ارزش گذاری اختیار معامله

ارزش گذاری اختیار معامله

اختیار معامله چیست ؟

اختیار معامله

به صورت کلی اختیار معامله، قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است بر اساس این قرار داد، خریدار قرارداد حق دارد که مقدار معینی از دارایی مشخص شده در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد؛ به این معنا که دو طرف توافق می‌کنند در آینده معامله‌ای انجام دهند

در اختیار معامله این موضوع بسیار حائز اهمیت است که در این معامله، خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخص با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد. این در حالی است که از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، بر اساس مفاد قرارداد، آماده فروش دارایی مذکور است. در این میان دارنده قرارداد خرید در اعمال حق خود مختار ارزش گذاری اختیار معامله است و هیچ تعهد و الزامی ندارد.

در صورت صرف ‌نظر او از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق، پرداخته است از دست می‌دهد؛ اما از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است .قرارداد اختیار معامله اساساً برای کاهش ریسک ابداع شده است. اما به دلیل دارابودن ویژگی اهرمی این ابزار، عموماً استفاده آن در بازارها برای معاملات پر ریسک صورت می‌گیرد.

اختیار خرید

اختیار خرید به حقى براى خرید یک دارائى در قیمت معینى اشاره دارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند فقط نسبت به اخذ موقعیت خرید در نمادهای ایجاد شده اقدام کنند.

به صورت کلی در صورتی که بعد از خریدن یک اختیار معامله قیمت سهام افزایش پیدا کند؛ از آنجا که قیمت اعمال ثابت است، پس ارزش این اختیار خرید بالا مى‌رود و اختیار معامله‌هایی با همان شرایط حالا با قیمت بالاترى معامله مى‌شوند. به همین ترتیب، اگر قیمت سهام کاهش یابد؛ قیمت اختیار خرید نیز کاهش خواهد یافت. اختیار خرید یا فروش، به عنوان ابزار کاهش دهنده ریسک در آینده به شمار می‌آید. معاملات اختیار خرید و فروش با قصد نوسانگیری از ریسک بالایی برخوردار است و نیازمند دسترسی به اطلاعات زیادی است (باید سهامداران به خوبی بر روی تحلیل بازار سرمایه مسلط باشند). لذا معامله این نوع قراردادها به همه افراد توصیه نمی‌شود.

اختیار فروش

اختیار فروش به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. اخذ موقعیت فروش فقط برای بستن موقعیت‌های خرید قبلی اخذ شده، امکان پذیر خواهد بود. درحالی‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت. به عبارت ساده‌تر اختیار فروش برای زمانی است که فعالان بازار سرمایه بر اساس تحلیل‌های خود، پیش‌بینی می‌کنند که قیمت سهامی در آینده کاهش پیدا می‌کند.

این موضوع بسیار حائز اهمیت است که خریدار اختیار فروش، انتظار نزول قیمت سهام را دارد. در حالی که فروشنده انتظار دارد که قیمت سهام به همان نسبت باشد یا افزایش یابد. به صورت کلی با توجه به اینکه اختیار فروش به دارنده آن اجازه فروش سهام در قیمت مقطوع را مى‌دهد، کاهش در قیمت سهام، اختیار فروش را ارزشمندتر مى‌نماید و برعکس، اگر قیمت سهام افزایش یابد، اختیار فروش کم‌ارزش مى‌شود.

در این میان اگر قیمت سهام کمتر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش را باقیمت گویند. از طرفی ذکر این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که گاهی از مواقع بهتر است، اختیار فروش باقیمت را قبل از انقضاء اعمال نمود. اگر قیمت سهام بیش از قیمت اعمال باشد، آن اختیار فروش را بى‌قیمت گویند؛ این نوع اختیار معامله هیچ‌گاه نباید اعمال شود و بالاخره اگر قیمت سهام برابر قیمت اعمال شود، اختیار فروش را به قیمت گویند.

نحوه اعمال اختیار معاملات

به صورت کلی از نظر نحوه اعمال، اختیار معاملات به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول، اختیار معامله آمریکائى است که در هر زمانى از طول دوره خود قابل اعمال است. دسته دوم نیز اختیار معامله اروپائى است که فقط در تاریخ انقضاء قابل اعمال است. در بورس اوراق بهادار تهران قرارداد‌های اختیار معاملات، اختیار معاملات از نوع اروپایی هستند و فقط در سر رسید‌ قابلیت اعمال خواهند داشت.

حجم قرارداد‌های اختیار معاملات

قراردادهای اختیار معامله استاندارد شامل ۱۰ هزار اختیار معامله یک واحدى است؛ به این معنا که اگر سرمایه‌گذار یک اختیار معامله بخرد، در واقع این اختیار معامله نمایانگر اختیار خرید یا فروش ۱۰ هزار سهم است. ذکر این نکته نیز بسیار حائز اهمیت است که اگر سهام شرکت بورسی افزایش سرمایه دهد یا سود سهمى اعلام کند، در تعداد سهام استاندارد قرارداد استثنائى رخ مى‌دهد؛ در این صورت، تعداد سهم‌هایى که توسط قرارداد استاندارد مشخص مى‌شوند، با توجه به تغییر ارزش گذاری اختیار معامله سرمایه شرکت تعدیل مى‌شوند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

اهرم مالی

قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند به عبارت دیگر این ویژگی باعث می شود سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری – قیمت اختیار پرداخت شده توسط خریدار (دریافت شده توسط فروشنده)- چند برابر باشد.

کاهش ریسک

با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای خود دارایی پایه، ریسک بالقوه سرمایه‌گذاری کاهش می یابد و زیان معامله محدود به هزینه‌ای است که برای خرید اختیار معامله پرداخت می‌شود. در واقع از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک استفاده می‌شود که به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد .

کسب درآمد

سرمایه‌گذار می‌تواند با فروش قرارداد اختیار معامله سهام، درآمد خود از سهام را تنها به بازدهی سهام و سود تقسیمی محدود نکند. فروش اختیار معامله سهام متعلق به سرمایه‌گذار یا سهامی که قصد خرید آن را دارد، یکی از ساده ترین راهبردهای معاملاتی است.

استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی

معامله قراردادهای اختیار معامله به سرمایه‌گذار امکان می‌دهد با پرداخت درصدی از قیمت سهم، جریان نقدی خرید یا فروش خود را ثابت کند و در زمان باقی‌مانده تا سررسید، تصمیم مناسب را بگیرد.

اختیار معامله در بورس چیست؟

قردادها یک بخش مهم در بورس به شمار می‌آیند. در این بخش از سری مقالات دلفین وست به آموزش و معرفی کلی قراردادها در بورس، انواع قراردادها، اختیار معامله، قرارداد مشتقه و قرارداد حق فروش می‌پردازیم. بنابراین اگر شما نیز مقالات ما را در خصوص آموزش بورس دنبال می‌کنید این مقاله را نیز از دست ندهید و ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.

اختیار معامله (Option) در بورس

قراردادی است که به خریدار آن حق خرید یا فروش دارایی پایه یا ابزار مالی را با اعمال یک قیمت معین و در یک تاریخ خاص را می‌دهد ولی خریدار در اجرای آن تعهدی ندارد. خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی، اجازه خرید یا فروش دارایی ثبت شده در قرارداد را با قیمت مشخص و در زمان تعیین شده را دارد.از جهت دیگر فروشنده، مجوزه معامله را در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ مشخصی هنگام عقد قرارداد و براساس بندهای مذکور در آن، آماده فروش دارایی خویش می‌باشد.

حال ممکن است در زمان مشخص شده خریدار دارایی مورد نظر را خرید و فروش نکند، در این حالت دارایی مذکور در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت و خریدار مبلغ پرداخت شده را از دست خواهد داد. به شما حق میدهیم که احساس سردرگمی کنید. زیرا مفهوم اختیار معامله یکی از پیچیده ترین مفاهیم بازار سرمایه است اما شاید برای شما جالب باشه که بدانید ما هر روز در زندگی روزمره از این مفهوم خیلی استفاده می‌کنیم. در واقع مفهوم اصلی اختیار معامله این است که در زمان حال، ابهامات آینده را پیش بینی کنیم و آن‌ها را ارزش‌گذاری کنیم.

فواید اختیار معامله

یکی از فواید مهم اختیار معامله، تطبیق‌پذیری و توانایی آن برای ارتباط برقرار کردن با دارایی‌های سنتی‌ مانند سهام شخصی است. این ویژگی به شما امکان می‌دهد که موقعیت خود را طبق شرایطی که ممکن است در بازار اتفاق بیفتد، تطبیق دهید یا تنظیم کنید. برای مثال می‌توانیم از اختیار معامله به‌عنوان سپر دفاعی در برابر بازار بورسِ در حال سقوط استفاده کنیم تا ضرر سقوط سهام را کاهش بدهیم یا می‌توانیم از آن برای پیش‌بینی استفاده کنیم یا اگر بخواهیم می‌توانیم با استفاده از آن‌ها خیلی محافظه‌کار باشیم. بنابراین استفاده از اختیار معامله را می‌توان به‌عنوان بخشی از استراتژی وسیع‌تر سرمایه‌گذاری توصیف کرد.

قرارداد مشتقه چیست؟

قرارداد مشتقه عبارت است از اوراق بهادار مالی با ارزشی که به یک دارایی اساسی یا یک گروه دارایی متکی یا از آن مشتق شده باشد. معیارخود مشتقه یک قرارداد بین دو یا چند طرف است و مشتقه قیمت خود را از نوسانات دارایی اساسی بدست می آورد. متداول ترین‌دارایی‌های اساسی برای مشتقات سهام، اوراق قرضه، کالاها، ارزها، نرخ بهره و شاخص‌های بازار هستند. این دارایی‌ها معمولاً از طریق کارگزاری ها خریداری می‌شوند. مشتقات می‌توانند بدون نسخه (OTC) یا از طریق صرافی معامله کنند. مشتقات فرابورس سهم بیشتری از بازار را تشکیل می دهند. مشتقات معامله شده خارج از بورس به طور کلی احتمال بیشتری برای ریسک طرف مقابل دارند. ریسک طرف مقابل خطری است که یکی از طرف های درگیر در معامله ممکن است (ناکامی در پرداخت فوری سود یا اصل سرمایه در زمان مقرر نکول یا ورشکستگی گفته می شود) کند. این احزاب بین دو طرف خصوصی تجارت می‌کنند و هیچ نظارتی ندارند. برعکس، مشتقات معامله شده در بورس استاندارد و با شدت بیشتری تنظیم می شوند.

مبانی ابزار مشتق

از مشتقات می‌توان برای محافظت از موقعیت، حدس و گمان در مورد حرکت جهت دارایی پایه یا دادن اهرم به دارایی ها استفاده کرد. ارزش آن‌ها از نوسانات ارزش دارایی اساسی حاصل می‌شود. در اصل از مشتقات برای اطمینان از متعادل بودن نرخ ارز کالاهای مورد معامله در سطح بین المللی استفاده می-شد. با ارزش های متفاوت ارزهای ملی، بازرگانان بین المللی به یک سیستم برای پاسخگویی به اختلافات احتیاج داشتند. امروزه، مشتقات بر اساس طیف گسترده ای از معاملات انجام می شوند و کاربردهای بیشتری دارند. حتی مشتقات مبتنی بر داده های آب و هوا مانند مقدار باران یا تعداد روزهای آفتابی در یک منطقه ارزش گذاری اختیار معامله وجود دارد.

یک سرمایه گذار اروپایی را تصور کنید که حساب های سرمایه گذاری وی به یورو تبدیل شده است. این سرمایه گذار سهام یک شرکت آمریکایی را از طریق صرافی ایالات متحده با استفاده از دلار آمریکا (USD) خریداری می‌کند. در حال حاضر سرمایه‌گذار در معرض خطر نرخ ارز هنگام نگه داشتن آن سهام است. نرخ ارز این خطر را تهدید می کند که ارزش یورو در رابطه با دلار آمریکا افزایش یابد. اگر ارزش یورو افزایش یابد، هر سودی که سرمایه گذار از فروش سهام بدست آورد، با تبدیل به یورو، از ارزش کمتری برخوردار می‌شود.

برای جلوگیری از این ارزش گذاری اختیار معامله ریسک، سرمایه‌گذار می‌تواند یک مشتق ارز خریداری کند تا نرخ ارز خاصی را قفل کند. مشتقاتی که می‌توانند برای پوشش دادن این نوع ریسک مورد استفاده قرار گیرند شامل معاملات آتی ارز و مبادله ارز هستند. سوداگری که انتظار دارد یورو نسبت به دلار گران شود، می‌تواند با استفاده از مشتقی که با یورو افزایش ارزش پیدا می‌کند، سود کسب کند. هنگام استفاده از مشتقات برای گمانه زنی در مورد حرکت قیمت یک دارایی اساسی، سرمایه گذار نیازی به داشتن دارایی یا نمونه کارها در دارایی اصلی ندارد.

بخش‌های کلیدی

• مشتقات اوراق بهاداری هستند که ارزش خود را از یک دارایی یا معیار اساسی دریافت می‌کنند.
• مشتقات معمول شامل قراردادهای آتی، فوروارد، اختیارات و مبادله است.
• بیشتر مشتقات در صرافی ها معامله نمی شوند و توسط موسسات برای جلوگیری از ریسک یا حدس و گمان در مورد تغییرات قیمت در دارایی اساسی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• مشتقات قابل معامله در بورس مانند معاملات آتی یا اختیارات سهام، استاندارد شده‌اند و بسیاری از خطرات مشتقات بدون نسخه را از بین می‌برند یا کاهش می‌دهند.
• مشتقات معمولاً ابزارهای اهرمی هستند، که باعث افزایش خطرات و پاداش های احتمالی آن‌ها می‌شود.

اشکال رایج مشتقات

انواع مختلفی از مشتقات وجود دارد که می‌توانند برای مدیریت ریسک، سوداگری و استفاده از موقعیت استفاده شوند. مشتقات یک بازار رو به رشد است و محصولی را ارائه می‌دهد که تقریباً متناسب با هرگونه نیاز یا تحمل ریسک باشد.

قراردادهای آتی

قراردادهای آتی که به سادگی به عنوان معاملات آتی نیز شناخته می‌شوند توافقی بین دو طرف برای خرید و تحویل دارایی با قیمت توافق شده در تاریخ آینده است. معاملات آتی در بورس انجام و قراردادها استاندارد می‌شوند. معامله‌گران برای جلوگیری از ریسک خود و یا حدس و گمان در مورد قیمت یک دارایی اساسی از قرارداد آتی استفاده خواهند کرد. طرفین درگیر در معاملات آتی موظف به انجام تعهد خرید یا فروش دارایی اساسی هستند.

به عنوان مثال، بگویید که ۶ نوامبر ۲۰۱۹، شرکت A قراردادی را برای نفت با قیمت ۶۲.۲۲ دلار در هر بشکه خریداری می‌کند که در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۹ منقضی می‌شود. این شرکت به این دلیل که در ماه دسامبر به نفت نیاز دارد و نگران است قیمت قبل از این‌که شرکت به خرید نیاز داشته باشد افزایش می‌یابد. خرید قرارداد آتی نفت ریسک شرکت را برطرف می‌کند زیرا فروشنده طرف قرارداد موظف است پس از انقضا قرارداد، نفت را با قیمت ۶۲.۲۲ دلار در هر بشکه به شرکت A تحویل دهد. فرض کنید قیمت نفت تا ۱۹ دسامبر ۲۰۱۹ به ۸۰ دلار در هر بشکه افزایش یابد. شرکت A می تواند تحویل روغن را از فروشنده قرارداد آتی بپذیرد، اما اگر دیگر نیازی به روغن نداشته باشد، می‌تواند موضوع قرارداد را قبل ازتاریخ انقضا نیز بفروشد و سود را حفظ کند.

در این مثال، این احتمال وجود دارد که هم خریدار آینده و هم فروشنده در معرض خطر ریسک‌پذیری قرار داشته باشند. اگرشرکت A در آینده به نفت احتیاج داشت و می خواست خطر افزایش قیمت در ماه دسامبر را با موقعیت طولانی در قرارداد آتی نفت جبران کند، فروشنده می‌تواند یک شرکت نفتی باشد که نگران کاهش قیمت نفت است و می خواهد با فروش یا ” کوتاه کردن” قرارداد آتی که قیمت آن را در ماه دسامبر تعیین می‌کند، این خطر را از بین ببرد. همچنین ممکن است فروشنده یا خریدار ( یا هر دو) طرف‌های آتی نفت، دلالان با نظر مخالف در مورد قیمت نفت ماه دسامبر باشند. اگر طرف های درگیر در قرارداد آتی دلالان بودند، بعید است که هر یک از آن‌ها بخواهند مقدمات تحویل چندین بشکه نفت خام را فراهم کنند. دلالان می‌توانند با بستن (خنثی کردن) قرارداد خود قبل از انقضا تاریخ قرارداد، به تعهد خود در خرید یا تحویل ارزش گذاری اختیار معامله کالای اساسی پایان دهند.

به عنوان مثال، قرارداد آتی معاملات نفت West Texas Intermediate در CME نشان دهنده ۱۰۰۰ بشکه نفت است. اگر قیمت نفت از ۶۲.۲۲ دلار به ۸۰ دلار در هر بشکه برسد، معامله گر با موقعیت طولانی در قرارداد آتی ۱۷۷۸۰ دلار (۱۰۰۰X = 17780 دلار) سود کسب می کرد. معامله گر با موقعیت کوتاه در قرارداد ۱۷۷۸۰ دلار ضرر خواهد داشت.

تمام قراردادهای آتی با تحویل دارایی اساسی در انقضا تسویه نمی شوند. بسیاری از مشتقات بصورت نقدی تسویه می شوند، این بدان معنی است که سود یا زیان در تجارت صرفاً یک جریان نقدی حسابداری به حساب کارگزاری تاجر است. قراردادهای آتی که به صورت نقدی تسویه می‌شوند شامل بسیاری از معاملات آتی نرخ بهره، معاملات آتی شاخص سهام و سایر ابزارهای غیرمعمول مانند آینده های نوسانات یا آتی های هواشناسی هستند.

قراردادهای رو به جلو

قراردادهای فوروارد مشابه قراردادهای آتی هستند، اما در بورس معامله نمی‌شوند ، فقط فرابورس می‌شوند. هنگامی که یک قرارداد فوروارد ایجاد می شود، خریدار و فروشنده ممکن است شرایط، اندازه و روند تسویه حساب برای مشتقه را سفارشی کرده باشند. به عنوان محصولات فرابورس، قراردادهای پیش رو درجه بالاتری از خطر طرف مقابل را برای خریداران و فروشندگان به همراه دارند. خطرات طرف مقابل نوعی خطر اعتباری است به این دلیل که خریدار یا فروشنده قادر به انجام تعهدات مشخص شده در قرارداد نیست. اگر یکی از طرفین قرارداد ورشکسته شود، ممکن است طرف دیگر رجوع نکند و ارزش موقعیت خود را از دست بدهد. طرفین در یک قرارداد رو به جلو پس از ایجاد، می توانند موقعیت خود را با سایر طرفین جبران کنند، که می‌تواند با درگیر شدن معامله گران بیشتر در همان قرارداد، احتمال خطرات طرف مقابل را افزایش دهد.

مزایای مشتقات

همانطور که مثال‌های بالا نشان می‌دهد، مشتقات می‌توانند ابزاری مفید برای مشاغل و سرمایه‌گذاران باشند. آن‌ها راهی برای قفل کردن قیمت‌ها، جلوگیری از حرکات نامطلوب نرخ ها و کاهش خطرات – اغلب با هزینه محدود – فراهم می‌کنند. علاوه بر این ، مشتقات را اغلب می توان با حاشیه (یعنی با وجوه قرض گرفته شده) خریداری کرد که این امر حتی از هزینه کمتری نیز برخوردار است.

معایب مشتقات

از نظر منفی، ارزش‌گذاری مشتقات دشوار است زیرا براساس قیمت دارایی دیگر است. خطرات مشتقات فرابورس شامل ریسک‌های طرف مقابل است که پیش بینی یا ارزش گذاری آن‌ها نیز دشوار است. اکثر مشتقات نیز به تغییر در مقدار زمان انقضا، هزینه نگهداری دارایی اساسی و نرخ بهره حساس هستند. این متغیرها تطابق کامل ارزش یک مشتق با دارایی اساسی را دشوار می‌کند. همچنین، از آنجا که خود مشتق فاقد ارزش ذاتی است (ارزش آن فقط از دارایی اساسی حاصل می‌شود) در برابر احساسات بازار و ریسک بازار آسیب پذیر است. این امکان وجود دارد که عوامل عرضه و تقاضا بدون توجه به آنچه در قیمت دارایی اساسی اتفاق می‌افتد، باعث افزایش و کاهش قیمت یک مشتقه و نقدینگی آن شوند. سرانجام، مشتقات معمولاً ابزارهای اهرمی هستند و از هر دو روش با استفاده از کاهش اهرم استفاده می‌شود. گرچه می‌تواند نرخ بازده را افزایش دهد اما باعث می شود که ضررها با سرعت بیشتری افزایش یابد.

قرار داد حق فروش چیست؟

قرارداد فروش قراردادی است بین خریدار و فروشنده که شامل فروش و تحویل کالا، اوراق بهادار و سایر اموال شخصی است. در ایالات‌متحده، قراردادهای فروش داخلی توسط قانون تجارت یکنواخت اداره می‌شود. قراردادهای فروش بین‌المللی تحت کنوانسیون سازمان ملل در مورد قراردادهای فروش بین المللی کالا (CISG) است که به آن کنوانسیون فروش وین نیز می‌گویند. طبق ماده UUC2، قرارداد فروش کالاهای بیش از ۵۰۰ دلار برای اجرای آن باید کتبی باشد (UCC 2-201). فروش اوراق بهادار یک مورد خاص است که در ماده ۸ (UCC 8-319) پوشش داده شده است. برای قابل اجرا بودن قرارداد فروش اوراق بهادار باید صرف نظر از مبلغ مربوط به آن مکتوب باشد. برای فروش سایر اموال شخصی، حداقل ۵۰۰۰ دلار باید قبل از انعقاد کتبی قرارداد اجرایی درگیر شود. در غیر این صورت، توافق شفاهی به عنوان یک قرارداد الزام آور قابل اجرا است.

چگونه می‌توانم قرارداد فروش بنویسم؟

• قرارداد را عنوان کنید و مقدمه ای بنویسید.
• قسمت اطلاعات تماس را بنویسید.
• معامله را شرح دهید.
• قسمت انتظارات خریدار را بنویسید.
• قسمت انتظارات فروشنده را تکمیل کنید.
• بخش تأییدیه یا بخشی را که هر دو طرف در آن امضا می‌کنند ارائه دهید.

سخن آخر

قرارداد فروش یک معامله بین خریدار و فروشنده را برای اهداف قانونی و نگهداری سوابق ثبت می‌کند. قراردادها را می‌توان نوشت، اما هر خریدار که هزینه کالا یا خدمات را در محل پرداخت می‌کند، به طور خودکار با شرایط قرارداد فروش موافقت می‌کند. حال که با قراردادهای اختیار معامله و قرارداد مشتقه و… آشنا شدید یک گام بزرگ دیگر در آموزش بورس برداشته‌اید. نظر شما در خصوص این قراردادها چیست؟ سوالات، نظرات، پیشنهادات و انتقادات خود را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

برای یادگیری “ابزار مشتقه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

دوره جامع آموزشی قراردادهای اختیار معامله: روش های قیمت گذاری اوراق اختیار معامله (مبحث شماره 5)

"دوره جامع آموزشی قراردادهای اختیار معامله: روش های قیمت گذاری اوراق اختیار معامله (مبحث شماره 5)" در تاریخ دوشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۹:۰۰ به پایان رسیده است.

توضیحات بیشتر

مدرس دوره:

مسلم پیمانی

دکتری مدیریت مالی

مشاور سازمان بورس و اوراق بهادار

عضو هیئت علمی گروه مالی و بانکداری دانشگاه علامه طباطبایی

مخاطبین دوره:

• مدیران و کارشناسان شرکت­ های کارگزاری، سرمایه ­گذاری، تامین سرمایه، مشاور سرمایه­ گذاری و صندوق­ های سرمایه ­گذاری
• فعالان بازار سرمایه
• اساتید و دانشجویان رشته­ های مالی، اقتصاد، حسابداری و سایر رشته ­های مرتبط

سرفصل دوره آموزشی (منطبق بر سرفصل­های آموزشی CBOE):

• مدل دو جمله‌ای تک دوره‌ای
• تعمیم مدل دوجمله‌ای به حالت دو دوره و بیشتر
• کاربرد مدل دو جمله‌ای در قیمت‌گذاری اوراق اختیار معامله امریکایی
• مقدمه‌ای بر رفتار تصادفی دارایی پایه
• ارزشگذاری اختیار تبعی و اختیار معامله سکه
• مدل بلک- شولز و نحوه استفاده از آن در عمل با استفاده از نرم‌افزار
• مفاهیم تکمیلی (گریکز، نوسانات ضمنی، لبخند نوسانات)
• سایر روش‌های قیمت‌گذاری (شبیه‌سازی مونت‌کارلو)
• قیمت‌گذاری قراردادهای اختیارمعامله در اکسل و متلب

طول دوره:

زمان برگزاری دوره:

23 و 28 و 30 بهمن ­ماه و 5 اسفندماه 1396

***شایان ذکر است هزینه اعلام شده با احتساب مالیات بر ارزش افزوده می باشد***

ماشین حساب اختیار معامله بلک شولز چیست؟

ماشین حساب اختیار معامله بلک شولز نوعی فرمول ریاضی است که کاشفین این فرمول ریاضی برنده جایزه نوبل نیز شدند چرا که کمک بزرگی در پیش بینی پذیر شدن اقتصاد و بازارهای مالی کرده اند .در واقع این فرمول ریاضی با محاسبه پارامترهای مختلف میتواند قیمت منصفانه هر چیزی را محاسبه کند.یکی از کاراریی های این فرمول ریاضی در بدست آوردن قیمت منصفانه قراردادهای اختیار معامله است که میتوان با داشتن پارامترهای مورد نیاز این فرمول ،قیمت منصفانه قراردادها را بدست آورد.

پارامتر های موثر در بلک شولز

پارامتر های گوناگونی در تعیین قیمت منصفانه‌ی قراردادهای اختیارمعامله (بلک شولز) اثرگذار است که عبارتند از: قیمت اعمال قرارداد ، تعداد روز باقی مانده تا تاریخ سر رسید ، میزان نوسان پذیری تاریخی سهم پایه ، نرخ بهره مورد انتظار از بازار،قیمت دارایی پایه

نحوه ارزش گذاری قراردادهای اختیارمعامله

روش قیمت گذاری بلک شولز به معنی بدست آوردن قیمت منصفانه در اختیار معامله که ازپارامترهای ذکر شده در بالا در تعیین مقدار بلک شولز تاثیر پذیراست.

در سایت بی نظیر چارت ماشین حساب بلک شولز وجود دارد. در این ماشین حساب بعد از انتخاب نماد مورد نظر ارزش گذاری اختیار معامله از شما داده های زیر را طلب میکند:

پیشنهاد ما پلتفرم معاملاتی گروه بی نظیر است که در صفحه خدمات اختیار معامله فراهم شده و دارای امکانات جذاب و جامعی است که شما را شگفت زده می کند.

1. نرخ بهره : دراین قسمت شما باید سود بازدهی موجود در بازارهای مالی را وارد کنید . مثلا اگرنرخ بهره در بانک 20 درصد و نرخ بهره در بازار بورس 40 درصد است،که باید میانگین بین این دو بهره را در این قسمت وارد کنید پس ممکن است در زمان های مختلف عددی که وارد میکنید متفاوت باشد . نکته ای که باید مد نظر باشد این است که نرخ بهره در ماشین حساب باید عدد صحیح وارد شود.

2. نوسان پذیری : یعنی نوسانی که درسهم پایه رخ داده است که به دو دسته نوسان پذیری ضمنی و نوسان پذیری تاریخی تقسیم میشود.

نوسان پذیری ضمنی

عدد مورد انتظارمعامله گران برای آینده یک قرارداد با توجه به قیمت فعلی اختیار معامله را نوسان پذیری ضمنی میگویند (بعد از بدست آوردن این درصد میتوانید در قسمت ماشین حساب سایت بی نظیر چارت در قسمت نوسان پذیری وارد کنید ) یعنی اختلاف بین قیمت بلک شولز و قیمت تابلو اختیار معامله به دلیل همین نوسان ضمنی میباشد .اگر به دنبال قیمتی هستید که در ذهن معامله گران است و انتظار دارند که این قرارداد به این قیمت معامله شود باید در ماشین حساب بلک شولز به جای نوسان تاریخی، نوسان ضمنی را وارد کنید تا محاسبه بلک شولز با قیمت تابلو تقریبا برابر شود.

نوسان پذیری تاریخی

از آنجایی که هر قرارداد اختیار معامله دارای تاریخ سررسید میباشد. شما برای اینکه بتوانید اندازه نوسان قیمتی قرارداد را با درصد به دست آورید باید گذشته سهم را بررسی کرده و با بدست آوردن میانگین تغییر قیمت سهم ، نوسان قیمتی سهام را در اندازه مانده تا تاریخ سر رسید پیش بینی کنید .

برای بدست آوردن این میانگین میتوانید از راهکارزیر استفاده کنید :

ابتدا مووینگ اورج ema در نمودارسهم خود فعال کنید ، در تنظیمات ema رفته و بازه زمانی آن را به مقدار مانده تا تاریخ سر رسید خود تغییر دهید به طور مثال اگر قرارداد اختیار معامله شما سه ماه تا تاریخ سر رسید داشته باشد باید ema 90 روزه داشته باشید. در مرحله بعد کانالی به اندازه این بازه زمانی در نمودار خود رسم کنید یعنی طبق مثال باید یک کانال 90 روزه را رسم کنید.

در مرحله بعد تفاوت قیمت بالاترین قیمت در این کانال و پایین ترین قیمت در این کانال را حساب کنید یعنی اگر بالاترین قیمت این کانال 1000تومان و پایین ترین قیمت این کانال 500تومان باشد اختلاف قیمت این کانال 50 درصد است حال باید این درصد را تقسیم بر دو کنید که عدد 25 دصد بدست می آید. حال باید تعداد برخورد ema با این کانال را بشمارید ( چه برخورد با خود کانال باشد و چه با خط وسط کانال باشد ) فرض کنید تعداد برخورد مثال ما 5 بار باشد. در مرحله بعد باید 25 درصد را با 5 بار برخورد جمع کنیم تا عدد نهایی نوسان پذیری تاریخی بدست آید . این عدد برای سهام مختلف نسبت به اندازه تاریخ آن متفاوت خواهد بود .

نکته: عدد وارده در این قسمت باید عدد اعشاری باشد مثلا اگر 50درصد مد نظر دارید باید 50/ وارد کنید .

برای انتخاب یک قرارداد اختیار معامله خوب ، نباید فقط براساس بلک شولز پیش رفت بلکه باید به نکات زیر توجه کنید:

1) حتما سهم پایه قرارداد مورد نظر خود را بررسی کنید آن هم به صورت کوتاه مدت نه بلند مدت 2)زمانی وارد یک اختیار معامله شوید که سهم پایه آن سهم در نمودار خود یا به یک حمایت رسیده باشد ویا اینکه مقاومت را شکسته و تثبیت کرده باشد. 3)سراغ سهامی بروید که ارزش معاملاتی بالایی داشته باشد یعنی نقد شوندگی بالایی داشته باشد.

نکته : علت تفاوت قیمت ب لک شولز و قیمت اختیار معامله در بازار میتواند به این عامل بستگی داشته باشد که معامله گران روند کلی سهم یا روند شاخص کل یا روند هم گروهی های سهم را اگر مثبت ارزیابی کنند در اینصورت حاضر میشوند حتی بالاتر از قیمت بلک شولز نیز معامله انجام دهند .

نکته : اگر سهم پایه ای نوسان پذیری زیادی داشته باشد (یعنی سقف و کف کانال های خود را در نمودار به تعداد زیادی لمس میکند ) معامله گران به این نماد بیشتر توجه خواهند کرد چرا که امکان سود بیشتر وجود دارد و این به خاطر این است که ریسک در این نماد بالاست.

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا

ارزش گذاری قرارداد اختیارمعامله (ارزش ذاتی و ارزش زمانی)

همانطور که گفته شد قیمت اختیار معامله مبلغی است که در هنگام انعقاد قرارداد اختیار معامله، خریدار اختیار به طرف مقابل پرداخت میکند.

این که این قیمت چه مقدار باشد بستگی به عرضه و تقاضای بازار دارد و معمولاً مدل هایی برای تعیین این قیمت وجود دارد که مهمترین آنها

مدل بلک و شولز و مدل چند جمل های است، ولی به صورت ساده م یتوان گفت که این قیمت خود از دو جزء تشکیل شده است؛ ارزش ذاتی و ارزش زمانی.

ارزش هر قرارداد آپشنی شامل ارزش ذاتی (Intrinsic value ) آن + ارزش زمانی‌اش (Time value) است.

ارزش ذاتی :

ارزش ذاتی تفاوت بین قیمت نقدی دارایی پایه با قیمت اعمال اختیار معامله در زمان اعمال میباشد. اگر این مقدار ارزش گذاری اختیار معامله مثبت باشد در واقع ارزش ذاتی برابربا

مقدار در سود بودن اختیار است. در نتیجه اختیار معامله ها (اختیار خرید و اختیار فروش) فقط زمانی دارای ارزش ذاتی هستند که در سود باشند.

قرارداد اختیار خرید زمانی در سود است که قیمت نقدی دارایی پایه بیشتر از قیمت اعمال باشد.

طبق تعریف، ارزش گذاری اختیار معامله ارزش ذاتی یک قرارداد آپشن، ارزشی‌ست که اگر امروز موعد اعمال قرارداد باشد

داراست و از تفاوت قیمت اعمال با قیمت فعلی سهم پایه بدست می‌آید.

برای مثال اگر سهم وبملت امروز در بازار نقدی ۲۰۰ تومان معامله شود و یکی از قراردادهای آپشن آن که از نوع اختیارِ خرید است،قیمت اعمال ۵۰ تومان

داشته باشد، ارزش ذاتی این قرارداد با فرض اینکه امروز موعد اعمال قرارداد است برای هر سهم آن (۱۵۰ = ۵۰ – ۲۰۰) تومان است.

از آنجایی که هر قرارداد آپشن حاوی ۱۰۰۰ سهم است، پس ارزش ذاتی این قرارداد جمعاً ۱۵۰ هزار تومان است.

قیمت اعمال – قیمت نقدی دارایی پایه = ارزش ذاتی قرارداد اختیار خرید

قرارداد اختیار فروش زمانی در سود است که قیمت نقدی دارایی پایه کمتر از قیمت اعمال باشد.

برای اختیار فروش، برعکس محاسبه قبلی، قیمت فعلی سهم از قیمت اعمال کم می‌شود و اگر نتیجه عددی مثبت باشد، یعنی آن قرارداد ارزش ذاتی دارد.

برای مثال :

اگر قیمت اعمال قرارداد آپشنی ۳۰۰ تومان باشد و قیمت فعلی سهم ۲۵۰ تومان باشد، ارزش ذاتی هر سهم قرارداد ۵۰ تومان است

ولی اگر قیمت اعمال ۳۰۰ تومان باشد و قیمت فعلی سهم ۳۵۰ تومان باشد، ارزش ذاتی آن قرارداد ۰ تومان است.

ارزش ذاتی باید عددی مثبت باشد و از این رو تنها برای قرادادهایی معنی دارد که در *سـود* باشند.

قیمت نقدی دارایی پایه – قیمت اعمال = ارزش ذاتی قرارداد اختیار فروش

ارزش زمانی:

تفاوت بین ارزش ذاتی و قیمت اختیار معامله را ارزش زمانی می گویند. درواقع این ارزش زمانی است که باعث می شود اختیار معامله ها به قیمتی بیشتر

یا کمتر از ارزش ذاتی معامله شود.

ارزش ذاتی – قیمت اختیار = ارزش زمانی

واقعیت این است که قیمت آپشن‎ها معمولا همیشه متفاوت از ارزش ذاتی خالص آنها است. و این واقعیت در تابلوی معاملات هم پیداست.

این ما به التفاوت بدلیل ریسک زمانی است، که عرضه کننده قرارداد با عرضه قرارداد متحمل می‌شود. و به آن ارزش زمانی قرارداد می‌گویند.

هر چقدر مدت زمان مانده تا سررسید بیشتر باشد، چون ریسک قرارداد بیشتر است (مشخص نیست چه اتفاقی می افتد) این مقدار می‌تواند بیشتر باشد.

اگر قیمت اُردر گذاشته شده بر روی تابلو را از ارزش ذاتی قرارداد کم کنید، عدد باقی مانده، ارزش زمانی قرارداد در ذهن طرف مقابل قرارداد است.

هر چقدر به موعد اعمال قرارداد نزدیک‌تر می‌شویم ارزش زمانی کمتر و کمتر می‌شود

بطوریکه در روز سررسید تا قبل از ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه ارزش زمانی تقریبا ۰ تومان و قیمت آپشن‌ها به اندازه ارزش ذاتی آنها و گاهی حتی کمتر معامله

می‌شود. البته در شرایطی که در بازار نقدی. سهم پایه، صف خرید باشد و در نتیجه خریدن آن سخت باشد و روند مثبت و پرسودی برای آن محتمل باشد،

ممکن است عرضه کنندگان قرارداد، حتی در روز سررسید، چیزی بالاتر از ارزش ذاتی برای بستن قرارداد طلب کنند.

پس در نتیجه ارزش زمانی با گذشت زمان و رسیدن به سررسید کاهش می یابد. تا جایی که در روز سررسید اختیار تنها به اندازه ارزش ذاتی

قیمت خواهد داشت.

در این حالت اختیار یا ارزش ذاتی خواهد داشت. و اختیار در سود خواهد بود یا ارزش ذاتی نخواهد داشت و اختیار معامله در زیان است.

پس در زمان سررسید رابطه زیر برقرار است:

ارزش ذاتی = قیمت اختیار معامله

اگر هنوز با بازار جذاب اختیارمعامله آشنا نشدی پیشنهاد میکنم

مقاله های قبلی که در ارتباط با این بازار نوشته شده حتما مطالعه کنی: