صادرات غیرنفتی؛ مشق شب دولت
افزایش سهم صادرات غیرنفتی کشور در اقتصاد با هدف کاهش وابستگی به نفت، یکی از چشماندازها و برنامههای ویژه دولتها در تمام این سالها بوده که البته برخی برآن محدودیت بستند و حالا هم دولت یازدهم با رفع ممنوعیت و محدودیتها برسر راه تجارت به خصوص صادرات غیرنفتی سعی در توسعه و گسترش بازارهای بینالمللی و حضور پررنگ ایران در عرصه جهانی دارد. در آستانه روز ملی صادرات و با توجه به برگزاری جلسه بررسی راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی که به تازگی صورت گرفت، مشکلات و موانع فعلی پیش روی صادرات و راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی را از نگاه فعالان حوزه تجارت بررسی کردیم. به گفته فعالان عرصه تجارت، صادرات غیرنفتی باید بهعنوان یک ماموریت مهم و مشق شب برای دولت محسوب شود. به گفته فعالان اقتصادی،ارائه تسهیلات ارزان برای صادرکنندگان، تدوین برنامه جامع صادراتی در برنامه ششم توسعه کشور، حمایت از حضور صادرکنندگان کشور در نمایشگاههای بینالمللی، تحرک بخشی به فعالیتهای صندوقها و نهادهای مالی حامی صادرات، استرداد به موقع مالیات بر ارزشافزوده کالاهای صادراتی، تلاش وزارت خارجه برای شناسایی بازارهای هدف، اصلاح مقررات دستوپاگیر مانع صادرات بهخصوص صادرات خدمات فنی و مهندسی، حمایتهای حقوقی و اداری از صادرکنندگان و افزایش جوایز و مشوقهای صادراتی از مواردی است که باید برای رشد و توسعه صادرات غیرنفتی رفع شود. در جلسه اخیر بررسی راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی نیز، معاون اول رییسجمهوری تسهیل فرآیند تولید و توسعه صادرات غیرنفتی را از جهت گیریهای اصلی دولت تدبیر و امید دانست وگفت: دولت به دنبال رفع موانع پیش روی صادرکنندگان و فراهم کردن شرایط مساعد برای فعالان حوزه صادرات غیرنفتی است.
یا نفت بفروشیم یا کالا تولید کنیم
اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهوری با تاکید براینکه صادرات غیرنفتی همواره یکی از وظایف دولتها در برنامههای توسعه کشور بوده است، افزود: عزم دولت یازدهم این است که توسعه صادرات را به یکی از اصلیترین مسائل کشور تبدیل کند و در این مسیر از تدابیر و راهکارهای لازم برای افزایش حجم صادرات استفاده خواهد کرد. به گفته رییس کمیسیون حملونقل اتاق بازرگانی ایران با تایید براینکه دولت درحال حاضر کاری جز رسیدگی و بررسی صادرات غیرنفتی ندارد، اظهار کرد: مشق شب دولت باید صادرات غیرنفتی باشد تا اقتصاد به پویایی و رشد لازم برسد. مسعود دانشمند به درگفتوگو با صمت، تصریح کرد: یا بایدنفت تسهیل فرایند دادو ستد بفروشیم یا باید تولید کنیم که تولید هم با هدف صادرات باید صورت گیرد. بنابراین باید به صادرات غیرنفتی بیشتر بها دهیم.
ال سی صادراتی احیا شود
وی با بیان اینکه تا زمانی که السی نداریم، صادرات غیرنفتی تسهیل نمیشود، تصریح کرد: درحال حاضر، تامین مالی برای صادرکنندگان مشکل شده است و تضمینی ندارد تا به بانک برای اخذ سرمایه بدهد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: یعنی جایی مانند صندوق ضمانت صادرات الان فعال نیست چون ال سی صادراتی نداریم. بر همین اساس، باید به سرعت اعتبار اسنادی صادراتی ایجاد شود و تسهیلات ارائه شده به صادرکنندگان نیز با نرخ بهره پایین باشد.دانشمند با تاکید براینکه باید تحریم بانکی را رفع کنیم، اظهار کرد: درحالحاضر نرخ بهره برای صادرکنندگان بالا است و به همین دلیل رقابتپذیری کالاهای صادراتی کاهش یافته است. به گفته وی، در بخش حملونقل مسئله خاصی نداریم، فقط اینکه امکانات موجود در بندرعباس باید افزایش یابد. عملیات بندری را باید مکانیزه کنیم تا صادرات سرعت یابد. رییس کمیسیون حملونقل اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر افزایش بهرهوری بندرعباس، تصریح کرد: ساخت بندری دیگر در کشور مشکل است بنابراین میتوان با انتقال رویه ترخیص کالاهای دولتی مانند روغن، نهادههای دامی و گندم به بندر امام، فضا را برای صادرات دیگر کالاها در بندرعباس گسترده کنیم.
از ۵۰ میلیارد دلار عبور میکنیم، اما…
در همین میان، اسدالله عسگراولادی رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی با اشاره به برنامهریزیهای دولت تدبیر و امید برای توسعه صادرات، از افزایش میزان صادرات غیرنفتی در ۶ ماه اخیر گفت و معتقد است: صادرات غیرنفتی کشور تا پایان سال از رقم ۵۰ میلیارد دلار عبور کند. محمدحسین روشنک، رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی باتایید براینکه رسیدن به این میزان صادرات دور از دسترس نیست، اظهار کرد: تحقق چنین هدفی مشروط به رعایت پیش نیازهایی است که باید به آن توجه شود. صادرکننده نمونه ملی افزود: باید صادرات غیرنفتی را به عنوان یک ماموریت، دفاع ملی و نیاز اقتصاد مقاومتی بدانیم و برای این مهم، ارزش قائل شویم. وی تصریح کرد: باید یک صادرکننده را به عنوان کسی که در راستای تحقق هدف مهم کشور حرکت میکند ببینیم و فضای اقتصادی کشور را صادراتی کنیم.
تفویض اختیار به استانهای مرزی
رییس اتحادیههای صادرکنندگان و واردکنندگان خراسان رضوی گفت: مقامات استانهای مرزی که رابطه خوب تجاری و اقتصادی با کشورهای همجوار دارند باید دارای اختیاراتی که در آن استان ایجاب میکند، باشند و منتظر دستور از تهران نباشند. روشنک با تاکید بر اینکه تعیین مدیریتها و سازماندهیها در وزارت صنعت، معدن و تجارت باید دقیقتر و کارشناسیتر اجرا شود، اظهار کرد: سفرا هم باید به اینگونه انتخاب شوند و در واقع وزارت امور خارجه کسانی را به عنوان سفیر انتخاب کنند که دارای تجارب و آگاهی کافی در خصوص تجارت هستند. کارآفرین برتر کشور با اشاره به در سایه قرار گرفتن بخش تجارت در کشور، تصریح کرد: پس از ادغام وزارت صنایع و بازرگانی، بخش تجارت خارجی کشور در سایه قرار گرفت که باید از ادامه این روند جلوگیری کنیم. به گفته وی، کارت بازرگانی که مجوز تجارت است برای تجار یکساله است اما برای کسی که پروانه بهرهبرداری و تولید دارد،۵سال تسهیل فرایند دادو ستد اعتبار دارد و بهشکل طبیعی این امر ضربه سنگینی به بخش تجارت وارد میکند. وی افزود: لااقل صادرکنندهای که ۵ سال متوالی صادرکننده نمونه ملی نام گرفته یا تاجری که صاحب نام و برند است را از این قضیه مستثنا کنند تا کارت بازرگانی ۵ساله داشته باشد.
اصلاح نظام بانکی
رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی با تاکید براینکه بانکها باید از بنگاه داری فاصله بگیرند، اظهار کرد: تخصیص سهم واقعی از تسهیلات بانکی به صادرات و ملزم کردن بانکها به رعایت آن از موارد مهمی است که باید به سرعت تسهیل فرایند دادو ستد عملیاتی شود. روشنک ادامه داد: جلوگیری از درگیر شدن بانکهای تخصصی بویژه بانک توسعه صادرات در مسابقه کسب سود نیز یکی دیگر از مولفههایی است که به رشد صادرات غیرنفتی کمک شایانی خواهد کرد. به گفته وی، بانکهای تخصصی برای توسعه بخشی از اقتصاد ماموریت دولتی دارند بنابراین نباید به سمت بنگاه داری و کسب سود بروند،چون در این صورت نه تنها موثر نخواهند بود بلکه مشکلاتی را ایجاد میکنند.
بازگشت انگیزه به صادرکنندگان
تشویق و تزریق انگیزه به تجار نیز یکی دیگر از عوامل موثر در رشد توسعه صادرات غیرنفتی است که به تازگی هم رییس سازمان توسعه تجارت از احیای مشوقهای صادراتی خبرداد. ولیالله افخمیراد به تازگی اعلام کرد: مشوقهای صادراتی برای کالاهای با ارزشافزوده بالا و کالاهایهایتک در شورایعالی صادرات مصوب شده و در تلاشیم در بودجه سال آینده ردیف مستقلی برای آن در نظر بگیریم. وی اظهار امیدواری کرد تا پایان سال به اهداف تعیینشده صادراتی برسیم و گفت: سهم و نقش بانکها در مسیر حمایت از صادرات باید افزایشیابد.
در این میان، ارائه یارانه و حمایت از تجار برای حضور در نمایشگاههای داخلی و بویژه خارجی نیز در توسعه و رشد صادرات حائز اهمیت است. مدیرکل دفتر ترویج و تجارت سازمان توسعه تجارت ایران در این باره یکی از اهداف اصلی این سازمان را برنامههایی عنوان کرد که در افزایش حجم تجارت تاثیرگذار است. مهرداد جلالی پور در گفتوگو با صمت، تصریح کرد: ارائه خدمات اقامتی، اختصاص یارانه به هیاتهای خارجی و تهاتر فضای نمایشگاهی از جمله برنامههایی است که برای توسعه صادرات در نظر داریم. ضمن اینکه حضور تجار در نمایشگاههای خارجی میتواند تاثیر بسزایی در رشد صادرات داشته باشد. به گفته وی، برای کسانی که در نمایشگاههای خارجی حضور دارند یعنی همان غرفهداران، ارز مبادلهای اختصاص خواهیم داد. ضمن اینکه با کمک سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها، حدود ۱۰۰ هیات به بازارهای هدف صادراتی اعزام میشوند و معادل همین میزان نیز پذیرش هیاتهای خارجی خواهیم داشت. جلالیپور ادامه داد: با توجه به رکود بهوجود آمده در دولت دهم، پرداختهای تشویقی متوقف شد و بهطور عملی حضور فعالان اقتصادی ایران ازنظر کیفی و کمی در بازارهای هدف کاهش چشمگیری پیدا کرد که قرار شد تا این امر احیا شود. مدیرکل دفتر ترویج و تجارت سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به احیای طرح پرداخت یارانه به تجار و فعالان اقتصادی کشورمان که تمایل به شرکت در نمایشگاههای خارجی دارند، گفت: این اقدام در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، تسهیل حضور در عرصههای بینالمللی برای معرفی کالا و خدمات ایرانی و افزایش سهم کشور از صنعت نمایشگاهی صورت میگیرد.
#صادرات #دستکاری_در_ساختارها #بانک #دیپلماسی #دولت #کارت_بازرگانی #برند
بازار فرابورس چیست؟
بازار بورس و فرابورس، دو مفهوم نام آشنا در بازار سرمایه کشور هستند که براساس کارکردهایشان تفاوتهایی با هم دارند. همان طور که در مقاله « انواع بازار بورس در ایران کدام است؟ » گفتیم، یکی از بازارهای بورس در ایران، فرابورس است. فرابورس، بازار بورس رسمی است که بعد از بورس اوراق بهادار و بورس کالا ایجاد شده است و متشکل از 9 بازار با کارکرد و مقررات جداگانه است. هدف از ایجاد بازار فرابورس را میتوان هدایت نقدینگی موجود در بازار به سرمایهگذاری مولد و اثرگذار خواند و با توجه به شرایط سادهتری که در پذیرش دارد، امکان سرمایهگذاری را برای شرکتهای کوچکتر را نیز فراهم میکند.
در این نوشتار در خصوص فرابورس و چگونگی سرمایهگذاری در فرابورس ایران خواهیم خواند.
نگاهی به رسالت فرابورس ایران
در چارچوب برنامههای اقتصادی کشور برای فرابورس ایران یک رسالت اصلی در نظر گرفته شده است. این رسالت، ایجاد بازاری کارا و شفاف، اعتمادافزایی به منظور ایجاد بستری برای تامین مالی و درج اوراق بهادارسازی خوانده شده تا بازار سرمایه کشور به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد، بتواند در خدمت زندگی مردم باشد. فرابورس، بازار خارج از بورس است که در اصطلاح انگلیسی به آن Over the Counter Market یا به اختصار OTC میگویند. این اصطلاح جهانی در آن جایی به کار میرود که سهام شرکتهایی با شفافیت کمتر و وضعیت سودآوری نامطلوب، به صورت توافقی میان خریدار و فروشنده در این بازار معامله میشوند. در ایران این بازار با نظارت کمتری از سمت نهادهای نطارتی فعالیت میکند که سبب کاهش زمان پذیرش شرکتها نیز میشود.
10 محور خدمترسانی فرابورس ایران
فرابورس ایران را میتوان یک شرکت خدماتمحور دانست که خدمات آن در حوزههای متنوعی از مسائل مالی ارائه میشود. فرابورس ایران با هدف پاسخگویی به نیازهای موجود در بازار سرمایه کشور، در 10 محور اصلی خدمترسانی دارد.
- پذیرش سهام، اوراق بدهی و انواع صندوقهای سرمایهگذاری: از وظایف شرکت فرابورس ایران، ایجاد و تسهیل فرآیند ورود ناشران اوراق بهادار علاقهمند به بازار سرمایه است.
- عرضهیکجای اوراق بهادار: امکان عرضه یکجای سهام شرکتهای معاف از ثبت نزد سازمان اعم از سهامی عام یا خاص بر اساس الگوی انجام معاملات عمده، از امکانات منحصر به فرد فرابورس ایران است.
- پذیرهنویسی: سهام شرکتهای در شرف تاسیس و یا پذیرهنویسی سهام ناشی از سلب حق تقدم شرکتهای سهامی عام خارج از بورس، در فرابورس پذیرفته میشود و متقاضیان این خدمات میتوانند پس از اخذ مجوز لازم از سازمان بورس به فرابورس مراجعه کنند.
- خدمات به ناشران ثبتشده نزد سازمان: نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام در بازار پایه فرابورس انجام میشود.
- خدمات به دولت: از جمله وظایف فرابورس ایران، ارائه خدمات مختلف در راستای تأمین مالی و تسویه بدهیهای دولت به پیمانکاران بخشهای مختلف از طریق انتشار و پذیرش اوراق بدهی نظیر مشارکت، اجاره، مرابحه، منفعت و اسناد خزانه اسلامی است.
- خدمات به متقاضیان تسهیلات مسکن: از مهرماه سال تسهیل فرایند دادو ستد تسهیل فرایند دادو ستد 1389 و بر اساس یک توافق سه جانبه میان فرابورس، بانک مسکن و شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه، تخصیص و معاملات ثانویه اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات بانک مسکن در سامانه معاملات فرابورس ایران و از طریق شعب کارگزاران عضو فرابورس و همچنین شعب بانک مسکن قابل انجام است.
- خدمات به سرمایهگذاران (ناشران): تعامل با ناشران پذیرفتهشده پس از پذیرش و انجام عرضه سهام به صورت متناوب ادامه داشته و اطلاعرسانیهای لازم در خصوص بازار اول، دوم و همچنین بازار پایه صورت میگیرد.
- خدمات راهبری سامانههای بازار (عملیات، نظارت و بازرسی بازار): فراهم آوردن بستر انجام معاملات کارا، شفاف و منصفانه و نظارت بر حسن انجام معاملات در این راستا صورت میگیرد.
- خدمات در حوزه بازار بدهی: فرابورس ایران از سال 1389 به منظور توسعه بازار بدهی کشور، اقدام به طراحی و پیادهسازی ابزارهای مالی مبتنی بر بدهی کرده است. برای نخستین بار نیز منابع مالی مورد نیاز شرکت هواپیمایی ماهان به منظور خرید یک فروند هواپیمای ایرباس از طریق انتشار اوراق اجاره در فرابورس، تامین شد.
- خدمات به سرمایهگذاران: شامل پیگیری و تعامل با ناشر و سازمان بورس در خصوص گشایش سریعتر نمادهای معاملاتی و تهیه گزارشهای آماری و انتشار آن میشود.
9 بازار فعال در فرابورس ایران
بازارهای فرابورس ایران به دو بازار اوراق پذیرفتهشده و اوراق پذیرفتهنشده تقسیمبندی میشود که اوراق پذیرفتهشده شامل شش بازار و اوراق پذیرفتهنشده شامل سهبازار میشود.
بازار اوراق پذیرفته شده
این بازار محلی برای داد و ستد طیف وسیعی از ابزارهای مالی است که در آن به منظور حمایت از سرمایهگذاران و کنترل ریسک پرتفوی سرمایهگذار، ضوابط خاص معاملاتی توسط ناظر صادر شده و ناشران این اوراق نیز بر مبنای دستورالعملهای موجود موظف به افشای دورهای اقلام مختلف اطلاعاتی خود هستند. این بازار شامل 6 بازار زیر میشود:
- بازار اول: در این بازار، شرکتهای سهامی عام با رعایت دستورالعملها، مجاز به انتشار سهام خود هستند. در بازار اول فرابورس، سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری معامله میشوند.
- بازار دوم: در این بازار نیز همچون بازار اول، شرکتهای سهامی عام با رعایت دستورالعملها، مجاز به عرضه سهام خود هستند. شرایط پذیرش در این بازار منعطفتر از بازار اول است. در بازار دوم نیز سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری معامله میشوند. دامنه نوسان سهام موجود در بازار اول و دوم فرابورس، همانند دامنه نوسان بازار بورس است.
- بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SME): تشکیل این بازار، تحقق اهداف استراتژیک بوده و جذب سرمایهگذاران خرد مورد توجه نیست. باتوجه به اهداف استراتژیک بازار سرمایه در خصوص کمک به تأمین مالی بنگاههای اقتصادی، شرکتهای کوچک و متوسط متقاضی حضور در بازار سرمایه، شرایط پذیرش سادهتری خواهند داشت.
- بازار پایه: معاملات تمام تشکلهای خودانتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار همانند بورسها و شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، در تابلو «پایه» انجام میشود. شرکتهایی در تسهیل فرایند دادو ستد بازار پایه فرابورس ثبت میشوند که فرایند پذیرش در بورس را طی نمیکنند. بازار پایه فرابورس شامل سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز است که شرایط پذیرش شرکتها در هر کدام از این تابلوها متفاوت است. جزئیات بازار پایه را میتوانید در مقاله « بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟» مطالعه کنید.
- بازار ابزارهای نوین مالی: بازار ابزارهای نوین مالی به 4 محور انواع صکوک، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی و صندوقها تقسیم میشود. در واقع در این بازار تمامی ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام پذیرفته میشود. اوراق منفعت نیز در سال 1396 برای نخستین بار در این بازار عرضه شد.
- بازار مشتقه: افزایش عمق بازار، کارایی بازار و مدیریت ریسک از دلایل آغاز به کار بازار مشتقه در سال 1396 بوده است. این بازار محلی برای معامله انواع قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی، پیمان آتی و قراردادهای معاوضه خوانده میشود. مقاله « بازار مشتقه چیست؟» درباره این بازار به طور کامل توضیح داده است.
بازار اوراق پذیرفته نشده
نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده در بازارهای «پایه ب» و «پایه ج» و بازار سوم صورت میگیرد.
- بازار پایه ب: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ب» امکانپذیر است. شرکتهایی که در سال شمسی منتهی به دوره رسیدگی، از ضریب نقدشوندگی بالای 10 درصد برخوردار باشند در این بازار امکان حضور دارند.
- بازار پایه ج: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ج» امکانپذیر است. شرکتهایی که فاقد شرایط مندرج در تابلو «پایه الف» و تابلو «پایه ب» هستند، در این بازار امکان فعالیت دارند.
- بازار سوم: معاملات عمده اوراق بهاداری که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را نداشتهاند در بازار سوم امکان فعالیت دارند. در معاملات عمده یا عرضه یک جای اوراق، سهامدار عمده درصدی از سهام شرکت را عرضه میکند. در این بازار، بازارهایی همچون بازار دارایی فکری فرابورس ایران که محلی برای سرمایههای فکری و دانشبنیان کشور شناخته میشود، فعالیت دارند. از جمله مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران را باید بهرهمندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه دانست. بازار سوم را نباید بازاری شامل معاملات دست دوم اوراق دانست.
کلام آخر
معاملات سهام در بازار فرابورس همانند معاملات سهام در بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 صبح تا 12:30 صورت میپذیرد. فرایند خرید و فروش سهام در بازار فرابورس با فرایند خرید و فروش در بازار بورس تفاوتی ندارد. برای انجام معاملات در بازار فرابورس، افراد باید کد بورسی داشته و از طریق درگاههای معاملاتی کارگزاریها اقدام کنند. همان طور که در بالا بیان کردیم، پذیرش شرکتها در بازار فرابورس بسیار راحت تر از بازار بورس است. بنابراین ریسک سرمایهگذاری در این بازار بسیار بیشتر است. این موضوع به این معنی نیست که شرکتهایی که در فرابورس هستند ارزنده نیستند، بلکه بدین معنی است که برای معاملات سهام این شرکتها باید بررسیهای بیشتری را در نظر گرفت. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بازار فرابورس میتوانید به سایت شرکت فرابورس ایران مراجعه کنید.
بازارهای مالی و طبقه بندی آن ها
جمله زیبایی که امروز قصد داریم جلسه آموزشی خود را با آن آغاز کنیم از وارن بافت است که میگوید در دنیای کسب و کار موفقترین افراد کسانی هستند که به کاری که عاشقش هستند مشغول اند. پس امیدوارم همگی با عشقی که به آموختن مطالب مرتبط با بازارهای مالی بخصوص بازار سرمایه دارید بهترین نتیجه ها را از آن بگیرید.
امروز مختصراً در ارتباط با مکانیزم فعالیت بازارهای مالی و طبقه بندی این بازارها از دیدگاههای مختلف مطالبی را خدمت شما عزیزان ارائه میکنیم، زیرا از آنجا که سرمنشا بازار سرمایه، بازارهای مالی است، شناخت مختصری از این بازارها برای ورود به بازار بورس لازم میباشد.
بازارهاي مالي:
اگر بخواهیم تعریف ساده ای از بازارهای مالی داشته باشیم ابتدا باید این کلمه را به دو بخش بازار و مالی تفکیک کنیم تا با تعریف ساده از هر یک از این بخش ها بتوانیم به خوبی عملکرد بازارهای مالی را درک کنیم.
بر همین اساس برای شناخت بهتر بازار لازم است که به مکانسیم فعالیت بازارها اشاره ای داشته باشیم. به طور کلی در علم اقتصاد، مکانسیم فعالیت هر بازار؛ بر مقابل هم قرار دادن دو طرف معامله یعنی خریداران و فروشندگان استوار است تا آنها بتوانند به سادگی یکدیگر را پیدا کنند؛ بنابراین بازارها نقش تسهیل کننده معاملات را بر عهده دارند.
حالا با تعریف سادهای که از بازار ارائه دادیم، به سراغ تعریفی برای قسمت مالی این بحث می رویم. اگر کل سیستم اقتصادی یک کشور را به دو بخش واقعی و مالی تقسیم کنیم؛ پس می توایم برای این دو بخش به ترتیب دارایی های واقعی و دارایی های مالی را متصور شویم.
حال تفاوت داراييهاي مالي با داراييهاي واقعي در چیست؟ این تفاوت در ماهیت آنهاست به طوری که دارايي هاي واقعي ماهيت فيزيكي و قابل لمس دارند مانند اتومبيل، املاك ومستغلات، وسايل منزل و… ولی در دارایی های مالی ماهیت یا جنبه فیزیکی وجود ندارد.
مطلبی که بیان آن در اینجا به فهم بهتر بحث کمک میکند، این است که از ديدگاه اقتصادي خريد داراييهاي مالي نسبت به خريد دارايي هاي واقعي مزیت دارد؛ زیرا كه اولاً دارايي واقعي عموماً كالاي مصرفي هستند که اغلب جنبه پس انداز و سرمايه گذاري ندارند و دوم اينكه اگر خريد این داراييها (واقعي) به منظور سرمایه گذاری انجام پذیرد، ارزش افزودهاي برای اقتصاد ايجاد نميكند و بلااستفاده نگه داشتن آنها به اميد گرانترشدن در آينده به معناي بلااستفاده نگه داشتن منابع كشور تلقی میشود.
حالا با توجه به اینکه متوجه شدیم بخش مالی یک اقتصاد آن بخشی از اقتصاد است که در آن وجوه، سرمایه و اعتبارات از طرف صاحبان پول و سرمایه به طرف متقضیان این وجوه جریان می یابد، پس میتوانیم مفهوم ساده ای از بازارهای مالی را اینگونه بیان کنیم:
بازارهای مالی، بازارهايي هستند كه درآنها دارايي هاي مالي (داراييهاي كاغذي مانند سهام و اوراق قرضه که ارزش آنها به ارزش توليدات وخدمات ارايه شده توسط شركتهاي منتشركننده آنها وابسته است) مورد مبادله قرار میگیرد .
تا اینجای بحث بازارهای مالی به خوبی تفهیم گردید، حالا اگر بخواهیم انواع مختلفی از بازارهای مالی را به صورت تفکیکی بشناسیم باید این نکته را بدانیم که انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارند که ویژگیهای آنها به داراییهای مالی که در آن مبادله میشوند و نیازهای شرکتکنندگان مختلف بازار بستگی دارد.
بنابراین در حالت کلی میتوان بازار مالی را براساس ماهیت مبادلات و همچنین میزان رشد آنها در اقتصاد تقسیم بندی نمود.
از آنجا که پرداختن به کلیه انواع بازارهای مالی بحث ما را به درازا خواهد کشاند، در ادامه دو نمونه اصلی از طبقهبندی بازارهاي مالي در اقتصاد را براساس معيارهاي مختلف شرح میدهیم:
طبقه بندي بازارهای مالی بر اساس سررسيد حق مالي:
الف) بازار پول: اوراق بهاداري كه زمان سررسيد آنها كمتر از يكسال است در بازار پول مبادله ميشوند؛ بنابراین در این بازار بانكها و صرافيها فعاليت دارند.
ب) بازار سرمايه: اوراق بهاداري كه زمان سررسيد آنها بيش از يكسال باشد در بازار سرمایه دادوستد ميشوند. بازار سرمایه، تسهیل کننده فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی (اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده) است که شاخصترین ابزار مالی این بازار با نام اوراق سهام شناخته میشود. بازار سرمايه نيز عمدتاً بورس اوراق بهادار را شامل ميشود.
طبقه بندي بازارهای مالی براساس مرحلة انتشار:
الف) بازار اوليه: اوراق بهاداري كه براي اولين بار توسط دولت و يا شركتها منتشر ميشود، در اين بازار پذيره نويسي ميشوند. نماد بازار اولیه در ایران، بانک میباشد.
ب) بازار ثانويه: اوراق بهاداري كه در بازار اوليه پذيره نويسي شده اند، در بازار ثانویه مورد داد و ستد مجدد قرار مي گيرند و نماد آن دركشور ما بازار بورس اوراق بهادار است. بنابراین بازار بورس بازار ثانويه است ، به بیان دیگر در بورس شركتي تاسيس نميشود و فقط سهام شركتهاي پذيرفته شده كه قبلا تاسيس شده و چند سال فعاليت كرده اند، مورد معامله قرار ميگيرد.
تا اینجای بحث با مفهوم بازار مالی و طبقه بندی این بازار آشنا شدیم، حالا برای اینکه مکانسیم بازارهای مالی بتواند به درستی و کارا نقش خود را ایفا کند به واسطه های مالی نیاز دارد.
واسطه هاي مالي:
تمام شركتها و فعالين بازارهاي مالي را در تسهیل فرآیند انجام معاملات در این بازار نقش دارند ، واسطه هاي مالي می نامند. به طور كلي ميتوان واسطه هاي مالي را به 3 دسته کلی طبقه بندي كرد :
1- واسطه هاي مالي پولی یا بانكي:
الف) بانك مركزي
ب) ساير نهادهاي بانكي
ج) بانكهاي سپرده پذير
2– واسطه هاي مالي غيرپولي:
الف) شركتهاي بيمه
ب) شركتهاي سرمايهگذاري
ج) صندوق بازنشستگي و احتياطي
د) اتحاديههاي اعتباري
ر) سازمانهاي وام و پس انداز، صندوق هاي پس انداز با هدفهاي خاص
ز) شركتهاي تامين مالي ( مجموعه اي از واسطه هاي مالي كه در اعطاي وام به بنگاهها و مصرفكنندگان تخصص دارند).
ه) شركتهاي اجارة بلندمدت (شركتهايي هستند كه داراييهاي بادوام و ملموس نظير ماشين آلات را خريداري ميكنند و آنها را به شكل اجاره در اختيار افراد حقيقي و حقوقي قرار مي دهند).
3- ساير موسسات ارائه كننده خدمات مالي:
الف)كارگزاران بورس اوراق بهادار
ب)دلالان بورس اوراق بهادار
ج) بانك هاي سرمايه گذار (سازمان هايي هستند كه اعتبارات ميانمدت و بلندمدت در اختيار وام گيرندگان مي گذارند. اين بانكها انتشار سهام و اوراق قرضة جديد دولتي را تعهد ميكنند) .
د)بانكهاي رهني (فعاليتي مشابه بانكهاي سرمايه گذاري دارند. اين بانكها اوراق بهادار رهني ناشي از ساخت خانه ها و مجتمع هاي مسكوني جديد و بنگاه هاي تجاري را به دست مي آورند و آنها را نزد وام دهندگان بلندمدت مانند شركتهاي بيمه، صندوقهاي بازنشستگي و بانكهاي پس انداز به وديعه ميگذارند).
بحث بازارهای مالی را در اینجا با این نکته به پایان میرسانیم که بازار سرمایه یکی از مهمترین ارکان بازارهای مالی است که بین سرمایهگذران حقیقی یا حقوقی که سرمایههای خرد یا کلان دارند و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند مانند شرکتها، دولت و…، پل ارتباطی ایجاد میکند. همچنین این بازار برای عملکرد اقتصادی امری حیاتی محسوب میگردد؛ زیرا این بازار نقش مهمی در به کارگیری سرمایه ها، با هدف توسعهی تجارت و صنعت دارد.
تسهیل فرایند دادو ستد
یکشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۱
۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲
۲۸۰۰ متقاضی پشت نوبت فرزندخواندگی در تهران
به گزارش فریاد، داریوش بیاتنژاد در جمع خبرنگاران با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۲۸۰۰ متقاضی فرزندخواندگی پشت نوبتی در استان تهران وجود دارد، گفت: خانوادههایی که به دلایل پزشکی صاحب تسهیل فرایند دادو ستد فرزند نشده و تمایل دارند که فرزندی را به فرزندخواندگی بپذیرند، عمده متقاضیان سازمان بهزیستی در این خصوص هستند.
وی با بیان اینکه برخی از خانوادهها نیز که فرزند دارند، تمایل دارند به خاطر احسان و نیکوکاری فرزندانی را به فرزندخواندگی بپذیرند، افزود: خانوادههایی هستند که دنبال فرزندانی با مشکلات درمانی هستند و میخواهند آنها را در غالب فرزندخواندگی یا امین موقت بپذیرند و روند درمانشان را دنبال کنند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران با بیان اینکه در سالهای اخیر فرایند فرزندخواندگی در کشور تسریع و تسهیل شده است، تصریح کرد: در استان تهران نیز به شکل پایلوت فرایند فرزندخواندگی از طریق سامانه مربوط به این موضوع صورت میگیرد. این سامانه به زودی به شکل سراسری در کشور فعالیت خواهد کرد.
بیات نژاد ادامه داد: به دنبال همکاری خوبی هم که با قوه قضائیه داریم، این فرایند تسهیل شده است. اولویت ما هم این نیست که کودکان در مراکز شبانه روزی و شیرخوارگاهها نگهداری شوند. به همین دلیل به محض اینکه مسائل اداری و غربالگریهای اولیه را انجام میدهیم و با فراهم شدن شرایط واگذاری، به سرعت این اقدام انجام میشود.
وی با اشاره به اینکه گاهی این گلایه وجود دارد که سازمان بهزیستی پروسه فرزندخواندگی را طولانی کرده است و افراد مدت زمان طولانی را پشت نوبت هستند، اظهار کرد: برخلاف این نظرات ما میخواهیم این فرایند تسریع شود. ما در مقابل همه افراد جامعه مسئول هستیم و نسبت به نهاد خانواده و استحکام آن هم احساس مسئولیت میکنیم. از آنجایی که یکی از اهداف زندگی مشترک موضوع فرزندآوری است و تعدادی از خانوادهها به دلایل پزشکی صاحب فرزند نمیشوند، سازمان بهزیستی به دنبال تسهیل فرایند فرزندخواندگی است.
مدیرکل بهزیستی استان تهران ادامه داد: علاوه بر این با وجود خدمات خوبی که به این کودکان در مراکز شبانه روزی ارائه میشود، خلاءهای عاطفی برای آنها وجود دارد. به همین دلیل اولویت ما این است که با حضور این کودکان در خانوادههای صاحب صلاحیت این خلأ را برطرف کنیم. از سوی دیگر کیفیت مطلوب و حداکثری مد نظر ما هم گاهی تحت شعاع قرار میگیرد، به همین دلیل هرچه تعداد این کودکان را کاهش دهیم و فرآیند فرزندخواندگی را تسریع کنیم کیفیت خدمات ما در این مراکز نیز بیشتر میشود.
بیات نژاد تاکید کرد: یکی از دلایلی که ممکن است خانوادهها مدت زیادی پشت نوبت باشند خواستههای آنهاست، این درحالیست که آنها هم باید خواستههایشان را تا حدی تعدیل کنند. برای مثال عمده متقاضیان به دنبال فرزند دختر زیر دو سال هستند که این مساله شرایط را کمی سخت کرده است.
تسهیل فرایند دادو ستد
بانک ملی از مسیر زیان دهی خارج شود
درخواست بانک شدن موسسه ملل در دستور کار بانک مرکزی
اخبار پولی مالی- بانک مرکزی تاکنون مجوزی مبنی بر ارتقاء مؤسسه اعتباری غيربانكی ملل به بانک صادر نکرده و صرفا با رسیدگی به درخواست این مؤسسه برای ارتقا موافقت کرده است.
ایران از ظرفیتهای نوین بانکداری اسلامی بهره نبرده است
اخبار پولی مالی- اولین دوره جامع حقوق بانکی در کشور به همت دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشگاه قوه قضاییه آغاز به کار کرد.
قیمت دلار به ٢٧ هزار و ٧٣ تومان رسید
اخبار پولی مالی- قیمت هر دلار آمریکا (اسکناس) امروز یکشنبه ١۶ آبان ١۴٠٠ در صرافی های بانکی به ٢٧ هزار و ٧٣ تومان رسید.
مشارکت بانک رفاه در تجهیز دانشگاه علوم پزشکی مشهد
اخبار پولی مالی- در راستای ایفای نقش موثر در حوزه مسئولیت اجتماعی، بانک رفاه کارگران در تجهیز دانشگاه علوم پزشکی مشهد مشارکت کرد.
بانک اقتصادنوین یک مدرسه دیگر افتتاح کرد
اخبار پولی مالی- مدرسه بانک اقتصادنوین در روستای سیلزده جلگهخلج، شهرستان پلدختر واقع در استان لرستان افتتاح شد.
بانک توسعه تعاون ۱۳۵ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت
اخبار پولی مالی- بانک توسعه تعاون در شش ماهه ابتدایی سال جاری 135 هزار میلیارد ریال تسهیلات به واحد های اقتصادی پرداخت کرده است
دیدگاه شما