محرک شاخص ثانویه چیست؟

آشنایی با انواع و علائم روماتیسم + روش‌های پیشگیری

اطلاعات این مقاله صرفاً برای افزایش آگاهی شماست. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک، خوددرمانی نکنید.

روماتیسم (Rheumatism) یک بیماری خودایمنی است که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن به بخش‌هایی مانند مفاصل، تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها حمله کند. بیش از 100 نوع از انواع بیماری روماتیسم در جهان وجود دارد.

در این مقاله به بررسی انواع و علائم روماتیسم می‌پردازیم و شما را با پیشگیری از این عارضه آشنا می‌کنیم.

برای مطالعه بخش موردنظر خود می‌توانید بر تیتر آن در فهرست کلیک کنید. اگر در موبایل می‌خوانید، تیتر را لمس کنید.

فهرست آنچه می‌خوانید:

روماتیسم چیست؟

همانطور که اشاره کردیم روماتیسم یک بیماری خودایمنی است که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن به بخش‌هایی مانند مفاصل، تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها حمله کند. حمله سیستم ایمنی به بدن در فرد مبتلا به روماتیسم باعث آسیب به بخش‌های مختلف بدن شده و در ادامه، ناتوانی، درد و التهاب ایجاد می‌شود. روماتیسم، در صورت پیشروی تا سطوح پیشرفته، می‌توانند باعث مرگ فرد شوند.

بیماری‌های روماتیسمی ماهیت التهابی و خودایمنی دارند. این بدان معنی است که سیستم ایمنی بدن، به غلط و اشتباه، بافت‌های سالم را مورد حمله قرار می‌دهد.

روماتیسم و آسیب سیستم اسکتی-عضلانی

بیماری‌های رماتیسمی در اغلب اوقات، بخش‌های مرتبط با سیستم اسکلتی-عضلانی را تحت حمله قرار می‌دهند، از جمله:

• مفصل‌ها
• عضلات
• استخوان‌ها
• تاندون‌ها و رباط‌ها

ممکن است شنیده باشید که بیماری‌های رماتیسمی را تحت عنوان عمومی آرتریت بنامند. هرچند انواعی از بیماری‌های آرتریت در زیرشاخه گونه‌های رماتیسم قرار دارند، اما رماتیسم انواع متعددی دارد و منظور از روماتیسم فقط آرتریت نیست.

متخصصین روماتولوژی، قادرند تا شایع‌ترین نوع آرتریت-یعنی آرتروز- را درمان کنند، اما شایان توجه است که آرتروز جزء زیرگروه بیماری روماتیسم محسوب نمی‌شود؛ چرا که آرتروز در اثر فرسودگی استخوان‌ها و مفاصل در زمان‌های التهاب و البته به‌صورت طبیعی و فرسایشی ایجاد می‌شود. ضمن اینکه نرخ شیوع آن ٪0.3 تا 1٪ از جمعیت است. [1]

نشانه‌ها و علائم بیماری روماتیسم

برخی از شایع‌ترین و عمومی‌ترین نشانه‌ها و علائم روماتیسم عبارت‌اند از:

• درد و تنش که اغلب اما نه همیشه، در مفاصل تجربه می‌شود
• تورم که می‌تواند در مفاصل و اطراف آن یا حتی در سایر بخش‌های بدن رخ دهد
• انقباض و سفتی همراه با محدودیت دامنه حرکت
• حس کوفتگی و خستگی مفرط
• حس ناخوشی و کسالت عمومی
• تب
• کاهش وزن
• شانه سفت و منقبض- چنین موردی باعث دشواری در بالا بردن بازوان می‌شود. البته گاهی نیز این مورد به آسیب بافت، مثلاً به دلیل کشیدگی در عضله (یا عضله کشیده‌شده) ارتباط داشته باشد و در برخی از موارد نیز هیچ علت خاصی برای تعیین و شناسایی آن وجود ندارد.

سایر علائم روماتیسم

• آسیب و فشار مکرر، این مورد اکثراً در دستان و مچ‌های کارمندان اداری دیده می‌شود؛ اما می‌تواند دیگر بخش‌های بدن را نیز درگیر کند
• سندرم موسوم به تونل کارپال- در این مورد، فشار وارده بر مچ دست، موجب گزگز کردن دست‌ها می‌شود.
• گردن‌درد- که به عنوان درد شانه نیز درنظر گرفته شده و در اغلب اوقات، چرخاندن سر را با مشکل و سختی مواجه می سازد.
• نقرس- که به دلیل التهاب ناشی از رسوب کریستال اسید اوریک در بافت مفصلی رخ می‌دهد.

هر نوع روماتیسم می‌تواند قسمت‌های مختلفی از بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد و علائم منحصر به فردی داشته باشد. بیماری‌های خود ایمنی نه‌تنها مفاصل را درگیر می‌کنند بلکه می‌توانند بسیاری از سیستم‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهند.

علت روماتیسم چیست؟

در اکثر مواقع روماتیسم زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما تحلیل رفته و به‌اشتباه به بافت‌های شما حمله می‌کند. پزشکان و متخصصان درباره علت آن کاملاً مطمئن نیستند. اما گاهی منشاء بیماری روماتیسم در ژن‌های شما است.

در موارد دیگر، رماتیسم می‌تواند نتیجه عومال محیطی باشد؛ مانند دود سیگار، آلودگی یا هرچیزی که قابلیت عفونت‌زایی دارد. جنسیت نیز نقش مهمی در ابتلا به بیماری روماتیسم ایفا می‌کند؛ به‌نظر می‌رسد که علائم روماتیسم بیشتر در زنان مشاهده می‌شود تا مردان.

عوامل زمینه‌ساز ابتلا به بیماری روماتیسم (فاکتورهای ریسک)

• ژن و سابقه خانوادگی ابتلا به روماتیسم
• محرک‌های محیطی
• سبک زندگی (سیگار، تغذیه…)
• عفونت
• آسیب‌های شدید روانی در زندگی
• مشکلات متابولیکی
• تنش و فشار یا ساییدگی مفاصل

محققان معتقدند ژنتیک در ایجاد انواع روماتیسم مثل اسپوندیلیت آنکیلوزان، فیبرومیالژیا، لوپوس و آرتریت روماتوئید نقش مهمی ایفا می‌کند.

انواع روماتیسم

بیش از 100 نوع بیماری روماتیسم وجود دارد. [3] از جمله شایع‌ترین انواع روماتیسم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نوعی آرتریت است که با تجمع کریستال‌های اوریک اسید در یک مفصل و اغلب مفصل بزرگ انگشت شست پا، باعث ایجاد تورم و درد می‌شود.

آرتریت عفونی

یک نوع عارضه ناگهانی و دردناک است که در اثر عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد می‌شود. آرتریت عفونی می‌تواند به‌سرعت و به‌طور دائمی به مفاصل آسیب برساند.

لوپوس

یک بیماری سیستمیک خود ایمنی است که با حمله سیستم ایمنی بدن به بافت‌ها و اندام‌های خود، باعث آسیب به مفاصل و اندام‌های مربوطه می‌شود.

آرتروز (OA)

آرتروز یک بیماری وابسته به سن است. بنابر گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، غضروف و استخوان را از بین برده، باعث ایجاد درد و در بعضی موارد ناتوانی می‌شود. [5]

آرتریت روماتوئید(RA)

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید نیز یک بیماری خود ایمنی و التهابی بوده و هنگامی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به‌اشتباه به بافت‌های بدن حمله کرده و باعث تورمی دردناک می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص این بیماری مقاله « آرتریت روماتوئید یا روماتییسم مفصلی چیست و چه علائمی دارد؟» را مطالعه کنید.

آرتریت پسوریازیس (PsA)

نوعی التهاب است که برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس را تحت تأثیر قرار می‌دهد. PsA در درجه اول پوست و مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. [6]

بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS)

نوعی بیماری شایع اسپوندیلو آرتریت محسوب می‌شود. اسپوندیلو آرتریت به ستون فقرات حمله کرده و در برخی افراد مفاصل بازوها و پاها را مورد حمله قرار می‌دهد. [2]

اسپوندیلو آرتریت (nr-axSpA)

یک بیماری مرتبط دیگر به نام اسپوندیلوآرتریت محوری وجود دارد که غیر قابل مشاهده با رادیوگرافی است. این عارضه علائمی مانند کمردرد ایجاد می‌کند، اما برخلاف اسپوندیلو آرتریت آنکیلوزان، هیچ‌گونه آسیب قابل‌بررسی و مشاهده‌ای در آزمایش اشعه ایکس نشان نمی‌دهد. [4]

فیبرومیلاژیا

نوعی اختلال روماتیسمی است که با علائمی همچون درد، مشکلات خواب، خستگی و مشکلات حافظه یا تمرکز شناخته می‌شود.

روماتیسم مفصلی پا

بیشتر بیماران مبتلا به روماتیسم التهابی با روماتیسم مفصلی پا مواجه هستند. علائم این نوع روماتیسم با بروز ناهنجاری در مفاصل کوچک و بزرگ پا خود را نشان خواهد داد. برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص علائم و نشانه‌های این بیماری مقاله «علل و و علائم روماتیسم مفصلی پا »را مطالعه نمایید.

عوارض شایع روماتیسم

ابتلا به روماتیسم اغلب شما را در معرض ابتلا به سایر بیماری‌ها قرار می‌دهد. التهاب مزمن می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:

• دیابت
• افسردگی
• بیماری قلبی
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• بیماری‌های کلیوی
• اختلال در حافظه
• پوکی استخوان
• توده کم استخوانی [8]

تشخیص بیماری روماتیسم

به‌طور کلی، هیچ آزمایش واحدی نمی‌تواند ابتلا به یک بیماری روماتیسم را نمایان کند. پزشک با معاینه و صحبت با شما علائم قابل‌مشاهده‌ مانند تورم، سفتی یا قرمزی مفاصل را بررسی می‌نماید. اگر پزشک شما به نوعی از روماتیسم مشکوک شد، برای تعیین علت احتمالی علائمی که دارید، یک یا چند آزمایش تجویز می‌کند.

آزمایش‌های مربوط به تشخیص روماتیسم

آزمایش خون می‌تواند به شناسایی نشانه‌های التهاب، آنتی‌بادی‌های مرتبط با بیماری‌های خاص و عملکرد غیرطبیعی اعضای بدن کمک موثری کند. آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، اسکن تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) یا سونوگرافی از مفاصل و استخوان‌های شما می‌تواند به تشخیص التهاب، تجمع مایعات و مشخص کردن تغییرات استخوان‌ها یا مفاصل کمک کند.

تشخیص برخی بیماری‌های روماتیسمی مانند بیماری لایم، لوپوس و فیبرومیالژیا، به دلیل همپوشانی علائم آن‌ها با سایر بیماری‌ها، تا حدودی دشوار است

روماتیسم و آزمایش CRP و ESR

التهاب یکی از علائم شاخص بیماری‌های روماتولوژی است. پاسخ التهابی ثانویه که در اثر آسیب بافتی ایجاد می‌شود، عامل بیماری‌زایی را از بین می برد و میزان آسیب بافتی را کاهش داده و منجر به بهبودی و بازسازی بافت می‌شود. همه این تغییرات، با افزایش میزان رسوب گلبول‌های قرمز (ESR) و پروتئین واکنش‌پذیر C (CRP) در ارتباط است.

واحد اندازه‌گیری پروتیئن واکنش‌پذیر C میلی‌گرم در لیتر است به‌طور کلی پایین بودن سطح پروتئین CRP مطلوب ارزیابی می شود چرا که نشان‌دهنده التهاب کمتری در بدن است.

به آزمایش میزان رسوب گلبول‌های قرمز (ESR)، در برخی موارد آزمایش میزان رسوب (سدیمان) یا تست سرعت رسوب گفته می‌شود. ESR یک آزمایش غیر اختصاصی است (برای تشخیص یک بیماری خاص به‌کار نمی‌رود) و تنها به کادر درمان در تشخیص وجود التهاب در بدن کمک می‌کند.

روماتیسم با آرتریت چه فرقی دارد؟

اصطلاحات روماتیسم و آرتریت برای توصیف انواع علائمی مانند درد مفصل و التهاب به‌کار می روند.

آرتریت در لغت به معنای «التهاب مفصل» است، اما یک اصطلاح کلی است که به خانواده پیچیده‌ای از اختلالات اسکلتی-عضلانی اطلاق می‌شود که شامل بیش از 100 بیماری مختلف است.

پیش‌آگهی بیماری روماتیسم؛ چه چشم‌اندازی پیش روی مبتلایان است؟

پیش‌آگاهی بسته به نوع روماتیسم متفاوت است. در ادامه به چشم‌انداز پیش روی بیماران مبتلا به برخی از انواع روماتیسمی می‌پردازیم.

روماتیسم اسپوندیلیت آنکیلوزان

در برخی موارد از اسپوندیلیت آنکیلوزان، درمان منجر به بهبود بیماری می‌شود. [4]

روماتیسم فیبرومیالژیا

هیچ درمانی برای فیبرومیالژیا وجود ندارد، اما این مورد یک بیماری پیشرونده نیست. به این معنی که با گذشت زمان به‌طور مداوم بدتر نخواهد شد و درمان‌ها ممکن است به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. [8]

روماتیسم لوپوس

یک بیماری مزمن است، اما اکثر افراد به‌طور مداوم علائم را تجربه نمی‌کنند و با پیگیری دقیق و درمان، 80 تا 90 درصد افراد مبتلا به این عارضه می‌توانند انتظار طول عمری طبیعی داشته باشند. [9]

آرتریت عفونی

آرتریت عفونی معمولاً یک بیماری طولانی‌مدت نیست و به‌طور کلی قابل‌درمان است.

برخلاف باور عموم که تصور می‌کنند رماتیسم فقط سراغ افراد مسن می‌رود، باید گفت که انواع رماتیسم ممکن است در نوزادان و کودکان نیز رخ دهد. برای آشنایی با انواع روماتیسم کودکان کافیست مقاله «انواع روماتیسم کودکان » را مطالعه نمایید.

چگونه از روماتیسم پیشگیری کنیم؟

برای جلوگیری از برخی بیماری‌های روماتیسم، از جمله اسپوندیلیت آنکیلوزان، فیبرومیالژیا، محرک شاخص ثانویه چیست؟ نقرس، آرتریت عفونی، بیماری لایم، لوپوس، آرتریت پسوریازیس و روماتیسم مفصلی، هیچ روش شناخته‌شده‌ای وجود ندارد.

با این حال، در برخی موارد اجتناب یا کاهش برخی از عوامل محرک می‌تواند به جلوگیری از عود بیماری کمک کند. ضمن اینکه بنابر گفته بنیاد لوپوس ایالات متحده آمریکا [10] ، پیشگیری از عود بیماری لوپوس، به معنای اجتناب از عواملی مانند استرس، عفونت‌ها، داروهای خاص یا نور خورشید است.

درخصوص بیماری نقرس، عدم مصرف داروهای ادرارآور (که در درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود)، نوشیدن الکل یا مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی‌های سرشار از فروکتوز (مانند نوشابه) یا مواد غذایی غنی‌شده از پورین (مانند گوشت قرمز، ماهیچه، گوش ماهی یا ماهی تن)، می‌توانند به پیشگیری از این بیماری کمک شایانی بکنند. [11]

به‌زودی دکتر ساینا مقاله کاملی درباره درمان این بیماری منتشر می‌کند.

چرا باید روماتیسم به‌موقع درمان شود؟

اگر علائم روماتیسم را در خود مشاهده می‌کنید، مراجعه به‌موقع به دکترتان از اهمیت بسزایی برخوردار است. در بسیاری از موارد، تشخیص به‌موقع می‌تواند از جدی شدن بیماری یا ایجاد علائم شدیدتر جلوگیری کند.

چنانچه بیماری رماتیسم درمان نشود، ممکن است که با گذشت زمان، آسیب به مفاصل و سایر بافت‌های بدن مکرراً افزایش یابد.

کلام آخر دکتر ساینا

بیماری روماتیسم باتوجه به طیف و انواع گسترده‌ای که دارد، می‌تواند در بخش‌های مختلف بدن باعث نارسایی‌ها، التهاب و درد و ناتوانی شود. با بعضی از اقدامات پیشگیرانه می‌توان از بروز و شدت‌‌گیری آن جلوگیری کرد.

توصیه می‌کنیم که در صورت مشاهده علائم روماتیسم، به متخصص روماتولوژی مراجعه کنید تا پزشک با انجام آزمایش‌های مربوطه بتواند سریعتر درمان را شروع کند. در صورت ابتلا به روماتیسم، معمولاً می‌توانید از پیشرفت آن جلوگیری کنید. تغییر در تغذیه و برخورداری از سبک زندگی سالم به همراه گنجاندن ورزش و تحرک در برنامه روزانه، از جمله مواردی است که به کاهش و کنترل بیماری روماتیسم کمک شایانی می‌کند.

محرک شاخص ثانویه چیست؟

فیبروز کبدی پاسخ ژنتیکی به عوامل گوناگونی است که درنهایت به سیروز منتهی می‌شود و عوارض بالینی آن نقص کلیوی، افزایش فشارخون و سرطان سلول‌های کبدی است. عوامل اصلی فیبروز کبدی در کشورهای صنعتی عفونت HCV مزمن، مصرف الکل و بیماری کبد چرب غیرالکلی (NASH) است.

آسیب مزمن کبدی، بدون توجه به علت آن، معمولاً با تجمع پروتئین‌های ماتریکس همراه است، به این فرایند فیبروز می‌گویند. هم‌زمان با این فرایند، محرک مداومی برای آسیب بیشتر وجود دارد که منجر به اختلال بیشتر ساختمان کبد و ساختار رگ‌ها می‌شود، این فرایند سیروز نامیده می‌شود . سیروز (Sih-ROW-sis) به معنی زخم شدن بافت کبد است. در این بیماری بافت کبد توسط بافت فیبروزه، ندول‌های تجدیدشونده و بافت زخمی جایگزین شده است. کبد اندام بزرگی است که در قسمت بالای شکم واقع شده است و چندین عمل حیاتی از جمله سم‌زدایی، تصفیه خون و ساختن مواد مغذی حیاتی را انجام می‌دهد. در اثر آسیب مزمن به بافت کبد، سیروز ایجاد می‌شود. در سیروز خفیف، کبد می‌تواند خود را ترمیم کرده واعمالش را انجام دهد اما در سیروز پیشرفته زخم‌های کبدی بیشتری تشکیل می‌شود و کبد نمی‌تواند اعمال خود را به‌درستی انجام دهد. تعدادی از بیماری‌ها و برخی شرایط می‌توانند سبب آسیب مزمن کبدی و درنهایت سیروز شوند. عوارض اصلی سیروز شامل آسیت، خونریزی، آنسفالوپاتی کبدی، سندرم کبدی-کلیویو پریتونیت باکتریایی خودبخودی می‌باشند. شایع‌ترین عارضه سیروز، آسیت (تجمع مایعات در حفره شکمی) است که با کیفیت پایین زندگی، ریسک بالای عفونت و درآمد پایین در ارتباط است. سیروز عموماً برگشت‌ناپذیر است و درمان آن معمولاً بر رفع عوارض و موانع پیشرفت بیماری متمرکز می‌باشد. در مراحل پیشرفته سیروز تنها درمان انتخابی، پیوند کبد است .

بعد از بیماری‌های قلبی و محرک شاخص ثانویه چیست؟ سرطان، سیروز سومین عامل شایع مرگ‌ومیر در افراد ۶۵-۴۵ سال است. سرطان سلول‌های کبد (HCC) پنجمین سرطان رایج و عامل اصلی مرگ بیماران سیروزی می‌باشد. فاکتورهای اصلی خطر HCC، سیروز، سن و HbsAg می‌باشد که سیروز شایع‌ترین آن‌ها است و در ۸۰٪ بیماران مشاهده شده است. در نواحیی که عفونت ویروس هپاتیت B شیوع کمتری دارد، شایع‌ترین فاکتور خطر برای HCC، سیروز است. در سال ۲۰۰۴ در آمریکا سیروز و بیماری‌های مزمن کبدی دوازدهمین عامل مرگ‌ومیر معرفی شدند. در مطالعه‌ای در دانمارک، میزان مرگ‌ومیر افراد سیروزی در طی ۱۰ سال، ۳۶-۳۴% گزارش شده است که البته این امر به نوع سیروز بستگی دارد. سیروز الکلی نسبت به سیروز صفراوی اولیه (PBC) و سیروز ناشی از هپاتیت پیش‌آگهی بدتری دارد. اگر سیروز به هر علتی، متعاقب بیماری‌های کبدی اتفاق بیفتد، ریسک مرگ ۱۲ برابر افزایش می‌یابد.

سیروز علت‌های گوناگونی دارد؛ در آمریکا مصرف زیاد الکل و هپاتیت C مزمن رایج‌ترین دلایل سیروز می‌باشند. اخیراً چاقی به‌ تنهایی، همراه با مصرف الکل یا هپاتیت C، یا همراه با هر دو به‌عنوان عوامل رایج سیروز شناخته شده‌اند. سیروز به‌وسیله تروما و عوامل حاد آسیب‌رسان کبدی ایجاد نمی‌شود، عوامل ایجاد سیروز معمولاً آسیب‌های مزمن می‌باشند. به‌طور خلاصه عوامل مهمی را که می‌توانند منجر به سیروز گردند به شرح ذیل دسته‌بندی می‌کنند:

بیماری‌های کبدی وابسته به الکل، هپاتیت C مزمن، هپاتیت B و D مزمن، بیماری‌های کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) و هپاتیت‌های اتوایمیون

بیماری‌هایی که سبب تخریب یا آسیب مجاری صفراوی می‌شوند؛ سیروز صفراوی اولیه، سیروز صفراوی ثانویه و کلانژیت اسکلروزه‌ی اولیه

بیماری‌های ارثی؛ سیستیک فیبروزیس، کمبود α۱-antitrypsin، هموکروماتوز، بیماری ویلسون، گالاکتوزومیا، بیماری‌های ذخیره گلیکوژن و عفونت‌ها، سموم و داروها .

در کشورهای غربی که مصرف الکل به‌عنوان علت اصلی سیروز به‌حساب می‌آید، آنژیوم عنکبوتی(نوعی تلانژکتازیکه در زیر پوست مشاهده می‌شود) رایج است. البته نقش اتانول در بیماری‌زایی آنژیوم عنکبوتی، در افراد سیروزی به‌خوبی بررسی نشده است . بیشتر افراد مبتلا به سیروز در مراحل اولیه بیماری هیچ علائمی ندارند، با این وجود، هم‌زمان با پیشرفت بیماری ممکن است علائم ضعف، خستگی، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، دردهای شکمی و نفخ، وقتی‌که مایعات در شکم تجمع می‌یابند، خارش و رگ‌های خونی شبه عنکبوتی (spiderlike) در پوست ظاهر شود.

استاندارد طلایی تشخیص سیروز، بیوپسی کبد است که از طریق روش fine-needle انجام می‌شود. اگر داده‌های رادیولوژیک، آزمایشگاهی و بالینی وجود سیروز را تأیید نماید، نیازی به بیوپسی کبد نیست . یافته‌های آزمایشگاهی که در تشخیص سیروز رایج می‌باشند عبارتند از؛

زمان پروترومبین؛ از آن جا که فاکتورهای انعقادی خون توسط کبد ساخته می‌شوند، در سیروز زمان پروترومبین افزایش می‌یابد.

ترکیبی قوی و معتبر از ۶ تست، به‌عنوان بیومارکرهای غیرتهاجمی فیبروز (همچنین سیروز) وجود دارد که به Fibro Test معروف است. FibroTest شامل آلفا۲-ماکروگلوبولین، هاپتوگلوبین، آپولیپوپروتئینA1، گاماگلوتامیل ترانس‌پپتیداز، بیلی‌روبین توتال و آلانین آمینوترانسفراز (ALT) است. همچنین ممکن است پزشک از یافته‌های رادیولوژی مانند اولتراسونوگرافی، آندوسکوپی، CT و MRI نیز کمک بگیرد؛ البته این روش‌ها برای تشخیص سیروز حساسیت لازم را ندارند و همچنان تشخیص نهایی با بررسی هیستولوژیک انجام می‌شود. actitest index که در آن مقدار ۶ آنالیت شامل Apo-AІ، GGT، هاپتوگلوبین، بیلی‌روبین تام، ɑ-۲-ماکروگلوبولین و ALT با در نظر گرفتن سن و جنس بیمار می‌باشد. ارتباط این شاخص با نتایج حاصل از بیوپسی کبدی بر اساس یک الگوریتم هوشمند مصنوعی مشاهده می‌شود که حاصل آن معادله‌ای است که نمره را در مقیاس صفر تا یک محاسبه می‌کند.

1- یک روش غیرتهاجمی با استفاده از بیو مارکرهای خون یرای تشخیص آسیبهای کبدی،کبد چرب،فیبروز و سیروز کبد و. می باشد.

2- در روشهای تهاجمی آزردگی بیمار،آسیب به بافتهای کبدی،خطاهای نمونه گیری،تفسیرهای متفاوت پاتولوژیک و. وجود دارد.

3- آزمایش FibroTest نسبت به ایندکس AST به Platelet در بیماران هپاتیت مزمن C تشخیص بهتر و ارزش پیش آگهی بهتزی دارد.

4- آزمایش Fibro Test ارزش تشخیصی بالایی برای پیش بینی فشار خون بالا در بیمارانی که سیروز کبدی دارند وهمچنین بیمارانی که سیروز ندارند.

با وجود اینکه مطالعات تجربی در جوندگان، درمان‌هایی برای جلوگیری از فیبروز کبدی پیشنهاد کرده‌اند، ولی درمان استانداردی برای فیبروز کبدی وجود ندارد. به خاطر اینکه انجام بیوپسی‌های مکرر کبدی، به‌منظور صحت ارزیابی تغییرات در فیبروز کبدی لازم بوده و همچنین حساسیت انسان به داروهای ضد فیبروزی نسبت به جوندگان احتمالاً کمتر است، تأثیر بیشتر این داروها در انسان اثبات نشده است. حذف عامل ایجادکننده بیماری فیبروز کبدی، مؤثرترین درمان محسوب می‌شود و این استراتژی در درمان اکثر بیماری‌های کبدی مزمن مؤثر بوده است از داروهای ضدالتهابی برای ممانعت از التهاب و بهبود فیبروز کبدی استفاده می‌شود. کورتیکواستروئیدها تنها برای درمان فیبروز کبدی در بیماران هپاتیت اتوایمیون و هپاتیت الکلی حاد کاربرد دارند. آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل ویتامین E، سیلیمارین، فسفاتیدیل‌ کولین و S-آدنوزیل‌ متیونین مانع فعال شدن HSCs، حفاظت سلول‌های کبدی از آپوپتوز و بهبود فیبروز کبدی تجربی می‌شوند . پیوند کبد تنها درمان انتخابی بیماران سیروز کبدی پیشرفته هست، اما پیوند کبد محدودیت‌هایی از جمله؛ نبود دهنده پیوند، هزینه بالا و احتمال رد پیوند را در پی دارد. پیوند کبد برای درمان مرحله نهایی سیروز بسیار کارآمد است. معمولاً زمانی که عوارض بیماری از جمله آنسفالوپاتی، آسیت و واریس‌های خونریزی‌دهنده غیرقابل کنترل شوند یا اینکه عملکرد بیوشیمیایی به طرز شدیدی سرکوب شود، پیوند کبد موردنیاز است.

خارش پا در شب نشانه چیست؟

آیا خارش پا در شب شما را رها نمی‌کند. حتماً از خودتان می‌پرسید چرا پاهایم دچار خارش شده است و چرا در شب شروع می‌شود. خوب برای اینکه به سوال اول پاسخ دهیم باید بگوییم که خارش پا مشکل جدی محسوب نمی‌شود، اما کسی که پاهایش در شب شروع به خارش می‌کنند نمی‌توان گفت که مشکل جدی نیست. خارش پا می‌تواند آزاردهنده، مخرب و حتی دردناک باشد. خارش منجر به خراشیدن پوست می‌شود که وضع را حتی بدتر می‌کند و حتی می‌تواند منجر به خونریزی، آسیب پوستی و عفونت‌های ثانویه شود.

علت خارش پا در شب

رایج‌ترین علت خارش پا در شب، پای ورزشکاری است که نوعی عفونت قارچی پوست پا است. دو نوع پای ورزشکاری وجود دارد- یک نوع آن که بر انتهای پا تاثیر می‌گذارد و نوع دیگر که بر ناحیه بین انگشت پاها تاثیر می‌گذارد. اکثر افراد فقط به یک نوع از این عفونت مبتلا می‌شوند، اما ممکن است برخی از افراد به هر دو نوع این عفونت مبتلا شوند.

پای ورزشکاری

پای ورزشکاری در انتهای پا در اغلب اوقات با پوست خشک اشتباه گرفته می‌شود. پوست معمولاً خشک، پوسته پوسته و قرمز به‌نظر می‌رسد. معمولاً بین انگشت‌ها نشانه‌هایی از انگشت ورزشکاری حادتر است و می‌تواند شامل قرمزی، تاول زدن و ترکیدگی پوست باشد.

روش درمان پای ورزشکاری

روش درمان پای ورزشکاری، استفاده از داروهای ضد قارچی مناسب است. کرم‌های بدون نسخه نیز می‌توانند به مدت چندین هفته بر روی پوست استفاده شوند. برخی کرم‌های قوی نیز که توسط پزشک تجویز می‌شوند عالی هستند، چون به کشتن فوری قارچ‌ها کمک می‌کنند.

حتماً به این نکته توجه کنید که در طول درمان نباید به خراشیدن پا ادامه دهید چون خراشیدن می‌تواند ریزموجوداتی که باعث عفونت پا شده‌اند را به دیگر قسمت‌های پوست گسترش دهند. پای ورزشکاری بسیار مسری است و می‌تواند از طریق تماس مانند دوش‌های عمومی، استخرها یا حتی کفش نیز انتقال یابند.

درماتیت

در حالیکه عفونت‌های قارچی رایج‌ترین علت‌های خارش پا در شب محسوب می‌شوند، بیماری‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند موجب خارش شوند و در بسیاری از مواقع بسیار شدید هم هستند.

«درماتیت» اصطلاحی است که برای توصیف واکنش‌های التهابی در پوست استفاده می‌شود. این واکنش‌ها می‌توانند به خاطر موارد زیر باشند:

• آلرژی (درماتیت‌های آلرژیکی)
• تماس با مواد شیمیایی یا دیگر تحریک‌کننده‌ها (درماتیت‌های تماسی)
• تغییر در سطح رطوبتی (اگزما یا درماتیت آتوپیک)
• هرگونه عوامل محرک دیگر

درماتیت در هر جایی از پا می‌تواند مشاهده شود و در اغلب اوقات با عفونت‌های قارچی اشتباه گرفته می‌شود، مخصوصاً زمانی که بین دو انگشت پا است. در برخی مواقع خارش پا در شب به خاطر درماتیت شدید است و درمان را مشکل می‌کند.

محرک شاخص ثانویه چیست؟ روش درمان درماتیت

روش درمان خارش پا در شب به‌خاطر درماتیت با کاهش التهاب در پوست در نظر گرفته شده است که معمولاً همراه با کرم‌های استروئیدی است.

نوروپاتی

برخی از علت‌های خارش پا در شب فقط به بیماری‌های پوستی مربوط نیست. برخی مشکلات سیستمی نیز وجود دارند که می‌تواند موجب خارش پوست شوند. یکی از اینها که بسیار رایج است، نوروپاتی محیطی است.

نوروپاتی نوعی بیماری است که در آن عصب‌ها به آهستگی خشک می‌شوند. نوروپاتی می‌تواند به وسیله دیابت حاصل شود. الکی بودن، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، شیمی درمانی و بسیاری از بیماری‌های دیگر از علت‌های رایج ابتلا به نوروپاتی محیطی هستند. در اغلب اوقات علت نوروپاتی محیطی هرگز کشف نمی‌شود. به این حالت نوروپاتی ادیوپاتیک گفته می‌شود. مهم نیست که علت چه باشد، خشک شدن اعصاب نوروپاتی بسیار مشکل است. خشک شدن اعصاب نوروپاتی می‌تواند موجب احساس خارش پا در شب شود!

درمان نوروپاتی

درمان نوروپاتی می‌تواند بسیار سخت باشد، چون وقتی عصب‌ها شروع به زوال شدن می‌کند، هیچ روشی برای بازگرداندن این فرآیند وجود ندارد. برخی ویتامین‌ها و مکمل‌ها وجود دارند که ادعا می‌شود می‌توانند برخی از تاثیرات نوروپاتی را برگردانند. معمولاً نوروپاتی به دو روش درمان می‌شود: داروی داخلی که به مغزتان ارسال می‌شود تا خارش را احساس نکنید و در درمان دوم از تسکین‌دهنده‌های موضعی درد استفاده می‌شود.

نکته پایانی

در این مقاله به رایج‌ترین علت‌های خارش پا در شب اشاره کردیم که عبارتند از عفونت‌های قارچی (پای ورزشکاری)، بیماری‌های التهابی پوست (درماتیت) و نوروپاتی محیطی. اگر هر گونه از علائمی را که در این مقاله اشاره کردیم دارید، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.

محرک شاخص ثانویه چیست؟

آغاز معاملات ثانویه یک اوراق مشارکت خودرویی

عصر خودرو- بورس تهران اعلام کرد : معاملات ثانویه اوراق مشارکت شرکت لیزینگ رایان سایپا «سهامی عام» امروز در نماد «رایان۱۰۶» از طریق بورس اوراق بهادار تهران آغاز می شود.

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایبِنا، اوراق مشارکت رایان سایپا با نماد «رایان106» در تعداد 1500000 ورقه و به ارزش اسمی هر ورقه یک میلیون ریال منتشر شده است. بر اساس این گزارش، این اوراق 4 ساله با تاریخ سر رسید 5 شهریور 1401 و با نرخ سود علی الحساب 16درصد به صورت روز شمار و معاف از مالیات، بدون جریمه و هر سه ماه یکبار از تاریخ انتشارمدت اوراق پرداخت می شود.

شایان ذکر است سایر اطلاعات به شرح زیر است: روش پذیره نویسی به صورت حراج زمان تسویه T+1 محدودیت های معاملاتی: حداقل تغییر قیمت منفی یک ریال، حداقل حجم هر سفارش یک ورقه، حداکثر حجم هر سفارش 10000 ورقه، حداکثر حجم خرید هر کد حقیقی و حقوقی بدون محدودیت، ارکان اوراق و متعهد عرضه ناشر، شرکت لیزینگ رایان سایپا (سهامی عام)، متعهد خرید (پذیره نویسی)، شرکت تأمین سرمایه کاردان (سهامی خاص)، مدیر عرضه (عامل فروش)، شرکت کارگزاری بانک تجارت(سهامی خاص)، ضامن بانک سامان(سهامی عام) و عامل پرداخت شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه(سهمی خاص) است.

همچنین شرایط بازارگردانی به صورت روش حراج بازارگردان شرکت تامین سرمایه کاردان(سهامی خاص)، کارگزار بازارگردان، شرکت کارگزاری بانک تجارت (سهامی خاص)، دامنه نوسان روزانه، 10 درصد، دامنه مظنه، یک درصد، حداقل معاملات روزانه 5 درصد حجم اوراق تعهد شده و حداقل سفارش انباشته7500 ورقه است.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید

محرک شاخص ثانویه چیست؟

7 عادتی که بر سلامت واژن شما تاثیر منفی می گذارد

عفونت اوره پلاسما: علل، علائم و راههای درمان

آیا در مورد سندرم واژن بی قرار چیزی شنیده اید؟

احتقان سینه: آیا طبیعی است و چه کاری می توانم در مورد آن انجام دهم؟

موثرترین روش شستن لباس با دست در سینک ظرفشویی

چه عواملی باعث بروز خارش در کشاله ران می شود؟

سردی رحم چیست و چرا شما به یک رحم گرم نیاز دارید!

خرید دستگاه تصفیه آب به صورت قسطی ◀30 ماه گارانتی طلایی

بهترین نرخ بلیط هواپیما و هتل ◀ارزان و به مصرفه بلیط بخر

فولیکول تخمدان چیست؟

فولیکول تخمدان چیست

فولیکول یک کیسه کوچک و پر از مایع در تخمدان که حاوی یک تخم نابالغ است. هزاران فولیکول در تخمدان ها وجود دارد. هنگامی که یک تخمک در طول چرخه قاعدگی یک زن بالغ می شود ، فولیکول شکسته می شود و تخمک را از تخمدان برای لقاح احتمالی آزاد می کند.

فولیکول چیست؟

فولیکول تخمدان کیسه ای پر از مایع است که حاوی تخم نابالغ یا تخمک است. این فولیکول ها در تخمدان ها یافت می شوند. در طی تخمک محرک شاخص ثانویه چیست؟ گذاری ، یک تخمک بالغ از یک فولیکول رها می شود. در حالی که چندین فولیکول در هر چرخه شروع به رشد می کنند ، به طور طبیعی فقط یک فولیکول تخمک گذاری می کند.

فولیکولهایی که تخمک بالغ را جدا نمی کنند از هم پاشیده می شوند. حدود 99٪ از فولیکولهای تخمدان از هم پاشیده می شوند و هرگز به اندازه کافی بزرگ نمی شوند تا تخمک را آزاد کنند.

فولیکولهای آنترال چیست؟

از لحاظ تئوری، اگر بدانید چه تعداد فولیکول در داخل تخمدان وجود دارد، می توانید یک ایده از تعداد تخمک داشته باشید. شمارش تعداد فولیکول ها در تخمدان ها غیرممکن است زیرا خیلی کوچک هستند. اما ، هنگامی که یک فولیکول به مرحله خاصی رسید ، می توان آن را از طریق سونوگرافی مشاهده کرد.

فولیکول ها از مرحله بسیار کوچک شروع می شوند. تمام فولیکول ها در تخمدان به عنوان فولیکول های اولیه شروع می شوند. یک فولیکول اولیه فقط 25 میکرومتر است که 0.025 میلی متر است و دیدن آن با چشم غیر مسلح غیرممکن است ، چه برسد به اینکه در سونوگرافی دیده شوند. هر روز ، فولیکولهای اولیه توسط سیگنالهای هورمونی بیدار می شوند و شروع به رشد می کنند. تا زمانی که آنها به حیات خود ادامه دهند و بزرگ و بزرگتر می شوند.

یکی از آن مراحل ، مرحله سوم است. در این مدت ، فولیکول حفره پر از مایعات به نام آنتروم را بدست می آورد ، به فولیکولهای دارای آنتروم " فولیکولهای آنترال " گفته می شوند و قطر آن بین 2 تا 10 میلی متر است. از نظر برخی ، یک فولیکول آنتروم که اکنون 5 میلی متر است 200 برابر بزرگتر از یک فولیکول اولیه است.

فولیکولهای آنتروم با سونوگرافی قابل مشاهده هستند. تحقیقات نشان داده است که تعداد فولیکولهای آنتروم فعال در تخمدان ها با تعداد احتمالی تخمکهای باقی مانده ارتباط دارد. هنگامی که تعداد کمی از فولیکول های آنترال روی تخمدان ها در حال رشد هستند ، احتمالاً ذخایر تخمدان کم است.

فولیکولهای آنترال سطح بالاتری از هورمون موسوم به هورمون ضد مولر (AMH) تولید می کنند که در خون گردش می کند. اندازه گیری سطح AMH از طریق آزمایش خون روش دیگری برای ارزیابی ذخایر تخمدان است.

تشخیص فولیکول تخمدان و سیکل سونوگرافی

نقش فولیکولها در چرخه قاعدگی :

چرخه قاعدگی شما به دو قسمت اصلی تقسیم می شود: مرحله فولیکولار و مرحله لوتئال . در مرحله فولیکول ، فولیکول ها در مرحله سوم رشد استخدام شده و فرآیندی را شروع می کنند که در نهایت منجر به تخمک گذاری خواهد شد.

در حالی که چندین فولیکول در این دوره شروع به کار می کنند ، تنها یک (یا دو) به بلوغ کامل می رسند و یک تخمک رها می کنند. اگر داروهای باروری مصرف می کنید ، ممکن است چندین فولیکول به مرحله تخمک گذاری برسند.

فولیکول ها خودشان مسئول این موارد هستند:

• تغذیه و محافظت از تخمک از طریق تخمک گذاری انجام می شود.

• ترشح هورمونهای مهم تولید مثل

• بعد از تخمک گذاری ، تبدیل به جسم لوتئوم می شود که هورمون های پروژسترون و استروژن را آزاد می کند.

مرحله فولیکولار چرخه قاعدگی :

مرحله فولیکولی چرخه شما از روز اول پریود شما شروع می شود. قاعدگی ، آزاد شدن بدن از بافت آندومتر است. در پایان دوره شما ، لایه رحم نازک خواهد شد. پس از تخمک گذاری مجدد پوشش رشد کرده و ضخیم تر می شود.

اما قبل از این اتفاق، در دوره شما تخمدان ها، تخمک بعدی را برای تخمک گذاری آماده می کنند. بین پنج تا شش فولیکول در تخمدان شما شروع به رشد می کند. هورمون FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول) توسط غده هیپوفیز تولید و منتشر می شود. این هورمون است که باعث رشد فولیکول ها می شود.

با افزایش اندازه فولیکول ها ، استروژن بیشتری آزاد می کنند. سطوح بالاتر استروژن غده هیپوفیز را آهسته می کند تا تولید FSH کند شود. حتی اگر شما با پنج یا شش فولیکول شروع کرده باشید ، فقط یک (و گاهی اوقات دو) فولیکول به بلوغ می رسند. سطح پایین تر FSH باعث می شود که فولیکول های کوچکتر آهسته تر رشد کنند و یا حتی رشد آنها را متوقف کنند ، در حالی که فولیکول بزرگتر رشد خود را ادامه می دهد.

سرانجام ، یک فولیکول غالب می شود. دیگران متوقف می شوند و می میرند. هنگامی که فولیکول به حداکثر اندازه خود نزدیک می شود ، استروژن بیشتری نیز آزاد می کند.

مقادیر بسیار زیاد استروژن باعث تولید غده هیپوفیز و تولید LH یا هورمون لوتئینه کننده می شود. این فولیکول را فشار می دهد تا آخرین مراحل رشد خود را انجام دهد. سرانجام ، فولیکول باز می شود و یک تخمک رها می کند. این لحظه تخمک گذاری است.

فولیکولوژنز: مراحل توسعه فولیکول

ممکن است فکر کنید که رشد فولیکول در مرحله چرخه قاعدگی شروع و پایان می یابد ، اما این طور نیست. چرخه عمر کامل فولیکولار قبل از تولد یک فرد ، هنگامی که تخمدان ها برای اولین بار در جنین در حال رشد ایجاد می شوند ، شروع می شود.

در این زمان تخمدان ها فقط شامل فولیکول های اولیه هستند. در هر مرحله از رشد فولیکول ، بسیاری از فولیکول ها رشدشان متوقف می شود و می میرند.

مراحل فولیکولژنز عبارتند از:

فولیکول بدوی : مرحله ای که تمام فولیکول ها در تخمدان های یک نوزاد ایجاد می شوند.

فولیکول های اولیه : هر روز چند فولیکول بدوی به مرحله فولیکول اولیه منتقل می شود و از بلوغ شروع می شود و تا یائسگی ادامه می یابد.

فولیکول های ثانویه : این مرحله شامل اضافه شدن سلولهای بدن است ، که باعث ترشح هورمون ها می شوند.

فولیکولهای سوم : همچنین به عنوان فولیکولهای آنترال شناخته می شوند، فولیکولهایی که حاوی یک حفره پر از مایع هستند به نام آنتروم. فولیکول ها در این مرحله از طریق سونوگرافی ترانس واژینال قابل مشاهده هستند.

فولیکول گرافیان : یک فولیکول به اندازه کافی بزرگ برای تخمک گذاری. فقط یک یا دو فولیکول سوم در هر چرخه تا تخمک گذاری بالغ می شوند.

جسم زرد: دیگر فولیکولی وجود ندارد. از فولیکول آزاد که یک تخمک را آزاد می کند ، توسعه می یابد.

اندازه فولیکول :

اگر تحت درمان باروری قرار دارید ، پزشک ممکن است از طریق سونوگرافی ، رشد فولیکول را کنترل کند. در طول این سونوگرافی ها ، تعداد فولیکول های در حال توسعه شمارش خواهد شد و آنها نیز اندازه گیری می شوند.