جایگزین پول فیات چیست؟

تفاوت ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات در چیست؟ و آینده بازار در اختیار کدام یک خواهد بود؟

ارزهای فیات کلمه ای است که کاربرد آن، به خصوص در میان کاربران فارسی زبان تازگی دارد. عموما این قبیل واژه ها با ظهور بازارهای مالی نوین و توسعه کاربری و استفاده از شبکه های بلاک چین و ارزهای دیجیتال در میان ایرانیان، مطرح شده اند. از این رو برای درک بهتر مفاهیم بازارهای مالی، سیبنال مرجعی برای توضیح روش ها و اصطلاحات رایج در بازار امروز ایجاد کرده است.

وجه رایج بازارهای جهان در آینده نزدیک

ارز دیجیتال و ارزهای فیات که از بسیاری جهات مخالف یکدیگر هستند، با دو دیدگاه متفاوت از مدیریت پولی در اقتصاد جهانی مطابقت دارند. از نظر برخی کارشناسان این ساختارهای مالی روبروی یکدیگر قرار دارند؛ و ممکن است در آینده نه چندان دور یکی از این ارزها بتواند روند غالب بازار را تصاحب کند.

سکه های فیزیکی که برای ایجاد نقشی مشابه ارز فیات برای رمز ارزها ایجاد می شود

آیا می دانستید که در تابستان سال 2018، یک مرغ در ونزوئلا نزدیک به 14.6 میلیون بولیوار یا حدود 50 یورو قیمت داشت؟ این وضعیت که دست کم تعجب برانگیز است ناشی از ابر تورم است، پدیده ای که منجر به سقوط قیمت ارز می شود. تورم در واقع یکی از معایب ذاتی ارزهایی است که توسط دولت ها به کار گرفته می شود. ارزهای دیجیتال از زمان ایجاد خود در سال 2008 سعی داشته اند که بر این سویه منفی پول رایج یا ارزهای فیات غلبه کنند.
در این مقاله، خلاصه کاملی از اطلاعاتی که برای درک تفاوت ارزهای مجازی با ارزهای دولتی سنتی نیاز است را بیان می کنیم.

ارز دیجیتال در مقابل پول جایگزین پول فیات چیست؟ رایج یا فیات که بازار جهان را در اختیار دارد

ارز فیات

خاستگاه نام ارزهای فیات

اصطلاح فیات از زبان لاتین گرفته شده است و به معنای ( یک مجوز یا پیشنهاد رسمی؛ یک فرمان ) است. این کلمه ایده یک فرمان یک جانبه را که از یک مقام بالاتر صادر می شود، تداعی می کند. در زبان انگلیسی از کلمه فیات برای بیان شرایطی که با دستور یک مقام مرجع ایجاد می شود استفاده می کنند؛ مثلا فیات ریاست جمهوری. بنابراین، عبارت ارز فیات به ارزی که با فرمان ایالتی تاسیس شده است، اشاره دارد.

ارز فیات چیست؟

ارزهای فیات، پولی هستند که توسط یک دولت تعیین شده است و مدیریت آن به عهده بانک مرکزی می باشد. بنابراین بانک مرکزی نهادی است که ارز فیات را صادر می کند و مسیر این پول را دولت مستقر در یک کشور تعیین می کند. یک ارز فیات ارزش ذاتی ندارد؛ ارزش آن از قیمت تعیین شده توسط دولت ناشی می شود که در اصل ثبات آن را تضمین می کند.
می توان گفت ارز فیات، یک جایگزین پول فیات چیست؟ ارز متمرکز است. توسط بانک های مرکزی کنترل و صادر می شود و بانک های خصوصی تنها قدرت عرضه این پول را در اختیار دارند. ارزهای فیات، پول اصلی مورد استفاده در اقتصاد جهانی شده امروزی هستند. ارزهایی که بیشترین مبادله را دارند، دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن و پوند استرلینگ هستند.

آیا ارزهای فیات همان پول رایج هستند؟

اصطلاحات ارز فیات و پول رسمی که اغلب اشتباه گرفته می شوند، هر دو به یک نوع پول اشاره نمی کنند. در واقع، وجه امانی به پول فیزیکی و مادی اطلاق می شود که توسط بانک ها به شکل اسکناس یا سکه منتشر می شود. در واقع، ارزهای فیات می‌توانند نوعی از پول رایج کشورها باشند، اما شامل همه وجوه نقد نمی‌شوند، نزدیک به 90 درصد پول رسمی کشورهای جهان به صورت اعتباری وجود دارد که در عوض آن، وجه نقد فیزیکی موجود نیست.

ارز دیجیتال

رمز ارز یا ارز دیجیتال، وجهی است که به صورت همتا به همتا و بدون دخالت سازمان شخص ثالث مانند بانک مرکزی ایجاد می شود. بر اساس فناوری بلاک چین، این نوع ارز مجازی کاربر را مستقیما در فرآیند صدور ارز مذکور و همچنین در کنترل تراکنش های انجام شده در شبکه، مشارکت می دهد. بنابراین، ارزش کریپتوکارنسی ها بر اساس اعتماد کاربران به شخص ثالث نیست، بلکه بر اساس اجماع اعتبارسنجی استفاده شده در شبکه است. که امنیت و اعتبار تراکنش ها را تضمین می کند. بنابراین ارزهای رمزنگاری شده، ارزهای غیرمتمرکز و جهانی هستند که در کنترل ایالت ها و بانک های مرکزی قرار ندارند.

اعتبار سنجی ارز دیجیتال توسط کاربران و در بلاک چین صورت می گیرد

تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات

ارزهای فیات و ارز دیجیتال، هر دو ارزش ذاتی ندارند و ارزش آنها در نتیجه اعتماد کاربر به وجود می آید. ارزش ارز فیات توسط بانک های ایالتی و مرکزی تعیین می شود؛ و ارزش رمز ارزها در سیستم بلاک چین و اجماع اعتبارسنجی معین می گردد.
ارز فیات متمرکز است و توسط اشخاص ثالث صادر و کنترل می شود، در حالی که ارز دیجیتال غیرمتمرکز است و تراکنش ها به صورت همتا به همتا صورت می پذیرند.
نکته: در حال حاضر، تمرکززدایی ارزهای دیجیتال بیشتر یک ویژگی ایده آل است تا واقعی. در واقع، فرآیندهای اعتبارسنجی که امروزه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، هر کدام دارای نقص‌هایی نیز هستند که تمرکز زدایی را تهدید می‌کند. اثبات سهام منجر به الیگارشی خاصی می شود و اثبات کار باعث ایجاد رقابت ناعادلانه در استخرهای استخراج رمز ارز می گردد.
ارزهای دیجیتال در مقادیر محدودی وجود دارند، در حالی که ارزهای فیات می توانند به صورت دلخواه صادر شوند. به عنوان مثال، بیت کوین به 21 میلیون واحد محدود شده است. این تفاوت اساسی جنبه کاهش تورم ارزهای دیجیتال و جنبه تورمی ارز فیات را توضیح می دهد.

امنیت رمز ارز در مقابل پول فیات

ارز فیات از امنیت کمتری نسبت به رمز ارزها برخوردار است. در واقع به حملات مجازی با هدف جمع آوری داده های بانکی حساس است. از سوی دیگر، ارزهای فیات در معرض سرقت فیزیکی قرار دارند. برعکس، ارزهای دیجیتال تلاش می کنند تا به کمک قرارداد های هوشمند و رمزنگاری پیچیده، غیر قابل تعرض شوند.
سرعت تراکنش ها بین این دو ارز به طور قابل توجهی متفاوت است؛ یک تراکنش ارز فیات 2 تا 3 روز طول می کشد تا بین دو بانک اعتبارسنجی شود، در حالی که تراکنش بیت کوین تنها 10 دقیقه برای اعتبارسنجی به زمان نیاز دارد.
بنابراین، ارزهای جایگزین پول فیات چیست؟ دیجیتال و ارزهای فیات در بسیاری از جنبه‌ها با هم متفاوت هستند، اولی توسط ساتوشی ناکاموتو در پاسخ به نقص‌های ذاتی دومی ایجاد شده است. درجه تمرکز، سطح امنیت، جنبه تورمی یا تورم زدایی. هر کدام مزایا و معایبی دارند و هر کدام موافقان و مخالفان خود را در جهان دارند. تنها آینده نشان خواهد داد که ارزهای دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات که امروزه اکثریت قالب اقتصاد جهانی را در اختیار دارند، چقدر مهم خواهند بود.

توسعه ارزهای دیجیتال

آن چیزی که از دید تحلیل گر ها و سرمایه گذاران و صاحبان کسب و کار در جهان پنهان نمانده است، قدرت ارزهای دیجیتال است. تنها در فاصله زمانی کمتر از دو جایگزین پول فیات چیست؟ دهه، رشد رمز ارز و محبوبیت آن در میان اقشار مختلف جامعه انسانی، نشانگر اهمیت و نیاز جامعه به شیوه تبادل و داد و ستد متفاوت و جدید است. از همین رو سیبنال تلاش می کند تا با تمرکز بر آموزش و توسعه رابطه سرمایه گذاری و دانش نوین ارزهای دیجیتال، شبکه ای کارا و مفید را برای گذر از ارزهای فیات یا بازار سنتی به بازار دیجیتال فراهم کند.

پشتوانه پول و ارزهای دیجیتال چیست؟

در دنیا ارزهای دیجیتال را با بیت‌کوین می‌شناسند. خیلی از مراکز خرید و فروش در دنیا بیت‌کوین می‌پذیرند. در خیلی از سایت‌های دنیا می‌توانید با بیت‌کوین خرید کنید. می‌توانید در رستوان‌ها صورتحساب خود را با بیت‌کوین پرداخت کنید. اما به راستی چه چیز به بیت‌کوین این اعتبار را می‌دهد که با ارزش باشد. درواقع پشتوانه ارزهای دیجیتال و بیت‌کوین چیست؟ آیا ارزهای دیجیتال و بیت‌کوین درواقع بدون پشتوانه هستند؟ آیا بیت‌کوین می‌تواند جایگزینی مناسب برای پول در آینده باشد؟ برای یافتن جواب سوالات فوق، تا آخر مقاله با ما همراه باشید.

در دهه گذشته تا به امروز (2020) بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال محبوبیت روز افزونی را در دنیا تجربه می‌کنند. محبوبیت این بازار باعث شده تا علاقه‌مندان زیادی قصد ورود به این بازار را داشته باشند. اما در این بین سوالات زیادی نیز به‌وجود می‌آید که ذهن مخاطبین را درگیر کرده، این‌که بعضی‌ها بیت‌کوین را به اشتباه با حباب گل لاله و حباب دات کام مقایسه می‌کنند و یا این‌که می‌گویند بیت‌کوین یک پول بدون پشتوانه است و ارزشی ندارد و. ما هم می‌خواهیم پشتوانه ارزهای دیجیتال را در اینجا باهم بررسی کنیم. اما قبل از هرچیزی باید تعریف درستی از پول داشته باشیم، تاریخچه به‌جود آمدن پول را بشناسیم و این ‌که بدانیم پشتوانه پول رایج کشورهای دنیا چیست و از کجا شکل گرفته است؟ و چاپ پول چه تاثیری در دنیا دارد؟

پول چیست؟

در تعریف پول باید بگوییم که پول، یک توافق بین دو یا چند نفر است که از آن به‌عنوان ابزاری برای انتقال ارزش استفاده می‌کنند. درواقع اگر من و شما یک تکه کاغذ را به‌عنوان ارزش بین خودمان قبول کنیم و از آن برای داد و ستدهایمان استفاده کنیم، آن پول بین من و شما معتبر خواهد بود. اکنون هر کشوری پول مربوط به خود را دارد و از آن برای مبادلات داخلی استفاده می‌کند.

داستان تاریخچه پول چیست؟

یکی بود یکی نبود. تقریبا همه ما در مورد تاریخچه پول کمی اطلاعات داریم و می‌دانیم که در زمان‌های قدیم مبادلات به‌صورت کالا به کالا انجام می‌شد. این نوع مبادلات به‌علت مشکلاتی که در حمل و جا به‌جایی کالاها داشت کم کم جای خود را به فلزات گران‌بها داد. این امر باعث شد تا بعد از مدتی، دیگر مردم با طلا و نقره (همان درهم و دینار) اقدام به مبادله می‌کردند. پس از شکل‌گیری حکومت‌ها و دولت‌ها، تصمیم گرفته شد که همین طلا و نقره را به شکل سکه ضرب کنند و برای معامله به مردم بدهند. اما بعد از مدتی این نوع مبادلات هم با مشکلاتی از جمله حمله دزدان و غارت سکه‌های طلا از بازرگانان مواجه شد. در این‌جا بود که دولت‌ها تصمیم گرفتند که بانک‌ها را ایجاد کنند. بانک‌ها سکه‌های طلا را از مردم می‌گرفتند و بجای آن به مردم حواله کاغذی می‌دادند که به‌اندازه همان مقدار طلای موجود در بانک ارزش داشت. این ‌کار حمل پول و مبادلات را بسیار راحت‌تر کرد و به این ترتیب اولین پول‌های کاغذی در دنیا با پشتوانه طلا و سایر فلزات گران‌بها شکل گرفتند.

پشتوانه پول چگونه شکل گرفت؟

بعد از این ‌که تجار توانستند معاملات خود را در سطح دنیا گسترش دهند و با کشتی به سایر قاره‌های جهان سفر کردند، معاملات با طلا و سایر فلزات گران‌بها به‌عنوان یک اشتراک جهانی (به‌عنوان پول) به‌سرعت در سطح جهانی گسترش یافت. به‌طوری که آمریکا و اروپا به‌عنوان مرکز تجارت دنیا بیشترین معاملات جهانی را با طلا ثبت کردند. در سال‌های نه‌چندان دور، کشورهای دنیا فقط اجازه داشتند که در قبال طلایی که از معاملات جهانی وارد خزانه کشور می‌کنند پول چاپ کنند. به‌این ترتیب نرخ تبدیل طلا به پول هر کشور عدد ثابتی بود و بر همین اساس نرخ تبدیل پول سایر کشورها به همدیگر نیز عدد ثابتی بود.

پس از مدتی و در سال 1929 یکی از بزرگترین رکود‌های اقتصادی دنیا رخ داد که باعث شد تا این نظام پولی جهانی با پشتوانگی طلا کم‌رنگ‌تر شود. برای حل این مشکل در ماه جولای 1944 تعداد 730 نماینده از 44 کشور دنیا متشکل از متفقین، در کنفرانس پولی و مالی ملل متحد یک تفاهم‌نامه جهانی را به امضا رساندند که در آن قرار شد دلار آمریکا به‌عنوان ارز مرجع در مبادلات جهانی اضافه شود و دولت آمریکا نیز در مقابل متعهد شد تا به ازای هر 35 دلار، معادل یک اونس طلا در خزانه خود نگهداری کند و هر زمان هر دولتی درخواست کرد، آمریکا به ازای هر 35 دلار یک اونس طلا به آن‌ها تحویل دهد (طلا به‌عنوان پشتوانه پول). این تفاهم‌نامه به‌عنوان قرارداد برتن وودز (Bretton Woods) مشهور شد.

از آن پس دلار به‌عنوان ارز مبادله‌ای جهانی در معاملات سراسر جهان به رسمیت شناخته شد و در همان سال‌های ابتدایی پس از قرارداد برتن وودز، آمریکا بیش از مقدار دلارهای موجود در جهان در خزانه خود طلا ذخیره کرده بود. به‌این ترتیب همه کشورها نیز راضی و خشنود بودند که یک پول بین‌المللی با پشتوانه را در دسترس دارند و این باعث سهولت بیشتر در معاملات جهانی شده بود. این قضیه تا جایی ادامه داشت که جنگ آمریکا و ویتنام در سال‌های 1955 الی 1975 شکل گرفت و به مدت 20 سال ادامه داشت. این جنگ هزینه‌های بسیار زیادی را برای آمریکا به‌همراه داشت.

آمریکا بعد از جنگ مجبور شد هزینه‌های سنگینی را بابت بدهی‌های خود پرداخت کند. در این بین به بعضی از طلبکاران دلار پرداخت کرد و به برخی دیگر از طلای موجود در خزانه خود پرداخت کند. در نتیجه این اتفاق باعث شد تا تعادل بین دلارهای موجود در جهان و میزان طلای موجود در خزانه آمریکا بهم بخورد. به‌عبارت دیگر هم دلارهای موجود در جهان افزایش یافته بود و هم این‌که میزان طلای موجود در خزانه آمریکا کاهش یافته بود.

با ادامه این روند و در اواخر دهه 60 میلادی، برخی از کشورهای طلبکار آمریکا از جمله ژاپن و فرانسه و آلمان متوجه کاهش مقدار طلای موجود در خزانه آمریکا شدند و آمریکا نمی‌تواند با نرخ توافق شده در قرارداد برتن وودز، به ازای دلارهای موجود در دنیا طلا پرداخت کند. این اتفاق سبب شد تا طی دو دوره متوالی ارزش دلار نسبت به طلای جهانی کاهش پیدا کند. این قضیه زمانی به یک بحران بزرگ برای آمریکا تبدیل شد که در سال 1971 بریتانیا از آمریکا درخواست کرد تا مبلغ سه میلیارد دلار از ذخایر ارزی خودش را به طلا تبدیل کند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که بریتانیا با علم به این‌ که آمریکا نمی‌تواند مقدار طلای معادل آن مبلغ را پرداخت کند، این درخواست را داده بود.

این درخواست بریتانیا سبب واکنش دولت آمریکا شد تا رئیس جمهور وقت آن زمان آمریکا ریچارد نیکسون در یک اقدام عجیب و بدون هماهنگی قبلی و کسب اجازه از صندوق بین‌المللی پول، تعهد آمریکا را برای داشتن موجودی ذخیره طلا به‌عنوان پشتوانه دلار لغو کرد. به‌این ترتیب دلار آمریکا دیگر پشتوانه طلا نداشت. صندوق بین‌المللی پول نیز بعد از این اقدام، جنبه پول بودن طلا را ممنوع اعلام کرد و گفت که از این پس طلا فقط مصرف کالایی خواهد داشت و نه پولی. این اقدامات درواقع پایانی بود بر قرارداد برتن وودز و پول با پشتوانه طلا؛ که باعث به‌وجود آمدن پول جدیدی به‌نام پول فیات (Fiat Money) یا پول بدون پشتوانه در دنیا شد.

پول فیات (Fiat Money) یا بدون پشتوانه

پول فیات در تعریف‌ها به‌عنوان پول بدون پشتوانه معرفی می‌شود. آن‌چیزی که در بازار فارکس نیز مبادله می‌شود همین ارزهای فیات هستند که نسبت به هم مبادله می‌شوند. اما سوال این است که پول فیات واقعا بدون پشتوانه است؟

در جواب این سوال می‌توان گفت که پشتوانه ارز فیات هر کشوری حکومت و دولت و اقتصاد آن کشور است و چیزی که به آن ارزش می‌دهد، مقبولیت عمومی مردم آن کشور است. یعنی اگر اقتصاد و قدرت دولت کشوری در دنیا قوی‌تر شود، باعث می‌شود تا نرخ ارز آن کشور نیز نسبت به سایر کشورهای دیگر بالاتر برود و دیگر نرخ تبدیل پول به ارز سایر کشورهای جهان یکسان نبوده و همواره درحال تغییر است.

مسئله مهم دیگری که به ارز یک کشور معنا می‌دهد، مقبولیت و حمایت عمومی مردم دنیا از آن ارز است. به‌عنوان مثال اگر مردم جهان همه باهم تصمیم بگیرند که دیگر از دلار برای مبادلات و تجارت خود استفاده نکنند، ارزش دلار در جهان به‌سرعت کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثالی دیگر در کشور خودمان و بعد از انقلاب اسلامی، دولت و بانک مرکزی دستور جمع‌آوری پول‌های قدیمی را داد و شکل پول‌های جدید را به بازار ارائه داد. این مسئله با اقبال عمومی مردم مواجه شد و باعث شد تا پول‌های جدید جایگزین پول‌های قدیمی شده و وارد بازار شوند. اما اگر مردم پول‌های خود را به بانک مرکزی نمی‌دادند، قضیه فرق می‌کرد.

چاپ پول بدون پشتوانه و تاثیرات آن بر اقتصاد کشورها

بعد از این‌که پول‌های جهان به‌صورت فیات تبدیل شدند، بانک مرکزی هر کشور بنا به اقتضای شرایط سیاسی و اقتصادی کشورش تصمیم به چاپ پول بدون پشتوانه می‌کرد. اما این چاپ پول به تنهایی چیز بدی نیست. بگذارید برایتان مثالی بزنم. فرض کنید کشور دوست و برادر چین با ایران وارد معامله می‌شود و در ازای خرید نفت از ایران به ما یوان پرداخت می‌کند. کشور ایران نیز در مقابل واردات کالاهای اساسی مثل دسته بیل و خلال دندان از چین همان یوان‌ها را به چین بازمی‌گرداند. با فرض این‌که دولت چین برای خرید نفت از ایران آن مقدار یوان را چاپ کرده باشد، اگر تولید داخلی چین به اندازه مقدار پولی که برای خرید نفت چاپ کرده و دوباره وارد کشورش شده نباشد، باعث تورم شدید در چین خواهد شد. اما می‌بینیم که این‌طور نیست پس یعنی چاپ پول به خودی خود اقدام بدی هم نیست.

در این‌جا سوال پیش ‌می‌آید که اگر فرضیه فوق درست باشد اکنون باید در آمریکا با چاپ بی ‌رویه و بدون پشتوانه دلار، تورم بسیار شدید باشد و قیمت‌ها سر به فلک برسد؛ ولی می‌بینیم که در حقیقت این‌طور نیست. دلیل این امر آن است که آمریکا به‌شدت از ورود دلار به کشورش جلوگیری می‌کند. در حال حاضر و به‌خاطر مرجع بودن دلار به‌عنوان ارز رایج معاملاتی در جهان، مقدار دلارهای موجود در دنیا بسیار بیشتر از صنعت و تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور آمریکا است. دولت آمریکا با این‌کار مرزی بین دلارهای خارجی موجود در دنیا و دلارهای داخل کشورش ایجاد کرده است تا از ایجاد تورم در کشور جلوگیری کند. به‌عنوان مثال برای ورود دلار به کشور آمریکا باید اظهارنامه پر کنید و در غیر این‌صورت سرمایه شما ضبط شده و اجازه ورود به آمریکا را نخواهد داشت. این قانون در بسیاری از کشورهای دنیا (به غیر از ایران و شرکا) به منظور جلوگیری از تورم‌های داخلی اعمال می‌شود.

باتوجه به این مطلب و چاپ بی‌رویه دلار در آمریکا (به خصوص بعد از بحران کرونا)، می‌توان گفت که حجم دلارهای موجود در آمریکا بسیار بیشتر از مقدار GDP آمریکا است. پس نتیجه‌گیری می‌کنیم که دلار آمریکا واقعا بدون پشتوانه است. در اینجا ارزهای دیجیتال و در رأس آن بیت‌کوین بیشتر به چشم می‌آیند.

پشتوانه ارزهای دیجیتال

بعد از تعریف کردن تمام داستان‌های فوق، می‌توان گفت که ارزهای دیجیتال نیز به‌مانند دلار آمریکا تاحدی بدون پشتوانه هستند و تنها پشتوانه آن‌ها مقبولیت و محبوبیت عمومی در دنیاست که به آن‌ها ارزش داده است. زیرا مردم دنیا در طول دوران‌های مختلف به‌نوعی از اعتماد به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی ضربه‌های بزرگی خورده‌اند. اما رمز ارزی مثل بیت‌کوین به‌خاطر خاصیت غیرمتمرکز بودن، شفاف بودن و همچنین محدود بودن تعداد آن (غیرقابل چاپ)، هر روز در دنیا طرفداران بیشتری پیدا می‌کند. به‌نوعی می‌توان گفت هر‌چقدر بانک‌های مرکزی دنیا با چاپ پول بدون پشتوانه و بی رویه به مردم خیانت می‌کنند، مقبولیت و ارزش وجود ارزهای دیجیتال را در دنیا تقویت می‌کنند.

آیا بیت‌کوین پول آینده دنیا است؟

بیت‌کوین در دهه اخیر بسیار مورد توجه دنیا قرار گرفته است. هر روز کاربردهای آن بیشتر از پیش می‌شود. برای خریدهای اینترنتی و پرداخت شهریه و صورتحاسب رستوران‌ها و حتی در برخی از کشورهای دنیا که دچار بحران اقتصادی هستند، به‌عنوان جایگزین پول ملی نیز در معاملات مردم نقش دارد. اما همه این‌ها دلیل نمی‌شود تا بیت‌کوین پول آینده دنیا باشد. برای اثبات این موضوع من در یک اقدامی چالشی از طیف وسیعی از مردم این سوال را پرسیدم که:

اگر قرار بود مثل اصحاب کهف بخوابیم و 300 سال بعد بیدار شویم سرمایه خود را به چه چیزی تبدیل می‌کردید؟

الف) دلار

ب) طلا

ج) بیت‌کوین

نتایج جالبی را دریافت کردم، اما نکته اینجا است که این سوال جواب درستی ندارد. زیرا اگر در گروهی که در بازار طلا کار می‌کنند این سوال را بپرسیم اکثرا گزینه طلا را انتخاب می‌کنند و اگر در وال‌استریت بپرسید جواب متفاوت خواهد بود. نتیجه‌گیری اصلی این است که حتی قدیمی‌ترین افرادی که در حوزه ارزهای دیجیتال فعالند و همچنین بیشتر متخصصین این حوزه نیز گزینه بیت‌کوین را به‌عنوان پول 300 سال آینده دنیا نمی‌شناسند.

حقیقت این است که بیت‌کوین با به کارگیری تکنولوژی بلاکچین به مانند نقطه عطفی در نظام اقتصادی و پولی دنیا نقشش را ایفا می‌کند. همان‌طور که بعد از اختراع برق و به واسطه آن اکنون اختراعات و تکنولوژی های بسیار پیچیده‌تری را در اختیار داریم.

سخن آخر

دنیا و تکنولوژی درحال پیشرفت است. ارزهای دیجیتال نیز یکی از همین تکنولوژی‌ها است که همچنان درحال رشد و توسعه هستند. تا زمانی‌ که دولت‌ها و بانک‌های مرکزی به چاپ بی‌رویه پول بدون پشتوانه در دنیا ادامه دهند، بی آن که بدانند لزوم ایجاد و همچنین مقبولیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز را بیش از پیش در بین مردم جهان تقویت می‌کنند. در آخر می‌توان گفت که پشتوانه ارزهای دیجیتال نیز همین محبوبیت و مقبولیت عمومی مردم جهان است که روز به روز درحال بیشتر شدن است. و اگر در دهه گذشته قیمت بیت‌کوین به دلار افزایش داشته، احتمالا این دلار است که درحال از دست دادن ارزش خود نسبت به بیت‌کوین است؛ زیرا بیت‌کوین از روز اولی که این تکنولوژی را به دنیا معرفی کرد، تغییری نکرده است.

می توانید ویدیوهای بیشتری از تالار بورس را در شبکه اشتراک ویدیو آپارات و همچنین کانال یوتیوب تالار بورس مشاهده بفرمایید.

ارز فیات چیست؟

به بیان ساده تر ، ارز فیات دارایی قانونی است که ارزش آن را از دولت صادر کننده آن می گیرد نه یک کالا یا کالا. قدرت دولت که ارزش پول فیات را تعیین می کند در این نوع پول مهم است. اکثر کشورهای جهان از سیستم ارز فیات برای خرید کالا و خدمات ، سرمایه گذاری و پس انداز استفاده می کنند. ارز فیات جایگزین استاندارد طلا و دیگر سیستم های مبتنی بر کالا در تعیین ارزش پول قانونی شد.

صعود ارز فیات

پول فیات قرن ها پیش در چین بوجود آمده است. استان سیچوان در قرن یازدهم انتشار پول کاغذی را آغاز کرد. در ابتدا می توان آن را با ابریشم ، طلا یا نقره عوض کرد. اما سرانجام ، کوبلای خان به قدرت رسید و در طول قرن سیزدهم سیستم ارز فیات را ایجاد کرد. مورخان ادعا می کنند که این پول در سقوط امپراتوری مغول نقش داشت و هزینه های زیاد و تورم بیش از حد ریشه سقوط آن بود.

پول فیات نیز در قرن 17 در اروپا مورد استفاده قرار گرفت و توسط اسپانیا ، سوئد و هلند پذیرفته شد. این سیستم در سوئد شکست خورد و دولت در نهایت آن را برای استاندارد نقره کنار گذاشت. طی دو قرن بعدی ، فرانسه جدید در کانادا ، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالات متحده نیز پول های فیات را با نتایج مخلوط آزمایش کردند.

در قرن بیستم ، ایالات متحده به استفاده از ارز مبتنی بر کالا به صورت محدود محدود بازگشت. در سال 1933 ، دولت به روش مبادله پول کاغذی با طلا پایان داد. در سال 1972 ، در زمان رئیس جمهور نیکسون ، ایالات متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت ، و مرگ آن را در مقیاس بین المللی به پایان رساند و به سیستم ارزی فیات روی آورد. این امر منجر به استفاده از ارز فیات در سراسر جهان شد.

ارز فیات در برابر استاندارد طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را می داد. در حقیقت ، تمام پولهای کاغذی با مقدار محدودی طلا که توسط دولت نگهداری می شد ، پشتیبانی می شد. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا ، دولت ها و بانک ها تنها در صورتی می توانند ارز جدیدی را وارد اقتصاد کنند که دارای ارزش مساوی ذخایر طلا باشند. این سیستم توانایی دولت برای ایجاد پول و افزایش ارزش پول آنها را تنها بر اساس عوامل اقتصادی محدود کرد.

از سوی دیگر ، در سیستم ارز فیات ، پول ممکن است به چیز دیگری تبدیل نشود. با پول فيات ، مقامات مي توانند مستقيماً بر ارزش پول خود تأثير بگذارند و آن را با شرايط اقتصادي مرتبط كنند. دولت ها و بانک های مرکزی کشورهایشان کنترل بسیار بیشتری بر سیستم های ارزی دارند. آنها می توانند به وقایع و بحران های مختلف مالی با ابزارهای مختلف مانند ایجاد بانکداری ذخیره ای کسری و اجرای تسهیل کمی پاسخ دهند.

طرفداران استاندارد طلا استدلال می کنند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا از چیزی استفاده می کند که فیزیکی و ارزشمند است. طرفداران ارز فیات معتقدند که قیمت طلا تقریباً ثابت بوده است. در این زمینه ، ارزش یا ارزش پول مبتنی بر کالا و پول فیات می تواند در نوسان باشد. اما با سیستم ارزی فیات ، دولت انعطاف جایگزین پول فیات چیست؟ پذیری بیشتری برای اقدام در مواقع اضطراری اقتصادی دارد.

ارز فیات (Fiat) چیست؟ بررسی تاریخچه و مقایسه با رمز ارز

به بیان ساده تر، ارز فیات پولی قانونی است که ارزش آن به جای کالا ها یا اموال فیزیکی از سوی دولت صادرکننده تعیین می‌گردد. ارزش گذاری ارز فیات به پشتیبانی دولت صادر کننده بستگی دارد. بیشتر کشورهای جهان از ارز فیات برای خرید کالا وخدمات، سرمایه گذاری و پس انداز استفاده می‌کنند. فیات جایگزین استاندارد طلا و سایر سیستم‌های مبتنی بر مبادله‌ی کالا در تعیین ارزش گذاری‌های قانونی شد.

افزایش پذیرش ارز فیات

ارز فیات در قرن یازدهم در شهر زچوآن زمانی که اقدام به چاپ پول کاغذی کرد، ایجاد شد. در ابتدا مردم می‌توانستند مبادلات خود را از طریق پارچه‌های ابریشمی، طلا و نقره انجام دهند. سرانجام کوبلای خان (Kublai Khan) به قدرت رسید و در طی قرن سیزدهم ارز فیات را وارد کرد. مورخان ادعا می­کنند که ورود این ارز به وسیله‌ی خرج و تورم بیش از حد، در سقوط امپراطوری مغول موثر بوده است.

فیات همچنین در قرن هفدهم در اروپا نیز مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا در اسپانیا، سوئد و هلند استفاده شد. این سیستم در سوئد با شکست رو به رو شد و سرانجام دولت استفاده از آن را برای استاندارد نقره ممنوع کرد.

بعد از دو قرن، فرانسوی‌ها در کانادا، آمریکایی ها و سپس دولت فدرال ایالت متحده ارز فیات را با نتایج متفاوتی تجربه کردند. در قرن بیستم ایالت متحده تا حدودی به مبادله ی کالا بازگشت. سال۱۹۹۳ سرانجام دولت آزمودن مبادله ی پول کاغذی با طلا را پایان داد. در ۱۹۲۷ تحت ریاست جمهوری نیکسون، ایالت متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت و در انتها به سنجش و مقیاس بین المللی خود پایان داد و سیستم خود را به سمت ارز فیات تغییر داد که منجر به استفاده از ارز فیات در سراسر جهان شد.

ارزش ارز فیات در مقابل طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را می‌داد. در حقیقت، تمام پول های کاغذی توسط مقدار محدودی از طلا که توسط دولت نگهداری می‌شد، حمایت می‌شدند. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا، دولت ها و بانک ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از فروشگاه های طلا می‌توانند ارز جدید را به اقتصاد وارد کنند. این سیستم توانایی دولت در ایجاد پول و افزایش ارزش پول آنها را صرفاً بر اساس عوامل اقتصادی محدود کرد.

از طرف دیگر، تحت سیستم ارزی فیات، ممکن است پول به چیز دیگری تبدیل نشود. با پول فیات، مقامات می توانند به طور مستقیم بر ارزش پول خود تأثیر بگذارند و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند. دولت ها و بانک های مرکزی کشورها­ کنترل بسیار بیشتری بر سیستم های ارزی دارند. آنها می توانند با استفاده از ابزارهای مختلف مانند ایجاد بانکدار ی با تسهیلات کمتر پاسخگو باشند.

مدافعان استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا توسط چیزی فیزیکی و ارزشمند پشتیبانی می‌شود. حامیان ارز فیات اعتراض دارند که قیمت طلا چیزی به جز ثبات بوده است. در این شرایط، ارزش هر دو ارز مبتنی بر کالا و پول فیات می‌تواند در نوسان باشد. اما با وجود یک سیستم ارزی فیات، دولت دارای انعطاف پذیری بیشتری برای اقدام در شرایط اضطراری اقتصادی است.

نکات مثبت و منفی در استفاده از ارز فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات اتفاق نظر ندارند. مدافعان و مخالفان با شور و اشتیاق موافقان و مخالفان در مورد این سیستم ارزی بحث وگفتگو می­کنند.

کمبود: پول فیات تحت تاثیر کمبودهای فیزیکی مانند طلا نیست و به وسیله ی آن محدود نمی­‌شود.

هزینه: برای تولید پول فیات مقرون به صرفه تر از پول مبتنی بر کالا است.

انعطاف پذیری: ارز فیات به دولت ها و بانک های مرکزی آنها انعطاف پذیری در رسیدگی به بحران های اقتصادی را می دهد.

تجارت بین الملل­­: ارز فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد و آن را به یک نوع ارز قابل قبول برای تجارت بین الملل تبدیل می‌کند.

راحتی: بر خلاف طلا، پول فیات وابسته به ذخایر فیزیکی نیست که نیاز به ذخیره، محافظت، نظارت و سایر مطالبه‌گران قیمت داشته باشد.

بدون ارزش ذاتی: ارز فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد. این اجازه می دهد تا دولت ها از هیچ چیز پول خلق کنند، که می تواند منجر به تورم فوق العاده شود و سیستم اقتصادی آنها را فروپاشاند.

از نظر تاریخی دارای ریسک: از نظر تاریخی، اجرای سیستم های ارزی فیات به طور معمول منجر به سقوط مالی می‌شود، که نشان می دهد این سیستم ها برخی از خطرات را به همراه دارند.

ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

ارز فیات و ارز دیجیتال کمی مشابه هستند و باهم اشتراک دارند زیرا هیچکدام از آنها توسط کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شوند، اما باید گفت که این مسئله تنها شباهت آن هاست. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، ارزهای دیجیتال اساساً غیرمتمرکز هستند، که بیشتر به دلیل یک دفتر توزیع شده دیجیتال به نام بلاک چین است.

تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم ارزی در نحوه تولید هر یک از این اشکال پولی است. بیت کوین، مانند اکثر ارزهای دیجیتال، یک منبع کنترل شده و محدود دارد. در مقابل، بنابر نیازهای اقتصادی یک کشور، بانک ها می توانند بدون محدودیت پول ایجاد کنند.

ارزهای دیجیتال به عنوان یک شکل دیجیتالی از پول، هیچ همتای فیزیکی ندارند و بدون حاشیه هستند و باعث می شود محدودیت آنها در معاملات جهانی کمتر باشد. علاوه بر این، معاملات غیرقابل برگشت هستند و ماهیت ارزهای دیجیتال در مقایسه با سیستم فیات، هک شدن را بسیار دشوارتر می‌کند.

قابل توجه است که بازار ارزهای دیجیتالی کوچکتر و در نتیجه بی ثبات تر از بازارهای قدیمی است این احتمالاً یکی از دلایلی است که ارزهای دیجیتال هنوز به طور جهانی پذیرفته نشده اند­. اما با رشد و بلوغ اقتصاد کریپتو، نوسانات کاهش می‌یابد.

حرف آخر

آینده هر دو شکل ارز به هیچ وجه قطعی نیست. ارزهای دیجیتال هنوز راهی طولانی در پیش دارند و مطمئناً با چالش های بیشتری روبرو خواهند شد، در حالی که تاریخچه ارز فیات آسیب پذیری این شکل از پول را نشان می‌دهد. این دلیل بزرگی است که بسیاری از افراد حداقل در برخی از موارد در حال جستجو برای دستیابی به سیستم ارز دیجیتال برای معاملات مالی خود هستند.

یکی از ایده های اصلی ایجاد بیت کوین و ارزهای دیجیتال، کشف شکل جدیدی از پول است که در شبکه توزیع شده همسان ساخته می‌شود. احتمالاً بیت کوین برای جایگزینی کل سیستم ارز فیات ایجاد نشده است بلکه برای ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین ایجاد شده است. با این وجود، مطمئناً این پتانسیل را دارد که یک سیستم مالی بهتر برای جامعه‌ای بهتر ایجاد کند.

پول یا ارز فیات چیست؟

پول فیات به واحد پولی گفته می‌شود که دولت‌ها آن را منتشر می‌کنند، اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا ، نقره) ندارد.

به گزارش منیبان، ارز فیات یا پول بی‌پشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکننده‌اش می‌گیرد و برخلاف پول کالایی، ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده‌ است. دولتی که پول فیات را چاپ می‌کند، عامل تعیین‌کننده در ارزش آن است و در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری استفاده می‌کنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.

در واقع پول فیات (Fiat Currency) به واحد پولی گفته می شود که دولت‌ها آن را منتشر می‌کنند اما پشتوانه فیزیکی (مانند طلا، نقره) ندارد. ارزش این نوع پول به‌جای آنکه وابسته به ارزش ذاتی دارایی‌هایی دیگر به‌عنوان پشتوانه باشد، ناشی از ارتباط بین میزان عرضه و تقاضا است.

متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح می‌کنند:

کمیابی (Scarcity): پول‌ فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمی‌پذیرد.

هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی به‌صرفه‌تر است.

واکنش‌پذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می‌دهد که نسبت به بحران‌های اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.

مبادلات بین‌المللی: ارزهای فیات جایگزین پول فیات چیست؟ توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.

راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینه‌زا باشد، نیست.

نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولت‌ها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را می‌دهد که می‌تواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.

سابقه تاریک: از نظر نمونه‌های تاریخی، پیاده‌سازی سیستم‌ ارزی فیات معمولاً به سقوط نظام‌های مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟

تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آن‌هاست. در حالی که ارز فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.

تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پول‌های جدید در هر یک از آن‌هاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پول‌های فیات که در کنترل بانک‌هاست و اساساً می‌توانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.

به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمی‌شوند. علاوه بر این، تراکنش‌ها در ارزهای دیجیتال برگشت‌ناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.

لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسان‌تر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بین‌المللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.