امیدوارم این درس و تابلو معاملات سهام مورد توجه شما قرار گرفته باشد. مجددا تاکید میکنم، مطالب این درس بسیار مهم است. لذا بدون تماشای فیلم آموزشی، این درس را تمام نکنید.
کاربرد قیمتهای معامله سهام و همچنین اطلاعات معاملات اوراق بهادار در تحلیل قیمت و ارزش گذاری سهام کاربرد فراوانی دارد. لذا برای اطمینان از یادگیری این درس، به سوالات آزمون پاسخ دهید.
تفسیر حجم معاملات
با اعلام مصوبهی جدید قوانین محاسبهی حجم مبنا در بازار پایه و فرابورس را تغییر پیداکرد.اما این تغییر آیا به حمایت از بازار کمک خواهد کرد؟
حجم مبنا در روز گذشته طی مصوبهای از سمت سازمان بورس اوراق بهادار در جهت ارتقاء اثربخشی و کارآمدی بازار، تغییر پیدا کرده است. اما این تغییر چگونه صورت میگیرد؟ آیا به واقع آثار حمایتی برای بازار خواهد داشت؟
طی دو سال اخیر که شاهد رشد چشمگیر بازار سرمایه بودهایم، همواره این نگرانی مطرح بوده است که اگر از جانب دولت حمایتی از بورس صورت نگیرد، این بازار جذابیت خود را از دست خواهد داد. اما رفتار دولت و سازمان بورس اوراق بهادار تا کنون بیانگر حمایت از بازار سرمایه بوده است. به طوری که این حمایت، این بار با تغییراتی در حجم مبنا نمود پیدا کرده است.
در بیانیه سازمان بورس این چنین آمده است:
باتوجه به افزایش قابل ملاحظه ارزش معاملات در اکثر نمادهای بورس اوراق بهادار تهران و به منظور ارتقاء سطح اثربخشی و کارآمدی مدل محاسباتی حجم مبنا براساس بررسیهای به عمل آمده و تقاضای بورس اوراق بهادار تهران و همچنین مصوبه ی هیأت مدیره محترم سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس، شیوهی محاسبه حجم مبنا از تاریخ 12 / 11 / 1398 به شرح زیر اعمال خواهد شد.
حجم مبنای کلیهی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوب 28 / 11 / 1398 هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) چهار در ده هزار سهام شرکت میباشد؛ و به شرط های زیر تعیین گردیده است:
- حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکتها برابر با 50 میلیارد ریال
- حداکثر ارزش مبنا برای شرکتهای با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال
- برای شرکتهای با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال
تعداد حجم مبنای هر سهم براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفتهی بعد اعمال میگردد.
حجم مبنا در واقع اهرمی است که از سال ۱۳۸۲ در بورس اوراق بهادار تهران به کار گرفته شد و هدف آن، کنترل معاملات جهت جلوگیری از نوسانهای کاذب و دست کاری قیمتی بود. حجم مبنا تا کنون برای بازار بورس در نظر گرفته میشد و بازارهای فرابورس و پایه این قابلیت را نداشتند.
نبود حجم مبنا در بازارهای فرابورس و پایه موجب کاهش پویایی و افزایش امکان سفتهبازی روی سهام شرکتهای حاضر در این بازارها میشد. اما اکنون حجم مبنا برای سهام این شرکتها در نظر گرفته میشود تا کارآمدی در این بازارها نیز افزایش یابد.
اما حجم مبنا چیست؟
برای درک بهتر حجم مبنا بهتر است ابتدا با دومفهوم زیر آشنا شویم:
قیمت آخرین معامله:
به آخرین قیمتی که سهام یک شرکت در یک روز بین خریدار و فروشنده معامله میشود، قیمت آخرین معامله گفته میشود.
قیمت پایانی:
به میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا، قیمت پایانی گفته میشود.
قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار میگیرد. مثلا اگر قیمت پایانی روز دوشنبه100 ریال باشد، بازه مجاز نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد یعنی سه شنبه بین مثبت 5 درصد (105 ریال) و منفی 5 درصد قیمت پایانی روز معاملاتی گذشته (95ریال) خواهد بود.
اکنون میتوانیم بگوییم حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهمی است که باید در یک روز معاملاتی روی یک قیمت دادوستد شود تا قیمت پایانی به قیمت داد و ستد شده برسد. در صورتی که تعداد سهام معاملهشده در طول روز کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.
محاسبه حجم مبنا در روش جدید چگونه خواهد بود؟
فرمول جدید از دو بخش تشکیل شده است. ابتدا به صورت زیر ارزش مبنا محاسبه میشود:
قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هفته× 0.0004× تعداد سهام شرکت
سپس طبق یکی از شروط جدول زیر با آن برخورد میشود:
تفسیر این جدول به این گونه است که اگر ارزش محاسبه شده در فرمول بالا از حداقل مقدار ستون مربوطه کمتر باشد، همان مقدار حداقل در نظر گرفته میشود. اما اگر عدد بدست آمده بین میزان حداقلی و حداکثری باشد، خود مقدار بدست آمده در نظر گرفته میشود.
در مرحله آخر این مقدار را باید تقسیم بر قیمت سهم در آخرین روز معاملاتی هفته نمود. در نهایت عدد حاصل شده حجم مبنا قرار میگیرد.
در ابتدا ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد اما اکنون با محاسبه چند مثال این محاسبه واضحتر خواهد شد.
- به عنوان مثال، نماد خکاوه از بازار پایه زرد است. حال تعداد سهام آن معادل 2,636 میلیارد را در 0.0004 ضرب کرده و سپس مقدار حاصل را در قیمت روز ضرب میکنیم:
3,397,276,800= 3222× 0.0004× 109× 2,636
همانطور که مشاهده شد، مقدار بدست آمده برابر با 3 میلیارد و 397 میلیون ریال میباشد. حال به دلیل آن که حداقل ارزش مبنا در بازار پایهی زرد 20 میلیارد ریال است و عدد بدست آمده از این مقدار کمتر میباشد، بنابراین مقدار ارزش مبنای آن معادل همان 20 میلیارد ریال یعنی مقدار حداقلی بازار زرد در نظر گرفته میشود.
اکنون برای محاسبه حجم مبنای آن، مقدار 20 میلیارد ریال را باید تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه آن نماییم که به صورت زیر خواهد بود:
6,207,324= 3222/ 20,000,000,000
لذا حجم مبنای نماد خکاوه معادل 6,207,324 سهم در نظر گرفته میشود.
2. در مورد سهم تپکو برای محاسبه ی ارزش مبنا طبق فرمول گفته شده داریم:
37,985,804,800= 4496× 0.0004× 21,122,000,000
مقدار ارزش مبنا در این سهم حدودا 38 میلیارد ریال بدست آمد که این مقدار، از میزان حداقل بازار خود، یعنی 20میلیارد ریال بالاتر است. بدین ترتیب این عدد را بر قیمت سهم در روز چهارشنبه تقسیم می کنیم:
8,448,800=4496/ 37,985,804,800
لذا حجم مبنای نماد تپکو معادل 8,448,800 سهم در نظر گرفته میشود
در صورت افزایش این مقادیر تا 100 میلیارد ریال، به همین شکل برای آنها محاسبه میشود و اگر از آن فراتر رفت، با توجه به سرمایه شرکت، یکی از دو سقف 10 یا 12 میلیارد تومان در نظر گرفته میشود و این میزان ثابت خواهد ماند.
مقایسهی حجم مبنای برخی از سهام با میانگین حجم معاملات ماه آنها
همانطور که در جدول ملاحظه میشود، در اکثر نمادهای ذکر تفسیر حجم معاملات شده ارزش معاملات بیش از دو برابر حجم مبنا است. بدین ترتیب میتوان گفت اعمال حجم مبنای جدید برای بسیاری از سهام مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما معاملات برخی دیگر از سهام شرکتهای بازار فرابورس و بازار پایه (که تعداد این نمادها در بازار کم میباشد)، اندکی دچار مشکل خواهد شد.
تأثیرات این اتفاق بر بازار چیست؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، دولت و سازمان بورس برای اهدافشان به دنبال رشد پایدار بازار هستند. برای اینکه بازار پویاتر شود، ابتدا لازم است که معاملات آن تا حدی به دور از هیجان و با شیب ملایم صورت گیرد. تغییر فرمول حجم مبنا موجب میشود تا اصطلاحاً عمق بازار افزایش یافته و قیمتهای کاذب و حبابی کمتر به وجود بیایند. همچنین در ادامه ریزشهای بازار با شدت کمتری رخ دهند تا در انتها تعادل بیشتری در بازار برقرار شده و بازار از تحلیل بیشتری برخوردار شود.
از سوی دیگر، به دلیل آن که تا کنون حجم مبنا در بازارهای پایه و فرابورس در نظر گرفته نمیشد، کوچک بودن بسیاری از سهام این بازارها باعث سود جویی برخی از معاملهگران میشد. بدین صورت که گروهی از سرمایه گذاران (سفته بازارن) با حجمی از سرمایه خود، بخش اعظم سهام شرکت مذکور آن خریداری میکردند و به مرور با عرضههای کم یا اصطلاحاً قطرهای، اقدام به بالا بردن قیمت سهام میکردند. حال اجرای حجم مبنا در این گروه از سهمهای بازار، در گام اول موجب کاهش رشد سرسام آور سهام و درنتیجه باعث جلوگیری از سواستفاده برخی از سفته بازان از سهام این گونه شرکتها میشود.
از طرف دیگر تحلیلهای بنیادی ارزش بیشتری خواهند یافت؛ بهطوری که نمادی رشد بیشتری خواهد کرد که حجم معاملات بالایی پیدا کند و نظر بازار را جلب نماید که این مسئله اهمیت وضعیت بنیادی شرکت را بیش از پیش نمایان میسازد.
همچنین سرمایه به سمت شرکتهای بزرگ که شناوری بالایی دارند حرکت خواهد کرد و این دست حقوقیها و حقیقیهای درصدی را برای خروج یک باره سرمایه از بازار باز تفسیر حجم معاملات خواهد گذاشت و حتی در مواقع نزولی شدن بازار با پر شدن حجم مبنا، سهامداران این نمادها ضرر بیشتری نسبت به سهام کوچک خواهند داشت.
در مورد سفتهبازی برخی چنین مطرح میکنند که ممکن است در این سفتهبازیها به علت عرضه نکردن سهام، نماد مشمول گره معاملاتی شود و از این طریق سفته بازی انجام پذیرند.
گره معاملاتی وضعیتی است که:
- نماد معاملاتی تفسیر حجم معاملات تفسیر حجم معاملات به رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکتهایی با ۳ میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکتها، به علت عدم تقارن قیمتهای درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا باشد.
- کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.
نمادهای معاملاتی که تحت این شرایط مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی میشوند، در ابتدای روز معاملاتی بعد و در مرحله گشایش با دو برابر دامنه نوسان روزانه قیمت عادی آن نماد انجام و سپس در حراج پیوسته، معاملات در دامنه نوسان روزانه قیمت انجام میشوند. لازم به ذکر است قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته است.
این مورد گرچه ممکن است اتفاق بیفتد اما با مشکلاتی مواجه است که احتمال آن را کم می کند. از جمله اینکه ناظر بازار میتواند با توجه به نسبت p/e سهم و یا در نظر گرفتن معاملات مشکوک و صف ساختگی، نماد را شامل گره معاملاتی نماید.
جمع بندی
نکته مهم در مورد این قانون آن است که با افزایش قیمت حجم مبنا کاهش مییابد و این به معنی آن است که این فرمول از افزایش قیمت ها حمایت میکند و در صورت کاهش قیمت، با افزایش حجم مبنا نقش کنترل کنندگی ایفا مینماید.
هرچند برخی به نحوه محاسبه آن ایراد گرفته اند و ممکن است از طرف سازمان دستخوش تغییراتی شود اما در مجموع با تمام توصیفاتی که صورت گرفت می توان گفت که تصمیم اتخاذ شده در کوتاه مدت احتمالاً با مشکلاتی مواجه خواهد شد اما به مرور آثار مثبتی بر بازار خواهد گذاشت و در جهت حمایت از سهامداران خرد و افزایش عمق بخشیدن به بازار عمل خواهد نمود.
مفاهیم پایه در بازار فارکس
در واقع اصطلاحات و مواردی است که قبل شروع به کار در این بازار نیاز است تا به طور دقیق با آنها آشنا باشید. ما این مطالب را در قالب مفاهیم پایه در بازار فارکس بیان کرده ایم. در ادامه این موارد توضیح داده شده است.
آشنایی با نماد ها در بازار فارکس
نماد ها توسط سازمان استاندارد جهانی برای ارزها، شاخص ها و کالاهای اساسی تعیین شده است. در این نماد ها که معمولا سه حرفی هستند دو حرف اول مربوط به کشور مبدا ارز و حرف سوم نام ارز است. به طور مثال در زیر تعدادی نمونه آورده شده است و در تصویر نیز نمادهای شاخص این بازار نمایش داده شده است. لیست کامل این نماد ها در پلتفرم های معاملاتی قابل مشاهده است.
- دلار امریکا United States Dollar USD
- یورو اتحادیه اروپا European Union Euro EUR
- ین ژاپن Japanese Yen JPY
- پوند انگلستان Pound Sterling GBP
- فرانک سوئیس Swiss Franc CHF
- دلار استرالیا Australian Dollar AUD
- دلار کانادا Canadian Dollar CAD
- یک اونس طلا Gold ounce XAU
- یک اونس نقره Silver ounce XAG
مفهوم جفت ارز در بازار فارکس (Currency Pairs)
در بازار فارکس همیشه ارزش یک ارز در مقابل ارز دیگری سنجیده می شود. به طور مثال ارز پوند انگلستان در برابر دلار آمریکا (یعنی هر پوند در مقابل هر دلار چقدر ارزش دارد). در نتیجه در این بازار همیشه با جفت ارز ها سر و کار داریم. برای نمایش این جفت ارزها نیز از سیستم نمادی که قبلا اشاره شد استفاده می شود. به طور مثال:
- EUR/USD (مقدار برابری ارزش یورو در مقابل دلار)
- GBP/USD (مقدار برابری ارزش پوند در مقابل دلار)
- USD/CHF (مقدار برابری ارزش دلار در مقابل فرانک سویس)
- USD/JPY (مقدار برابری ارزش دلار در مقابل ین ژاپن)
چهار جفت ارز بالا را جفت ارزهای اصلی (Major Currency) در بازار فارکس می نامند. در صورتی که در طرفین جفت ارز دلار آمریکا نباشد آن جفت ارز را متقاطع (Cross Rate) می گویند. مانند: EUR/GBP- GBP/CHF- AUD/NZD
یکی از مطالب مهم در مفاهیم پایه در بازار فارکس درک جفت ارز ها می باشد. در یک جفت ارز در بازار فارکس، ارز اول را ارز پایه (Base Currency) و ارز دوم را ارز متقابل (Counter Currency) می نامند. به طور مثال اگر نرخ خرید جفت ارز EUR/USD برابر ۱.۳۲۶۵ باشد بدین معنی است که هر یک یورو، ۱.۳۲۶۵ دلار ارزش دارد و برای خرید یک یورو باید ۱.۳۲۶۵ دلار پرداخت شود.
واحد تغییرات جفت ارزها (PIPs, Points)
به علت حجم بالای معاملات در فارکس (بازار تبادلات ارزی) معمولا نرخ برابری ارزها تا پنج رقم صحیح و اعشار محاسبه می شوند. در جفت ارزهای اصلی به جز ین ژاپن برابری ارزها به صورت یک رقم صحیح و چهار رقم اعشار آورده می شوند. در جفت ارزهایی که نرخ برابری آنها تا چهار رقم اعشار محاسبه می شود، به رقم چهارم بعد از اعشار پیپ (Pips) یا (Point) می گویند. ممکن است در پلتفرم معاملاتی پنج رقم اعشار ببینید که رقم پنجم را اصطلاحا پیپت (Pipet) می گویند که همچنان همان رقم چهارم اهمیت دارد و تفسیر حجم معاملات پیپ است.
مثلا اگر یورو به دلار از ۱.۳۲۶۰ به ۱.۳۲۶۴ برسد، می گوییم ۴ پیپ افزایش یافته است. در جفت ارزهای شامل ین ژاپن اعشار تا دو رقم است پس به عنوان مثال اگر قیمت GBP/JPY از ۱۸۸.۵۶ به ۱۸۸.۵۰ برسد می گوییم ۶ پیپ کاهش یافته است.
مفهوم اسپرد (Spread) و قیمت خرید و فروش (Bid & Ask)
در فارکس، برای هر جفت ارز در هر لحظه دو قیمت وجود دارد. قیمتی که شما در آن قیمت می توانید خرید انجام دهید (Ask) و دیگری قیمتی که می توانید در آن فروش انجام دهید (Bid) تفاوت این دو قیمت را اسپرد (Spread) می گویند. در واقع این دو مقدار مانند زمانی است که از صرافی قصد خرید دلار دارید و قیمت خرید و فروش در صرافی متفاوت است این اختلاف همان اسپرد است.
در پلتفرم معاملاتی به EUR/USD نگاه کنید، خواهید دید: Ask 1.3695 و Bid 1.3694 یعنی قیمت خرید این جفت ارز ۱.۳۶۹۵ و قیمت فروش ۱.۳۶۹۴ است. تفاوت این دو مقدار یا همان اسپرد در کارگزاری یا بروکر های مختلف متفاوت است مثلا برای یورو به دلار ممکن است از مقدار ۰ تا ۲ پیپ باشد.
اسپرد در واقع هزینه ای است که شما به عنوان یک معامله گر برای انجام معامله می پردازید. این مقدار در واقع در یک معامله عدد کوچکی است. مفهوم اسپرد یکی از ساده ترین مفاهیم پایه بازار فارکس است که شما از قبل نیز ممکن است با آن آشنا بوده باشید.
تعریف لوریج (Leverage)
لوریج یا ضریب اهرمی از آن دسته از مطالب مفاهیم پایه بازار فارکس است که تعریف های اشتباه و سو تفاهم های زیادی در درک آن است. میزان تغییر قیمت جفت ارز ها در بازار در روز حدود ۱ درصد است و ممکن است سرمایه گذاران خرد علاقه ای به این بازار نداشته باشند. به همین دلیل مفهومی به نام اعتبار اهرمی یا Leverage به وجود آمده است.
با استفاده از اعتبار اهرمی، سرمایه گزار می تواند تا ۱۰۰۰ برابر سرمایه خود وارد معامله شود (این رقم در بروکر های مختلف می تواند بین ۱۰ تا ۱۰۰۰ متغیر باشد و توسط شما قابل تغییر است) که البته همین موضوع ریسک شما را نیز به همین اندازه افزایش می دهد. اگر در یک معامله ۱۰ پیپ سود کنید با حجم ۱ لات، چه لوریج شما ۱۰۰ باشد چه ۵۰۰ سود یکسانی می کنید تفاوت در این است که ممکن است با سرمایه کم و ضریب اهرمی کم نتوانید معامله ای به اندازه ۱ لات انجام دهید. این مورد در مقاله ای با عنوان ضریب اهرمی (Leverage) به طور مفصل توضیح داده شده است.
لات (Lot) واحد اندازه گیری حجم معاملات
یکی از موارد مفاهیم پایه در بازار فارکس آشنایی دقیق با حجم معاملات است. اندازه حجم قرارداد یک معامله در بازار مبادلات ارز فارکس را به طور استاندارد یک لات در نظر می گیرند. اندازه قراردادها با واژه هایی مانند لات Amount یا Lot بیان می شود. در بیشتر قراردادها هر لات برابر با ۱۰۰۰۰۰ واحد ارز پایه است. مثلا اگر شما در معامله ای با حجم ۱ لات، یورو را در مقابل دلار خرید کنید (EUR/USD) در واقع ۱۰۰۰۰۰ یورو در مقابل دلار خرید کرده اید. البته نیاز نیست همیشه با این حجم وارد معامله شوید شما می توانید با مقداری مانند ۰.۰۱ لات وارد معامله شوید. این مقدار بستگی به ضریب اهرمی و سرمایه اولیه شما دارد.
مفهوم بهره شبانه (سواپ – Swap)
اکثر معاملات در بازار توسط بروکر ها و در شبکه بانکی انجام می شود. بروکر ها به علت اینکه نرخ بهره در کشورهای مختلف متفاوت می باشد تفاوت نرخ بهره معاملات باز (معاملات در جریان) مشتریان را محاسبه و نرخ بهره آن را در سود و زیان معامله لحاظ می کنند. این مورد برای معاملاتی است که بیش از ۱ روز کاری در جریان باشد و توسط شما بسته نشده باشند. در صورتی که قصد انجام معاملات بلند مدت دارید حتما از روش محاسبه سواپ کارگزار و نرخ های بهره کشورهای مختلف اطلاعات کسب کنید.
انواع دستورات معاملاتی
آشنایی و یادگیری انواع دستورات و نحوه اجرای آن ها از مهمترین مفاهیم پایه در بازار فارکس می باشد. معاملات در بازار ارز با مشخص بودن ۴ عامل انجام می شوند:
- نوع جفت ارز
- حجم معامله
- تعیین تفسیر حجم معاملات دستور خرید یا فروش
- قیمت ورود
این معاملات در فارکس به ۲ صورت انجام می شوند:
- Market Order
- Pending Order
آشنایی با Market Orders
سفارش و دستور خرید یا فروشی است که که معامله گر به صورت دستی و لحظه ای بر اساس نرخ های موجود بازار ثبت می کند. این سفارش در لحظه انجام می شود و جفت ارز مورد نظر خریده یا فروخته می شود. این مورد در مفاهیم پایه در بازار فارکس یکی از پرکاردبردترین دستورات می باشد.
آشنایی با Pending Order
سفارش و دستور خرید یا فروشی است که بر اساس تغییرات قیمت در آینده انجام می شود را دستورات معلق در مفاهیم بازار فارکس می گویند. به عنوان مثال اگر قیمت جفت ارز EUR/USD برابر ۱.۴۵۵۰ باشد، معامله گر می تواند یک دستور به کارگزار ارسال کند که اگر قیمت به ۱.۴۶۰۰ رسید، خرید یا فروشی برای وی انجام دهد.
انواع Pending Order:
A) Buy Limit ) دستور بای لیمیت دستوری است که سفارش خرید در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار گذاشته می شود. این دستور زمانی استفاده می شود که معامله گر آغاز روند صعودی را پایین تر از قیمت فعلی بازار پیش بینی می کند.
B) Sell Limit ) دستورسل لیمیت دستوری است که سفارش فروش در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار گذاشته می شود. این دستور زمانی استفاده می شود که معامله گر آغاز روند نزولی را بالاتر از قیمت فعلی بازار پیش بینی میکند.
C) Buy Stop ) دستور بای استاپ دستوری است که سفارش خرید را در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار قرار می دهد. این دستور زمانی استفاده می شود که معامله گر آغاز روند صعودی را بالاتر از قیمت فعلی بازار، پیش بینی می کند.
D) Sell Stop ) دستور سل استاپ دستوری است که سفارش فروش را در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار قرار می دهد. این دستور زمانی استفاده می شود که معامله گر آغاز روند نزولی را پایین تر از قیمت فعلی بازار، پیش بینی می کند.
آشنایی با سایر دستورات معاملاتی
Stop Loss دستوری است که مشخص می کند معامله با چه میزان ضرر بسته شود (در صورتی که تحلیل شما اشتباه باشد بیشتر از یک مقداری ضرر نکنید.)
Take Profit دستوری است که مشخص می کند معامله با چه میزان سود بسته شود (حد نهایی رشد یا ریزش بازار را که تحلیل کرده اید.)
روش های بررسی و تحلیل بازارهای مالی
بطور کلی از سه روش پایه برای تحلیل و پیش بینی بازار استفاده می شود.
الف: Technical Analysis (تحلیل تکنیکال) بررسی نمودار ها و مطالعه روند های حرکتی قیمت برای پیش بینی و تحلیل حرکت های آینده است. معامله گران تکنیکال اعتقاد دارند هر اتفاق موثر در قیمت لحاظ شده است. انواع سبک نظریه پردازی تحلیل تکنیکال:
– تغییر قیمت ها هدفمند می باشد
– قیمت ها بر اساس روند ها حرکت می کنند
– در مورد قیمت، تاریخ تکرار می شود
ب: Fundamental Analysis (تحلیل فاندامنتال) معامله گرانی هستند که بر اساس متغیرهای سیاسی، واقعیت های اقتصاد بین الملل و وضعیت اقتصاد داخلی با تفسیر بنیادی به دنبال انگیزه ها و دلایل حرکت قیمت می باشند.
ج: Technical & Fundamental Analysis (تحلیل تکنیکال و فاندامنتال)تفسیر حجم معاملات تفسیر حجم معاملات معامله گرانی که با ترکیب و تجزیه تحلیل عوامل تکنیکال و فاندامنتال به تحلیل و پیش بینی آینده قیمت در بازار می پردازند.
موارد مطرح شده از مهمترین مفاهیم پایه در بازار فارکس است و در مطالب بعدی به طور مفصل این موارد توضیح داده می شود.
بررسی کامل اندیکاتور حجم متوازن(OBV)
ساعد نیوز: اندیکاتور On Balance Volume یا به اختصار OBV قیمت و حجم معاملات را با یکدیگر ترکیب میکند و اصولا به عنوان یک اندیکاتور حجمی شناخته میشود. این اندیکاتور نشان میدهد که آیا تغییرات قیمت قوی هستند یا ضعیف. اساساً اندیکاتور OBV دو جریان حجم منفی و مثبت معاملات را با روند قیمت سهام در طول زمان مقایسه میکند و به شما میگوید که آیا روند
این اندیکاتور برای نشان دادن هم سو بودن حجم معاملات با روند قیمت و یا غیر هم سو بودن حجم معاملات با روند قیمت (واگرایی) به کار می رود.می دانیم که بر اساس نظریه آقای چارلز داو از بنیانگذاران تحلیل تکنیکال , حجم معاملات باید روند را تایید کند . به این معنا که همراه با افزایش قیمت حجم معاملات باید افزایش پیدا کند و همراه با کاهش قیمت حجم معاملات نیز باید کاهش پیدا کند. و اگر این چنین نباشد و افزایش یا کاهش قیمت و حجم عکس یکدیگر باشد احتمالا تغییرات در روند اتفاق خواهد افتاد .اندیکاتور OBV به همین منظور در تحلیل تکنیکال به کار می رود و در نرم افزارهای تحلیل تکنیکال با فراخوانی این اندیکاتور , نمودار مربوط به این اندیکاتور در زیر نمودار قیمت ظاهر می شود و با نگاه کردن به این اندیکاتور می توانیم براحتی تشخیص دهیم که آیا همراه با نوسانات قیمت حجم معاملات روند قیمت را تایید کرده است یا خیر.
به نمودار تصویر زیر دقت نمایید . تصویر مربوط به نمودار تکنیکال سهام شرکت مخابرات ایران نماد اخابر هست.
نکات کلیدی:
- حجم تعادلی (OBV) یک اندیکاتور مومنتوم است که از تغییرات حجم معاملات برای پیش بینی قیمت استفاده می کند.
- حجم تعادلی احساسات جمعی را نشان می دهد که می تواند نتیجه آن بازار خرسی یا گاوی باشد.
- با مقایسه میله های قیمت و حجم تعادلی می توان به سیگنال های کاربردی تری نسبت به هیستوگرام های حجمی سبز یا قرمز که اغلب در پایین نمودارهای قیمت یافت می شوند دست یافت.
اندیکاتور حجم تعادلی (OBV) نشان دهنده چیست؟
نظریه پشت حجم تعادلی بر اساس تمایز بین پول هوشمند، یعنی سرمایه گذاران نهادی، و سرمایه گذاران خُرد و کمترحرفه ای است. هنگامی که صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های بازنشستگی شروع به خرید سهامی می کنند که سرمایه گذاران خرد در حال خرید آن هستند، حجم ممکن است افزایش یابد حتی اگر قیمت نسبتا یکسان باقی بماند. درنهایت، این حجم افزوده شده باعث افزایش قیمت خواهد شد. در این زمان، سرمایه گذاران بزرگتر شروع به فروش و سرمایه گذاران کوچکتر شروع به خرید می کنند. با وجود اینکه مقدار كمّی حجم تعادلی روی نمودار قیمت مشخص شده و به صورت عددی اندازه گیری می شود، این میزان چندان اهمیتی ندارد. خود اندیکاتور تراکمی (به انگلیسی cumulative) است، اما فاصله زمانی با نقطه شروع اختصاصی ثابت می ماند، به این معنا که مقدار عددی واقعی حجم تعادلی به طور قراردادی وابسته به تاریخ شروع است.
در عوض، معامله گران و تحلیل گران ماهیت حرکات حجم تعادلی را در طول زمان در نظر می گیرند؛ تمام وزن تحلیل روی شیب خط حجم تعادلی است.در حجم تعادلی، تحلیل گران اعداد حجم را در نظر می گیرند تا سرمایه گذاران بزرگ و نهادی را دنبال کنند.آنها واگرایی بین حجم و قیمت را مترادف با رابطه بین «پول هوشمند» و پول های اندک و ناهمخوان در نظر می گیرند، به این امید که فرصت هایی طلایی را برای خرید در خلاف جهت روندهای ناصحیح غالب پیدا کنند. به عنوان مثال، پول هوشمند ممکن است قیمت یک دارایی را بالا برده و سپس بعد از اینکه سایر سرمایه گذاران نیز وارد آن دارایی شدند آن را بفروشد.
کاربرد اندیکاتور OBV برای تحلیل یک سهم
کاربرد اول اندیکاتور OBV: تعیین روند
خط “OBV” برای تائید روند یا تعیین تغییر جهت های احتمالی مورد استفاده قرار می گیرد. به این صورت که تائید روند در دو حالت زیر شکل میگیرد:
- اگر خط OBV در حال صعود باشد، تائیدی است بر روند صعودی قیمت.
- اگر خط OBV در حال پایین آمدن باشد و روند نزولی داشته باشد، تائیدی است بر روند نزولی قیمت.
کاربرد دوم OBV: تشخیص واگرایی
- اگر منحنی اندیکاتور OBV بالا برود اما قیمت پایین بیاید نشان دهندۀ این موضوع است که روند نزولی ممکن است ضعیف شده و به شکل یک روند صعودی تغییر کند.
- اگر OBV پایین بیاد اما قیمت بالا برود نشان دهندۀ این موضوع است که ممکن است روند صعودی ضعیف شده و به شکل یک روند نزولی تغییر کند.
حجم معاملات معمولا به این صورت تفسیر میشود
افزایش و یا کاهش قیمت به همراه حجم معاملات، تایید کننده این است که قیمت به صورت رونددار حرکت میکند.افزایش یا کاهش قیمت به همراه کاهش حجم معاملات موید این موضوع است که حرکات قیمت ضعیف بوده و فاقد پایداری لازم می باشند.بنابراین OBV اندیکاتوری است که اساسا برای این منظور استفاده میشود تا تاییدی بر حرکات قیمت باشد. اما در صورتی که قیمت با OBV دچار واگرایی شود، می تواند احتمال بازگشت قیمت را به تریدر بدهد.در تصویر زیر مثالی از واگرایی بین OBV و قیمت سهام شرکت Merck نشان داده شده است.
واگرایی منفی هشدار نزول قیمت ( High #1 به High #2 )
سهام این شرکت در حال ساختن قله های بالاتر در قیمت است. اما OBV این وضعیت را تایید نمی کند و در حال ساختن قله های پایین تری می باشد. واگرایی منفی هشدار نزول قیمت را به تریدر خواهد داد.فرمول OBV را در بالا توضیح دادیم. از آنجایی که این اندیکاتور حجم معاملات امروز را تنها در صورتی به روز قبل اضافه میکند که قیمت امروز نسبت به روز قبل بالاتر باشد. می توانیم اینگونه تفسیر کنیم که در هنگام تشکیل قله دوم، حجم معاملات از روز تشکیل شدن قله اول کمتر بوده است. بنابراین این مقدار از OBV کسر شده است و باعث بوجود آمدن یک قله پایین تر در اندیکاتور و نتیجتا شکل گیری یک واگرایی شده است.بنابراین علاقه کمتر خریداران در زمان فعلی (که در محدوده قله دوم هستیم) این مورد را به ما نشان میدهد که افزایش قیمت ادامه نخواهد یافت و به نوعی میتواند یک سیگنال فروش برای ما تلقی شود.
تفسیر حجم معاملات
افزایش شدید فروش نامهای دامنهی اتریوم
کاهش 10 درصدی قیمت لایتکوین در بازار نزولی
قیمت ایاس 10 درصد سقوط کرد
تبدیل حمایت به مقاومت؛ چه بر سر بیتکوین میآید؟
نیمی از حجم معاملات بیتکوین جعلی یا غیراقتصادی است
رشد خیرهکنندهی ارز دیجیتال چیلیز
ایاس (EOS) همچنان در حال صعود
ارزش ایاس 13 درصد افزایش یافت
قیمت ایاس 10 درصد افزایش یافت
تداوم روند صعودی اتریوم با 11٪ افزایش
افزایش 11 درصدی قیمت ایاس
زیان 1.1 میلیارد دلاری کوینبیس در سه ماهه دوم سال
افزایش 44 درصدی قیمت لیدو دائو
افزایش قیمت بیتکوین با افزایش اعتماد سرمایهگذاران
حجم معاملات
افزایش 10 درصدی قیمت بیتکوین
بیت کوین روزهای تابستانی سبز و گرمی را پشت سر میگذارد؛ آیا زمستان ارزهای دیجیتال واقعا پایان یافته است؟ سه شنبه 28 تیر 1401 ساعت 09:38
امکان سقوط قیمت کاردانو تا 20 سنت
کاردانو در معرض سقوط قیمت قرار دارد؛ تنها راه برای جلوگیری از روند نزولی کاردانو، این است که قیمت آن در بالای 0.50 دلار بسته شود. چهارشنبه 22 تیر 1401 ساعت 16:42
احتمال صعودی شدن روند قیمت پولکادات
در صورتی که کندل کنونی پولکادات در بالای حمایت فوری آن بسته شود، میتوانیم شاهد یک حرکت صعودی برای این ارز دیجیتال باشیم. چهارشنبه 22 تیر 1401 ساعت 15:09
قیمت بیتکوین به زودی به 10,000 دلار میرسد
نتایج یک نظرسنجی توسط بلومبرگ از 950 شرکتکننده نشان دادند، 60 درصد از این سرمایهگذاران معتقدند بیت کوین احتمالا به زودی به مرز 10 هزار دلار برسد. دوشنبه 20 تیر 1401 ساعت 16:23
قیمت اتریوم 10 درصد افزایش یافت
ارزش اتریوم (ETH) به دنبال افزایش قیمت در روز گذشته، امروز نیز در حدود 10 درصد افزایش یافت. سه شنبه 14 تیر 1401 ساعت 11:07
پیشبینی قیمت بیتکوین در هفته پیش رو
معاملهگران ظاهرا تصمیم گرفتهاند، تا زمانی که بیتکوین سطح 20000 دلار را به سطح حمایت تبدیل نکرده، از خرید آن و آلتکوینها خودداری کنند. دوشنبه 13 تیر 1401 ساعت 10:07
تابستان دوج کوین در پیش است
دوج کوین در ماههای آینده میتواند عملکرد بسیار خوبی داشته باشد و به عنوان یکی از بهترین ارزهای دیجیتال بازار کریپتو شناخته شود. چهارشنبه 1 تیر 1401 ساعت 14:21
روبل در لاین سبقت!
با تاثیر چشمانداز پرداخت مالیات، روبل روسیه در بورس مسکو در برابر دلار و یورو به بالاترین سطح هفت ساله خود رسید. چهارشنبه 1 تیر 1401 ساعت 11:24
قیمت لایت کوین 11 درصد افزایش یافت
قیمت لایت کوین در هفت روز گذشته روند صعودی داشت؛ این ارز دیجیتال، امروز نیز شاهد افزایش قیمت 11 درصدی بوده است. دوشنبه 30 خرداد 1401 ساعت 15:40
قیمت اتریوم 14٪ افزایش یافت
اتریوم روز گذشته در حال سقوط بود که در سطح 1000 دلار از آن حمایت شد؛ ولی امروز، قیمت این ارز دیجیتال تا الان 14 درصد افزایش یافته است. پنجشنبه 26 خرداد 1401 ساعت 13:08
شروع یک روز سبز برای ایاس با 10٪ افزایش
قیمت ارز دیجیتال ایاس (EOS) نسبت به روز گذشته 10 درصد افزایش یافت و به 1.0039 دلار رسید. پنجشنبه 26 خرداد 1401 ساعت 11:27
قیمت ریپل 10 درصد افزایش یافت
طبق پیشبینیها، قیمت ریپل، امروز پنجشنبه 26 خرداد، افزایش یافت. قیمت ریپل هماکنون، 0.33 دلار است. پنجشنبه 26 خرداد 1401 ساعت 09:38
بیت کوین با 10٪ کاهش، به کف 18 ماهه جدیدی رسید
بیت کوین، بزرگترین ارز دیجیتال جهان با بیش از 10 درصد کاهش به 20,565.9 دلار رسید؛ کمترین میزان از دسامبر 2020. چهارشنبه 25 خرداد 1401 ساعت 13:42
افت 11 درصدی قیمت کاردانو
کاردانو پس از افزایش قیمت در روز گذشته، امروز با افت 11 درصدی مواجه شده است. چهارشنبه 25 خرداد 1401 ساعت 13:00
افزایش حجم معاملات NFTها در بحبوحهی سقوط قیمتهای بازار
با کاهش کف قیمت بازار، حجم معاملات 24 ساعتهی هشت پروژه از 10 پروژهی برتر NFTها حداقل 115 درصد افزایش یافته است. چهارشنبه 25 خرداد 1401 ساعت 12:25
قیمت اتریوم باز هم 10٪ کاهش یافت
اتریوم در روزهای اخیر در بالای سطح 1000 دلار در نوسان است؛ قیمت این ارز دیجیتال در روز چهارشنبه 10٪ کاهش یافت. چهارشنبه 25 خرداد 1401 ساعت 10:38
آیا بیت کوین به کف قیمت خود رسیده است؟
اگر بیت کوین به نقطه 19000 دلار برسد و سپس به نقطه 23000 دلاری بازگردد، آنگاه میتوان گفت به پایینترین سطح خود رسیده است. سه شنبه 24 خرداد 1401 ساعت 16:48
افزایش 13 درصدی قیمت کاردانو
قیمت کاردانو برخلاف بیت کوین و اتریوم، مسیر سبز را در پیش گرفت و 13 درصد افزایش یافت. سه شنبه 24 خرداد 1401 ساعت 12:59
تداوم روند نزولی اتریوم
قیمت اتریوم در صبح امروز تا 1176 دلار نیز کاهش یافت؛ ولی اکنون، به 1220 دلار رسیده است. سه شنبه 24 خرداد 1401 ساعت 12:26
سقوط 10 درصدی قیمت ریپل
ریپل همگام با سایر آلتکوینها روند نزولی به خود گرفته و 10 درصد از ارزش خود را از دست داد. دوشنبه 23 خرداد 1401 ساعت 14:56
آموزش تابلو معاملات سهام و خواندن قیمتهای معامله سهام شرکتها + فیلم | پیش نمایش
در فصل اول از دوره مجازی آموزش رایگان بورس، کلیات بازار سرمایه و نحوه ورود به بازار بورس را آموختید. همچنین سایت بورس (tsetmc.com) را معرفی کردیم. در این درس مجددا سراغ سایت بورس (سایت فناوری بورس تهران) خواهیم رفت و قیمتهای معامله سهام یک شرکت در بورس و فرابورس را تشریح میکنیم. پس در ادامه این مطلب با آموزش تابلو معاملات سهام یک شرکت همراه ما باشید.
این درس تقریبا مهمترین درس از مجموعه آموزش مجازی بورس است. بطوریکه خواندن قیمتهای معامله سهام یک شرکت از الزامات تمامی فعالان بازار سرمایه است. به عبارتی مهمترین بخش سایت بورس که همه روزه مورد توجه سهامداران است همین بخش تابلو معاملات سهام و قیمتهای معامله سهام یک شرکت است. این درس بسیار مهم را بدون تماشای فیلم آموزشی رها نکنید.
تابلو معاملات سهام یک شرکت در سایت بورس
دسترسی به قیمتهای معامله سهام یک شرکت در سایت بورس چگونه است؟
در سایت بورس به دو روش میتوان به اطلاعات قیمت معامله سهام یک شرکت دسترسی پیدا کرد. درواقع زمانی که بخواهیم جزئیات معاملات یک سهم را بدانیم باید به یکی از دو روش زیر صفحه تابلو معاملات سهام آن شرکت را باز کنیم. (در تصویر این قسمت روشهای دسترسی به تابلو معاملات سهام شرکت ایران خودرو نشان داده شده است.)
- جستجو نماد شرکت از طریق آیکون جستجو در بالای سایت بورس
- کلیک بر روی نماد یا نام شرکت در هر قسمت از سایت بورس
تابلو معاملات سهام اتوآپدیت است!
تابلو معاملات سهام در زمان انجام معاملات بورس بصورت لحظهای بروزرسانی میشود. درواقع از طریق همین صفحه است که میتوانیم قیمت معامله سهام یک شرکت را بصورت لحظهای مشاهده کنیم. مهمترین تغییرات، مربوط پیشنهادات خرید و فروش است که در جدول سفارشات خرید فروش سهام دیده میشود. در فیلم آموزش تابلو معاملات سهام در ادامه این درس همه این بخشها به همراه نکات کلیدی هر قسمت تشریح شده است.
چه اطلاعاتی از سهام شرکت؟
در تابلو معاملات سهام یک شرکت علاوه بر قیمتهای معامله سهام چه نوع اطلاعاتی تفسیر حجم معاملات وجود دارد؟
روی تابلو معاملات سهام یک شرکت اطلاعات بسیار زیادی وجود دارد. که مهمترین آن قیمتهای معامله سهام آن شرکت میباشد. اما بطور کلی میتوان دادههای این صفحه را به سه قسمت عمده تقسیم کرد. در ادامه فهرستی از مهمترین اطلاعات موجود در تابلو معاملات سهام یک شرکت را به تفکیک در دسته بیان شده است.
دادههای متغیر روزانه یا لحظهای
بخش مهمی از اطلاعات این صفحه بصورت لحظهای در تایم معاملات بازار بورس تغییر میکند. برخی اطلاعات نیز بصورت روزانه دچار تغییر میگردد. برخی از مهمترین این نوع از اطلاعات به شرح زیر است:
- قیمتهای معامله سهام (OHLC) (لحظهای)
- جدول سفارشات خرید و فروش (لحظهای)
- تعداد، حجم و ارزش معاملات روزانه (لحظهای)
- قیمت دیروز، قیمت مجاز و حجم مبنا (روزانه)
اطلاعات متغیر دورهای
این نوع اطلاعات بصورت دورهای مثلا هر سه ماه یکبار و یا سالانه دچار تغییر میگردد. عمدتا این اطلاعات مربوط به صورتهای مالی شرکت و یا اطلاعات مربوط به مجمع عمومی شرکت میباشد. مثل اطلاعات زیر:
- تعدیل EPS در گزارشات مالی میان دورهای
- اطلاعات مالی مثل ترازنامه و سود و زیان
- تغییر DPS در مجمع عمومی سالیانه
- تعداد کل سهام شرکت در افزایش سرمایه
اطلاعات هویتی و ثابت شرکت
این نوع از اطلاعات معمولا ثابت بوده و در بازههای زمانی طولانی دچار تغییر نمیشود. و یا ممکن است در بازههای چهارساله و یا بیشتر دچار تغییر گردد. اغلب این اطلاعات مربوط به هویت شرکت است مثل:
- معرفی شرکت و محل دفتر مرکزی یا کارخانه
- اطلاعات مربوط به اعضاء هئیت مدیره و مدیرعامل
- ترکیب اعضاء سهامداران عمده شرکت
- اساسنامه و زمینه فعالیت تفسیر حجم معاملات شرکت (گروه یا صنعت)
قیمتهای معامله سهام یک شرکت (OHLC) چیست؟
چهار قیمت اصلی معاملات یک سهم در طول هر روز معاملاتی که OHLC نامیده میشود.
در هر روز معاملاتی در بین تمامی قیمتهای معامله سهام یک شرکت، چهار قیمت اهمیت ویژهای دارند. این چهار قیمت اصلی را OHLC مینامند. (OHLC حروف اول عبارت لاتین این چهار قیمت میباشد.)
چهار قیمت اصلی سهام یک شرکت:
- قیمت اولین معامله سهام – Open price
- بالاترین قیمت معامله سهام – High price
- پائینترین قیمت معامله سهام – Low price
- قیمت آخرین معامله سهام (قیمت پایانی) – Close price
گرچه در تابلو معاملات سهام قیمت آخرین معامله سهام و قیمت پایانی جدا از یکدیگر قرار دارد، اما کارکرد مشابه یکدیگر دارند. درواقع قیمت پایانی میانگین وزنی (حجمی) قیمت آخرین معامله سهام است که متاثر از حجم مبنا است. بهتر است فیلم آموزش تابلو معاملات سهام را در ادامه ببینید.
فیلم آموزش تابلو معاملات سهام
تشریح کامل قیمتهای معامله سهام یک شرکت در بورس تهران
در فیلم آموزش تابلو معاملات سهام یک شرکت، همه اجزاء تابلو معاملات سهام شرکتها تشریح شده است. قیمتهای معامله سهام را توضیح میدهیم. همچنین مطالب مهمی درباره جدول ثبت سفارشات خرید و فروش نیز خواهیم گفت. درباره سهامداران عمده و سهام شناور توضیح میدهیم. همچنین درباره تاثیر حجم مبنا در قیمت پایانی سهام مثالی خواهیم زد. پس بدون تماشای این فیلم نمیتوانید این درس را کامل کنید.
بدیهی است که بیان تمام نکات مهم تابلو معاملات سهام و قیمتهای معامله سهام بصورت نوشته و متن مقدور نیست. درنتیجه آنچه در متن این درس آمده است صرفا اشاره به بخشهای مهم تابلو معاملات سهام است. پس پیشنهاد میکنیم فیلم مربوط به این درس را به دقت ببینید. همه موارد مربوط به قیمتهای معامله سهام در این فیلم تشریح شده است.
هدف اصلی این درس شناخت تابلو معاملات سهام یک شرکت در بورس تهران بود. همچنین کسب اطلاعات مهمی مثل قیمتهای معامله سهام (OHLC) از روی تابلو معاملات سهام یک شرکت. اما در مورد نحوه ثبت سفارشات خرید و فروش سهام چیز زیادی نگفتیم. چراکه در درس نحوه خرید و فروش سهام به چگونگی ثبت سفارشات خرید و فروش سهام از طریق سامانه معاملات آنلاین (برخط) توضیحات کامل را بیان کردیم.
مدت: ۲۴ دقیقه | حجم: ۵۴ مگابایت | راهنما
با استفاده از آیکونها اندازه نمایش فیلم، میزان صدا و مخصوصا کیفیت تصویر را مطابق میل خود تنظیم کنید
پاسخ به سوالات آزمون
امیدوارم این درس و تابلو معاملات سهام مورد توجه شما قرار گرفته باشد. مجددا تاکید میکنم، مطالب این درس بسیار مهم است. لذا بدون تماشای فیلم آموزشی، این درس را تمام نکنید.
کاربرد قیمتهای معامله سهام و همچنین اطلاعات معاملات اوراق بهادار در تحلیل قیمت و ارزش گذاری سهام کاربرد فراوانی دارد. لذا برای اطمینان از یادگیری این درس، به سوالات آزمون پاسخ دهید.
دیدگاه شما