پرتفوی (Portfolio)
گروهی از دارایی های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت و اوراق قرضه و معادلهای پول نقد نظیر سپرده های بانکی، همچنین سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله، پرتفوی یا سبد دارایی ها (به فرانسوی: Portfolio) گفته میشود. پـرتفوی به صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده و یا به وسیله حرفهایهای عرصه مالی مدیریت میشود.
توضیحات مدیر مالی در مورد پرتفوی
احتیاط حکم میکند که سرمایه گذاران باید یک پرتفوی سرمایه گذاری بر حسب میزان تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری خود تشکیل دهند. به پرتـفوی سرمایه گذاری به شکل یک کیک که به چند قسمت با اندازههای مختلف تقسیم شده و برای تهیه هر قسمت از مواد و طعمدهندههای مختلف استفاده شده، نگاه کنید.
به طور مثال، یک سرمایه گذار ریسک گریز و محافظه کار ممکن است پرتفویای با سهام شرکتهای بزرگ، صندوق های سرمایه گذاری در شاخص، اوراق قرضه یا مشارکت و همینطور سپرده بلندمدت بانکی با نقد شوندگی بالا داشته باشد. در مقابل، یک سرمایه گذار ریسک پذیر ممکن است سهام چند شرکت کوچک را به سهام یک شرکت رو به رشد با سرمایه بزرگ بیفزاید و در اوراقی با ریسک و بازده بالا سرمایه گذاری کند، همینطور به دنبال املاک، فرصتهای سرمایه گذاری بینالمللی و سایر فرصتهای برای بزرگتر کردن پرتفوی خود باشد.
معمولاً در زبان فارسی از نامهای دیگری نظیر پورتفولیو، سبد سهام و سبد دارایی ها به جای پرتـفوی استفاده میشود.
وقتی شما در بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.
مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخههای نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض میکند که سرمایه گذاران در حالی دیوانهوار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش میکنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی میگیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آنها را بیشینه میکند.
هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را میتواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را بهگونهای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص داراییها اهمیت ویژهای پیدا میکنند.
اگر به موضوع پرتفوی بهینه سهام علاقه دارید پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله پرتفوی بهینه سهام: روی مرز کارایی حرکت کنید را مطالعه کنید.
تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، طلا و ارز میشود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش میدهد. مدیران مالی میتوانند با فرمولهای پیچیدهای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه میتواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید میکند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجاییکه بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمیتوانند نوسانات کوتاهمدت بازار سهام را پیشبینی و با استراتژیهای سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد میکنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند. توصیهای که احتمالاً آن را با عبارتی نظیر «همه تخممرغهای خود را در یک سبد نگذارید» شنیدهاید.
ما در مقاله تنوع بخشی پرتفوی: دستورالعملی کاربردی برای تنوع بخشی سه گام مهم برای تنوع بخشی به پرتفو را توضیح داده ایم.
قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:
میزان پذیرش و تحمل ریسک
افق زمانی سرمایه گذاری
هدف از سرمایه گذاری
مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق انواع دارایی های معاملاتی و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.
تخصیص دارایی یک تکنیک برای تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری است که به دنبال برقراری توازن میان ریسک و بازده پرتفوی و ایجاد تنوع بخشی با تقسیم کل سرمایه بین دارایی هایی نظیر اوراق مشارکت، سهام، ملک، طلا، ارز و پول نقد است. هر دسته از این دارایی ها سطوح مختلفی از ریسک و بازده را دارا هستند. پس هر یک از آنها در طول زمان به شکل متفاوتی رفتار خواهند کرد. به صورتی که وقتی ارزش یک دارایی رو به افزایش است، دارایی دیگری ممکن است کاهش یافته یا اینکه به اندازه اولی افزایش نداشته باشد. به عبارتی تخصیص دارایی کمک میکند تا عملکرد ضعیف یک گروه از سرمایه گذاری توسط سایر گروهها بهخوبی پوشش داده شود. برای تخصیص انواع دارایی های معاملاتی دارایی ها شما باید به سه مولفه ای که در بالا ذکر شد توجه کنید و با توجه به این سه مولفه در دارایی های مختلف سرمایه گذاری کنید.
ما در درسی تحت عنوان تخصیص داراییها: تکنیک اصلی برای تشکیل سبد سهام این موضوع را مفصل شرح داده ایم.
در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کردهاید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آنها قرار دارند و به طبع آن راههای زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را میسازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:
ریسک بازار
ریسک صنعت
ریسک توقف نماد
ریسک نرخ بهره
ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
ریسک نرخ ارز
موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاسهای دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید. اگر میخواهید تا راجع به هر یک از آنها بیشتر اطلاعات کسب کنید، توضیحات کاملتر آنها را در درس ریسک سرمایه گذاری چیست و چرا باید به آن توجه کرد؟ بخوانید.
صندوقهای سرمایه گذاری در سهام و متنوع سازی پرتفولیو
اگر شما دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارید و همینطور زمان لازم را هم برای فعالیتهای روزانه در بورس ندارید، بنابراین احتمال موفقیت شما در این بازار از طریق سرمایه گذاری در صندوقهای سهامی بیشتر است. شما با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در سهام از مزایایی زیادی برخوردار میشوید. ازجمله:
- از خدمات کارشناسان استفاده میکنید
- سبد دارایی های خود را بهخوبی تنوع بخشی میکنید.
- دارایی شما نقدشوندگی مناسبی دارد.
- هزینه معاملات شما کاهش مییابد.
- انتخاب برای شما آسان است.
صندوقهای سرمایه گذاری در سهام بخش اصلی و عمده منابع خود را در سهام شرکت ها سرمایه گذاری میکنند؛ بنابراین از همان ریسکی که شما هنگام سرمایه گذاری در سهام با آن مواجهید، برخوردار هستند؛ اما عاملی که سرمایه انواع دارایی های معاملاتی گذاری در این نوع صندوقها را جذاب کرده است، مدیران متخصص و حرفهای در حوزه سرمایه گذاری هستند که بهطور فعالانه دارایی های موجود در صندوق را موردبررسی قرار میدهند و با تنوع بخشی و اجرای اصول سرمایه گذاری موفق، عملکرد بالای صندوق ها را تضمین میکنند.
پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟
پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد
- پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
- پرتفوی لحظهای : وضعیت سود/زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش میگذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.
مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است. در صورت تمایل میتوانید توضیحات مربوط به پرتفوی لحظه ای و تفوات آن را با سبد پرتفو در سایت کارگزاری مفید مطالعه کنید.
معادل انگلیسی و تلفظ صحیح پرتفوی عبارت است از:
Portfolio
تاریخ انتشار این مقاله 3 مهر 1396 است. تاریخ آخرین بروزرسانی 8 خرداد 1399 است.
اگر سؤال یا نظری دارید در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
انواع دارایی و حسابداری
این دارایی ها انواعی از دارایی هستند که باید در طی یک سال حداقل ، به وجه نقد تبدیل بشود و یا مصرف و فروخته شود . این نوع از دارایی ها بر حسب سرعت شان برای تبدیل شدن به وجه نقد یا مصرف در تراز نامه است .
سرمایه گذاری های بلند مدت
سرمایه گذاری های بلند مدت نوعی از سرمایه گذاری هستند که از نوع دارایی هایی هستند که مدیران موسسات انتظارش را ندارند که در طی یک دوره ی مالی تبیل به وجه نقد شوند . این سرمایه گذاری ها شامل : خرید اوراق قرضه ، سهم موسسه های دیگر و یا . . . است .
دارایی های ثابت
این نوع از دارایی ها ، دارایی ها و سهم هایی مشهود هستند که عمر طولانی ای دارند . این دارایی ها در جریان عملیات موسسات به استفاده گرفته می شوند . که پس از استفاده ی مداوم ، فرسوده می شوند پس به همین علت ، برای هر یک از دارایی های ثابت ، استهلاک هم منظور می شود .
دارایی های نامشهود
دارایی های این گروه ، به نوعی نشان دهنده ی حقوق قاننی و یا ارتباطات خاصی می باشد که حتما وجود فیزیکی ندارند و منافعی را برای صاحب آن ها در آیندگان انواع دارایی های معاملاتی می آورد .دارایی های نا مشهود عبارت اند از :حق اختراع ، حق امتیاز برای تولید ، فرانشیز و هم چنین سر قفلی و . . .
سایر دارایی ها
از انواع دارایی و حسابدارای ، سایر دارایی هایی هستند که نتوان آن ها را در یکی از گروه های بالا طبقه بندی کرد . سایر دارایی ها نام گذاری می شوند .
اولین مرحه ی انواع دارایی و حسابداری
در اولین مرحله از حسابداری تمامی فعالیت ها ثبت می شوند . در همین مرحله ، همه ی اطلاعاتی که مربوط به فعالیت های مالی اند پس از تجزیه و تحلیل و تعیین این که بر معامله ی حسابداری چه تاثیر و یا تاثیراتی دارند و خواهند داشت .
مرحله ی مهم بعدی تعیین حساب های بدهکار و یا حساب های بستانکار است . تنظیم سند های مربوط که در هر دفتری می تواند صورت بگیرد و اکثرا در دفتر روزنامه و یا دفاتر ثبتی اول به ترتیب تاریخ وقوع ثبت می شوند .
توجه به این نکته ضروری و مهم است که ثبت و یا تمامی ثبت هایی که در دفاتر روزنامه انجام می شوند نوعی ثبت دو طرفه نام می گیرند علت این است که در این نوع ، هر دو سمت فعالیت مالی مورد توجه است . به این وسیله همیشه توازن در بین حساب ها برقرار می شود . پیش از این که دارایی ها در دفتر روزنامه ثبت شود ، دفتر ساده و یا یک طرفه رواج داشت . در این نوع تنها به فعالیت مالی توجه می شد . این سیستم برای موسسه های بزرگ و عظیم امروزه قابل استفاده نمی باشد و انجام این کار و چنین عملیاتی امکان پذیر نیست . یکی از بزرگ ترین دلایل ، این است که امکانی بابت تهیه و تنظیم گزارش های مالی صحیح نیست .
انواع دفاتر روزنامه در دارایی ها
دفتر روزنامه ی عمومی
این نوع از دفاتر روزنامه جزو ساده ترین و ابتدایی ترین دفتر روزنامه است که این دفتر دارای دو ستون برای مبلغ های بدهکاری و بستانکاری دارد که برای انجام ثیت معاملات در تجارت خانه ها و موسسه های کوچک بسیار کاربردی و قابل اجرا است . امروزه با توجه به نوع و یا اندازه ی کار ها و فعالیت های موسسه ها می توان به ستون های دفتر روزنامه اضافه کرد .
دفتر روزنامه اختصاصی
این دسته از دفتر ها بیشتر در موسسه های بزرگ که تعداد معامله های تکراری در آن ها خیلی زیاد است مورد استفاده قرار می گیرد . که معمولا حدود هفتاد تا نود درصد همه ی فعالیت های مالی این قبیل موسسه ها را می توان به چهار گروه تقسیم و هر گروه را در دفتر روزنامه خاصی ثبت کرد .
تعریف دارایی در علم حسابداری
در این مطلب قصد داریم شما مخاطبان عزیز را با تعریف دارایی آشنا سازیم.
شما میتوانید در انتهای این مطلب مفهوم دارایی را به خوبی درک کرده و متوجه شوید.
و درک گسترده تری از انواع دارایی پیدا کنید و پاسخ جامعی از دارایی چیست داشته باشید.
اگر قصد دارید درک گسترده ای از انواع دارایی پیدا کنید به شما پیشنهاد می کنیم حتماً تا انتهای این مطلب از وبلاگ موسسه حسابداری رهنما ما را همراهی کنید.
در این مطلب اطلاعات بسیار جامعی درخصوص انواع دارایی ها در حسابداری ارائه نموده ایم.
ما به شما قول می دهیم که در انتهای این مطلب اطلاعات جامع و کافی در خصوص دارایی های ثابت، دارایی های جاری ، داریی های مشهود ، دارایی هایی استهلاک پذیر، دارایی استهلاک ناپذیر و انواع دارایی در ترازنامه و مفاهیمی مرتبط در این حوزه بدست خواهید آورد.
لازم به ذکر است در صورتی که جهت انجام امور مالی و حسابداری به دنبال یک موسسه حسابداری با تجربه و معتبر هستید میتوانید از خدمات تخصصی مالی و مالیاتی موسسه حسابداری رهنما در شهر رشت بهره مند شوید.
تمامی اموال یا منابع اقتصادی که در معاملات اقتصادی کسب می گردند دارایی ما هستند.
اگر بخواهیم به بیان ساده تر و روان تر این موضوع را عنوان نماییم در تمامی عملیات های اقتصادی و مالی یک سری منابع اقتصادی به مالکیت واحد تجاری در میایند که بر حسب فاکتور ارزش مورد سنجش قرار میگیرند.
تعریف دارایی در حسابداری
به این منابع اقتصادی دارایی گفته می شود.
اگر بخواهیم برای شفاف تر شدن موضوع مثال بزنیم اینطور می گوییم:
پول نقد، موجودی های کالا، زمین، آپارتمان، ماشین آلات صنعتی و غیر صنعتی، اسباب و اثاثیه اداری یا غیر اداری و اوراق بهادار تنها بخشی از مواردی هستند که میتوان تحت عنوان دارایی آنها را دستبه بندی نمود.
به عبارت دیگر کلیه منابعی که ارزش مادی و اقتصادی دارند را دارایی می نامیم.
در ادامه این مطلب تعریف دارایی قصد داریم شما مخاطبان و همراهان همیشگی موسسه حسابداری رهنما را با انواع دارایی آشنا سازیم.
پس با ما همراه باشید:
انواع دارایی در حسابداری چه هستند؟
ما برای اینکه متوجه مفهوم انواع دارایی در حسابداری شویم نیاز داریم تا در ابتدا با تعریف واژه دارایی آشنا شویم.
همانطور که گفتیم دارایی ها منابعی هستند که که از ارزش اقتصادی برخوردارند و اشخاص حقیقی یا حقوقی می توانند از وجود این منابع اقتصادی برخوردار شوند.
لازم است بدانید که کلیه دارایی ها در ترازنامه قابل ثبت هستند و ستون راست ترازنامه مختص دارایی های شرکت و سمت چپ آن به بدهی ها اختصاص دارد.
1_ ، مطابق با تعریف دارایی، دارایی ها را باید منابعی بدانیم که در آینده برای ما منفعت اقتصادی خواهند داشت.
2_ کلیه دارایی ها دارای ارزش اقتصادی هستند، به عبارتی دیگر دارایی از قابلیت مبادله شدن برخوردار است و میتوان آن را به سادگی خرید و فروش کرد.
3_ دارایی دارای مالکیت می باشد.
یعنی ما می توانیم دارای را به وجه نقد یا معادل آن دارایی را تبدیل کنیم.
دارایی و طبقه بندی آن
دارایی ها چگونه طبقه بندی می شوند؟
حال قصد داریم تا انواع دارایی را از دید حسابداری مورد بررسی قرار دهیم.
با این کار شما میتوانید انواع دارایی را از نظر حسابداری را شناسایی کنید.
از دید حسابداری دارایی ها به شکل کلی به 3 روش طبقه بندی خواهند شد :
1_ دارایی ها قابلیت تبدیل دارند.
2_ دارایی ها وجود فیزیکی دارند.
دارایی ها در علم حسابداری بر اساس وجود فیزیکی:
لازم است بدانید که کلیه دارایی ها بر اساس وجود فیزیکی به 2 دسته تقسیم می شوند.
ما در این بخش انواع دارایی را بر اساس فیزکی تقسیم بندی نموده ایم.
این کار برای این مهم صورت پذیرفته تا به سادگی با ویژگی های خاص هرکدام از این موارد آشنا شوید.
دارایی ها در علم حسابداری بر مبنای وجود فیزیکی:
دارایی های مشهود
همانطور که از نام این نوع دارایی مشخص است این نوع دارایی در حقیقت دارایی هایی هستند که به صورت فیزیکی قابل رویت هستند و میتوان آنها را لمس نمود.
لازم به ذکر است که دارایی های مشهود خود به دو دسته جاری و ثابت تقسیم می شوند.
دارایی هایی که ثابت و مشهوند مثل زمین، آپارتمان ها، ماشین آلات وغیره که تحت عنوان اموال هم نیز معرفی می گردند.
دارایی های ثابت معمولاً تضمین کننده بقاء و قدرت یک شرکت هستند.
در نتیجه محافظت از دارایی های ثابت یکی از اساسی ترین وظایف بخش حسابداری محسوب می گردد.
دارایی جاری مشهود به مواردی مانند لیست کالاهایی که موجود هستند اطلاق می گردد.
لازم به ذکر است که دارایی های ثابت مشهود خودشان دارای 3 نوع مجزا هستند که به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
جالب است بدانید که دارایی های استهلاک پذیر در واقع بخشی از دارایی های مشهود می باشند.
این دارایی ها در طی زمان، بعد از طی کردن عمر مفید خود دچار استهلاک می گردند و عمر مفید اقتصادی که دارند به پایان خواهد رسید.
دارایی های استهلاک ناپذیر هم بخشی ای از دارایی های مشهود می باشند.
این دارایی ها با گذر زمان دچار هیچگونه استهلاک نخواهند شد.
دارای های استهلاک ناپذیر به اصطلاح دارای عمر نامحدود می باشند.
در واقع دارایی های نقصان پذیر بخشی از Tangible Asset بوده که قابل استخراج می باشند.
این دارایی ها بر اثر استخراج تهیه می شوند.
نکته ای که در خصوص این دارایی های وجود دارد این است که این دارایی ها بعد از استخراج تبدیل به موجودی کالا یا مواد می شوند.
درست مثل معدن، جنگل و… . این دسته از دارایی های مشهود می باشند و در ترازنامه با نام معادن و ذخایر قید می گردند.
با توجه به این دسته بندی به اهمیت طول عمر مفید اقتصادی، استفاده در روال عادی عملیات و منابع آتی قابل اندازه گیری بوده و در دارایی های ثابت مشهود پی خواهیم برد.
دارایی نامشهود
این نوع دارایی ها نامشهودند و دارای ماهیت فیزیکی نمی باشند پس قابل لمس هم نیستند.
کلیه دارایی های نامشهود در طبقه بندی دارایی های ثابت قرار خواهند گرفت.
اگرچه که این دارایی ها قابل دیدن نمی باشند اما سود آتی شرکت را تضمین خواهند نمود.
اگر بخواهیم برای دارایی نامشهور مثالی بزنیم باید اینطور بگوییم : حق ثبت اختراعات، حق چاپ کتاپ، انواع سرقفلی ، مالکیت برند و نام تجاری و حق رای.
دارایی های نامبرده می توانند در یک بازه زمانی بخصوص بصورت محدود یا نا محدود در اختیار یک شرکت باشند.
انواع دارایی در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی
طبق این دسته بندی دارایی ها بر اساس عملیات های تجاری به دو دسته ی دارایی های عملیاتی و دارایی های غیر عملی تقسیم می شوند. در ادامه با ما همراه باشید تا با نوع های مختلف داریی در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی بیشتر آشنا شوید.
انواع دارایی ها در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی کدامند؟
معرفی انواع دارایی در علم حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی به شرح موارد ذیل می باشد.
1_ دارایی عملیاتی
دارایی های که ماهیت عملیاتی دارند در معاملات روزانه قابل استفاده می باشند.
در واقعیت دسته ای از دارایی ها که یک کسب و کار برای تولید نمودن محصولات خود و همچنین ارائه نمودن خدمات از آنها بهره می برد، دارایی های عملیاتی نام دارند.
به عنوان مثال وجوح نقد، موجودی های انبار و کارخانه، مانده حساب بانکی، تجهیزات و… مابقی این دسته از دارایی ها.
2_ دارایی های غیر عملی
قبلاً به این موضوع اشاره نموده ایم که دارایی های عملیاتی دارایی هایی می باشند که در معاملات روزانه ما مورد استفاده قرار می گیرند.
اما توجه داشته باشید که دارایی های غیر عملی در معاملات تجاری روزانه جایی نخواهند داشت.
این دارایی ها نقش خود را در برطرف سازی نیازهای آینده ایفا می نمایند.
بعنوان مثال: کلیه املاک و مستغلاتی که جهت ارزش آنها توسط شرکت خریداری شده می باشند یک نمونه از دارایی های غیر عملی می باشند.
انواع دارایی
انواع دارایی در علم حسابداری بر اساس قابلیت تبدیل یا همگرایی کدامند؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که انواع دارایی در علم حسابداری بر اساس قابلیت همگرایی و نقد شوندگی به 2 دسته جاری و ثابت قابل تقسیم بندی هستند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
کلیه دارایی ها در علم حسابداری بر اساس قابلیت تبدیل یا همگرایی به شرح ذیل هستند:
انواع دارایی های ثابت
در واقع دارایی های ثابت را می توان دارایی هایی دانست که به آسانی نمیتوان تبدیل به وجه نقدشان کرد، در نتیجه برای خرید و فروش این نوع دارایی ها به مدت زمان طولانی نیاز است..
دارایی های ثابت را می توانیم با نام های دیگری تحت عنوان دارایی غیر جاری، بلند مدت یا دارایی های سخت یاد کنیم.
نکته مهم: به یاد داشته باشید که ارزش دارایی های ثابت به مرور زمان کاهش خواهد یافت و البته ب جز زین کلیه دارایی های ثابت دچار استهلاک خواهند شد.
البته لازم به ذکر است که موارد گفته شده در شرایط اقتصادی کنونی شاید متفاوت باشد اما اصول و قوائد کلی به این گونه است.
لیست انواع دارایی های ثابت :
ما در دارایی های مشهود به دارایی های ثابت نیز اشاره مستقیم کردیم و آنها را از به لحاظ استهلاک پذیر بودن، استهلاک ناپذیری و نقصان پذیری تحت تحلیل و بررسی قرار دادیم.
حال قصد داریم این موضوع را از دیدگاه دارایی ثابت مورد بررسی قرار دهیم.
نحوه ثبت انواع دارایی در حسابداری به شکل صورت می پذیرد؟
نحوه ثبت دارایی ها در حسابداری دارایی ها و بدهی ها در ترازنامه به ثبت خواهند رسید:
کلیه دارایی ها در سمت راست ترازنامه و بدهی ها در سمت چپ آن به ثبت خواهند رسید.
به یاد داشته باشید که برای منظم شدن و دسترسی راحت تر عموماً بخش دارایی خود به طبقه بندی حساب مانند حساب دریافتی، سود حفظ شده و … قابل تفکیک است.
همانطور که مستحضر هستید دارایی خود به 3 دسته تقسیم می شوند و هر کدام از دسته ها شامل دو نوع هستند.
به طور مثال دسته وجود فیزیکی به مشهود و غیر مشهود تقسیم می شود.
حال در نظر داشته باشید که اگر یک شرکت دارایی های غیر مشهود ندارد.
نیازی به ذکر آن در ترازنامه مالی نیست.
در کنار ترازنامه، کسب و کارها به صورت حساب سود و زیان نیز دارند که توضیح آنها در این مقال نمی گنجد.
مالیات بر ارث چیست ؟
مالیات بر ارث را بطور کامل و دقیق در این ویدیو می توانید بررسی کنید مدت زمان فیلم حدود 14 دقیقه می باشد و اگر هم حوصله دیدن فیلم تهیه شده را ندارید می توانید کل مقاله را مطالعه کنید.
اموال و داراییهای متوفی پس از فوت وی، مطابق قانون به وراث تعلق میگیرد اما قبل از پرداخت مالیات، سند به نام وراث صادر نمیشود. بنابراین امکان فروش یا انتقال ماترک برای وراث وجود ندارد. به مالیاتی که دولت بابت ارث از وراث اخذ میکند “مالیات بر ارث” گفته میشود.
نحوه محاسبه مالیات بر ارث
میزان مالیات بر ارث به تاریخ فوت متوفی، نسبت وراث با متوفی و همچنین نوع و ارزش اموال و داراییهای بجا مانده از متوفی بستگی دارد.
قوانین مالیاتی مربوط به ارث در سال 1395 تغییر کرد. بنابراین چنانچه تاریخ فوت متوفی مربوط به سال 1394 یا قبل از آن باشد، مالیات بر اساس قانون قدیم محاسبه میشود. همچنین اگر تاریخ فوت در سال 1395 یا بعد از آن باشد، مالیات مربوطه مطابق قانون جدید به وراث تعلق میگیرد.
به میزانی که نسبت وراث با متوفی نزدیکتر باشد مقدار مالیات اموال ورثه ای کمتر، و هرچه این نسبت دورتر باشد، میزان مالیات ورثه بیشتر خواهد شد.
در قانون جدید نرخ مالیات ورثه ای برای انواع مختلف داراییها از قبیل ملک مسکونی، مغازه، خودرو، حساب بانکی و … متفاوت انواع دارایی های معاملاتی است. اما در قانون قدیم نرخ مالیات برای تمام انواع داراییها یکسان است و مجموع ارزش اموال، تعیین کننده نرخ مزبور است. به طور کلی در قانون قدیم هرچه ارزش ماترک بیشتر باشد، نرخ مالیات نیز بیشتر خواهد شد.
تغییرات قانون جدید
نرخ مالیات اموال و دارایی های ورثه ای برای انواع مختلف اموال و داراییها به شرح زیر است:
همانطور که ملاحظه نمودید، در جدول فوق نرخ مالیات برای سه دسته از وراث به طور جداگانه بیان شد. اما وراث طبقه اول، دوم و سوم چه کسانی هستند؟
وراث طبقه اول: پدر، مادر، زن، شوهر ، فرزندان ونوه
وراث طبقه دوم: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها
وراث طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها
تذکر: تا زمانی که از هر طبقه حتی فقط یک نفر از وراث در قید حیات باشد، به طبقات بعدی به هیچ وجه ارث تعلق نمیگیرد.
همانطور که پیش از این هم گفتیم، در قانون قدیم نرخ مالیات برای انواع مختلف داراییها یکسان است. در قانون قدیم عامل تعیین کننده نرخ مالیات، میزان ارزش ماترک میباشد. در جدول زیر نرخهای مربوطه بیان شده است:
موارد زیر به طور کلی (هم برای مشمولین قانون قدیم و هم برای انواع دارایی های معاملاتی مشمولین قانون جدید) از پرداخت مالیات معاف است:
- وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس انداز خدمت و مزایای پایان خدمت
- مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمههای اجتماعی
- وجوه پرداختی توسط مؤسسات بیمه یا کارفرما
- انواع بیمههای عمر و زندگی
- خسارت فوت و دیه
- اموالی که برای مؤسسات دولتی وقف گردد
- اثاث البیت محل سکونت متوفی
- هزینههای کفن و دفن
- بدهیهای متوفی
تذکر: وراث طبقه اول و دوم شهدای انقلاب اسلامی به طور کلی از پرداخت مالیات ورثه معاف هستند.
اظهارنامه
وراث موظفند در قالب فرم مخصوص سازمان امور مالیاتی، لیست کلیه ماترک متوفی را شرح دهند. همچنین بدهیهای متوفی و ارزش کلیه اموال و داراییهای متوفی در تاریخ فوت، باید در این لیست بیان شود. به فرم مذکور اظهارنامه انواع دارایی های معاملاتی مالیات بر ارث گفته میشود. وراث از تاریخ فوت به مدت یک سال فرصت دارند تا اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند. در قانون جدید چنانچه وراث تا مهلت تعیین شده اظهارنامه خود را تسلیم نکنند، به صورت رسمی جریمهای شامل حالشان نمیشود. اما هزینههای کفن و دفن و همچنین بدهیهای متوفی از شمول معافیت خارج خواهد شد. چنانچه تاریخ فوت در سال 1394 یا قبل از آن باشد، عدم تسلیم اظهارنامه ظرف 6 ماه از تاریخ فوت، مشمول جریمهای معادل 10% مالیات متعلقه خواهد بود.
- تذکر مهم: اداره امور مالیاتی صلاحیت دار در مورد ارث، ادارهای است که آخرین اقامتگاه قانونی متوفی در محدوده آن واقع بوده است. چنانچه وراث در ایران مقیم نبوده، اداره امور مالیاتی مربوطه در تهران خواهد بود.
تمام مراحل اداری به صورت گام به گام
مرحله اول: اولین گام دریافت گواهی انحصار وراثت میباشد. گواهی حصر وراثت در واقع یک مدرک قانونی است که در آن وراث متوفی و سهم الارث هر یک از آنها به صورت رسمی تعیین میگردد. برای دریافت گواهی انحصار وراثت، وراث باید به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند. فرم مخصوصی را تکمیل نموده (که به امضای 3 شاهد نیاز دارد) تا دفترخانه فرم مذکور را برای آنها گواهی نماید. پس از آن باید به همراه مدارک شناسایی و فرم گواهی شده به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنند تا در نهایت گواهی حصر وراثت برای آنها صادر شود. انجام این مرحله در شرایط عادی حدوداً 2 ماه زمان میبرد.
مرحله دوم: پس از دریافت گواهی انحصار وراثت، وراث باید به اداره امور مالیاتی مراجعه نموده و مالیات را پرداخت کنند. سپس اداره مالیات به آنها برگهای تحت عنوان مفاصاحساب مالیات ورثه تحویل میدهد. طی نمودن این مرحله حدود یک یا 2 ماه زمان میبرد.
مرحله سوم: هنوز کار به اتمام نرسیده است. تا اینجا مالیات ورثه اموال پرداخت شده اما سند تک برگی به نام وراث صادر نشده است. تا زمانی که سند تک برگی به نام وراث صادر نشده باشد طبیعتاً امکان فروش اموال را نخواهند داشت. به همین دلیل وراث باید مجدداً به دفتر اسناد رسمی مراجعه نمایند. گواهی حصر وراثت و مفاصاحساب مالیات بر ارث را به دفترخانه تحویل دهند. دفترخانه این مدارک را به اداره ثبت پست میکند تا سند تک برگی به نام وراث صادر شود. در نهایت حدود 2 ماه بعد، سند تک برگی به نشانی محل سکونت وراث پست میگردد.
تذکر: در صورت وجود نقص در پرونده، زمانهای تقریبی گفته شده طولانیتر خواهد شد.
برخی سوالات شما
برای ملک مسکونی 7.5% ارزش معاملاتی، برای ملک تجاری و اداری 3% ارزش روز و برای باغ، زمین کشاورزی و اراضی بایر 7.5% ارزش معاملاتی محاسبه میشود. ارزش معاملاتی قیمتی است که در دفترچه مخصوصی توسط سازمان امور مالیاتی برای مناطق مختلف تهران و شهرستانها منتشر میشود. قیمتهای مندرج در دفترچه ارزش معاملاتی به مراتب از قیمت واقعی ملک کمتر است. اما در خصوص املاک تجاری و اداری ارزش گذاری ملک توسط کارشناس اداره امور مالیاتی و بر اساس ارزش واقعی در تاریخ روز تعیین میشود.
1- وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس انداز خدمت و مزایای پایان خدمت
2- مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمههای اجتماعی
3- وجوه پرداختی توسط مؤسسات بیمه یا کارفرما
4- انواع بیمههای عمر و زندگی
5- خسارت فوت و دیه
6- اموالی که برای مؤسسات دولتی وقف گردد
7- اثاث البیت محل سکونت متوفی
8- هزینههای کفن و دفن
9- بدهیهای متوفی
قوانین مالیاتی مربوط به ارث در سال 1395 تغییر کرد. بنابراین چنانچه تاریخ فوت متوفی مربوط به سال 1394 یا قبل از آن باشد، مالیات ورثه بر اساس قانون قدیم محاسبه میشود. همچنین اگر تاریخ فوت در سال 1395 یا بعد از آن باشد، مالیات مربوطه مطابق قانون جدید به وراث تعلق میگیرد. به قانونی که از سال 1395 تا کنون اجرا میشود، قانون جدید مالیات بر ارث می گویند که به طور کامل در این مقاله شرح دادهایم.
3% موجودی حساب بانکی متوفی بوده و البته این نرخ در خصوص مؤسسات مالی و اعتباری 10% است.
دارایی چیست
در این مقاله میخواهیم با مفهوم دارایی بپردازیم و دقیقاً بررسی کنیم که دارایی چیست و به چه مواردی دارایی می گویند.
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که دارایی چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم.
در کتاب پدر پولدار و در بی پول نوشته رابرت کیوساکی به مفهوم دارایی اشاره شده و به گفته ایشان هر فردی مفهوم دارایی و بدهی را خوب درک کند میتواند ثروتمند شود.
با توجه به این توضیحات دانستن مفهوم دارایی بسیار ضروری است، بنابراین در این مقاله مفهوم دارایی به صورت کامل تحلیل میشود.
مفهوم دارایی از دو دیدگاه بررسی میشود:
دیدگاه حسابداری
دیدگاه هوش مالی
مفهوم دارایی از دیدگاه حسابداری
طبق استانداردهای پذیرفته شده حسابداری دارایی به شرح زیر تعریف میشود:
اموال، مطالبات و سایر منابع اقتصادی متعلق به یک واحد تجاری که درنتیجه معاملات، عملیات مالی، یا سایر رویدادها درگذشته بهصورت مشروع به مالکیت واحد تجاری درآمده است و قابلاندازهگیری به پول و دارای منافع آتی برای واحد تجاری است، دارایی نامیده میشود؛ مانند موجودی نقد و بانک، مطالبات واحد تجاری از دیگران، موجودی کالا، اوراق بهادار، زمین، ساختمان، وسایل نقلیه، اثاثیه اداری و ماشینآلات.
برای اینکه دارایی را تشخیص دهید باید خصوصیات زیر را داشته باشد:
- در اثر یک رویداد مالی درگذشته به مالکیت و تحت کنترل شرکت درآمده باشد.
- بهای تمامشده آن به نحو اتکاپذیر و مناسب، قابلاندازهگیری به وجه نقد باشد.
- دارای منافع آتی برای واحد تجاری باشد.
- از راه قانونی و مشروع به مالکیت واحد تجاری درآمده باشد.
با توجه به فرض تداوم فعالیت داراییها به دودسته طبقهبندی میشود:
الف- دارایی جاری
ب- دارایی غیر جاری
در فرض تداوم فعالیت واحد تجاری برای سالهای طولانی فعالیت خود را ادامه میدهد و با توجه به هدف از تحصیل داراییها به دودسته دارایی جاری و غیر جاری طبقهبندی میشود.
داراییهای جاری
به داراییهایی گفته میشود که در یک چرخه حسابداری یا کمتر از یک سال مالی به وجه نقد یا داراییهای دیگر تبدیلشده، برای تسویه بدهیها استفاده شود و یا مصرف شود؛ مانند موجودی نقد و بانک، حسابهای و دریافتنی (مطالبات از مشتریان)، پیشپرداخت هزینهها، سرمایهگذاری کوتاهمدت و ملزومات مصرفی.
شکل زیر بهخوبی داراییهای جاری را نشان میدهد.
تقویم نمایش دادهشده در شکل نشاندهنده تغییرات داراییها در کمتر از یک سال مالی است و مابقی داراییها بهخوبی در تصویر مشخص هستند.
موجودی نقد و بانک: جاریترین دارایی وجوه نقد است. هر زمان که نیاز باشد به دارایی دیگر تبدیلشده و یا برای تسویه بدهیها استفاده میشود.
حسابهای دریافتنی: انتظار میرود در یک مدتزمان کوتاه یعنی کمتر از یک سال مالی مطالبات شرکت دریافت شود.
پیشپرداخت هزینهها: باگذشت زمان پیشپرداخت هزینهها تبدیل به هزینه شده و منقضی یا مصرف میشود.
موجودی کالا: انتظار میرود در کمترین زمان ممکن به فروش برسد.
با توجه به تعریف دارایی جاری هر یک از موارد بالا کمتر از یک سال مالی تبدیل به وجه نقد میشوند، مصرف میشوند، تبدیل به دارایی دیگر میشود و یا برای تسویه بدهیها استفاده میشوند.
داراییهای غیر جاری
به داراییهایی گفته میشود که هدف از تحصیل آنها نگهداری و استفاده از این داراییها برای سالهای متوالی (بیش از یک سال مالی) و در راستای اهداف واحد تجاری است؛ مانند زمین، ساختمان، اثاثیه و…
این دارایی بهقصد خریدوفروش تحصیل نمیشود، شاید بعد از چند سال استفاده به فروش برسد و دارایی دیگری جایگزین شود؛ اما در ابتدا باهدف استفاده از دارایی در راستای اهداف شرکت خریداری میشود.
برای مثال ساختمانی که خریداری میشود جهت انجام کار توسط کارمندان و یا کارگران است. هدف خریدوفروش ساختمان نیست.
و یا خودروی خریداریشده برای انجام کارهای شرکت خریداری میشود.
اگر داراییها قابلرؤیت با چشم باشد به آن دارایی ثابت مشهود گفته میشود؛ مانند زمین، ساختمان، اثاثیه، تجهیزات و …
اگر داراییها قابلرؤیت با چشم نباشد به آن دارایی ثابت نامشهود گفته میشود؛ مانند سرقفلی، حق اختراع، حق امتیاز و …
شکل زیر را دارایی ثابت مشهود را نشان میدهد:
شکل زیر را دارایی ثابت نامشهود را نشان میدهد:
از دیدگاه هوش مالی دارایی چیست؟
همانطورکه در ابتدا مقاله اشاره شد، در کتاب پدر پولدار و در بی پول نوشته رابرت کیوساکی به مفهوم دارایی اشاره شده و به گفته ایشان هر فردی مفهوم دارایی و بدهی را خوب درک کند میتواند ثروتمند شود.
از دیدگاه هوش مالی به کلیه اموال و سایر منابع اقتصادی متعلق به یک واحد تجاری یا هر فرد دارایی گفته نمیشود، زمانی دارایی لحاظ میشود که خود فرد از آن استفاده نکند و از آن اموال و منابع انواع دارایی های معاملاتی اقتصادی مختلف پول به وجود آید.
برای اینکه بهتر منظور دارایی از دیدگاه هوش مالی را متوجه شوید به مثال زیر توجه فرمایید:
اگر شما یک منزل مسکونی دارید و خود شما ساکن آن هستید، آن منزل حکم دارایی برای شما ندارد، زیرا شما از آن استفاده میکنید و برای شما هزینه هم دارد.
حالا اگر شما یک منزل مسکونی دارید و آن را اجاره دادهاید، این منزل حکم دارایی برای شما دارد زیرا برای شما تولید پول و درآمد میکند.
تعریف دارایی از دیدگاه هوش مالی
هر چیزی که بدون نیاز به فعالیتی خاص از سمت مالک آن برای وی ایجاد درآمد کند دارایی است.
یعنی حتی صاحب آن در خواب به سر میبرد ولی برای ایشان درامد ایجاد میشود دارایی است.
در این خصوص دورههای زیادی در کشور برگزار میشود تا مفهوم دارایی و بدهی برای افراد قابل لمس شود.
تیم آموزشی یک باور نیز دورهای با عنوان خانواده پولساز طراحی و برگزار کرده است که به خانوادهها کمک میکند تا به درآمد واقعی برسند و با مفاهیم اصلی دارایی و بدهی آشنا شوند.
امیدوارم با خواندن مقاله دارایی چیست با مفهوم دارایی به خوبی آشنا شده باشید.
دیدگاه شما