرای جرایم مالی معتقد است که رمزارزها همانند پول هستند. ضمنا قانون خدمات پرداخت ژاپن که چارچوب نظارتی این کشور بر رمزارز است، رمزارز را به عنوان ارزش مالکانه تعریف میکند. رئیس بانک مرکزی روسیه نیز زمانی بیتکوین را "جانشین ارز" نامید. همچنین با توجه به اینکه این فضا با سرعت سرسام آوری در حال تکامل است و نهادهای تنظیم مقررات عموما از این فضا عقب میمانند دور از ذهن نیست که قبول کنیم اصطلاحات جدیدی برای ارزهای دیجیتال در آینده به وجود خواهند آمد. این نکته بر اهمیت به روز بودن کامل در زمینه اصطلاحات فعلی می افزاید.
توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟
توکن ارز دیجیتالی است که خودش بلاک چین مستقل ندارد. اگر این تعریف برای شما نامفهوم است، نگران نباشید و این مقاله را تا پایان دنبال کنید. در این مقاله ابتدا با بیانی کاملاً ساده توضیح میدهیم که تفاوت کوین و توکن در بازار ارزهای دیجیتال چیست و سپس مزیتهای ایجاد یک توکن بهجای بلاک چین اختصاصی را بررسی میکنیم. همچنین چگونگی ذخیرهسازی توکنها در کیف پولها را توضیح داده و در پایان انواع دستهبندی توکنها را نام میبریم.
توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟
در بازار ارزهای دیجیتال، یک «توکن» (Token) ارز دیجیتالی است که بلاک چین مستقل خود را ندارد و روی شبکههای دیگر مانند اتریوم جابهجا میشود.
بنابراین در بازار ارزهای دیجیتال مهمترین فرق توکن و سکه چیزی که یک توکن را با «کوین» (Coin) متمایز میکند، داشتن یا نداشتن بلاک چین مستقل است. طبق این تعریف، یک کوین ارز دیجیتالی است که بلاک چین مستقل خود را دارد.
بیت کوین، اتریوم، ریپل، لایت کوین، بیت کوین کش، کاردانو و صدها ارز دیجیتال دیگر که بلاک چینهای اختصاصی خود را دارند در دستهبندی کوینها جای میگیرند.
از بزرگترین توکنهای بازار هم میتوان به تتر، چین لینک، دای (Dai)، آوی (Aave)، یرن فایننس (Yearn.Finance) و بت (BAT) اشاره کرد.فرق توکن و سکه
جالب است بدانید که ۲,۸۰۰ ارز دیجیتال از ۳,۹۰۰ ارز دیجیتالی که در زمان نگارش این مقاله در صرافیها معامله میشوند، در حقیقت توکن هستند و از بلاک چینهایی مانند اتریوم، بایننس چین (Binance Chain)، ایاس و تزوس استفاده میکنند. اولین مرجعی که کوین و توکن را از یکدیگر متمایز کرد، وبسایت کوین مارکت کپ (Coinmarketcap) بود.
برای اینکه متوجه شوید یک ارز دیجیتال کوین است یا توکن میتوانید به صفحه اختصاصی آن در وبسایت ارزدیجیتال مراجعه کنید.
صفحه تتر در سایت ارزدیجیتال؛ تتر یک توکن است.
فراموش نکنید که توضیحات ارائهشده درباره تفاوت کوین و توکن، بر اساس ذهنیت موجود در بازار بود. از نگاه کلیتر و دقیقتر، هر واحد ارزی مستقل در یک شبکه میتواند توکن در نظر گرفته شود. با این تعریف، اتر، ارز دیجیتال بومی شبکه اتریوم هم یک توکن محسوب میشود، اما در بازار اتر را یک کوین در نظر میگیرند.
بیشتر توکنها در دنیای ارزهای دیجیتال، «توکنهای کاربردی» هستند. این توکنها امکان دریافت کاربرد خاصی از یک پروژه فرق توکن و سکه را فراهم میکنند که تنها در اکوسیستم مربوط به آن قابلاستفاده است.
برای مثال، اگر پروژهای با این هدف کار خود را آغاز کند که بلیت اتوبوسهای بینشهری را تنها با توکنهای مخصوصی بتوان خریداری کرد، در این صورت کاربرد آن توکن تنها برای خرید بلیتها خواهد بود و نمیتوان بهعنوان مثال از آن برای خرید غذا از رستوران استفاده کرد. در ادامه مقاله بهطور مفصل درباره انواع توکنها میخوانید.
ساخت توکن برای توسعهدهندگان بلاک چینی بسیار راحتتر از ایجاد یک بلاک چین و شبکه مستقل است و در بیشتر مواقع پروژهها میتوانند بدون نیاز به هزینههای نجومی برای طراحی یک بلاک چین، ارز دیجیتال خود را بسازند و به اهداف اولیه خود برسند.
پروژههایی که قصد توسعه یک بلاک چین را دارند، معمولاً ابتدا از یک بلاک چین واسطه برای خود توکن ایجاد کرده و پیشفروش یا همان عرضه اولیه سکه (ICO) برگزار میکنند و در ازای پول ملی یا ارزهای دیجیتال دیگر توکنهای خود را پیش از راهاندازی پروژه به فروش میرسانند. ارزش این توکنها رابطه مستقیمی با وضعیت پروژه و حرکت آن در راستای اهدافش خواهد داشت.
همچنین، برخی توکنها پس از اینکه به حد کافی توسعه پیدا کردند، بهدنبال ایجاد بلاک چین اختصاصی خودشان میروند و به کوین تبدیل میشوند.
در حالی که کوینها هر کدام میتوانند کیف پول اختصاصی خود را داشته باشند، توکنها روی کیف پولهای بلاک چینِ میزبان ذخیره میشوند. بهعنوان مثال، تمام توکنهای مبتنی بر اتریوم، روی کیف پولها و آدرسهای اتریوم ذخیره میشوند، اما نمیتوانید بیت کوین را روی آدرس اتریوم ذخیره کنید، چون یک کوین است. در ادامه درباره کیف پولهای توکنها بیشتر میخوانید.
تفاوت توکن و کوین در یک نگاه
توکنها چگونه ساخته میشوند؟
روی هر پلتفرم بلاک چینی که از قراردادهای هوشمند و زبانهای برنامهنویسی سطح بالا استفاده کند، میتوان توکن ایجاد کرد. اتریوم در حال حاضر میزبان بیش از ۸۰٪ توکنهای بازار است و پس از آن بایننس چین (Binance chain)، ایاس، کازماس، تزوس و ترون قرار دارند.
بهبیان ساده، توسعهدهندگان برای ایجاد یک توکن باید با استفاده از زبانهای برنامهنویسی و استانداردهای ایجاد توکن که تیم یک بلاک چین آن را ارائه میکند، قرارداد هوشمند توکن خود را ایجاد کنند و با استفاده از ابزارهای موجود، آن در بلاک چین پیادهسازی کنند. برای مثال، زبان برنامهنویسی ساخت توکن (قرارداد هوشمند) در اتریوم سالیدیتی است و استاندارد اصلی اتریوم برای ایجاد توکن ERC-۲۰ نام دارد.
ساخت توکن بهخودیِ خود در کمتر از یک ساعت و با هزینه بسیار کم (کارمزدهای شبکه) انجام میشود، اما فراموش نکنید صرفاً ایجاد یک توکن نمیتواند ارزشمندی آن را تضمین میکند.
ساخت توکن به خودی خود بسیار آسان است، اما توکنی که هدف و کاربرد نداشته باشد، هیچ ارزشی هم ندارد.
متأسفانه آسانبودن ایجاد توکنهای بیارزش و بدون کاربرد، بستری برای کلاهبرداری هم فراهم کرده است و گاهی اوقات کلاهبرداران سعی میکنند توکنهایی که هیچ ارزشی ندارند را در قبال پولهای واقعی مبادله کنند.
برای اینکه یک توکن بتواند ارزش جذب کند و مقبولیت به دست بیاورد، باید در یک پروژه کاربردی دخیل باشد و در صرافیهای معتبر اضافه شود که به هیچ وجه کار سادهای نیست.
بدون اغراق میتوان گفت بیش از ۹۰٪ توکنهای بازار هدف و کاربرد خاصی ندارند و صرفاً برای پرکردن جیب توسعهدهندگان عرضه شدهاند.
در سال ۲۰۱۷ که به «جنون ICOها» مشهور است، پروژههای کلاهبرداری زیادی با وعدههای عجیبوغریب وارد میدان شدند و هر کدام با پیشفروش (ICO) توکنهای خود به سرمایهگذاران ناآگاه چند میلیون دلار پول به جیب زدند. در سال ۲۰۱۸ با ترکیدن حباب بازار، تمام آن توکنها به فراموشی سپرده شدند و هرگز نتوانستند حتی به قیمت اولیه خود برسند.
چرا توکن؟
صرفهجویی در هزینهها و زمان مهمترین مزیت ساخت توکن بهجای یک بلاک چین جداگانه است. بیشتر پروژههایی که میخواهند کار روی شبکه و بلاک چین خود را آغاز کند، در ابتدا بودجه و سرمایه کافی در اختیار ندارند و با توجه به گسترش سریع فضای ارزهای دیجیتال از نظر زمانبندی هم با مشکلات زیادی مواجه هستند. این پروژهها میتوانند در ابتدا خیلی سریع توکن خود را روی یک بلاک چین دیگر مانند اتریوم پیادهسازی کنند و با جذب سرمایه خصوصی یا عمومی و اضافهکردن آن به صرافیها، به سرمایه و زمانبندی موردنظر خود دست پیدا کنند، شبکه اصلی خود را راهاندازی کنند و بعد توکنها را به بلاک چین اختصاصی خودشان انتقال دهند. برای نمونه، واحدهای ارزی ترون (TRX) در ابتدا بهصورت توکن اتریومی عرضه شدند و بعد از توسعه بلاک چین ترون، به شبکه اصلی منتقل شدند.
در خیلی از موارد هم اصلاً نیاز به ساخت بلاک چین جداگانه برای یک پروژه احساس نمیشود و پروژه میتواند از امنیت بالای بلاک چین میزبان نهایت استفاده را ببرد. بهعنوان نمونه، پروژه چین لینک اکنون بهخوبی کار میکند و با تیمهای بزرگی قرارداد همکاری امضا کرده است، اما توکن بومی آن یعنی لینک (Link) که در زمان نگارش این مطلب از نظر ارزش بازار در رتبه ۵ بازار قرار دارد، روی اتریوم کار میکند. با توجه به حساسیت پروژه چین لینک، تعداد زیاد ماینرهای اتریوم و امنیت بالای این شبکه برای این پروژه اطمینانخاطر به همراه میآورد. پروژه بزرگ دیگری که از بلاک چین اتریوم بهره میبرد، تتر است. این استیبل کوین که برای حفاظت از سرمایهگذاران در برابر نوسانات ساخته شده است و قیمت آن با توجه به داشتن پشتوانه دلاری، همیشه یک دلار است، توکنهای خود (USDT) را روی چندین بلاک چین امن عرضه کرده است و نیازی به ایجاد بلاک چین اختصاصی نمیبیند.
کیف پولهای توکنها
هر توکن میتواند روی تمام کیف پولها و آدرسهای بلاک چین میزبان ذخیره و منتقل شود. برای مثال، یک توکن اتریومی مانند چین لینک یا تتر را میتوانید روی کیف پول و آدرسهای اتریوم ذخیره کنید. بهبیان ساده، با داشتن یک کیف پول و یک آدرس اتریوم میتوانید تمام توکنهای مبتنی بر آن را ذخیره کنید. تتر میخواهید؟ آدرس کیف پول اتریوم خود را بدهید. چین لینک میخواهید؟ بازهم آدرس کیف پول اتریوم خود را بدهید.
در مورد بلاک چینهای دیگر مانند ترون، بایننس چین، ایاس و تزوس هم به همین صورت توکنها روی کیف پولهای هر کوین ذخیره میشوند. البته در بلاک چینهای جدید مانند پولکادات و اولنچ این امکان وجود دارد که توکنها روی کیف پولهای اختصاصی با آدرسهای متفاوت هم ذخیره شوند.
انواع توکن
توکنها را از نظر نوع میتوان به چندین دسته متفاوت تقسیم کرد. طبقهبندی توکنها مانند طبقهبندی هر چیز دیگری نسبی و وابسته به اشخاص است و هرکس میتواند آنها را از جنبههای مختلف تقسیمبندی کند. با این حال، در بین اغلب اعضای جامعه ارزهای دیجیتال توکنها در ابتدا به دو دسته کلی مثلی (Fungible) و غیرمثلی (Non-fungible) تقسیم میشوند و سپس در هر کدام از این دستهها میتوان دوباره طبقهبندی انجام داد.
تفاوت توکن غیرمثلی و مثلی
قبل از اینکه توضیح بدهیم یک توکن غیرمثلی چیست، لازم است یک قدم عقبتر برویم و تفاوت مثلیبودن یا تعویضپذیر بودن با غیرمثلی بودن یا غیرقابل تعویض بودن را بدانیم.
در اقتصاد، یک کالا (یا پول) در صورتی مثلی یا تعویضپذیر (Fungible) تلقی میشود که واحدهای آن با یکدیگر قابلتعویض باشند و نتوان هیچکدام از آنها را کمارزشتر یا با ارزشتر از دیگری دانست.
بهعنوان مثال، بیت کوین، دلار، ریال و بهطور کلی اسکناسها در دسته داراییهای مثلی قرار دارند. یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی نسبت به یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر است و هر دو میتوانند با یکدیگر تعویض شوند و مقدار کالای یکسانی را خریداری کنند. زمانی که یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی به دوست خود قرض میدهید، انتظار ندارید که بعداً دقیقاً همان اسکناس را پس بگیرید.
در مقابلِ داراییهای مثلی، چیزهای غیرمثلی (Non-fungible) قرار دارند که دورتادور ما را فرا گرفتهاند. بهطور کلی میتوان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.
مثلاً لپتاپ شما، تلفن همراه شما و خودروی شما فرق توکن و سکه اقلام غیرمثلی هستند. اگر خودروی خود را به دوستتان قرض بدهید تا به مسافرت برود، انتظار دارید دقیقاً همان خودرو را پس بگیرید نه یک خودروی دیگر. برای درک بهتر، بلیط بازی پرسپولیس و استقلال هم غیرمثلی است.
یک نمونه دیگر: تابلوی «مونالیزا»، شاهکار لئوناردو داوینچی، کاملاً غیرمثلی است. آیا کسی میتواند این اثر تاریخی را با یک تابلوی معمولی مبادله کند، با این فکر که هر دوی آنها تابلوی نقاشی هستند؟
تفاوت دارایی مثل و غیرمثلی
حالا به سراغ تعریف توکن غیرمثلی برویم:
یک توکن غیرمثلی یا NFT، یک دارایی دیجیتال است که کمیاب و منحصربهفرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و جابهجا میشود. آیتمهای بازیهای کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام دامنهها، یک خانه که بهصورت توکن درآمده و … در دسته توکنهای غیرمثلی جای میگیرند.
در حال حاضر ۹۹٪ توکنهای بازار مانند تتر و چین لینک مثلی هستند و همه واحدهای آنها از نظر ارزش مشابه و قابلتعویض هستند، اما حوزه NFT روزبهروز در حال گسترش است و احتمالاً در آینده توکنهای غیرمثلی بخش بزرگتری از بازار را به خود اختصاص دهند.
با توجه به این موضوع که هنوز توکنهای غیرمثلی نتوانستهاند بخش قابلتوجهی از بازار را تصاحب کنند، در ادامه فقط سه مورد از مهمترین انواع توکنهای مثلی را مرور میکنیم. با این حال، با مراجعه به مقاله «توکن غیرمثلی چیست؟» میتوانید درباره این نوع توکن هم بهطور مفصل بخوانید.
سه دستهبندی اصلی در توکنهای مثلی عبارتاند از:
توکن کاربردی
توکن کاربردی (Utility Token) ارز دیجیتالی است که از آن برای پرداخت هزینهها و خرید کالا و خدمات در یک یا چند پروژه خاص استفاده میشود. امروزه اغلب توکنهای موجود در بازار توکنهای کاربردی هستند. مثلاً توکن لینک (Link) یک توکن کاربردی است که افراد میتوانند با آن هزینه خدمات پلتفرم چین لینک را پرداخت کنند.
ارزش این توکنها فقط با عرضه و تقاضا مشخص میشود و هیچ پشتوانهای برای آنها تعریف نشده است. همچنین ارزش این توکنها بهطور مستقیم هیچ ارتباطی با ارزش یا سرمایههای شرکت توسعهدهنده ندارد.
توکن اوراق بهادار
توکن اوراق بهادار (Security Token) ارز دیجیتالی است که دارنده آن صاحب بخشی از یک دارایی، شرکت یا سود یک فعالیت خاص خواهد بود. بهعنوان مثال، زمانی که یک خانه یا یک شرکت تبدیل به هزاران توکن شود و مانند سهام میان سرمایهگذاران توزیع شود، آن توکن یک توکن اوراق بهادار به شمار میرود.
اوراق بهادار به هر دارایی قابلمعامله گفته میشود که در نهادهای قانونی ثبت شده باشد و یک سرمایهگذار بتواند با داشتن آن در یک فعالیت مالی مشارکت کند. سهام و اوراق قرضه، از مهمترین اوراق بهادار به شمار میروند.
اصطلاح توکن اوراق بهادار در سال ۲۰۱۸ بین فعالان مطرح شد، زمانی که برخی از نهادهای قانونگذار در سراسر جهان – از جمله کمیسیون بورس آمریکا (SEC) – اعلام کردند برخی از ارزهای دیجیتال در حقیقت اوراق بهادار هستند و باید از نظر قانونی ثبت شوند. اینکه یک توکن اوراق بهادار است یا نه را نهاد قانونگذار کشور مشخص میکند. مثلاً در آمریکا، کمیسیون بورس آمریکا از طریق آزمایش هاوی مشخص میکند که یک دارایی اوراق بهادار است یا خیر. طبق تست هاوی، هر دارایی که شرایط زیر را داشته باشد، اوراق بهادار است:
- یک سرمایهگذاری مالی باشد.
- در آن انتظار سود تعریف شده باشد.
- در یک شرکت ثبت شود.
- این سود باید از فعالیت یک شخص ثالث به دست آید.
مزیت توکنهای اوراق بهادار نسبت به اوراق بهادار سنتی این است که با استفاده از فناوری بلاک چین، سرمایهگذار میتواند بهجای استفاده از کارگزاریها، توکن خود را روی کیف پول شخصی ذخیره کند و در زمان معامله بهراحتی آن را انتقال دهد. همچنین این نوع توکن در مراجع قانونی ثبت میشود و این موضوع ریسک کلاهبرداری را کاهش میدهد.
توکن حاکمیتی (گاورننس)
توکن حاکمیتی یا گاورننس (Governance) ارز دیجیتالی است که دارنده آن میتواند با آن در تصمیمگیریها و رأیگیریها برای آینده یک سیستم یا شبکه نقش داشته باشد. بهعنوان نمونه، توکن یونی سواپ (Uniswap) یک توکن حاکمیتی است که دارنده آن میتواند در تصمیمگیریهای مهم این صرافی غیرمتمرکز حق رأی داشته باشد.
توکنهای حاکمیتی اغلب اوقات در طبقه توکنهای کاربردی جای میگیرند و این فرق توکن و سکه یعنی یک توکن حاکمیتی میتواند توکن کاربردی هم باشد.
جمعبندی
در این مقاله به هر آنچه که نیاز بود درباره توکن در حوزه ارزهای دیجیتال و تفاوت آن با کوین بدانید اشاره کردیم. تمام مطالب این مقاله را میتوان در سه پاراگراف زیر خلاصه کرد:
بررسی تفاوت توکن و کوین در ارز دیجیتال
آشنایی با تفاوت کوین و توکن برای فعالیت در حوزه رمزارزها لازم است و به شما کمک می کند با آگاهی اقدام به خرید کوین یا توکن مورد نظر خود کنید.
دو مورد از اصطلاحات رایج و پرکاربرد ارز دیجیتال، کوین و توکن هستند. این دو اصطلاح با یکدیگر تفاوت هایی دارند. به منظور فعالیت در حوزه رمزارزها لازم است به طور کامل با مفهوم توکن و کوین آشنا شویم. در ادامه این مطلب به معرفی مختصر کوین و توکن و بررسی تفاوت توکن و کوین در ارز دیجیتال می پردازیم.
آشنایی با مفهوم کوین در ارز دیجیتال
معنی کوین (Coin) در زبان فارسی سکه است. در بازار رمزارزها ارزهای دیجیتالی که به عنوان ارز اصلی یک شبکه بلاکچین غیرمتمرکز به وجود آمده اند کوین گفته می شود. در بیشتر پروژه های ارز دیجیتال بلاکچین فناوری به کار رفته بلاکچین است. بنابراین کوین ها در واقع سکه اصلی یک بلاکچین هستند که به منظور پرداخت هزینه کارمزد تراکنش ها استفاده می گردند. به طور نمونه بیت کوین به عنوان کوین اصلی شبکه بلاکچین بیت کوین و اتر کوین اصلی شبکه بلاکچین اتریوم به شمار می رود.
شبکه های بلاکچینی فاقد قرارداد هوشمند فقط یک ارز دیجیتال درون شبکه خود دارند که کوین محسوب می گردد. دیگر بلاکچین ها علاوه بر کوین اصلی شبکه قابلیت ساخت دیگر ارزهای دیجیتال را فراهم می کنند که توکن نامیده می شوند. از جمله موارد استفاده از کوین ها می توان تامین امنیت شبکه، استیکینگ، پرداخت کارمزد ثبت تراکنش ها و امکان انجام فعالیت در حوزه غیرمتمرکز را نام برد.
آشنایی با مفهوم توکن در ارز دیجیتال
واژه توکن (Token) یک واژه عمومی با معنی ژتون است. یکی از کاربردها ی توکن ها در بازی های رایانه ای و به عنوان یک ابزار برای خرید و فروش دارایی های دیجیتال مورد استفاده قرار می گرفت. اما در حوزه رمزارزها توکن به ارزهای دیجیتالی گفته می شود که توسط قراردادهای هوشمند ایجاد شده و از خود بلاکچین مستقلی ندارند.
اکثر پروژه های ارز دیجیتال به منظور کم کردن هزینه های خود و حفظ امنیتشان به جای ایجاد بلاکچین جدید توکن های خود را بر بستر بلاکچین های موجود تولید می کنند. در حالت کلی توکن ها به دو دسته مثلی و غیرمثلی تقسیم می گردند. توکن هایی که ارزش کلیه واحدهای آن یکسان باشد و می توان آنها را جایگزین هم کرد مثلی هستند. توکن های غیر مثلی(NFT) یا غیرقابل تعویض دارای ویژگی های منحصر به فرد هستند و امکان تعویض آنها وجود ندارد. NFT ها توسط قرارداد های هوشمند ایجاد می شوند. ارزش هر کدام از توکن های غیرمثلی متفاوت از دیگری است. توکن ها بر اساس ماهیت کاربرد خود به دسته بندی های دیگری نیز تقسیم می گردند. از جمله آنها می توان توکن کاربردی، حاکمیتی، استیبل کوین و توکن اوراق بهادار را نام برد.
تفاوت توکن و کوین در ارز دیجیتال
در این بخش می خواهیم تفاوت توکن و کوین را مورد بررسی قرار دهیم:
بلاکچین
مهم ترین و اصلی ترین تفاوت توکن و کوین ها در رابطه با بلاکچین اختصاصی آنهاست. کوین ها ارزهای اصلی یک شبکه بلاکچینی هستند و بلاکچین اختصاصی خود را دارند. اما توکن ها فاقد بلاکچین اختصاصی بوده و بر بستر بلاکچین میزبان فعالیت می کنند.
کاربرد
از کوین ها به منظور پاداش ماینرها و اعتبارسنج ها استفاده می گردد. همچنین از کوین ها در بلاکچین های با الگوریتم اثبات سهام به منظور حفظ امنیت شبکه و استیکینگ مورد استفاده قرار می گیرد. اما کاربرد توکن ها متفاوت است. به طور مثال توکن های تتر و دای یک استیبل کوین هستند که به عنوان جایگزین دلار آمریکا در اکثر شبکه های بلاکچینی مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد توکن های غیرمثلی نیز منحصر به فرد بودن یک دارایی در فضای بلاکچین است. برخی از توکن ها نیز توکن کاربردی شبکه شناخته شده و به منظور استیکینگ و یا پرداخت های درون برنامه های مورد استفاده قرار می گیرند. توکن های اوراق بهادار نیز با هدف توکنیزه کردن سهام و دیگر دارایی های فیزیکی ایجاد می شوند.
ذخیره سازی
هر یک از کوین ها دارای آدرس کیف پول اختصاصی خود هستند و به منظور انتقال آنها لازم است حتما از آدرس مخصوص استفاده کرد. در صورتی که کوین ها را به آدرسی غیر از آدرس اصلی بلاکچین انتقال دهید آنها را از دست خواهید داد. اما امکان ارسال توکن ها به هر آدرسی که در شبکه بلاکچین تعریف شده است وجود دارد. به طور نمونه امکان ارسال توکن سلر ایجاد شده بر بستر اتریوم به طور مستقیم به آدرس میزبان اتریوم وجود دارد.
شیوه ساخت
کوین ها به عنوان ارز اصلی یک شبکه بلاکچین تولید می شوند. اما توکن ها از طریق قراردادهای هوشمند بلاکچین ایجاد می شوند. به منظور تولید یک کوین نیاز به راه اندازی یک بلاکچین خواهیم داشت. برای این منظور لازم است پروتکل اجماع بلاکچین کدنویسی شده و نرم افزار آن ایجاد شود. بعد از آن لازم است نودها و ماینرهای شبکه را پیدا کنیم. امنیت و کارایی شبکه از طریق اجرای نرم افزار شبکه در سیستم های نودها تامین می شود.
توکن ها برای ساخته شدن به بلاکچین نیاز ندارند و به کمک قراردادهای هوشمند ایجاد می شوند. برای ایجاد قرارداد هوشمند لازم است دانش برنامه نویسی داشته باشیم تا بتوانیم متغیرها و شرایط مورد نیاز قرارداد را اجرا کنیم.
در قرارداد هوشمند از استاندارد ساخت توکن برای ایجاد توکن استفاده می گردد. به طور مثال برای ساخت توکن مثلی از استاندارد ERC-20 و برای ساخت NFT در شبکه اتریوم از استاندارد ERC-721 استفاده می شود. در حال حاضر امکان ساخت توکن در شبکه های بلاکچین با حداقل هزینه در کمتر از یک ساعت فراهم شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت ساخت توکن بسیار راحت تر و کم هزینه تر از ساخت کوین است.
ارزشمند بودن
با وجود راحت بودن ساخت توکن ها اما همه توکن های تولید شده دارای ارزش نیستند. ارزشمند بودن یک توکن وابسته به کاربرد آن در یک پروژه هدفمند است. بنابراین می توان گفت لیست شدن یک توکن در صرافی های معتبر و پروژه ای که توکن در آن استفاده می شود ارزش آن را مشخص می کند.
جمع بندی
یکی از موضوعات مهم و مورد بحث در حوزه رمزارزها تفاوت کوین و توکن است. زیرا یکی از روش های سوءاستفاده کلاهبرداران از دانش کم مردم تشویق آنها به خرید توکن های بی ارزش و فاقد پشتوانه است. موضوعی که در این مطلب به آن پرداختیم آشنایی مختصر با مفهوم کوین و توکن و تفاوت کوین و توکن است. اصلی ترین تفاوت کوین و توکن این است که کوین ها دارای بلاکچین اختصاصی خود هستند اما توکن ها روی بلاکچین میزبان ایجاد می شوند. از کوین ها مشابه پول می توان جهت ذخیره ارزش استفاده نمود. اما هر کدام از توکن ها دارای کاربرد متفاوتی هستند. پروسه ساخت توکن ها بسیار آسان و کم هزینه تر نسبت به ساخت کوین هاست. در نهایت می توان گفت کوین ها در واقع همان ارز با ماهیت دیجیتال بوده که مشابه پول عمل کرده و امکان خرید و فروش را برای شما ممکن می کنند. اما توکن ها مشابه سهام یک شرکت بوده و به منظور خرید محصول و یا دریافت خدماتی خاص استفاده می گردند.
تفاوت کوین و توکن ؛ مقایسه،کاربرد و انواع هر کدام
آشنایی با بازار رمزارزها برای کاربران معمولاً با بیت کوین و اتریوم است. اما هرچه بیشتر در این بازار تجربه داشته باشید، بیشتر با اصطلاحات جدید و رمزارزهای فرق توکن و سکه جدید مواجه خواهید شد. در این مسیر، یک سوال پیش میآید: هزاران پروژه بلاکچین و رمزارزی که بعد از بیت کوین به وجود آمدهاند چه چیزهایی هستند؟ و کوین و توکن چه تفاوتی دارند؟ برای درک بهتر این پروژههای ارز دیجیتال، دو اصطلاح کوین و توکن به کمک کاربران خواهد آمد. در این مقاله، به بررسی تفاوت کوین و توکن
خواهیم پرداخت. بد نیست قبل از خواندن این مقاله، مقالۀ آلت کوین چیست؟
کوین (COIN) چیست؟
به هر رمزارزی که یک بلاکچین مستقل و پایدار داشته باشد، مثل بیت کوین، کوین (Coin) گفته میشود. این مهمترین تفاوت کوین و توکن است. کوینها از پایه و صفر طراحی و راهاندازی میشوند؛ مانند این که برای دستگاه کامیپوتر شما، از اساس یک سیستم عامل اختصاصی نوشته شود. هر بلاکچین با هدف خاصی طراحی خواهد شد. برای مثال، بیت کوین یک رمزارز برای ذخیره ارزش است که قصد دارد در برابر مرکزگرایی بانکها مقاومت کند. رمزارز بیت کوین، بلاکچین اختصاصی بیت کوین را در اختیار دارد.
پروژههای کوین معمولاً از فناوریهای گذشته یا سایر رمزارزها الهام میگیرند. اما برای راهاندازی، از ابتدا طراحی میشوند. اتریوم با همین روند شکل گرفت. ویتالیک بوترین با بررسی بیت کوین و نقطه ضعفهای آن، رمزارزی را طراحی کرد که بهتر و سریعتر از بیت کوین عمل کند. اتریوم رمزارز بومی یک پلتفرم قرارداد هوشمند (Smart Contract) است که بر بستر بلاکچین فعالیت میکند. علاوه بر تمرکز بر دادههای مالی، اتریوم روی برنامههای مستقل دیگر از بازی گرفته تا شبکههای اجتماعی، تمرکز میکند.
توکن چیست؟
توکن (Token)، یک استفاده منحصر به فرد از یک پلتفرم قرارداد هوشمند مانند اتریوم است. پلتفرمهای قرارداد هوشمند مانند بلاکچین اتریوم، به کاربران اجازه میدهد که توکنهایی را که از مشتقات بلاکچین اصلی هستند، ایجاد و مدیریت کنند. در واقع، برای ایجاد یک توکن لازم نیست که طراحی و کدنویسی آن را از صفر شروع کنید. بلکه کافی است از یک قرارداد هوشمند مانند اتریوم برای ایجاد آن استفاده کنید. همین شیوه ساخت از برجستهترین نقاط تفاوت کوین و توکن است.
برای مثال، رمزارز تتر ERC20، یک توکن بر بستر بلاکچین اتریوم است. ERC20 یک پروتکل برای ساخت توکن در بلاکچین اتریوم است. یکی از مهمترین ویژگی توکنهایی که از یک پروتکل استفاده میکنند این است که میتوانند با یکدیگر مبادله شوند.
پروژههای توکن، بخش مهمی از بازار کریپتوکارنسی را در اختیار گرفتهاند. سودمندی این پروژهها در این است که برای اکوسیستم و پلتفرم اصلی نیز درآمدزایی میکنند. به این صورت که کارمزد هر تراکنش یک توکن، با رمزارز بومی بلاکچین پرداخت میشود. برای مثال، رمزارز دای (Dai) که بر بستر ERC20 است، برای انجام هر تراکنش از کاربران، اتریوم به عنوان کارمزد دریافت میکند.
مهم ترین بلاکچین های میزبان
در حال حاضر اتریوم با بلاکچین ERC20، محبوبترین بلاکچین برای میزبانی توکنها است. بسیاری از توکنهای محبوبی که با آنها سروکار دارید، بر بستر ERC20 قرار دارند. رمزارز تتر (USDT)، میکر (MKR) و EOS از جمله این توکنها هستند. جالب است بدانید رمزارز ترون هم در مراحل اولیه فعالیت خود بر بستر اتریوم فعالیت میکرد و بعد از مدتی به بلاکچین اختصاصی خودش را طراحی کرد.
بعد از اتریوم، بلاکچینهای ترون (Tron)، کاسموس (Cosmos) و تزوس (Tezos) بلاکچینهای محبوب برای توکنها هستند.
تفاوت کوین و توکن از جهت کیف پول
یک تفاوت مهم دیگر بین توکن و کوین، کیف پول ذخیرهسازی این داراییهای دیجیتال است. هر کوین، نیاز به یک کیف پول اختصاصی با آدرس اختصاصی دارد که در یک بلاکچین منحصر به فرد قرار دارد. یعنی کیف بیت کوین و اتریوم کاملاً از هم مجزا هستند و نمیتوان برای مثال دارایی بیت کوین را به آدرس اتریوم ارسال کرد.
این قانون در مورد توکنها صدق نمیکند. شما میتوانید یک توکن مانند تتر ERC20 را به هر آدرسی در این شبکه ارسال کنید. گاهی ممکن است این دارایی در کیف پول آنلاین شما نشان داده نشود، اما تراکنش تایید شده و امکان دسترسی به آن وجود خواهد داشت، هرچند گاهی نیاز به دانش فنی دارد.
چرا توکن ها به وجود آمدند؟
همانطور که تا این بخش از مقاله گفتیم، کوین بلاکچین اختصاصی دارد ولی توکن میتواند بر بستر یک بلاکچین دیگر ایجاد شود. این تفاوت کوین و توکن است که ویژگیهای مهم آنها را مشخص میکند. عملاً ساخت یک توکن دیجیتالی کمتر از یک ساعت زمان لازم دارد و هر کسی که دانش کافی دربارۀ بلاکچین و قراردادهای هوشمند داشته باشد، میتواند آن را ایجاد کند.
با این حال، صرفاً ایجاد یک توکن، برای موفقیت و ثروتمند شدن در بازار ارز دیجیتال کافی نیست. هر توکنی (مانند کوینها) باید بین کاربران پذیرفته شده و در بازار ارزشمند محسوب شود.
یکی از دلایل ایجاد توکنها نیز هزینۀ طراحی و کدنویسی بلاکچین اختصاصی است که امنیت آن نیز ممکن است کافی نباشد. در عوض، استفاده از یک میزبان امن و معتبر مانند اتریوم، این دغدغهها را برطرف میکند.
بسیاری از پروژههای ارز دیجیتال ترجیح میدهند ابتدا، ارز دیجیتال خود را بر بستر یک بلاکچین دیگر راهاندازی کنند و در صورتی که در بازار حضور موفقی داشتند، بلاکچین اختصاصی برای آن بنویسند. بایننس کوین یکی از این پروژهها بود. ارز BNB ابتدا بر بستر ERC20 شروع به فعالیت کرد و سپس، بایننس بلاکچین اختصاصی BEP2 را برای آن نوشت.
بعضی پروژهها مانند تتر نیز به جای طراحی بلاکچین اختصاصی، از چند بلاکچین برای میزبانی استفاده میکنند. استیبل کوین تتر بر بستر بلاکچین اتریوم، ترون و بایننس فعالیت میکند و ظرفیت بلاکچینهای مختلفی را در پروژه خود به کار گرفته است.
کاربرد توکن ها و انواع آن
کوینها معمولاً واسطههای پرداخت هستند. برای مثال بیت کوین یا اتریوم، معمولاً فقط به عنوان یک ارز دیجیتال که ارزش مادی دارد، شناخته میشوند. اما توکنها، به خصوص توکنهای موفق، با یک هدف و کاربرد خلق میشوند. برای مثال، توکن تتر که پشتوانه آن یک دلار آمریکا است، با هدف حفظ ارزش سرمایه فعالان بازار در برابر نوسانات به وجود آمد.
توکنهایی که بتوانند با حضور خود یک نیاز را رفع کنند و خدمات مفیدی ارائه دهند، شانس بیشتری برای حضور در بازار سرمایه دارند. به طور کلی سه نوع توکن در بازار وجود دارند:
۱- توکن های کاربردی (Utility tokens)
برای مثال اگر شما از طریق سیستم بلاکچین یک بلیط سینما بخرید، در واقع یک توکن خریداری کردهاید. توکنهای کاربردی، خدمات خاصی را ارائه میکنند که فقط در شبکه خودشان قابل استفاده است. برای مثال توکن Vethor که بر بستر بلاکچین Vechain فعالیت میکند، به عنوان کارمزد و سوخت شبکه استفاده میشود.
۲- توکن های امنیتی (Security token)
بعضی از توکنها به عنوان حق مالکیت فرد بر یک دارایی دیجیتالی یا غیر دیجیتالی استفاده میشوند. این دارایی میتواند سهام یک شرکت باشد یا سند اشتراک در مالکیت یک خانه. این نوع توکنها در اثر افزایش نگرانیهای دولتها بر سر نظارت بر داراییها شکل گرفت. توکنهای فرق توکن و سکه امنیتی (Security Token) که به آنها توکن اوراق بهادار هم گفته میشود، حق توزیع دارایی را در اختیار افراد قرار میدهد.
۳- توکن های معاملاتی (Transactional Token)
یکی از انواع رایج توکنها، توکنهای معاملاتی (Transaction Token) است. این توکنها اغلب مانند ارزهای سنتی عمل میکنند و برای خرید و فروش کالا و خدمات مناسب هستند. استیبل کوینهایی مانند دای (Dai) یا تتر از جمله این توکنها هستند.
۴- توکن حاکمیتی (Governance Token)
یکی از مهمترین انواع توکنها، توکنهای معاملاتی است. داشتن این نوع فرق توکن و سکه توکن برای کاربر جهت مشارکت در شبکه حق ایجاد میکند. برای مثال رمزارز کامپ (COMP)، رمزارزی بر بستر اتریوم است که امکان وام دهی را برای کاربران فراهم میکند. این توکن، یک پروژه دی فای (DeFi) است که در سال ۲۰۲۰ آغاز به فعالیت کرد.
البته باید به این نکته اشاره کنیم که دستهبندی توکنها صرفاً برای آسانتر کردن فهم روش کار آنها است و لزوماً هر توکن، در یکی از این دستهبندیها قرار نمیگیرد یا ممکن است در دو دستهبندی تعریف شود.فرق توکن و سکه
کوین و توکن؛ تقابلی برای پیشرفت در جهان کریپتو
به طور کلی، تفاوت کوین و توکن را میتوان در چند جمله خلاصه کرد:
- کوینها بلاکچین اختصاصی دارند اما توکنها از بستر سایر بلاکچینها برای فعالیت خود استفاده میکنند.
- کوینها معمولاً فقط واسطه معاملات هستند، اما توکنها کاربردهای مختلفی در شبکه دارند.
- هر کوین، نیاز به کیف پول و آدرس اختصاصی دارد، اما توکنها را میتوان در تمام آدرسهای بلاکچین میزبان ذخیره کرد.
- کارمزد شبکه در کوینها، از خود کوین برداشت میشود، اما کارمزد توکنها معمولاً از رمزارز بومی بلاکچین کسر میشود.
نمیتواند گفت کدام توکن بهتر از کوین است یا برعکس. تمام پروژهها در حوزه تکنولوژی ارزدیجیتال با توجه به کارکردهایشان برای بشر معنا پیدا میکنند. شما درباره تفاوت کوین و توکن چه چیزهای دیگری میدانید؟
کوینها و توکنها هر دو نشاندهنده یک ذخیره ارزش هستند، مانند ارزهای فیات.اما یک تفاوت اساسی وجود دارد: سکه های دیجیتال نوعی پول هستند، در حالی که توکنها چیزی را نشان میدهند که می توان قیمتی برای آن تعیین کرد.
کوین معمولاً ابزار پولی است. اگر میخواهید روی آنها سرمایهگذاری کنید، مطمئن شوید که فروشندگان آن ارز دیجیتال را میپذیرند. توکنها همچنان میتوانند در داخل DAppهایی که برای آنها در نظر گرفته شدهاند استفاده شوند، حتی زمانی که هیچ ابزار دیگری ندارند.
زمانی که پروژه بلاک چین خود را توسعه دهد و توکنهای خود را به عنوان یک کوین به بلاک چین جدید منتقل کند، میتواند به کوین تبدیل شوند. موارد موفق شامل بایننس کوین (BNB)، ترون (TRX)، زیلیکا (ZIL) است.
دیدگاه شما