تزریق نقدینگی بدترین راه مبارزه با تورم است
معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران گفت: دولت برای جوابگویی به مطالبات مردم در قالب یارانه پول به جامعه تزریق می‌کند. این درحالی است که تزریق پول تورم‌زا است و در نهایت باعث کاهش قدرت خرید مردم و رکود در اقتصاد می‌شود.
به گزارش روابط عمومی اتاق مشهد به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ابراهیم بهادران امروز سه‌شنبه در نشست هیات نمایندگان اتاق تهران درباره‌ی تورم و چالش‌های آن در اقتصاد ایران افزود: تورم بیش از 12 درصد اگر از سوی دولت‌ها حل نشود کشور را از داخل نابود می‌کند.
وی ادامه داد: تورم قیمتها را افزایش می‌دهد و رکود رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد و کشور ما با هر دو پدیده و به عبارتی رکود تورمی همراه است.
بهادران با بیان اینکه زمانی که تورم در کشوری اتفاق می‌افتد مطالبات مردم از دولت زیاد می‌شود، تصریح کرد: دولتی برای جوابگویی به مطالبات مردم پول به جامعه تزریق می‌کند. نظیر آنچه که در کشور ما از آن به پرداخت یارانه نقدی تعبیر می‌شود. تزریق پول تورم ایجاد می‌کند و در همین چرخه تورم باعث کاهش قدرت خرید مردم و رکود در اقتصاد می‌شود.
به گفته معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران اثر رکود در اقتصاد بسیار بدتر از تورم است.
تزریق نقدینگی بدترین راه مبارزه با تورم است
او با بیان اینکه مبارزه با رکود تورمی بسیار سخت است خاطر نشان کرد: با افزایش قیمتها تمایل به خرید در مردم کاهش می‌یابد و همین امر باعث رکود است. از سوی دیگر مواد اولیه چون تامین نقدینگی نمی‌شود تولید را دچار نقصان می‌کند.
وی افزود: در حال حاضر نفس تولید در کشور قطع شده است. از آنجایی که دولت نگران افزایش قیمتها است تعرفه‌ها را افزایش نمی‌دهد و واردات بی‌رویه به کشور انجام می‌شود و همین واردات بی‌رویه تبعات زیادی را به همراه دارد.
معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران ادامه داد: علت اصلی افزایش قیمتها مازاد تقاضا در شرایط عرضه‌ی محدود است زیرا هر جا عرضه افزایش یابد قیمتها کاهش و هر جا تقاضا زیاد شود قیمتها رشد می‌یابد.
بهادران با تاکید بر اینکه از زمانی که قیمت نفت در کشور افزایش یافت تورم بالا رفت گفت: استفاده از درآمدهای ارزی در بودجه لحاظ می‌شود و همین امر موجب شده بودجه کشور اکثرا انبساطی شده و کسری آن تا 80 درصد رسیده است.
معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران درباره رشد نقدینگی در کشور تصریح کرد: سالانه 34.9 درصد رشد نقدینگی داشتیم و این درحالی است که استفاده از تلفن در ایران 10 برابر میانگین جهانی، نوشابه چهار برابر، برق و گاز نیز سه برابر مصرف در دنیا است.
بهادران با تاکید بر اینکه بازار در اختیار قاچاقچیان است، گفت: همین امر موجب شده تا تولید‌کنندگان انگیزه کافی برای تولید نداشته باشند.
وی ادامه داد: در همه جای دنیا سالانه کارایی پرسنل افزایش یافته همین امر باعث رشد تولید و افزایش نقدینگی و تورم دستمزد آنها می‌شود، ولی در کشور ما حقوق به میزان تورم افزایش می‌یابد.
معاون بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران درباره شاخص کسب و کار گفت: ایران در سال 2005 از میان 183 کشور رتبه 113 در شاخص کسب و کار داشت ولی این شاخص در سال 2012 به 144 رسید.
وی در پایان با بیان اینکه ایران در خاورمیانه از 15 کشور رتبه 13 در شاخص کسب و کار را دارد، تصریح کرد: این در حالی است که براساس سند چشم‌انداز باید ایران به رتبه اول دست یابد
نقدینگی و تورم
هدف از این مقاله بررسی رشد نقدینگی و اثر آن بر تورم در اقتصاد ایران طی دوره 1385-1350 می‌باشد. ضمن مروری بر متون مختلف در این زمینه از اطلاعات آماری بانک مرکزی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و صندوق بین‌المللی پول به‌صورت سری زمانی و روش حداقل مربعات معمولی (OLS) در برآورد الگوی اقتصادسنجی استفاده شده است. از مهمترین متغیرهای توضیحی به عنوان عوامل مؤثر بر افزایش سطح عمومی قیمتها در کشور می‌توان به تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، میزان حجم پول، صادرات کالاها و درآمدهای نفتی اشاره کرد. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان می‌دهد که این متغیرها بر افزایش میزان تورم در اقتصاد ایران مؤثر و معنی‌دار هستند. بنابراین دولت باید سیاستهای پولی انقباضی را در راستای جلوگیری از افزایش سطح عمومی قیمتها بر اساس اهداف برنامه چهارم توسعه اقتصادی و چشم‌انداز بیست‌ساله کشور اجرا نماید.
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mehnatfar Y, Dehghani T. Analyzing the Liquidity Growth and its Effect on Inflation in Iranian Economy: A Case Study for the Period 1350-1385. qjerp 2009; 17 (49) :93-112
URL: http://qjerp.ir/article-1-314-fa.html
محنت‌فر یوسف، دهقانی تورج. بررسی رشد نقدینگی و اثر آن بر تورم در اقتصاد ایران: یک مطالعه تجربی طی دوره 1385-1350. فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی 1388; 17 (49) :112-93
تصمیمات جدید دولت برای جلوگیری از رشد نقدینگی و تورم
ایسنا/ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت صبح امروز سه‌شنبه به ریاست سید ابراهیم رئیسی تشکیل جلسه داد و به بررسی و تصمیم‌گیری درباره مهمترین مسائل اقتصادی روز پرداخت.
در ابتدای این جلسه گزارشی از آخرین وضعیت شاخص‌های اقتصادی کشور ارائه شد و اعضای ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مقرر کردند کمیته رصد تورم به منظور رصد و کنترل نقدینگی و تورم رشد تورم تشکیل شود و سیاستهای مقتضی برای جلوگیری از افزایش قیمتها به خصوص در بخش کالاهای مصرفی خانوار را به ستاد هماهنگی اقتصادی پیشنهاد کند.
همچنین اعضا مصوب کردند به منظور افزایش سرمایه‌گذاری در راستای تحقق رشد اقتصادی برنامه‌ریزی شده در قانون بودجه، دستگاه‌های اجرایی با هماهنگی بخش خصوصی مرتبط، برنامه رشد سرمایه‌گذاری در حوزه مربوط به خود را تدوین و برای بررسی و تصویب به ستاد هماهنگی اقتصادی ارائه کنند.
ستاد هماهنگی اقتصادی دولت همچنین مقرر کرد به منظور جلوگیری از رشد نقدینگی بانک مرکزی نهایت دقت و جدیت را به عمل آورده و کلیه دستگاه‌های اجرایی با بانک مرکزی در این زمینه هماهنگی لازم را داشته باشند.
در بخش دیگری از این جلسه گزارشی از بازار بورس ارائه و راهکارهای پیشنهادی سازمان بورس و اوراق بهادار برای رونق بیشتر بازار سرمایه مطرح و مقرر شد این پیشنهادها به منظور بررسی بیشتر و دقیق‌تر به دستگاه‌های اقتصادی ارائه و ننتیجه به جلسه بعدی ستاد هماهنگی اقتصادی ارائه شود.
دلایل منفی شدن رشد نقدینگی/ هیچ نشانه‌ای از کاهش نرخ تورم در سال ۱۴۰۱ وجود ندارد
یک کارشناس امور بانکی اظهار داشت: اگر با کاهش نرخ نقدینگی در یک ماه این نتیجه گیری را داشته باشیم که نرخ تورم روند نزولی پیدا می‌کند بسیار خوشبینانه است چراکه در سه ماه اول سال نرخ تورم بسیار بالایی را تجربه کردیم و پیش‌بینی نزدیک به واقعیت این است که نرخ تورم سالانه 1401 بیش از 40 درصد خواهد بود.
کامران ندری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره منفی شدن نرخ رشد نقدینگی و احتمال تداوم آن در ادامه سال جاری اظهار داشت: کاهش نرخ نقدینگی مربوط به فروردین ماه بوده و اساسا در فروردین ماه به دلیل تعطیلات نورزوی فعالیت‌های اقتصادی کاهش پیدا می‌کند. در واقع معمولا در تمام سال‌ها روند این است، از آنجاییکه در فروردین و اردیبهشت ماه فعالیت وام‌دهی بانک‌ها تا حدی افت می‌کند، رشد نقدینگی کاهش می‌یابد اما امسال به منفی رسیده است. حال اینکه بسیار بعید است این روند در ماه‌های بعدی سال هم تداوم داشته باشد.
وی ادامه داد: منفی شدن نرخ رشد نقدینگی هر چند سابقه نداشته اما همانطور که گفته شد کاهش آن مسبوق به سابقه بوده و موضوع عجیبی نیست و ادامه این روند بعید است چراکه مسائل و مشکلات اقتصادی که باعث می‌شود افزایش رشد نقدینگی کنترل نشود، همچنان باقی است و اتفاق خاصی نیفتاده که شاهد تغییر روند باشیم.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: این کاهش نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه به دلیل پایین بودن ظریب تکاثر پولی بوده و نه کم شدن رشد پایه پولی که این کم شدن ظریب تکاثری در ماه‌های نخست سال به ویژه ماه اول، طبیعی است. هر سال نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه نزدیک به صفر اما مثبت بود، امسال هم نزدیک به صفر اما منفی بوده و میزان کاهش نرخ رشد نقدینگی عدد قابل توجه و معنا‌داری هم نبوده است. البته امیدواریم بانک مرکزی کاهش رشد نقدینگی را حفظ کند.
ندری در پاسخ به این سوال که آیا کاهش نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه می‌تواند سیگنالی برای بهبود شرایط اقتصادی باشد، گفت: معتقدم بانک مرکزی عجولانه رفتار کرده با کاهش نرخ رشد نقدینگی در یک ماه نمی‌توان گفت این روند در کل سال ادامه پیدا می‌کند. به هر حال روشن است که بانک مرکزی بر روی رشد نقدینگی حساس شده و تصور می‌کند که اگر رشد نقدینگی کاهش پیدا کند احتمالا نرخ تورم کاهش پیدا می‌کند اما نکته مهم این است که اساسا در کوتاه مدت رابطه وثیقی بین رشد نقدینگی و نرخ تورم وجود ندارد.
وی افزود: اگر بر اهمیت کنترل رشد نقدینگی و مهار نرخ تورم تاکید می‌شود به دلیل تاثیر آن در بلندمدت است نقدینگی و تورم و در کوتاه مدت اساسا نه افزایش نقدینگی می‌تواند آثار فوری تورمی داشته باشد و نه کاهش آن اثر کاهشی بر روی نرخ تورم بگذارد. چنانکه با کاهش نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه شاهد افزایش 12.2 درصدی نرخ تورم در خرداد ماه بودیم و در خرداد ماه رکورد افزایش نرخ تورم شکست و در طول 50 سال گذشته این میزان افزایش نرخ تورم بی‌سابقه بود. بنابراین کاهش نقدینگی در یک ماه را نمی‌توان علامت مثبتی برای اقتصاد دانست.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه با استناد به آمار یک ماه نتیجه گرفتن برای تدوام این آمار در کل سال بسیار خوشبینانه است، اظهار داشت: اگر با کاهش نرخ نقدینگی در یک ماه این نتیجه گیری را داشته باشیم که نرخ تورم روند نزولی پیدا می‌کند بسیار خوشبینانه است چراکه در سه ماه اول سال نرخ تورم بسیار بالایی را تجربه کردیم و پیش‌بینی نزدیک به واقعیت این است که نرخ تورم سالانه 1401 بیشتر از 40 درصد خواهد بود.
ندری گفت: واقعیت این است که بانک‌ها گرفتار ناترازی‌هایی هستند که این ناترازی در ماه‌های اول سال کمتر است اما در ماه‌های بعد افزایش پیدا می‌کند. در عین حال اقتصاد کشورمان با مسائل و مشکلات بودجه‌ای مواجه است و هرچند که درآمد نفتی افزایش یافته و سختگیری آمریکایی‌ها به دلیل شرایط اقتصادی جهانی کمتر شده اما حتی اگر نسبت به سال گذشته نفت کمتری بفروشیم به دلیل افزایش نرخ آن، درآمد نفتی بالا می‌رود. البته به هر حال دولت این درآمد را باید به بانک مرکزی بفروشد و ریال آن را دریافت کند که می‌تواند عامل رشد نقدینگی باشد.
وی ادامه داد: تاکید می‌کنم نرخ تورم در کوتاه مدت رابطه‌ای با نرخ نقدینگی ندارد و اگر رشد نقدینگی در دو سال کنترل شود، می‌توان آثار آن را در نرخ تورم مشاهده کرد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در کنترل نقدینگی، نرخ بهره واقعی اهمیت بیشتری دارد و می‌تواند نرخ رشد نقدینگی را تغییر دهد. اقتصادهای پیشرفته تاکیدی بر بحث رشد نقدینگی ندارند چراکه رشد نقدینگی در بلندمدت اهمیت پیدا می‌کند اما موضوع مهم در مهار رشد نقدینگی، کنترل نرخ بهره واقعی در اقتصاد است نقدینگی و تورم که در اقتصاد ایران نرخ بهره به شدت منفی است.
ندری گفت: در اقتصاد کشورمان اگر سیاست‌گذار آمار نرخ بهره واقعی و اسمی را اعلام کند متوجه می‌شویم که نرخ بهره پس انداز ریالی منفی است که کسی علاقه‌ای به پس انداز ریالی ندارد. وقتی سپرده ریالی کاهش پیدا کند به این معناست که افراد به سمت خرید کالا و دارایی سرمایه‌ای رفته‌اند که این اقدام باعث افزایش تقاضا می‌شود و تبعات تورمی خواهد داشت. بنابراین در اقصاد ایران نشانه‌ای که نرخ تورمی در سال 1401 کاهش پیدا می‌کند، وجود ندارد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عوامل موثر بر نرخ تورم اظهار داشت: اگر برجام به نتیجه نرسد و دولت به سمت افزایش قیمت حامل‌های انرژی برود (که البته رییس جمهوری اعلام کرده امسال قصدی برای افزایش قیمت بنزین را ندارد) هر کدام می‌تواند شوک تورمی قابل توجهی را ایجاد کنند اما خوشبختانه با توجه به وضعیت بازارهای انرژی در دنیا، حتی اگر برجام به نتیجه نرسد با افزایش نرخ نفت باز هم درآمد نفتی ایران افزایش پیدا می‌کند.
وی تاکید کرد: آنچه که تورم را در ایران به شدت افزایش می‌دهد، افزایش قیمت کالاهای پایه‌ای مانند بنزین یا کالاهای اساسی و یا کاهش نرخ بهره بانکی است که بعید می‌رسد دولت برنامه‌ای اجرای این عوامل را در ادامه امسال داشته باشد.
اثر حجم نقدینگی بر تورم در ایران با رویکرد مدل پارامتر زمان متغیر
در زمینه اثرگذاری سیاستهای پولی بر نرخ تورم، تحقیقات زیادی انجام شده که در اغلب آنها شکست ساختاری مورد بررسی قرار نگرفته و از روش رگرسیونی با پارامتر ثابت استفاده کرده و به نتایج متفاوتی رسیدند. لوکاس (۱۹۷۶) معتقد است که هر تغییر در رژیم سیاستی می‌تواند موجب شکست ساختاری در پویایی‌های تورم شود و هر تحلیل سیاستی که این شکست‌ها را لحاظ نکند، طبیعتاً اعتبار چندانی نخواهد داشت. بنابراین بررسی این موضوع که حجم نقدینگی تأثیر متفاوتی در طول زمان بر تورم دارد یا خیر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و استفاده از روش‌های جدید مدل رگرسیونی با پارامترهای متغیر در طی زمان می‌تواند منجر به تحلیل‌های سیاستی دقیق‌تر و در نتیجه اتخاذ تصمیمات اقتصادی درست‌تر شود.
با توجه به اهمیت رابطه بین حجم نقدینگی و نرخ تورم در سیاست‌گذاری بخش پولی، بررسی این موضوع که حجم نقدینگی تأثیر متفاوتی در طول زمان بر تورم دارد یا خیر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و استفاده از روش‌های جدید مدل رگرسیونی با پارامترهای متغیر در طی زمان، می‌تواند منجر به تحلیل‌های سیاستی دقیق‌تر و در نتیجه اتخاذ تصمیمات اقتصادی درست‌تر شود.
تحقیق حاضر با استفاده از مدل رگرسیونی با پارامترهای متغیر در طی زمان (TVP) و رهیافت فیلتر کالمن، به بررسی و واکنش نرخ تورم در طی زمان نسبت به متغیرهای تأثیرگذار مانند نرخ تورم دوره قبل، نرخ تورم انتظاری، نرخ تورم وارداتی، شکاف تولید و خصوصاً حجم نقدینگی در دوره زمانی مورد مطالعه پرداخته است که به‌کارگیری تکنیک پارامتری متغیر در طی زمان از نقدینگی و تورم نقدینگی و تورم نقدینگی و تورم نوآوری این تحقیق محسوب شده و نتایج دقیق‌تری به ما می‌دهد.
بررسی روند تغییرات نرخ رشد نقدینگی، نرخ تورم و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد که در اغلب سال‌ها نرخ رشد نقدینگی اثر مثبت بر روی نرخ تورم دوره بعد داشته است. ولی در بعضی از سال‌ها علی‌رغم افزایش نرخ رشد نقدینگی، نرخ تورم دوره بعد کاهش یافته و همچنین در بعضی از سال‌های دیگر علی‌رغم کاهش نرخ رشد نقدینگی، نرخ تورم دوره بعد افزایش یافته است. که می‌توان گفت که در کوتاه مدت، تورم در ایران صرفأ یک پدیده پولی نیست. همچنین نقدینگی و تورم با توجه به این که در بعضی از سال‌ها نرخ تورم نسبتاً بالا بوده ولی در دوره بعد نرخ رشد نقدینگی افزایش یافت و یا در بعضی از سال‌های دیگر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی نسبتاً پایین بوده ولی در دوره بعد نرخ رشد نقدینگی کاهش یافت، می‌توان گفت که تغییرات نرخ رشد نقدینگی در ایران متناسب با تغییرات نرخ تورم و نرخ رشد اقتصادی نبوده و این نشان دهنده آن است که سیاست‌گذاری در بخش پولی نادرست بوده است.
در تحقیق حاضر، نتایج حاصل از تخمین مدل رگرسیون با پارامترهای متغیر در طول زمان و بررسی روند ضرایب متغیرهای توضیحی در طول زمان، نشان می‌دهد که این ضرایب در طول دوره زمانی مورد مطالعه ثابت نبوده و در اثر تکانه‌های برون‌زا مانند انقلاب، جنگ، شوک‌های قیمتی نفت، سیاستهای اقتصادی اعمال شده، تحولات ساختاری، موضع‌گیری‌های سیاسی بین‌المللی و تحریم‌های اقتصادی، در طول زمان تغییر کرده‌اند. یعنی علاوه بر حجم نقدینگی، متغیرهای دیگری مانند نرخ تورم تأخیری، نرخ تورم انتظاری، نرخ تورم وارداتی و شکاف تولید ناخالص داخلی نیز به صورت متغیر در طی زمان بر نرخ تورم اثر می‌گذارند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Effect of Liquidity Volume on Inflation in Iran with Time varying Parameter Model Approach
نویسندگان [English]
- Seyed Ghorban Alizadeh Kolagar 1
- Abolqasem Esnaashari Amiri 2
- Mohammad Reza Pourghorban 3
- Mohammad Hossein Ehsanfar 4
1 Faculty member of Payame Noor University of Babol
2 Faculty member of Payame Noor University
3 Faculty member of Payame Noor University
4 Faculty member of Payame Noor University
چکیده [English]
In the field of the impact of monetary policy on inflation, much research has been done, in most of which structural failure has not been studied and the regression method with a fixed parameter has been used and reached different results. Lucas (1976) argues that any change in policy regime can lead to structural failures in inflation dynamics, and that any policy analysis that does not take these failures into account will naturally have little validity. Therefore, it is important to examine whether the volume of liquidity has a different effect on inflation over time and using new regression model methods with variable time parameters can lead to more accurate policy analysis and thus more accurate economic decisions.
Given the importance of the relationship between liquidity and inflation in monetary policy, it is important to examine whether the volume of liquidity has a different effect on inflation over time and using new regression model methods with variable time parameters can lead to more accurate policy analysis and thus more accurate economic decisions.
Using a regression model with time varying parameter (TVP) and the Kalman filter approach the present study examines the reaction of the inflation rate over time to the influential variables such as the inflation rate of the previous period, the expected inflation rate, the imported inflation rate, the production gap and especially the volume of liquidity in the period under study in which the application of time-varying parametric technique is considered as an innovation of this research and gives us more accurate results.
Examining the changes in the growth rate of liquidity, inflation rate and GDP growth rate shows that in most years, the growth rate of liquidity has a positive effect on the inflation rate of the next period. But in some years, despite the increase in the growth rate of liquidity, the inflation rate of the next period has decreased. Also, in some other years, despite the decrease in the growth rate of liquidity, the inflation rate of the next
period has increased. It can be said that in short term, inflation in Iran is not just a monetary phenomenon. Also, due to the fact that in some years the inflation rate was relatively high, but in the next period, the growth rate of liquidity increased or in some other years, the GDP growth rate was relatively low, but in the next period, the liquidity growth rate decreased. It can be said that the changes in the growth rate of liquidity in Iran were not commensurate with the changes in inflation rates and economic growth rates and this shows that monetary policy has been wrong.
In present study, the results of estimating the regression model as a variable time parameter and examining the trend of coefficients of explanatory variables over time in this study show that these coefficients have not been constant during the period under study and have changed over time due to external shocks such as revolution, war, oil price shocks, applied economic policies, structural changes, international political stances and economic sanctions. That is, in addition to the volume of liquidity, other variables such as delayed inflation rate, expected inflation rate, imported inflation rate and GDP gap also have a variable effect on inflation rate over time.
دیدگاه شما