قیمت پایانی سهام

تاثیر حجم مبنا بر معاملات در بورس

حجم مبنا در بورس چیست + فیلم آموزش حجم مبنا

حجم مبنا در بورس؛ تاثیرات حجم مبنا در معاملات بازار سرمایه

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:قیمت پایانی سهام

• حجم مبنا از چه تاریخی به جریان افتاد؟
• توضیح آسان حجم مبنا در بورس
• تاثیر حجم مبنا در معاملات روزانه
• راه­های مشاهده حجم مبنا در یک سهم
• چطور می توان حجم مبنا را محاسبه کرد؟
• نکات مثبت و منفی حجم مبنا

ازجمله مواردی که قادر است کنترل بازار سرمایه را به دست بگیرد «حجم مبنا» است. اغلب حجم مبنا در جاهایی که نماینده قانون قصد پیشگیری از دخالت افرادی که از دست بردن در قیمت ها قصد سوء استفاده کردند، کاربرد دارد. هدف از این کار فراهم آوردن بستری مناسب برای قیمت گذاری سهام در بورس است.

تعداد زیادی از صنایع فعال در سرمایه گذاری و اقشار مختلف با دارایی های متفاوت، از سهام هایی در یک شرکت خاص برخوردار هستند. خود کارگزاری ها نیز در دادوستد های گسترده سهام و در بازار مالی فعالیت گسترده دارند.

تنها امکانی که در این بین باعث می شود تا عموم مردم و صنایع مختلف با اطمینان خاطر دست به خرید و فروش سهام بزنند، سازمان بورس و اوراق بهادار است. این سازمان که ناظر اصلی بر اجرای صحیح معاملات بورسی است، دارای زیر مجموعه­های متعدد از جمله مجموعه بزرگ فرابورس ایران و شرکت بورسی اوراق بهادار تهران هستند. بنابراین این شرکت بزرگ به همراه زیرمجموعه هایش، با قرار دادن تبصره های قانونی مثل همین حجم مبنا و غیره، از ایجاد خطر برای دارایی های افراد جلوگیری می کنند. در نتیجه بموقع نیز دست هر مداخله گر، در روند قانونی معاملات را کنار می زنند.

حجم مبنا از چه تاریخی به جریان افتاد؟

حسین عبده تبریزی فردی بود که در سال 1382، حجم مبنا را در بازار بورس و سازمان اوراق بهادار به جریان انداخت. طوریکه ابتدا قصد داشتند که همه افراد، 250 روز در سال را به فعالیت بپردازند. پس درصدی هم که قرار بود از تمام سهم های موجود در یک صنعت بورسی معامله شود، به اندازه 15% باشد.

بنابراین برای جریان داشتن هزینه انتهای کار باید به اندازه عدد 0.0006 از تعداد کل سهام شرکت مذکور، حجم مبنای یک سهم در طی یک روز قرار داده می شد. درصد این قانون در سال 1383 تبدیل به 20% شد و میزان حجم مبنا از عدد 0.0006 سهام، به عدد 0.0008 انتقال پیدا کرد.

کاهش 10 درصدی حجم مبنای سهام، در سال 93 اتفاق افتاد، طوریکه این درصد تا روز 12 اسفند 98، به همین میزان ماند و تغییری هم نکرد.

توضیح آسان حجم مبنا در بورس

گاهی در طی یک روز همه سهم های مجاز که در آن صنعت وجود دارند، بصورت خرید و فروش درمی آیند. به نحوی که درصد نوسانات مشخصی که در تمام ساعات آن روز جریان داشته، نوع قیمت گذاری فردای آن روز را برای سهم مورد نظر مشخص کنند. در واقع این ساده ترین تعریفی است که سازمان بورس و اوراق بهادار برای حجم مبنا تعیین کرده است.

حتی قیمت پایانی سهام و حجم مبنا نیز در ارتباط مستقیم با یکدیگر هستند. زیرا حجم مبنا در کمترین مقدار سهم های موجود در یک صنعت می تواند در طول یک روز مورد دادوستد قرار بگیرد. به خاطر این است که توانایی مطلابقت قیمت پایانی یدآید آید آآااخرید و فروش را در محدوده دامنه نوسان، با آخرین قیمت دادوستد شده در آن روز معاملاتی را پیدا می کند. پس در نتیجه میانگین وزنی برای قیمت های معاملاتی، قیمت پایانی را در کل آن روز تشکیل می دهد.

تاثیر حجم مبنا در معاملات روزانه

این تاثیر به این شکل خود را نشان می دهد که وقتی تعداد حجم مبنا، بیشتر از تعداد کل سهم های دادوستد شده قرار داده شود. طوریکه تعداد حجم مبنا از یک میزانی بالاتر نمی رود و در نتیجه به تناسب همه اینها، آخرین قیمت از تغییرات کمتری نیز برخوردار می شود. مثلا اگر عدد 6 میلیون، تعداد حجم مبنای یک سهام بوده و به میزان 3 درصد هم کل دادوستدهای مالی مثبت باشد. در ادامه جریان معاملات هم اگر فقط از تمام سهم های معاملاتی آن روز فقط 2 میلیون خرج شود، بنابراین آخرین نرخ آن روز پایین تر از قیمت نهایی خرید و فروش قرار می گیرد. در نتیجه حجم دادوستد شده در آن روز به میزان حجم مبنا نخواهد رسید. پس با این تفاسیر محدوده آخرین نرخ برای این معامله بصورت مثبت و 1 درصد است.

راه­های مشاهده حجم مبنا در یک سهم

آسان ترین و رایج ترین راه برای دیدن حجم مبنا در یک سهم، از طریق سایتی به نام « مدیریت و فناوری بورس تهران TseL» است. پس با ورود به سایت مذکور، براحتی امکان دستیابی به نمادهای درخواستی را دارید. به شکل زیر توجه کنید، این تصویر حجم مبنای بانک تجارت با نماد اختصاصی «وتجارت» را نشان می دهد.

چطور می توان حجم مبنا را محاسبه کرد؟

در شورای عالی بورس مصوبه ای مقرر شده که بر طبق آن صنعت هایی از قبیل پایه بورس ایران، بازارهای 1، یا بازارهای 2 که عدد حجم مبنای آنها، نزدیک به 4 در ده هزار در مقدار سهم های آن شرکت دارد پیاده سازی شود.

حجم مبنای ذکر شده به شکل داینامیک بوده و به عبارتی دیگر حجم مبنای هر تعداد سهمی که وجود دارد، نسبت به نرخ آخرین ساعات روزی که سهام در آن دادوستد شده را اندازه گیری می کنند. سپس نتیجه اش در هفته جدید و ابتدایی ترین ساعت آن روز گذاشته می شود.

بنابراین در صورتی حجم مبنا روند کاهشی می گیرد که هزینه سهم ها بالا باشد و بالعکس اگر حجم مبنا روند رو به بالا داشته باشد، قیمت کمی خواهد داشت.

مواقعی که عدد 1 بیانگر حجم مبنای آن شرکت است

در سال های گذشته و قبل از تصویب و اجرای جدیدترین قانون در رابطه با حجم مبنا، شرکت هایی که در بازار معاملاتی فرابورس بودند، حجم مبنا نداشتند. با این وضعیت عدد 1 به عنوان حجم مبنای آنها محسوب می شد. بنابراین برای اینکه قیمت نوسان بگیرد، باید با هر قیمتی که مواجه شدید، خرید و فروش کنید. این مسئله جدا از بحث حجم معاملاتی است. ولی با این وجود همچنان برای میانگین وزنی، معیار آخرین قیمت است.

مواردی هم در سهم ها وجود دارد که حجم مبنا همان 1 در نظر گرفته می شود، در زیر با چند مورد از آنها آشنا می شوید.

• بروز گره اقتصادی
• خرید و فروش های عمده یا بلوکه شده
• به بیرون درز کردن اخبار خصوصی از طریق شرکت ها
• دامنه نوسان در معامله برای سهام شرکت ها
• هنگاهی که به دلایل متعدد نماد شرکت های حاظر در فرابورس یا حتی بورس دچار توقف شوند.

نکات مثبت و منفی حجم مبنا

پیشگیری از بوجود آمدن قیمت های کاذب از ویژگی های مثبت در حجم مبنا به حساب می آید. البته وقتی صف های معاملاتی به جریان می افتند، به میزان بالا پول بصورت بلوکه درآمده و باعث پایین آوردن حرکت افزایشی و کاهشی نوسانات قیمت می شود.

به عبارتی زمانی هم که سهام خشک شده و حجم معاملات کاهش می یابد، سازمان بورس در یک بازه زمانی مشخص اجازه باز شدن نماد سهام را می دهد، آن هم در حالیکه حجم مبنا و دامنه نوسان را ندارد. از این طریق دادوستدها به جریان افتاده و قیمت­های پیشنهادی هر دو طرف یعنی فروشنده و خریدار، جایگزین هم می شوند.

چگونه از بین این همه سهم در بازار الگوی ساعت را تشخیص دهیم؟

حال سوالی که پیش می آید این است که چگونه از میان ۵۰۰ سهم موجود قیمت پایانی سهام در بازار، سهم هایی با این ویژگی پیدا کنیم که تکنیک ساعت در مورد آن صدق کند.

پاسخ سوال واضح و ساده است، فیلترنویسی. با یک فیلتر کاربردی می توان تمام سهم هایی که تکنیک ساعت روی آن ها جواب می دهد را پیدا کرد. اما اگر هم نمی دانید فیلتر نویسی چیست نگران نباشید. (در حال تهیه فیلتری مفید برای تشخیص الگوی ساعت هستیم که از طریق اینستاگرام به آدرس Chortkee_academy@ چرتکه اطلاع رسانی خواهیم کرد-آپدیت ۱۷ دی ماه ۹۸).

اما نکته ی زیر را در هنگام استفاده از الگوی ساعت هیچ زمانی فراموش نکنید!

اگر بین قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله فاصله ی زیادی داشت، ریسک خرید بالا می رود. (چرا؟؟؟؟؟؟؟)

قیمت پایانی مبنای صفر تابلوی روز فرداست اگر با قیمت آخرین معامله ی بالایی بخریم، فردا اگر سهم صف خرید شود، قیمت سهم در صف خرید، می تواند قیمت سر به سر ما باشد. برای درک بهتر این موضوع به تصاویر زیر دقت کنید (یادش بخیر مال زمانیه که بازار پایه ۱۰ درصدی بود):

در مثال بالا فرض کنید ما سهم را در قیمت ۵۷۱۴۲ خرید می کردیم در حالیکه قیمت پایانی در همان روز کاری ۵۲۳۵۲ (با درصد ۷۸/۰) است. با وجود صف خرید شدن سهم در روز بعد، اکنون قیمت سهم در صف خرید به قیمت سر به سر ما رسیده است و عملا صف خرید سهم، سودی برای ما نداشته است و ما را به قیمت سر به سر رسانده است. بنابراین نکته ی طلایی اخیر را در استفاده از تکنیک ساعت به خاطر داشته باشید.

ما در سایت چرتکه به صورت رایگان فیلتر الگوی ساعت را با راهنمای ساده فارسی در اختیار شما قرار داده ایم.

اگر در رابطه با الگوی ساعت، هر سوالی دارید با ما مطرح کنید، پاسخ شما را سریعا خواهیم داد.

راه های ارتباطی:

اگر احتیاج به پشتیبانی و مشاوره رایگان دارید از طریق صفحه “ارتباط با ما” در سایت و یا پیج اینستاگرام چرتکه به نشانی Chortkee_academy@ سریعا پاسخ شما را خواهیم داد.

حجم مبنا در بورس و نحوه محاسبه آن

زمانی‌که وارد سایت Tsetmc.com شوید، با کلیک بر روی علامت ذره‌بین، می‌توانید هر نمادی را که بخواهید، جستجو کنید. در صفحه‌ی مربوط به نماد مورد نظر می‌توانید اطلاعاتی از آن نماد را مشاهده نمایید. یکی از این اطلاعات مهم «حجم مبنا» می‌باشد. اگر تازه با بورس آشنا شده‌اید و قصد سرمایه‌گذاری در این بازار را دارید، احتمالاً این سوال برایتان هم پیش بیاید که حجم مبنا چیست؟ فرمول آن چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ اصلا حجم مبنا چه کاربردی دارد؟ حجم مبنای چه سهامی یک است؟ و در نهایت به‌طور کلی حجم مبنا چه نقشی در تابلوخوانی بورس دارد؟ برای آشنایی کامل با مفهوم حجم مبنا در بورس و نحوه محاسبه آن، با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید.

تاریخچه شکل‌گیری حجم مبنا در بورس

تا چند سال پیش سهام به شکل امروزی حجم مبنا نداشتند. این موضوع باعث می‌شد تا هیجانات کاذب زیادی در قیمت سهام به وجود آید و در نتیجه سهام شرکت‌ها به‌صورت حبابی رشد کرده و از ارزش‌های واقعی خود تا حد زیادی فاصله بگیرند. از این رو قانون حجم مبنا در بورس در سال ۱۳۸۲ توسط سازمان بورس و اوراق بهادار به سردبیری حسین عبده تبریزی برای سهام وضع شد.

در ابتدای این قانون، اساس بر این بود که ۱۵ درصد از کل سهام یک شرکت بورسی طی یک سال مورد معامله قرار گیرد. روزهای کاری سال هم ۲۵۰ روز در نظر گرفته شده بود. بر این اساس حجم مبنای روزانه‌ی یک سهم، ۰.۰۰۰۶ (شش ده‌هزارم) کل سهام شرکت در نظر گرفته شد تا قیمت اصلی یا همان پایانی بتواند نوسان کند. اما در سال ۱۳۸۳ این مقدار از ۱۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش یافت و حجم مبنای روزانه‌ی سهم به ۰.۰۰۰۸ (هشت ده‌هزارم) تغییر پیدا کرد. اما از سال ۱۳۹۳ به بعد به ۱۰ درصد کاهش یافته و تا به امروز هم ثابت مانده است. بنابراین حجم مبنای روزانه یک سهم به ۰.۰۰۰۴ (چهار ده‌هزارم) تبدیل گردید و ابتدای هر هفته در صفحه‌ی نماد هر سهم قرار می‌گیرد.

تاثیر حجم مبنا بر معاملات در بورس

تاثیر حجم مبنا بر معاملات در بورس

وجود قانون حجم مبنا در بورس موجب می‌شود تا :

• حباب ایجاد نشود.
• سفته‌بازی در بازار کمتر شود.
• قابلیت کنترل روی رشد بی‌رویه‌ی سهام یا سقوط ارزش آن‌ها به وجود خواهد آمد.
• زیان سهامداران در بازار به‌طرز چشمگیری کاهش یابد و با آرامش خاطر و اطمینان بیش‌تری به معامله بپردازند.
• سهام به‌صورت واقعی رشد کند. (یعنی این طور نیست که تنها با صف تقاضا، و بدون عرضه، قیمت سهم بالا برود و برای تغییر قیمت حتما باید معامله صورت بگیرد).

نکته: در حال حاضر، در تمام شرکت‌های بورسی، می‌بایست ۱۰ درصد از تعداد سهام کل شرکت در یک سال مورد معامله قرار گیرد تا قیمت اصلی (پایانی) آن بتواند به بالاترین یا پایین‌ترین حد خود برسد.

تعریف حجم مبنا در بورس به زبان ساده

تعریف حجم مبنا به زبان ساده

حجم مبنا در بورس به معنای حداقل تعداد سهامی است که در یک روز باید معامله شود تا قیمت پایانی سهم بتواند در دامنه‌ی ماکزیمم و مینیمم قیمت خود (۵+ و ۵-) نوسان پیدا کند. برای مثال در شکل بالا می‌بینید که حجم مبنا برای نماد شصدف معادل ۲٫۱۸۲M (۲.۱۸۲.۰۰۰ برگه سهم) باشد. یعنی اگر قیمت پایانی سهم (۲۳.۳۰۸)، بخواهد به ۵+ برسد، حتماً باید حجم معاملات ۲.۱۸۲.۰۰۰ سهم یا بیش‌تر از آن باشد. همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، قیمت پایانی سهم با اندازه‌ی ۱٪ رشد داشته است؛ یعنی به‌اندازه‌ی یک پنجم از آن میزانی که می‌توانست رشد کند، رشد کرده است. می‌دانید چرا این اتفاق افتاده است؟

خیلی ساده است. اگر به حجم معاملات دقت کنید، می‌بینید که مقدار آن برابر با ۴۳۶.۴۰۰ برگه سهم می‌باشد. یعنی به‌اندازه‌ی یک پنجم حجم مبنا، معامله شده است. حال فرض را بر این می‌گیریم که اگر قرار بود قیمت پایانی سهم، ۲ برابر رشد داشته باشد، باید حجم معاملات معادل ۸۷۲.۸۰۰ (۲ × ۴۳۶.۴۰۰) باشد. بنابراین در این‌جا برای آنکه قیمت پایانی بتواند تا ۵+ رشد داشته باشد، حتماً باید حجم معاملات سهم در قیمت ۵+ حداقل ۲.۱۸۲.۰۰۰ برگه سهم باشد. به‌این ترتیب و با استفاده از قانون حجم مبنا در بورس قیمت سهم واقعی‌تر و دارای اعتبار بیش‌تری خواهد شد و خبری از سفته‌بازی روی سهم نخواهد بود.

حجم مبنای کم خوب است یا زیاد؟

حجم مبنای کم خوب است یا زیاد

دقت داشته باشید که هرچقدر میزان حجم مبنا برای سهمی بزرگتر باشد، آن سهم سخت‌تر دچار نوسان خواهد شد. چراکه در این سهم باید تعداد بیشتری سهم معامله شود تا قیمت پایانی بالا برود. خب می‌توان گفت که این موضوع به‌تنهایی نه خوب است و نه بد. زمانی‌که شما اقدام به خرید سهمی با حجم مبنای بزرگ خواهید کرد، در واقع برای این سهم صف خرید تشکیل شده است. اما از آن‌جایی که این یک سهم بسیار خوب می‌باشد، فعلاً کسی حاضر به فروش آن نخواهد شد. این امرموجب می‌شود تا حجم مبنا پر نشود و قیمت از این بالاتر نرود و روز بعد در پیش بازار، این قیمت به عنوان صفر بازار در نظر گرفته شود.

حال اگر میزان حجم مبنا برای سهمی خیلی کوچک باشد، هر کس می‌تواند با یک مبلغ ناچیز، سهم را مثبت و یا منفی کند و در روند معاملات اختلال به‌وجود بیاورد. در چنین حالتی معامله‌گران تصور می‌کردند که سهم مثبت است. بنابراین خرید خود را انجام می‌دادند و اندکی بعد با صف فروش مواجه می‌شدند. اما با این حال، نوسان‌گیرها و تریدرهای روزانه، معمولاً به حجم مبناهای کوچک علاقه دارند. چرا که می‌توانند روی این نمادها نوسان‌های بیشتری پیدا کرده و سود بالاتری از آن‌ها کسب نمایند.

نحوه محاسبه حجم مبنا در بورس

در اسفند سال ۹۸ روش محاسبه حجم مبنا در بورس تغییر کرد. بر اساس تعریف جدید ارائه شده از سوی سازمان بورس بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته، حجم مبنا برای هفته‌ی آتی محاسبه می‌شود. برای محاسبه‌ی حجم مبنا کافی است تا عدد ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام شرکت ضرب شود و پس از آن عدد به دست آمده در قیمت پایانی آخرین روز قیمت پایانی سهام معاملاتی هفته ضرب شده تا ارزش مبنا برای هفته‌ی آینده به‌دست آید. البته نیازی نیست شما خودتان به محاسبه‌ی این عدد بپردازید و می‌توانید در سایت TSETMC حجم مبنای هر سهم را ببینید.

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های بورسی

۱. برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم

• اگر عدد به‌دست آمده (حجم مبنا × قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد باشد، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
• اگر عدد به‌دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد:

قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته / ۵۰ میلیارد ریال = حجم مبنا

• اگر عدد به‌دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد:

قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته / ۱۰۰ میلیارد ریال = حجم مبنا

۲. برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم

• اگر عدد به‌دست آمده (حجم مبنا × قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلیارد باشد، حجم مبنا به‌درستی محاسبه شده است.
• اگر عدد به‌دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد:

قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته / ۵۰ میلیارد ریال = حجم مبنا

• اگر عدد به‌دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد:

قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته / ۱۲۰ میلیارد ریال = حجم مبنا

عدد ۱ برای حجم مبنا در بورس به چه معناست؟

عدد ۱ برای حجم مبنا در بورس به چه معناست؟

حجم مبنا در بورس برای برخی سهم‌ها گاهی ممکن است معادل ۱ در نظر گرفته شود. این بدان معناست که که هر تغییری در قیمت آخرین معامله، دقیقاً باعث تغییر در قیمت پایانی در همین عدد خواهد شد. برای مثال برای حق تقدم‌ها، حجم مبنا برابر با ۱ فرض می‌شود.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی مفهوم حجم مبنا در بورس و نحوه محاسبه آن پرداختیم. در واقع عنوان حجم مبنا با این هدف وارد بازار بورس شد تا کنترلی بر روی رشد بی‌رویه‌ی قیمت سهام و یا سقوط ارزش آن‌ها وجود داشته باشد. اگر حجم مبنا را از بازار بورس حذف کنند، قیمت‌ها حتی با معامله شدن چند سهم محدود هم می‌توانند تحت تاثیر قرار گیرند و به طرز غیرواقعی و کاذبی تغییر نمایند. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.

صفر تابلو در بورس چیست؟ نقطه صفر نوسان قیمت در هر روز معاملاتی

وقتی به تابلو یک سهم در بورس نگاه می‌کنیم ناخودآگاه اولین چیزی که آن را بررسی می‌کنیم قیمت است. قیمت اطلاعات زیادی را در دل خود دارد. معامله‌گران باتجربه با نگاه به انواع قیمت اعم از قیمت پایانی، قیمت آخرین معامله و قیمت صفر تابلو فردا (که به عنوان مهارت تابلوخوانی در بورس شناخته می‌شود) می‌توانند نکات خوبی را بفهمند. اما شاید اطلاعات روی تابلو برای تازه‌واردها کمی گیج‌کننده باشد. ممکن است شما همشنیده باشید که می‌گویند فلان سهم دارد پایین‌تر از صفر تابلو معامله می‌شود. اما این صفر تابلو کجاست و به چه قیمتی اشاره دارد؟ این مقاله اخبار بورس به شما کمک می‌کند تا پاسخ سوالات‌تان را بگیرید.

فهرست مطالب با دسترسی سریع

منظور از صفر تابلو در بورس چیست؟

صفر تابلو یکی از اصطلاحات مهم در بورس است که مدام آن را خواهید شنید. چرا که این عبارت در مباحث تابلوخوانی و بررسی تابلو سهم بسیار کاربرد دارد. این مفهوم به قیمت پایانی سهم در روز جاری اشاره دارد. این قیمت به ما نشان می‌دهد که در روز بعدی حول محور چه قیمتی انجام می‌شوند. این قیمت به عنوان یک قیمت مبنا در نظر گرفته می‌شود که سهم می‌تواند به اندازه‌ی مثبت و منفی دامنه‌ی نوسان از این نقطه تغییر کند. یعنی اگر قیمت پایانی امروز، ۲۵۰ ریال باشد و دامنه‌ی نوسان برابر مثبت و منفی پنج درصد باشد، بیشترین و کم‌ترین قیمت سهم به این صورت هستند:

• بیشترین قیمت سهم در فردا: ۲۵۰ × (۵٪+) = ۲۶۲.۵
• کمترین قیمت سهم در فردا: ۲۵۰ × (۵٪-) = ۲۳۷.۵

نگاهی به مفهوم قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله

اگر امروز به تابلو یک سهم نگاه کنید، می‌توانید بفهمید که قیمت پایانی روز گذشته چقدر بوده است. این توضیح خیلی کوتاه است و مختصر. برای واضح‌تر شدن مفهوم صفر تابلو در بورس نیاز به این داریم که با دو مفهوم دیگر یعنی قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله هم بیشتر آشنا شویم. بخش بعدی به همین مسئله اختصاص دارد.

صفر تابلو فردا، قیمت پایانی امروز سهم است.

در یک جلسه‌ی معاملاتی، سهم در قیمت‌های مختلفی معامله می‌شود. این قیمت با توجه به دامنه‌ نوسان و همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم می‌تواند در یک محدوده‌ی مشخص حرکت کند. در پایان جلسه با توجه به این‌که کدام قیمت‌ها حجم بیشتری داشته‌اند قیمت پایانی مشخص می‌شود. با محاسبه‌ی تعداد معامله‌ها در هر قیمت و میانگین گرفتن از آن‌ها می‌توان قیمت پایانی را محاسبه کرد. یعنی اگر دو معامله در قیمت X و سه معامله در قیمت Y انجام شده باشد،‌ قیمت پایانی برابر است با:

مثالی ساده از محاسبه قیمت پایانی

قیمت پایانی = ((۲ × X) + (۳ × Y)) ÷ (۳ + ۲)

البته این تمام قضیه نیست و مفهومی به نام حجم مبنا هم در این‌جا دخیل است که از این بحث خارج است. اما اگر دوست دارید با حجم مبنا هم آشنا شوید مقاله‌ «حجم مبنا چیست؟ ابزاری برای محاسبه واقعی‌تر قیمت پایانی» را مطالعه کنید تا بهتر این مفاهیم مهم را که پایه‌ی تابلوخوانی را تشکیل می‌دهند درک کنید. با این‌همه لازم نیست ما چیزی را محاسبه کنیم. تمام این محاسبات به صورت خودکار انجام می‌شوند و در تابلو مربوط به هر سهم مشخص است. اهمیت این قیمت در بورس به خاطر آن است که صفر تابلو را در روز بعد مشخص می‌کند.

مفهوم مهم دیگری که باید آن را نیز خوب بلد باشیم، قیمت آخرین معامله است که شاید بعضی از افراد آن را با قیمت پایانی اشتباه بگیرند. به سادگی می‌توان این تعریف را برای قیمت آخرین معامله ارائه کرد: «آخرین قیمتی که برای یک سهم ثبت می‌شود.» اما این مفاهیم در کنار هم چه کاربردی دارند؟ بخش بعدی را مطالعه کنید.

کاربرد صفر تابلو

صفر تابلو در بورس در کنار قیمت آخرین معامله مسئله‌ای مهم است. فرض کنید قیمت پایانی یک سهم در نقطه صفر تابلو همان روز باشد، اما قیمت آخرین معامله بیشتر باشد. این چه معنایی دارد؟ این اتفاق نشان از آن دارد که سهام‌داران تمایل زیادی به خرید این دارایی نشان می‌دهند. به طوری که حاضر شده‌اند سهم را در قیمتی بالاتر از صفر تابلو روز بعد خرید کنند.

با توجه به اختلاف قیمت پایانی و اختلاف قیمت آخرین معامله ممکن است افراد سهام را بالاتر یا پایین‌تر از قیمت صفر تابلو فردا معامله کنند. برعکس آن‌چه که در بالا به آن اشاره کردیم هم ممکن است. یعنی اگر قیمت آخرین معامله کمتر از قیمت پایانی باشد نشان می‌‌دهد که افراد حاضر شده‌اند سهم خود را پایین‌تر از قیمت صفر تابلو روز آینده بفروشند که باعث می‌شود سهم در روز بعدی به احتمال زیاد با کاهش قیمت مواجه شود. این موارد نشان می‌دهند که کاربرد صفر تابلو چیست و چطور می‌توان خرید را بر این اساس انجام داد.

مثالی از صفر تابلو در بورس

در این بخش هم یک مثال از بازار بورس را بیان می‌کنیم و این مفهوم را روی آن بررسی می‌کنیم. تصویر زیر تابلو روز سهم سایپا را با نماد خساپا نشان می‌دهد.

قیمت پایانی که در تصویر می‌بینید قیمت صفر تابلو این سهم در روز بعد است. یعنی این عدد مبنا به اندازه‌ی دامنه‌ نوسان در روز بعدی کم یا زیاد می‌شود (البته باز هم تاکید می‌کنیم حجم مبنا هم در این مسئله دخالت دارد.) پس معاملات روز بعد در این سهم از قیمت ۱,۶۴۶ شروع می‌شود. قیمت دیروز روی تابلو سهم نیز نشان از آن دارد که قیمت پایانی دیروز ۱,۶۳۷ بوده است که نشان می‌دهد این عدد قیمت صفر تابلو امروز بوده است.

جمع‌ بندی

صفر تابلو در بورس یکی از اطلاعاتی است که در تابلو سهم قابل مشاهده است. این عدد همان قیمت پایانی امروز است. این معیار به ما نشان می‌دهد که قیمت مبنای سهم در روز بعدی چه عددی است. با توجه به دامنه نوسان این عدد می‌تواند در یک محدوده‌ی مشخص حرکت و تغییر کند. تفاوت میان قیمت پایانی و آخرین معامله می‌تواند به معامله‌گران اطلاعات مهمی بدهد. مثلا اگر قیمت آخرین معامله بالاتر از قیمت پایانی باشد می‌توان فهمید که سهام‌داران از سهم استقبال کرده‌اند و دارند آن را در قیمتی بالاتر از قیمت آغازین فردا معامله می‌کنند.

سوالات متداول با پاسخ‌های کوتاه

صفر تابلو عددی است که در تابلوخوانی اهمیت دارد. این عدد که برابر است باقیمت پایانی روز گذشته، در تابلو هر سهم مشخص و قابل مشاهده است.

به کمک این عدد می‌توانیم بفهمیم بازه‌ی قیمت معاملات در روز بعد در چه محدوده‌ای است و بیشترین و کمترین قیمت ممکن چقدر خواهد بود.

اگر صفر تابلو فردا (قیمت پایانی امروز) کمتر از قیمت آخرین معامله باشد، نشان از آن دارد که سهم به احتمال زیاد مستعد رشد قیمت است. اما اگر قیمت پایانی بیشتر از قیمت آخرین معامله باشد نشان از آن دارد که معاملات در قیمتی پایین‌تر از صفر تابلو انجام می‌شود که می‌تواند دلیلی محتمل برا کاهش قیمت در روز بعد باشد.

نحوه محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه

در مطالب گذشته نکاتی در مورد افزایش سرمایه و انواع آن را بیان کردیم. بعد از افزایش سرمایه تغییراتی در تعداد سهام و قیمت آن ها رخ می دهد. اما در این قسمت تصمیم داریم نحوه محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه را به طور اختصاصی مورد بررسی قرار دهیم.

انواع افزایش سرمایه

محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه
در ادامه روش محاسبه تعداد و قیمت سهام بعد از انواع مختلف افزایش سرمایه را شرح خواهیم داد. برای محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی ها می توانیم از فرمول زیر استفاده کنیم:

بعد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
برای محاسبه میزان افزایش سرمایه کافی قیمت پایانی سهام است، درصد افزایش سرمایه را تقسیم بر ۱۰۰ کنید.

برای محاسبه قیمت جدید هر سهم : قیمت پایانی هر سهم را قبل از افزایش سرمایه را تقسیم بر ۱+ میزان افزایش سرمایه کنید.

به عنوان مثال اگر شما ۱۰۰ سهم داشته باشید و هر سهم شما قیمتش ۱۰۰۰ تومان باشد. پس از افزایش سرمایه شرکت تعداد سهام های شما به طور مثال به ۲۰۰ سهم می رسد اما قیمت آن ها کم می شود و از ۱۰۰۰ تومان به ۶۰۰ تومان تغییر می کند.

نحوه محاسبه تعداد و سهام پس از افزایش سرمایه

محاسبه قیمت و تعداد سهام پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران
برای محاسبه میزان افزایش سرمایه کافی است، درصد افزایش سرمایه را تقسیم بر۱۰۰ کنید.

برای محاسبه قیمت جدید هر سهم بعد از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، قیمت پایانی هر سهم پیش از افزایش سرمایه + حاصل ضرب میزان افزایش سرمایه و آورده ی سهامداران به ازای هر سهم تقسیم بر ۱+ میزان افزایش سرمایه

برای محاسبه ارزش هر حق تقدم، می بایستی قیمت جدید هر سهم را در آورده سهامداران به ازای هرسهم تفریق کرد.

نحوه محاسبه تعداد و قیمت سهام پس از افزایش سرمایه

برای روشن تر شدن موضوع فرمول نحوه محاسبه تعداد و قیمت سهام پس از افزایش سرمایه را در زیر ذکر کردیم:

نحوه محاسبه تعداد و سهام پس از افزایش سرمایه