مکانیزمهای انتخاب بازار
با توسعه روز افزون بازارهای مالی و افزایش سرعت معاملات، نیازهای جدیدی همچون نیاز به ابزارهای معاملاتی هوشمند و خودکار و رباتهای سریع (جهت رصد سریع به موقع بازار) بیشتر احساس خواهد شد. یکی از نوآوری هایی که در معاملات بازار سرمایه به کمک سرمایه گذاران آمده است ابزار معاملات الگوریتمی است.
به معامله خودکار در بازار بورس با استفاده از کامپیوتر بهصورت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک معامله الگوریتمی گفته می شود. در معاملات الگوریتمی در بورس کامپیوتر با استفاده از الگوریتمی که به آن دادهشده در بازار (ها) جستجو میکند و فرصتهای معاملاتی را شکار میکند. به این الگوریتم ها بلک باکس نیز گفته می شود.
در معاملات الگوریتمی بورس فرد معامله گر نقطه ورود و خروج به سهم مورد نظر را تعریف می کند و برنامه بر اساس آن عمل می کند یکی از کاربردهای معاملات الگوریتمی در بورس شکستن سفارش ها است. به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید یک معاملهگر میخواهد ۱۰۰ میلیارد تومان سهام بخرد امکان ثبت چنین سفارشی به دلیل محدودیت حجمی سفارش در بازار امکان پذیر نیست زیرا باعث تاثیرگذاری منفی بر بازار میشود . در چنین مواردی یک الگوریتم معاملاتی وظیفه شکستن سفارش به سفارشهای کوچک در حجمهای متفاوت و اجرای آنها در بازههای زمانی متفاوت را با سرعت بالایی انجام می دهد.
آیا معاملات الگوریتمیک برای بازار بورس ایران مناسب است؟
۸۵ درصد معاملات در بورس آمریکا توسط الگوریتمهای معاملاتی انجام می شود ایران نیز جزو اولین کشورهایی است که مسابقات الگوریتمی را برگزار کرده است. به نظر می رسد این روش معامله به مرور جایگزین روش سنتی معامله در بورس خواهد شد.
تکنولوژی معاملات الگوریتمی ابزاری است که میتواند برای همه بازارهای مالی مورداستفاده قرار بگیرد. مانند بازار بورس، بازار آتی کالا (زعفران، زیره، و …)
معاملات الگوریتمی چگونه عمل می کنند؟
معالات الگوریتمی بر اساس برنامه ای که با توجه به استراتژی معاملاتی شما نوشته شده است انجام می شود. الگوریتم به معنی انجام دستورات به صورت مرحله به مرحله می باشد. معاملات الگوریتمی، روشی در معاملهگری است که از کامپیوتر برای تحلیل و معاملهگری استفاده میشود. در شکل زیر می بینید که معاملات الگوریتمی چگونه کار می کند:
استفاده از معاملات الگوریتمی نیاز به داشتن پیش شرط هایی به شرح زیر است:
- باید به یک زبان برنامه نویسی برای الگوریتم نویسی در بورس مسلط باشید در غیر این صورت نرم افزار معاملات الگوریتمی را تهیه کنید.
- باید به اطلاعات و دیتای بازار سرمایه دسترسی داشت تا بتوان آنها را در اختیار الگوریتم قرار داد.
- ایجاد زیرساخت لازم برای انجام پیش تست روی سیستم برنامه ریزی شده پیش از ورود به بازار واقعی
- فراهم کردن اطلاعات تاریخی لازم و دیتای شرایط بازار در گذشته بسته به استراتژی اجرا شده در الگوریتم برای تست کردن آن
مزایای معاملات الگوریتمی در بورس
- یکی از مزایای معاملات الگوریتمی در معاملات بورسی این است که کار را ساده تر کرده و میزان خطا را کاهش می دهد.
- شما می توانید با استفاده از معاملات الگوریتمی از استراتژی معاملاتی خود تست بگیرید.
- سرعت بالا در سفارش گذاری دارند و قادرند معاملات شما را در قیمت مورد نظر انجام دهند.
- دقت انجام معاملات افزایش می یابد.
- معاملات الگوریتمی در بورس قادر به پ یادهسازی استراتژیهای پیچیده و استفاده از چند استراتژی به صورت همزمان هستند.
- همچنین می تواند زمان یافتن سهم مورد نظر برای معامله گر را کاهش دهد.
- معاملات الگوریتمی در بورس کمک میکند تا بازار از احساسات انسانی دور شود و نقدینگی در بازار افزایش یابد.
- معاملات الگوریتمی به ما در انتخاب بازار، انتخاب محصول، مدیریت ریسک و سرمایه، ورود به موقعیت معاملاتی و مدیریت معاملات باز کمک می کند.
- در معاملات الگوریتمی امکان پیش تست وجود دارد و می توان مواردی مانند میزان سود و میزان ضرر را با توجه به شرایط مشابه بازار سنجید وریسک سرمایه گذاری را کاهش داد.
- امکان تحلیل مقدار زیادی اطلاعات و انتخاب بهترین نتیجه از بین میلیونها راه ممکن را فراهم می کند.
- عدم خستگی و توانایی انجام کارهای تکراری
انواع معاملات الگوریتمی در بورس
- الگوریتم های تهاجمی:
الگوریتم های تهاجمی برپایه تکمیل سفارشات با اضطرار بالا طراحی شده اند.
- الگوریتمهای سیگنالدهی:
مانند اندیکاتورهای RSI، MacD، MA یا Ichimoku
- الگوریتم های انفعالی:
الگوریتم های انفعالی در بازه های زمانی طولانی معامله می کنند و تحت تاثیر تغییرات شرایط بازار هستند اما برعکس الگوریتم های تهاجمی حالت اضطراری ندارند.
- الگوریتم های سفارشات در گردش
- الگوریتمهای مانیتورینگ
- الگوریتمهای کم بسامد و پربسامد
- الگوریتم های اثر محور
- الگوریتم های هزینه محور
- الگوریتم های فرصت طلبانه
معایب معاملات الگوریتمی در بورس
سازمان بورس و اوراق بهادار با دستور ابلاغیه ای اعلام کرد: استفاده از الگوهای الگوریتمی و تقسیم سفارشات برخط در مکانیزمهای انتخاب بازار بورس و اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران برای تمامی اشخاص اعم از حقوقی ها و حقیقی ها به منظور حفظ شرایط تعادل عرضه و تقاضا تا اطلاع ثانوی ممنوع است. به نظر میرسد یکی از معایب استفاده از معاملات الگوریتمی بورس برهم زدن تعادل بین عرضه و تقاضا می باشد. در ادامه به برخی دیگر از معایب معاملات الگوریتمی در بورس اشاره می کنیم:
۱. چنانچه فردی که اقدام به الگوریتم نویسی می کند آشنایی کافی به آن نداشته باشد و یا شرایط بازار را به خوبی نشناسد می تواند باعث متحمل شدن ضررهای بسیاری در بورس شود. بنابراین داشتن تجربه و تبحر در کدنویسی بسیار مهم است.
۲. مکانیزم عمل معاملات الگوریتمی بر اساس اطلاعات بازار است این الگوریتم ها اطلاعات را به صورت لحظه ای از بازار دریافت می کنند و در صورت مطابقت اطلاعات دریافتی با دستورالعمل های الگوریتم ان ها را اجرا می کنند. حال فرض کنید در حین اجرای الگوریتم اینترنت قطع شود!!
۳. در صورتی که اطلاعات به درستی آپدیت نشود و بهینه سازی بر اساس خطاهای بک تست و شرایط روز بازار انجام نگیرد معادلات بر هم خورده و پیش بینی ها درست از آب درنمی آید.
در شکل زیر مشاهده می کنید که انجام معاملات الگوریتمی در بورس در حال افزایش است و پیش بینی می شود که به زودی جایگزین معاملات سنتی شود.
خرید و فروش NFT چگونه است؟ راهنمای سرمایه گذاری در بازار NFT
این روزها بازار NFT آنقدر جذاب و گرم شده است که حرارت آن را در کیلومترها آنطرفتر و بین علاقهمندان به دنیای کریپتوکارنسی در سرتاسر جهان میتوان احساس کرد. خرید و فروش توکن NFT که حالا به یکی از معاملات سودآور برای بسیاری از افراد تبدیل شده، مکانیزم خاص خودش را دارد. برای فعالیت در فضای آن باید از مراحل مختلفی عبور کرد.
این که توکنهای ان اف تی آنقدر جذاب و کاربردی شدهاند که سلبریتیها هم از خیر آن نمیگذرند، بحثی است که نمیتوان به همین راحتیها از آن عبور کرد. اما اگر خودمان بخواهیم وارد این بازار شویم، چه اقداماتی را باید در پیش بگیریم؟
آیا سرمایهگذاری در بازار NFT سودآور است؟ آیا میتوان به این بازار با رویکرد سرمایهگذاری بلندمدت نگاه کرد؟ معاملهگری با NFT چه مراحلی دارد و چگونه میتوان NFT خرید؟ پاسخ تمامی این سوالات و پرداختن به موضوعات تخصصی در مورد ان اف تیها را فقط در همین مقاله جستوجو کنید.
NFT چیست و چرا نمیتوان آن را معاوضه کرد؟
برای اطلاع بیشتر در مورد توکن NFT باید در ابتدا بدانید که این توکنها چه چیزهایی هستند و چرا نمیتوان آنها را با چیزی عوض کرد. NFT، توکن غیر قابل تعویض یا توکن غیرمثلی، نوعی از انواع داراییهای دیجیتال و غیر ملموس میشوند اطلاق میشوند. هدف آنها رمزنگاری داراییهای واقعی و تبدیل کردنشان به یک دارایی غیر قابل تعویض است. به عبارت سادهتر، وقتی که شما یک دارایی ملموس (مثل یک تابلوی نقاشی) را به یک توکن غیر مثلی تبدیل میکنید، عملاً آن را به دارایی دیجیتال تبدیل کردهاید که هرگز نمیتوان آن را حذف کرد یا به آن آسیب زد. ضمنا این داراییهای دیجیتال برای همیشه ثابت هستند و آنها را نمیتوان با دارایی دیجیتال دیگری تعویض کرد.
در حال حاضر، خرید و فروش NFT بیشتر در حوزههای هنری جریان دارد و هر از گاهی میبینیم، میشونیم یا میخوانیم که هنرمندان معروف برای فروش آثار خود، به سراغ این توکنها رفتهاند. سرمایهگذاری روی توکن غیر مثلی معمولاً از طریق تبدیل کردن اشیای واقعی یا آثار دیجیتالی مثل موسیقی، انواع هنرهای تجسمی، زمینهای مجازی، کلکسیونهای یک بازی کامپیوتری و سایر چیزهای مشابه صورت میگیرد.
یکی از دلایلی که باعث شده است، انافتیها بسیار ارزشمند شوند، این است که تعداد آنها محدود است. این محدودیت در تعداد، به بالا رفتن ارزش آنها منجر میشود.
البته ناگفته نماند که شهرت کسی که در معامله NFT وارد میشود هم برای افزایش قیمت آن مهم است. برای مثال، همین چند وقت پیش، لیونل مسی، توکنهای غیرقابل تعویض خودش را برای فروش گذاشته بود. سرمایهگذاری در بازار این توکن برای شخصی مثل مسی، مثل یک معامله کاملاً سودآور میماند که هیچ ضرری در آن وجود ندارد و میتوان به چشم یک سرمایهگذاری کوتاهمدت به آن نگاه کرد. از همین بابت هم است که قیمت توکنهایی که از جانب اشخاص معروف ارائه میشود، گاهی بسیار نجومی است. نکته جالب دیگری که در مورد این داراییها وجود دارد، این است که نمیتوان آنها را کپی کرد. همچنین، قابلیت احراز هویت آنها همیشه در دسترس است و میتوان NFTها را به عنوان قویترین مدرک برای تعیین مالکیت یک شخص بر آثار هنری ارائه کرد.
چرا کاربران NFT میخرند؟
چراییِ حضور مردم در بازار کریپتوکارنسی و خرید و فروش NFT بسیار واضح است. کاربران و معاملهگران نمیخواهند از معاملات ترند شده یا محبوب حال حاضر عقب بمانند. آنها تمایل دارند که در سرمایهگذاریهای کوتاهمدت و سودآور شرکت داشته باشند. خرید و فروش این توکنها دقیقاً همان اهدافی را که این معاملهگران و البته عموم مردم دنبال میکنند را فراهم میکند.
البته فراموش نکنید که این شکل جدید از سرمایهگذاریها بیشتر جنبه سوداگرانه دارد و اغلب کاربران خیلی بیثبات در این بازار فعالیت میکنند. شاید از همان موقعی که بازار توکن غیرقابل تعویض در سال ۲۰۲۱ مشهور شد و به قول خودمان حسابی گُر گرفت، تا همین حالا بسیاری از کاربران به معامله در آن مشغول شدهاند، اما اکثر آنها به سودآوری نرسیده است.
وقتی که به پرفروش ترین NFTها نگاهی میاندازیم، درک میکنیم که خرید و فروش آنها دلایل مختلفی دارد. کاربران با انگیزههای متفاوت و مختلف به سراغ این بازار میروند. بسیاری از سرمایهگذاران هم روی این توکنها حساب ویژهای باز کردهاند. با توجه به این که دنیای متاورس هم در حال پیشروی است، میخواهند همگام با این دنیای مجازی، به معامله در بازار توکن غیر مثلی هم بپردازند. این که چگونه میتوان پروژههای مطرح بر بستر NFT را شناخت، بحث مفصل دیگری است که در حال حاضر به آن نخواهیم پرداخت. اما مسئله اصلی هنوز بر سر جای خود ایستاده است؛ این که چگونه NFT بخریم و نحوه فروش NFT از چه طریقی صورت میگیرد؟ با ما همراه باشید تا در ادامه به این مسائل هم بپردازیم.
مروری کوتاه بر بازارهای خرید و فروش توکن غیرقابل تعویض
حالا که با چراییِ خرید یا فروش این توکنها توسط کاربران در بازارهای مختلف آشنا شدهاید و میدانید که این اصطلاح به چه چیز یا چیزهایی اطلاق میشود، لازم است که وارد بحثی شیرین و وسوسهکننده بشوید. پیش از این که بهترین سایت های خرید و فروش NFT را مورد بررسی قرار دهیم، بهتر است که از خود سوال کنید، هدف شما از ایجاد NFT چیست؟ آیا شما یک هنرمند هستید و قصد دارید که آثار خود را از این طریق به فروش برسانید؟ آیا ایدههای بهتری نسبت به سایر کاربران دنیای ارزهای دیجیتال دارید و میخواهید آنها را عملی کنید؟ هدف خود را تعیین کنید تا به بهترین شکل ممکن و در سریعترین زمان به سودآوری دست یابید.
دلایل شما برای فعالیت در بازار این توکنها هر چیزی که باشد، باید با پلتفرمهای تخصصی این دنیا آشنا شوید. از معروفترین بازارهای NFT که در حال حاضر از کاربران بسیاری استقبال میکنند، میتوان به opensea، rarible و mintable اشاره کرد. پلتفرمی که ما در ادامه آموزش ساخت NFT در پیش گرفتهایم، opensea نام دارد. البته ما قصد داریم تا در ادامه این مقاله، فرایند خرید و فروش توکن غیر قابل تعویض را به صورت تخصصی، شبیهسازی کنیم تا دست شما هم برای معامله در این بازار محبوب بازتر باشد.
آموزش خرید NFT در بازار OpenSea
برای شروع مراحل خرید در پلتفرم مشهور و معتبر Opensea لازم است که کیف پول دیجیتالی خود را انتخاب و آن را به شبکه بلاک چین اتریوم منتقل کنید. جهت معامله توکن ان اف تی در پلتفرم OpenSea نیاز است که ارز دیجیتال اتر (Ether) را به اندازه کافی در کیف پول دیجیتالی (Wallet) خود داشته باشید. برای مثال، شما میتوانید از کیف پول Metamask برای این کار استفاده کنید. در ادامه، مراحل زیر را به درستی پشت سر بگذارید.
مرحله اول: کیف پول را متصل کنید
پیش از خرید و فروش NFT باید از اتصال کیف پول خود به پلتفرم OpenSea مطمئن باشید. پس از اتصال کیف پول به پلتفرم مورد نظرتان، در سایت OpenSea روی حساب کاربری یا پروفایل خود کلیک کنید تا Metamsk به عنوان کیف پول دیجیتالیتان انتخاب شود. تمامی مجوزهای لازم برای استفاده از کیف پول را به پلتفرم OpenSea بدهید تا تمامی مجموعههای NFT برای معامله در اختیار شما قرار بگیرند.
مرحله دوم: به بازار NFT سر بزنید
بدیهی است که برای خرید و فروش NFT، باید در قیمت Search پلتفرم مورد نظرتان، مجموعههای مختلف این توکن را جستوجو کنید تا به داراییهای دیجیتال موجود دستیابی داشته باشید. در ادامه، اگر از توکن یا کلکسیون خاصی خوشتان آمده است و میخواهید آن را خریداری کنید، باید پیشنهاد خود را برای خرید اثری هنری مورد نظرتان ارائه دهید. معمولاً پیشنهاد جدید باید بیش از ۵ درصد بیشتر از پیشنهاد قبلی باشد تا توکن انافتی مورد نظر به فروش برسد.
مرحله سوم: تکمیل خرید NFT
برای تکمیل خرید و فروش NFT باید از مراحل Confirm Checkout مطمئن شوید. اگر توکن مورد نظرتان را انتخاب کردید، روی گزینه Buy Now کلیک کنید و تمامی جزئیات مربوط به آن که شامل عنوان، مجموعههای مربوط و غیره میشوند را مورد ارزیابی قرار دهید.
نحوه فروش NFT
تمامی مراحلی که برای خرید توکن غیرقابل تعویض به سادگی صورت گرفتند، برای فروش آنها هم مورد استفاده قرار خواهند گرفت. برای شروع، کافی است که نوع اثر یا دارایی واقعی را که میخواهید به توکن تبدیل کنید، انتخاب کنید. سپس آن را در قالبهایی مثل mp3.، jpg.، GIF و غیره در دست داشته باشید. حالا تمامی مراحل زیر را موبهمو انجام دهید تا فروش توکن غیرقابل تعویض را به سرعت پشت سر بگذارید.
مرحله اول: انتخاب و ارائه NFT
برای شروع، وارد مجموعه مورد نظرتان بشوید و توکن خود را انتخاب کنید. در قسمت بالا و سمت راست صفحهای که پیش روی شماست، گزینهای با عنوان فروش یا SELL مشاهده میشود، روی آن راست کلیک کنید تا به صفحه جدیدی وارد شوید.
مرحله دوم: حراج کردن NFT
برای خرید و فروش این توکنها به صورت حرفهای باید حراج کردن را به خوبی بلد باشید. برای فروش توکن خود یا باید آن را به قیمتی ثابت و یا در یک حراجی به بالاترین قیمت بفروشید. البته فراموش مکانیزمهای انتخاب بازار نکنید که هر پلتفرمی میتواند کارمزد خود را به اندازهای که تعیین کرده است، بردارد. برای مثال، پلتفرمی که ما مد نظر داریم (OpenSea) حدود ۲.۵ درصد از هر فروش را برای خود برمیدارد. در ادامه روی توکن مد نظرتان کلیک کنید تا به بخش Details وارد شوید.
مرحله سوم: آدرس دادن
روی گزینه Contract Address کلیک کنید تا به صفحه Etherscan برسید. در این صفحه، آدرس را کپی کنید و به بخشی که مربوط به کیف پولتان مربوط میشود، برگردید. در صفحه مربوط به کیف پول، روی گزینه Import Tokens کلیک و گزینه Custom Token را انتخاب کنید. حالا باید آدرسی که از صفحه Etherscan کپی کرده بودید را در همین قیمت Paste کنید.
خرید و فروش توکن غیر مثلی، تجربهای هیجانانگیز در دنیای امروز
داستان خرید و فروش توکنهای غیرقابل تعویض در حال حاضر به یکی از ترندهای دنیای معاملات دیجیتالی تبدیل شده است و محبوبیت آن دائماً در حال افزایش است. برخلاف تصورات بعضی از کاربران، معامله این توکنها آنقدرها هم سخت و دشوار نیست و میتوان با در دست داشتن اطلاعات لازم در این بازار به خوبی فعالیت کرد. این مقاله هم دقیقاً به همین منظور آماده و تولید شده است تا شما بتوانید از طریق آموزشهای تصویری و سادهای که در اختیار شما قرار گرفته است، توکن مورد نظرتان را بخرید یا بفروشید.
سوالات متداول
بله شما میتوانید در پلتفرمهای مورد نظرتان، مقدار کارمزد برای خرید NFT را کاهش یا افزایش دهید. برای مثال اگر میخواهید در پلتفرم OpenSea، NFT بخرید، میتوانید کارمزد خود را کاهش دهید.
نوع ارز دیجیتال مورد استفاده برای خرید NFT به پلتفرمی که انتخاب میکنید، بستگی دارد. برای مثال، ارز دیجیتال مورد نیاز OpenSea به دلیل قرارگیری آن بر اتریوم، اتر (Ether) است.
نه به صورت کامل؛ شما با خرید NFT میتوانید دارایی دیجیتال آن را پیش خود داشته باشید و آن را به افراد دیگر هم بفروشید، اما پس از هربار فروش مجدد، مقداری از مبلغ فروش به حساب دارنده اصلی یا کسی که NFT را خلق کرده است، میرود.
بررسی انواع سیستمهای پخش در ایران و دنیا
سیستمهای پخش و توزیع، زنجیرهای از کسبوکارها یا واسطهها است که از طریق آن یک محصول یا خدمات بهدست مشتری میرسد. یکی از مهمترین دغدغههای مشتریان و تولیدکنندگان، توزیع مناسب محصول به مکان مناسب و مشتریان هدف است. توزیع مناسب کالا میتواند بهعنوان مزیت رقابتی یک بنگاه اقتصادی نسبت به رقبای خود باشد. همچنین، انتخاب کانال توزیع و روش پخش کالا یکی از مهمترین گزینههایی است که مدیران بنگاههای اقتصادی و تولیدکنندگان، باید مدنظر داشته باشند؛ چراکه سیستم توزیع و پخش کالا، نقش برجسته و قابل توجهی در دستیابی به اهداف فروش شرکتها و تولیدکنندگان دارد و محصولات آنها را در معرض دید خریداران و مصرفکنندگان قرار میدهد. هنگامیکه این امر، بهدرستی انجام شود، نتایج مثبتی حاصل خواهد شد. رایجترین سیستمهای پخش و توزیع کالا در ایران، معمولاً به چند دسته تقسیم میشوند: 1- پخش و توزیع کالا از طریق شبکههای توزیع عمدهفروشی 2- پخش و توزیع کالا از طریق شرکتهای پخش و طراحی شبکههای فروش مختلف 3- پخش و توزیع مویرگی 4- پخش و توزیع کالا از طریق توزیع مستقل.
۱. پخش و توزیع کالا از طریق شبکههای توزیع عمدهفروشی
عمدهفروشان بهصورت عمده، مقدار زیادی از محصولات را از توزیعکنندگان و تولیدکنندگان خریداری میکنند. عمدهفروشان، خردهفروشان را به عنوان مشتری اصلی خود میبینند. بهطورمعمول، خرید با حجم بالا باعث افزایش قدرت عمدهفروشان میشود. همچنین، بسیاری از توزیعکنندگان، برای تعداد مشخصی از اقلام خریداری شده، تخفیفاتی نیز قائل میشوند. در این نوع سیستم، معمولاً هزینههای توزیع و پخش پایینتر است و قیمت تمامشدهی کالا نیز کاهش مییابد. یکی از معایبی که در این نوع سیستم وجود دارد، قیمت فروش کالا است که معمولاً پایینتر از قیمت واقعی به فروش میرسد؛ درنتیجه، این امر باعث میشود تا قیمتگذاری کالا در کل بازار، تحتالشعاع قرار گیرد. همچنین یکی دیگر از معایب این سیستم، عدم کنترل شرکتهای تولیدکننده بر شیوهی توزیع کالا در کل بازار و خردهفروشیها است که عملاً از مکانیسم توزیع کالا بیاطلاع میمانند.
۲. پخش و توزیع کالا از طریق شرکتهای پخش و طراحی شبکههای فروش مختلف
شبکهی توزیع، سیستمی است که شرکتهای پخش برای انتقال محصولات از تولیدکننده به خردهفروش و مصرفکنندهی نهایی استفاده میکنند. یکی از وظایف اصلی کانالهای توزیع، بهینهسازی حجم فروش محصولات است. اساساً، به دلیل اینکه شرکتهای پخش بر اساس تحقیقات بازار و شبکههای مختلف توزیع، اقدام به پخش کالا میکنند، ریسک عدم بازگشت پول (به نسبت سایر روشها) پایینتر است و سرعت انتقال کالا به بازار و مخاطبین هدف، بالا میرود. علاوه بر این، مشکلاتی نظیر تعدد مشتری و سفارشات، پایین میآید و سیستم پخش کالا متمرکزتر میشود. شرکت پخش عقاب نیز به دلیل تجربهی بالا و اطلاعات بهروز در امر توزیع و پخش محصولات، بهعنوان یکی از بهترین شرکتهای پخش در ایران فعالیت میکند و با کنترل مسیر توزیع کالا در بازار، میتواند یکی از بهترین گزینههای شرکتهای پخش در ایران باشد.
۳. پخش و توزیع مویرگی
تولیدکنندگان بهکمک این سیستم میتوانند واسطهها در بازار را حذف کنند و محصولات تولیدشده را هرچه سریعتر بهدست مصرفکندگان نهایی برسانند. پخش و توزیع مویرگی، فاصلهی بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان را کمتر میکند و باعث کاهش قیمت تمامشدهی کالاها میشود. همچنین، به کمک این سیستم میتوان پوشش بازار بیشتری را ایجاد کرد؛ چراکه تولیدکنندگان با کمک سیستم پخش و توزیع مویرگی کالا، مدتزمان بیشتری در بازار شناخته میشوند.
۴. پخش و توزیع کالا از طریق توزیع مستقل
معمولاً، کارخانجات و شرکتهای تولیدی بزرگ که حجم وسیعی از کالا با برندهای معتبر را تولید می کنند، دارای شبکهی توزیع مستقل هستند و حضور فعالتری در بازار دارند. همچنین، سود کلانی از محل فروش محصولات برای کارخانهی خود ایجاد میکنند و ممکن است هزینههای گزافی را برای توزیع محصولات و اثبات جایگاه برند خود در بازار بپردازند. البته باید به این نکته توجه داشت در صورتیکه حجم تولید و تنوع برندهای تولید کننده کم باشد، ریسک پخش کالا و بازگشت پول بالا میرود و هزینههای آن نیز افزایش مییابد. همچنین، هدف تولیدکنندگان از طراحی سیستمهای پخش و توزیع مستقل کالا،حضور فعال در بازار، رساندن محصولات به مخاطبان نهایی و کنترل وضعیت بازگشت سرمایه است.
موارد بالا، انواع سیستمهای پخش در ایران بود که بهاختصار توضیح دادیم. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که سیستمهای نامبرده، در دنیا رایج است اما سیستمهای زیر در کشورهای درحال رشد رونق زیادی دارد. حال به معرفی برخی از رایجترین آنها میپردازیم:
۱. فروش و توزیع کالا بهصورت آنلاین
نوعی از فروش محصولات است که مشتریان از طریق وبسایتهای اینترنتی، اقدام به خرید محصولات مورد نیاز خود میکنند. در این نوع سیستم، تولیدکنندگان، عمدهفروشان و خردهفروشان، صاحبان برندها و توزیعکنندگان، گردانندگان اصلی آن هستند. مشتریان (خریداران محصولات) با مراجعه به وبسایت، کالای موردنظر خود را انتخاب کرده و پس از بررسی مشخصات و ویژگیهای آن، اقدام به ثبت سفارش آن محصول میکنند. این سفارشات، پس از بررسی نهایی توسط مسئولان مربوطه، برای مشتری ارسال میشود. ارسال کالاها ممکن است با توجه به حجم و اندازهی کالا و فاصلهی مشتری تغییر پیدا کند. یکی از مزیتهای این نوع سیستم، مقایسهی قیمت و کیفیت محصولات مختلف است که منجر به افزایش رضایت مشتریان میشود. امروزه، فروش و توزیع اینترنتی کالا بهسرعت روبهرشد است و در سراسر دنیا رواج پیدا کردهاست.
۲. پخش کالا بهصورت انتخابی
بهوسیلهی این سیستم میتوان، تمرکز فروش محصولات را به یک منطقهی جغرافیایی محدود کرد. یکی از مزایای این روش این است که تولیدکننده میتواند بهترین منطقهی جغرافیایی را برای فروش محصولات، انتخاب کند و بهترین عملکرد خود را در یک منطقه متمرکز کند.
۳. پخش و توزیع انحصاری
در این سیستم عمدهفروش، خردهفروش و توزیعکننده در یک منطقهی جغرافیایی خاص فعالیت میکنند. هنگامیکه یک تولیدکننده، محصولات خود را از طریق یک یا دو بازار عمده، توزیع میکند، گویا از یک فرم مشترک توزیع در محصولات استفاده نموده است. وسایل خانگی بزرگ، اتومبیلها و … مثالهایی برای این نوع سیستم هستند که تولیدکنندگان امید دارند تا با تدوین سیاستهای جدید در فروش محصولات و قیمتگذاری رقابتی در یک منطقهی جغرافیایی، نسبت به رقبا پیشی بگیرند و بهاصطلاح، نبض بازار را در دست بگیرند.
شرکت پخش عقاب، کلیهی فعالیتهای خود را در قالب نظام جامع مدیریت استراتژیک تعریف نموده و معتقد است برای عرضه و توسعهی محصولات در بازار میبایست در کلیهی وجوه سازمان از تحقیقات بازار و شناسایی مخاطبین هدف استفاده نماید. بر همین اساس برای دستیابی به سیستم فروش و توزیع بهینه و کارآمد، فعالیت واحدهای خود را در قالب 5 بخش دسته بنده کرده است: 1- پخش مویرگی 2- پخش عمدهفروشی 3- پخش شهرستانها 4- پخش بازارهای خاص و پنهان 5- پخش زنجیرهای و تعاونی. با توجه به ضرورت توزیع و پخش کالا در بازار، میتوان به این نتیجه رسید که بقای عمر یک تولیدکننده، به توزیع و پخش محصولات آن بستگی دارد. تفاوت اصلی سیستمهای ذکرشده، بر مبنای مدل کسب و کار شرکت و اهداف مربوط به تجارت است. معمولا تولیدکنندگان دو راه برای توزیع کالای خود دارند؛ 1- فروش مستقیم2- استفاده از توزیع. مزیت توزیع و پخش کالا این است که اجازه می دهد تا تولید کننده در تولید محصولات خود متمرکز شود و فروش را به توزیعکننده بسپارد. با درک اینکه چگونه یک توزیعکننده کار میکند، میتوانید تعیین کنید که آیا استفاده از توزیع برای کسبوکار شما مناسب است؟ تولیدکننده، هرقدر در نظام توزیع کالای خود موفق عمل کند، در سایر بخشها و استراتژیها نیز موفقتر خواهد بود. همچنین، با پیشرفت صنعت پخش در ایران و دنیا، تفکر تولیدکنندگان به سمت افزایش رفاه و توجه به مصرفکنندگان سوق پیدا میکند. طراحی و انتخاب شبکهی توزیع و پخش کالا در صورتی موفق خواهد بود که یک شرکت پخش جامع و باقدمت برای تحقق نیاز مصرفکنندگان و تولیدکنندگان انتخاب شود. شرکت پخش عقاب، به واسطهی همین فعالیتها، بهعنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکتهای پخش در کشور شناخته میشود و با جمعآوری اطلاعات بازار و تحلیل دادههای عملکرد خود، جزء اولین انتخاب برندهای مطرح داخلی و خارجی همچون: هنکل، روژین، شادلی و… بدل شده است.
بورس مستقل می شود؟/ تغییر روش انتخاب رئیس سازمان بورس روی میز بهارستانی ها!/آیا این سیاست دخالت دولت در بازار را بیشتر نمیکند؟
به نظر می رسد در قانون جدید بازار، ریاست سازمان بورس توسط رئیس جمهور انتخاب خواهد شد و عضوی از هیئت وزیران خواهد بود. اینکه این تصمیم تا چه میزان بر بازار سرمایه موثر است و آیا در نهایت به نفع بازار و سهامداران تمام خواهد شد، ابهاماتی دارد.از سویی میتوان گفت که حضور در هیئت وزیران میتواند به ارتقای جایگاه ریاست سازمان بورس کمک کند. اما اکثر صاحب نظران و کارشناسان اقتصاد و بازار سرمایه علت نوسانات، وضعیت آشفته و زیانهای سنگین بازار در سال قبل را ناشی از دخالت دولت در بازار میدانند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصادبه نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از مصوبات جدید قانون بازار سرمایه خبر میدهد. این مصوبات مبنی بر این است که در قانون جدید قرار است تا رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار عضوی از هیئت وزیران بوده و توسط رئیس جمهور عزل و نصب شود.
اما اینکه این تصمیم تا چه میزان بر بازار سرمایه موثر است و آیا در نهایت به نفع بازار و سهامداران تمام خواهد شد، ابهاماتی دارد.
از سویی میتوان گفت که حضور در هیئت وزیران میتواند به ارتقای جایگاه ریاست سازمان بورس کمک کند.
اما اکثر صاحب نظران و کارشناسان اقتصاد و بازار سرمایه علت نوسانات، وضعیت آشفته و زیانهای سنگین بازار در سال قبل را ناشی از دخالت دولت در بازار میدانند.
به نوعی دولت از بازار برای تامین کسری بودجه خود سوءاستفاده کرده؛ بدون در نظر گرفتن منافع سهامدارانی که خودش عامل دعوت آنها به سرمایه گذاری در بورس بود.
با این تجربه سال گذشته آیا اینکه ریاست سازمان بورس توسط رئیس جمهور انتخاب شود، به نوعی دست دخالت دولت در بازار را بیشتر نمیکند؟ و رئیس سازمان بورس به جای در نظر گرفتن منافع مردم، اهداف دولت را اولویت کاری خود قرار نمیدهد؟
برای بررسی این ابهام با مسئولان و کارشناسان بازار سرمایه گفتگو کردیم.
نوسانات گذشته از درون بازار سرمایه رقم نخورده است
سعید اسلامی بیدگلی عضو شورای عالی بورس در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به اینکه آیا این تصمیم تسلط دولت را بیشتر نمیکند و یا وضعیت تصمیم گیریها را بهتر میکند؟، اظهار کرد: اول از همه باید به این نکته اشاره کنم که طی سالهای گذشته به ویژه دو سال قبل که نوسانات بازار سرمایه بسیار زیاد بوده است؛ باید آگاهی داشته باشیم که بخش بزرگی از نوسانات بازار سرمایه و اتفاقاتی که در دل آن رقم خورد، منشا درونی بازار سرمایه نداشت.
این مقام مسئول در ادامه بیان کرد: نقش ریاست سازمان بورس در این نوسانات نقش پررنگی نبوده و بیشتر اعتراضات نیز به دلیل این نوسانات است. باید در نظر داشته باشیم که فضای کلی اقتصاد کشور ما طی سه دهه گذشته بارها و بارها شوکهای ارزی را تجربه کرده است.
اقتصاد و در کل حکمرانی کشور باعث وضعیت آشفته بوده است
او افزود: در یک دهه گذشته سه شوک ارزی بزرگ را پشت سر گذاشته ایم. کسانی که میگویند بازار مدیریت بدی داشته است؛ باید بگویم که در مجموع اقتصاد و شیوه حکمرانی در کشور با مشکلات بسیار زیادی مواجه بوده است. ما تقریبا به طور مداوم از اقتصاد بین المللی خارج شدیم و مجدد وارد شدیم و به نوعی درگیر چالش روابط بین الملل هستیم.
اسلامی بیدگلی تصریح کرد: به طور مرتب با شوکهای ارزی مواجه بوده ایم و هنوز نتوانسته ایم نقدینگی و در نتیجه تورم را کنترل کنیم؛ بنابراین هر رئیس سازمانی با هر شیوه انتخابی که در چنین محیط اقتصادی قرار بگیرد احتمالا با چالشهای نوسانی مواجه خواهد بود. اما در شکل توسعهای به نظرم بهتر است ابتدا آسیب شناسی جدی صورت بگیرد. ایده ام این است که باید آسیب شناسی جدی از فرآیند بازار سرمایه صورت گرفته تا مشخص شود که چه راهکارهایی ممکن است که این تصمیم گیریها را بهتر کند.
افزایش کنترل مجلس پشت این تصمیم پنهان است
او در ادامه اظهار کرد: مجلس شورای اسلامی اساسا در همه دورههای مجلس به دنبال افزایش کنترل خودش بر پستهای حاکمیتی است. طبیعتا وقتی انتخاب رئیس سازمان بورس توسط رئیس جمهور باشد؛ احتمالا مجلس شورای اسلامی میتواند نظارت و کنترل بیش تری روی آن داشته باشد و به همین علت تمایل مجلس به این انتخاب، این گونه است.
اسلامی بیدگلی تصریح کرد: در کل من نه موافق این تصمیم هستم و نه مخالف. حرف من این است که دلیل این موضوع باید معلوم شود و یک آسیب شناسی روشنی اخذ شود. منتهی به عنوان یک پژوهشگر بازار سرمایه و اقتصاد میگویم که اگر ساز و کار دیگری نیز در بازار سرمایه بود احتمالا بخش بزرگی از این نوسانات را در بازار میداشتیم و فکر میکنم نقش ارکان داخلی بازار سرمایه کمتر از ۱۰ تا ۱۵ درصد در نوسانات دو سال گذشته موثر بوده است.
استقلال سازمان بورس همچنان زیر سوال میرود
این مقام مسئول در پاسخ به اینکه آیا این انتخاب به نوعی باعث محدود شدن استقلال سازمان بورس خواهد شد؟، اظهار کرد: این تصمیم از جنبههایی طرفدارانی دارد و این جنبه ارتقای جایگاه سازمان بورس در نظام تصمیم گیری اقتصادی کشور است. در واقع مشکلی است که ما به ویژه در اوایل دهه ۹۰ با آن مواجه بوده ایم. در واقع به نظر میرسید که جایگاه بازار سرمایه جایگاه مهم و پر رنگی نبوده است.
او در ادامه بیان کرد: بزرگترین آسیب این تصمیم این است که استقلال سازمان بورس و اوراق بهادار را زیر سوال میبرد. ایرادی که برای بانک مرکزی نیز طی چهار دهه گذشته به طور مداوم ذکر شده و سازمان بورس را نیز به آن دچار میکند. به ویژه اکنون که سازمان اهمیت پر رنگی در اقتصاد کشور پیدا کرده است و احتمالا به دلیل مشکلاتی که حدس میزنیم به آسانی حل هم نخواهد شد و در اقتصاد بین الملل با آن مواجه ایم، ممکن است که بخشی از بار تامین مالی بودجهای دولت طی سالهای آینده به بازار سرمایه تحمیل شود.
او افزود: از این جهت که رئیس جمهور مکانیزمهای انتخاب بازار رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار را تعیین کند ممکن است این استقلال را زیر سوال ببرد. به همین دلیل عرض کردم که حتما هر تصمیمی منافع و معایب خود را دارد. مادامی که آسیب شناسی نشود و دلایل این تصمیم ذکر نشود نمیتوان نظر قاطعی درباره آن داشت.
عدم حرکت به سمت اقتصاد بازار مشکل اصلی کشور است
پیمان مولوی کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه آیا این تصمیم تسلط دولت را بیشتر نمیکند و آیا وضعیت تصمیم گیریها را بهتر میکند؟، اظهار کرد: از یک دیدگاه، اگر جایگاه رئیس سازمان بورس افزایش یابد، در ظاهر به نظر میرسد که کارکرد آن بهتر شود.
او ادامه داد:، اما آن چیزی که به نظرم اگر حل نشود، هیچ کدام از این گونه تصمیمها نمیتواند وضعیت را سر و سامان دهد، این است که اقتصاد ایران باید از یک اقتصاد دستوری و دولتی به سمت اقتصاد مبتنی بر مکانیزم بازار، گذار کند. ما مکانیزمهای انتخاب بازار همه کار میکنیم و هر تصمیمی گرفته میشود به غیر از این نکته. در آخر نیز به همین تصمیم خواهیم رسید، اما با هزینههایی بسیار بالاتر.
مولوی در ادامه بیان کرد: در واقع باید در همه سطوح به سمت اقتصاد بازار مبتنی بر عرضه و تقاضا حرکت کنیم و در آنجا بورس اوراق بهادار نیز شفافتر و کاملتر مثل یک بازار در خدمت اقتصاد خواهد بود. رئیس سازمان بورس کار اجرایی زیادی ندارد و جایگاه آن به برجسته کردن نیازی نداردف، زیرا مکانیزم حاکم است. به نظرم به جای اینکه براساس رویکرد دولتی حاکم، به جای اینکه دولت را به سمت کوچک شدن و تسهیل گری ببریم؛ متاسفانه به سمت تصدی گری بیشتر دولت حرکت میکنیم. حالا نیز این اتفاق از طریق افزایش یک جایگاه در حال تکرار است.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: به عبارت دیگر، اگر از دید بازار سرمایه بنگریم؛ اگر سطح جایگاه رئیس سازمان بورس از معاون اقتصاد خارج شود و در یک سطح بالاتر قرار بگیرد، تاثیر گذاری بیش تری دارد. اما اگر بخواهیم از دیدگاه اقتصاد کلان نگاه کنیم؛ تا زمانی که اقتصاد ایران از یک اقتصاد دستوری خارج نشده و این اقتصادی که به یک توپ چهل تکه تبدیل شده که هر یک از ذینفعان به دنبال منافع خودش است؛ خارج نشویم، شاهد اتفاقات متداوم خوبی در مسیر توسعه اقتصادی نخواهیم بود.
مولوی اظهار کرد: مکانیزمی که اکنون در ایران است مکانیزمهای انتخاب بازار حاکم است باید به سمت اقتصاد بازار چرخیده و تا این اتفاق نیفتد ما این مباحث را در مورد بانک مرکزی، سازمان بورس، وزارت صمت، وزارت کشاورزی و سایر حوزهها خواهیم داشت.
انتخاب توسط رئیس جمهور قدمی مثبت در راستای بازار سرمایه است
همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه آیا این تصمیم تسلط دولت را بیشتر نمیکند و آیا وضعیت تصمیم گیریها را بهتر میکند؟، اظهار کرد: این تغییر رویکرد دقیقا وضعیت تصمیمات را بهتر میکند. به این جهت که سازمان بورس یک دستگاه میان سازمانی است؛ بخشی از تحولات آن به وزرات نفت، بخشی به وزارت اقتصاد، بخشی به وزارت صنایع، وزارت کشاورزی، حمل و نقل، مسکن و ارتباطات مربوط میشود.
او در ادامه افزود: به همین دلیل حضور ریاست سازمان در هیئت دولت کمک میکند تا تصمیماتی که گرفته میشود و به نوعی با سهامداری ۵۰ میلیون نفر در ارتباط است، شفافتر و با شنیدن استدلالهای سازمان بورس همراه مکانیزمهای انتخاب بازار باشد و عملا جایگاه سازمان بورس در نظام اقتصادی کشور ارتقا پیدا کند.
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در سایر کشورها نیز معمولا به همین صورت است. در حال حاضر در سازمان بورس یک معاونت زیر دستی در وزارت اقتصاد معرفی میشود، ولی در حالتی که عضوی از هیئت دولت باشد میتواند از یک جایگاه سازمانی بالاتری حقوق سهامداران، بنگاهها و فعالان بازار را حفظ کند.
او در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر ساختار مکانیزمهای انتخاب بازار شورای عالی بورس نیز به این شکل است و رئیس شورا وزیر اقتصاد است. در همه کشورها نهاد نظارت بر بازارهای سرمایه نیز نهاد وابسته به دولت است. ریاست بانک مرکزی نیز با انتخاب رئیس جمهور عملا انجام میشود. درست است که ساختار تا حدودی پیچیدهتر دارد، اما به همین صورت است. به بیان دیگر، جایگاه رئیس جمهور در نظام اقتصادی به گونهای است که چنین تصمیماتی را باید بگیرد.
دارابی در پاسخ به اینکه آیا با این تصمیم استقلال سازمان بورس به نوعی محدود میشود، اظهار کرد: قطعا استقلال سازمان بورس از چیزی که فعلا است بیشتر میشود. سازمان بورس در حال حاضر زیر نظر وزیر اقتصاد و یک شورا است.
او افزود: با این تصمیم جدید حداقل زیر نظر رئیس جمهور است و یک گام جلوتر است. واقع گرایانه باید برخورد کنیم و این یک هدف واقع گرایانه است. البته ممکن است که ده سال دیگر به نتیجه دیگری برسیم، اما مکانیزمهای انتخاب بازار نسبت به قانون سال ۱۳۸۴ یک گام به جلوتر میآییم.
نظرات تخصصی بازار سرمایه در هیئت دولت پررنگ خواهد شد
احمد جانجان کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه آیا این تصمیم تسلط دولت را بیشتر نمیکند و یا وضعیت تصمیم گیریها را بهتر میکند؟، اظهار کرد: به این جهت که توسط رئیس جمهور انتخاب میشود، حساسیتهای آن نیز بیشتر است. اینکه توسط وزیر، معاون یک وزیر یا یک مقام در سطح پایینتر عزل و نصب شود، قطعا با انتخاب توسط رئیس جمهور بسیار متفاوت است.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: نکته دوم اینکه با این انتخاب به لحاظ رده بندی مدیران، رئیس سازمان بورس در جایگاه بالاتری قرار میگیرد و شرکت در جلسات هیئت وزیران نیز قاعدتا یک نکته مثبتی است. اکنون به این صورت است که رئیس سازمان بورس در دولت و تصمیمات آن جایی ندارد.
او در ادامه بیان کرد: در حالی که اگر قرار باشد تصمیمی در جلسات هیئت دولت گرفته شود، یک نفر از بازار سرمایه نیز حضور داشته باشد بسیار موثر است. به این جهت که اعضای هیئت دولت شناختی نسبت به بازار سرمایه ندارند حضور یک فرد حرفهای از بدنه بازار حداقل میتواند به توضیح ریسکهای بازار بپردازد و یا عواقب تصمیم گیریها را توضیح دهد تا شاهد مشکلات بعدی نباشیم.
جانجان اظهار کرد: در غیر این صورت فرض کنید که وزیر اقتصاد میخواهد در مورد مسائل تخصصی بازار سرمایه اظهار نظر کند، اما وزیر اقتصاد در حوزه مسائل و مشکلات بازار سرمایه حرفهای نیست؛ بنابراین این تصمیم کمک میکند که بازار بهتر فهمیده شود و سیاستهایی که در راستای بازار اتخاذ میشود، با شناخت و آگاهی رخ دهد.
او افزود: در حال حاضر رئیس سازمان بورس در حد معاونِ معاونِ وزیر محسوب میشود، اما زمانی که توسط رئیس جمهور انتخاب شود، به لحاظ مدیریتی و جایگاه سازمانی، ارتقا پیدا میکند.
دیدیم که نظرات متفاوت و بعضا متناقضی درباره این تصمیم جدید مجلس وجود دارد. در نهایت امیدواریم و درخواست میکنیم که ریاست سازمان بورس چه از سوی دولت و چه از سوی هر نهاد دیگری که انتخاب شود، هدفش منافع ذینفعان بازار سرمایه باشد و نه برآورده کردن خواستههای مراتبی بالاتر از خود.
چگونه لیداسکرو مناسب کار خود را انتخاب کنیم؟
لیداسکروها یکی از مهم ترین اجزاء مکانیکی به کار رفته در بسیاری از دستگاه ها و مکانیزم ها هستند که به صورت گسترده در مکانیزمهای انتخاب بازار پرینترهای سه بعدی و دستگاه های CNC مورد استفاده قرار می گیرند. انتخاب لیداسکرو مناسب برای استفاده در کاربردهای گوناگون، همواره از چالش های پیش روی اشخاص و به خصوص افراد تازه کار بوده است. با ما همراه باشید تا شما را با مهم ترین فاکتورهایی که باید در انتخاب یک لیداسکرو مناسب مورد توجه قرار دهیم آشنا کنیم.
لیداسکرو که به آن پیچ قدرت یا پیچ انتقال نیز می گویند، نوعی پیچ است که برای تبدیل حرکت دورانی به حرکت خطی در بسیاری از ماشین ها مورد استفاده قرار می گیرد. لیداسکروها به دلیل دارا بودن مزایایی همچون فشردگی و اشغال فضای کم، طراحی ساده، ساخت آسان، دقت بسیار بالا، کم بودن تعداد قطعات به کار رفته در آنها و مزیت های بسیار دیگر، از مهم ترین ابزارهای مورد استفاده در بسیاری از مکانیزم ها و دستگاه های مکانیکی هستند. اجزاء اصلی لیداسکرو یک میله فولادی به عنوان پیچ و یک مهره هستند که در تماس مستقیم با یکدیگر قرار دارند. در لیداسکرو، پیچ ها غالبا از جنس فولاد هستند. اما مهره می تواند از جنس پلاستیک و پلیمر و یا انواع مختلف کامپوزیت ها باشد. به دلیل آنکه این سطح تماس بین پیچ و مهره در محل رزوه ها نسبتا زیاد است، معمولا اتلاف انرژی اصطکاکی در لیداسکرو بالاست. به همین دلیل، از لیداسکرو برای انتقال توان های بسیار بالا استفاده نمی شود. کاربرد اصلی لیداسکرو در مکانیزم های تعیین موقعیت و عملگرهای خطی با توان پایین همچون انواع مختلف جک ها، گیره ها، پرینترهای سه بعدی و دستگاه های CNC است که حرکت های رفت و برگشتی دائما در آن ها تکرار می شود.
انواع لیداسکرو
لیداسکروها براساس شکل و هندسه رزوه ها تقسیم بندی می شوند. برخلاف بسیاری از پیچ ها که هندسه رزوه در آن ها V شکل است، به دلیل اصطکاک بالای این نوع رزوه ها و اتلاف انرژی بالا در آنها در لیداسکرو از این نوع رزوه ها استفاده نمی شود.
هندسه رزوه در لیداسکروها غالبا به سه شکل مربعی، باترس یا ارهای (Buttress) و اکمه (ACME) است.
لیداسکرو با هندسه رزوه مربعی
رزوه های مربعی دارای بیشترین راندمان و کمترین اصطکاک در بین انواع مختلف رزوه های به کار رفته در لیداسکروها هستند. به همین دلیل از این رزوه ها در مکانیزم هایی که نیاز به انتقال قدرت بالا دارند استفاده می شود. در عین حال، رزوه های مربعی دارای پیچیده ترین روش آماده سازی و ماشین کاری نیز هستند که همین موضوع باعث بیشتر شدن هزینه ساخت آن ها در مقایسه با دیگر رزوه ها شده است.
لیداسکرو با هندسه رزوه باترس
رزوه های باترس هندسه ای مثلث شکل دارند. این رزوه ها در مواردی که نیروی بار تنها در یک جهت به رزوه وارد می شود کاربرد دارند و در این کاربرد خاص به اندازه رزوه های مربعی دارای راندمان هستند. درحالیکه روش ساخت به مراتب ساده تر و کم هزینه تری دارند.
لیداسکرو با هندسه رزوه آکمه
رزوه های آکمه به دلیل دارا بودن زاویه 29 درجه ای، در مقایسه با رزوه های مربعی روش ساخت ساده تر و ارزان تری دارند. وجود هندسه زاویه دار در این رزوه ها باعث افزایش اصطکاک و به دنبال آن کاهش راندمان آن ها نسبت به هندسه مربعی شده است. همچنین این رزوه ها توانایی تحمل بار بیشتری نیز دارند.
برای آنکه بخواهیم لیداسکرو مناسب برای کار مورد نظر خود را انتخاب کنیم، لازم است که به چند سوال پاسخ بدهیم. اینکه قرار است چه گشتاور و چه نیرویی توسط لیداسکرو منتقل شود؟ چه سرعتی برای حرکت مهره مورد نظر است؟ و حداقل دقت مورد نیاز برای حرکت خطی چه قدر است؟
گشتاور و نیرو در لیداسکرو
در لیداسکرو، گشتاور بالابرنده و پایین برنده پیچ با نیروی ایجادشده بر روی آن رابطه دارد. برای انتخاب لیداسکرو مناسب هر مکانیزمهای انتخاب بازار کار، توجه به رابطه این گشتاور و نیرو ضروری است و مهم ترین و اولین فاکتور در انتخاب لیداسکرو است.
نیروی شکل گرفته بر روی لیداسکرو میتواند به صورت کششی یا فشاری باشد.
رابطه گشتاورهای بالابر و پایین بر با نیرو در لیداسکرو به صورت زیر است :
در این روابط، T گشتاور، F نیرو، dm قطر متوسط پیچ لیداسکرو، μ ضریب اصطکاک بین پیچ و مهره در لیداسکرو (مطابق جدول زیر) و l پیشروی پیچ هستند.
ضریب اصطکاک در حین حرکت
ضریب اصطکاک در شروع حرکت
جنس مواد پیچ و مهره
هر چه مقدار نیرو و گشتاور انتقالی بیشتر باشد، قطر پیچ در لیداسکرو باید بیشتر باشد. مقدار نیروی ایجاد شده بر روی لیداسکرو در تعیین جنس مهره آن نیز تاثیرگذار است. برای نیروهای کم (در حدود کمتر از 1500 نیوتون) امکان استفاده از مهره های پلاستیکی هم وجود دارد. اما برای نیروهای خیلی بزرگ استفاده از مهره های برنزی و فلزی توصیه می شود.
در حال حاضر محاسبه گرهای آنلاینی وجود دارند که می توان محاسبات مربوط به تبدیل نیرو و گشتاور موجود بر روی لیداسکرو را به راحتی با استفاده از آن ها انجام داد.
سرعت پیشروی در لیداسکرو
دومین فاکتور تاثیرگذار در انتخاب لیداسکرو، سرعت مورد نظر برای حرکت خطی و دورانی است. تمامی مکانیزم های حاوی پیچ دارای یک سرعت عملکرد بحرانی هستند که ارتعاشات شدید و دیگر پدیده های دینامیکی مخرب در این سرعت به پیچ وارد می شوند و در هنگام طراحی باید به آن توجه کرد. این سرعت به قطر و طول پیچ و چگونگی قرارگیری آن بین تکیه گاه ها بستگی دارد. مقدار این سرعت از رابطه زیر به دست می آید. با این حال پیشنهاد می شود بیشترین سرعت لحاظ شده برای استفاده از لیداسکرو برابر 80 درصد مقدار اندازه گیری شده توسط این رابطه درنظرگرفته شود.
در این رابطه dr حداقل قطر لیداسکرو برحسب اینچ، L طول لیداسکرو بین تکیه گاه های نگهدارنده آن و N سرعت بحرانی برحسب دور بر دقیقه است. همچنین پارامتر C نیز با توجه به شرایط تکیه گاهی نگهدارنده لیداسکرو و به صورت زیر تعیین می شود. برای پیدا کردن سرعت خطی لیداسکرو باید مقدار سرعت دورانی به دست آمده در بالا را در اندازه گام پیچ ضرب کرد.
مقدار C برای شرایط تکیه گاهی یک انتها ثابت و یک انتها آزاد برابر با 36/0، برای هر دو انتها ساده برابر 1، برای یک انتها ثابت و یک انتها ساده برابر 47/1 و برای هر دو انتها ثابت برابر 23/2 می باشد.
دقت لیداسکرو
در بررسی دقت لیداسکرو باید به دو نکته مهم توجه کرد. اولا حداقل مقدار پیشروی مورد نیاز مهره چه قدر باشد؟ مقدار پیشروی مهره مخصوصا در پرینترهای سه بعدی یا دستگاه های CNC که تامین دقت مورد نظر حرکت در آن ها بسیار مهم است اهمیت زیادی دارد. هر چه گام پیچ کوچکتر باشد، حرکت مهره دقیق تر خواهد بود. چرا که با یک دور چرخش پیچ، مهره جابجایی کمتری خواهد داشت.
نکته دوم که در بحث دقت لیداسکرو حائز اهمیت است، مقدار پس زنی (Backlash) لیداسکرو است. معمولا لیداسکروهای استاندارد هم حداقل Backlash 002/0 تا 01/0 اینچ را دارا هستند. درصورتیکه نیاز به استفاده از لیداسکرویی با دقت بسیار بالا و Backlash پایین داریم، استفاده از لیداسکروهای ضد Backlash توصیه می شود. در این لیداسکروها، به جای یک مهره، از دو مهره که بین آن ها یک فنر با قابلیت تنظیم نیروی پیش بار (preload) وجود دارد استفاده می شود. درصورتیکه مقدار نیروی پیش بار موجود در فنر برابر با نیروی محوری وارد شده به لیداسکرو باشد، Backlash تا حد بسیار زیادی از بین می رود و دقت لیداسکرو افزایش پیدا می کند.
ضریب فشار-سرعت
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا که مهم ترین پارامترها در انتخاب لیداسکرو هستند، فاکتورهای کم اهمیت تر دیگری نیز وجود دارند که توجه به آن ها در انتخاب لیداسکرو مناسب خالی از لطف نیست. یکی از این فاکتورها، ضریب فشار-سرعت یا PV است. هر ماده ای که در حال حرکت، نیرو و فشاری را تحمل می کند، به سبب وجود اصطکاک و گرمای ایجاد شده در طی حرکت، دارای محدودیت هایی از نظر مقدار بار و سرعت اعمالشده بر روی آن است. درصورتیکه مقدار این بار و سرعت از مقدار مشخصی بیشتر شود، می تواند باعث آسیب رسیدن به آن ماده شود. ضریب فشار-سرعت، فاکتوری است که فشار و سرعت مجاز قابل اعمال به یک ماده را کنترل می کند. مواد مختلف دارای ضرایب PV مخصوص به خود هستند. ضریب PV مخصوصا در مواد پلاستیکی و پلیمری که در مقابل گرما آسیب پذیرتر هستند اهمیت بیشتری دارد. در انتخاب جنس مهره لیداسکرو، با استفاده از رابطه زیر، محدوده PV را برای مهره پیدا کرده و مهره را از جنسی انتخاب می کنیم که دارای ضریب PV بیشتر از مقدار محاسبه شده باشد. بدین صورت مطمئن هستیم که مهره انتخابی در شرایط کاری لیداسکرو آسیب نخواهد دید.
در انتخاب لیداسکرو لازم است تا تمامی فاکتورهای بالا مورد توجه قرار گیرد. برای تامین نیازهای کاری خود می توانیم با تغییر در پارامترهای مختلف لیداسکرو همچون قطر پیچ، گام پیچ، جنس مهره، هندسه رزوه، تغییر در تکیه گاه های نگهدارنده لیداسکرو و . . . مناسب ترین لیداسکرو ممکن برای هر کار را انتخاب کنیم.
دیدگاه شما