اوراق سلف از کجا آمد؟

رمزگشایی از وعده گشایش اقتصادی؛ ماجرای گشایش اقتصادی اعلامی روحانی چیست؟

اظهارات رئیس جمهور مبنی بر ایجاد یک گشایش اقتصادی در هفته پیش رو در کشور، موجی از گمانه زنی ها از FATF تا برداشته شدن برخی تحریم ها در خصوص ماهیت و جزئیات این گشایش ایجاد کرده است. بین گمانه های مختلف موضوعات بورس و عرضه یا پیش فروش نفت پرتکرارتر است. با توجه به وضعیت خوب بازار سرمایه، به نظر می رسد یک محور مهم این طرح مربوط به بورس باشد. در این میان برخی عرضه اوراق نفتی در بورس را به عنوان یک بخش مهم از این طرح می دانند؛ طرحی که در صورت جذابیت و استقبال مردم، می تواند به تامین مالی دولت کمک کند. در عین حال برخی هم معتقدند که گشایش اقتصادی در زمان کوتاه و دفعی رخ نمی دهد و نباید انتظارات زیادی در این خصوص داشت و حتی مسئله پیش از قطعی شدن را نیز درست نمی دانند.
گشایش اقتصادی از کجا بر سر زبان ها افتاد؟
رئیس جمهور روز چهارشنبه گذشته در جلسه هیئت دولت با اشاره به جلسه اخیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا گفت: «در جلسه سران قوا،در خصوص طرحی بحث شد و نظرات بسیار به هم نزدیک بود ان شاءا. دوشنبه هفته آینده که ادامه جلسه خواهد بود، این طرح به نتیجه برسد و اگر به نتیجه برسد و مقام معظم رهبری موافقت کنند و ما اعلام کنیم، گشایشی از لحاظ اقتصادی در کشور به وجود خواهد آمد و دست دولت مقداری باز می‌شود».
رئیس مجلس هم تلویحا این موضوع را تایید کرد و روز پنج شنبه در استودیو خبر 14 شبکه یک اظهارکرد: «خبر‌های خوبی در حوزه سامان بخشی به اقتصاد (بورس، ارز، ریال و بازار پول) در راه است و آینده خوبی را پیش رو داریم». وی ادامه داد:« مردم از هفته آینده پیش درآمد طرح‌های جدیدی را که مد نظر است خواهند دید و شاهد آغاز یک تحول در حوزه ثبات اقتصادی خواهیم بود». اگرچه قالیباف هشدار داد که نباید توقع تحول هفتگی و ماهانه داشت اما اثر آن را در فصل‌های پیش رو خواهیم دید و مردم روند تغییر را در زندگی خود احساس می‌کنند.
از بازار ارز و بورس تا تامین مالی دولت
اگر چه با مطرح شدن سخنان روحانی و واعظی موجی از واکنش ها از جمله احتمال تصویب FATF اوراق سلف از کجا آمد؟ مطرح شد اما یک مقام اطلاع رسانی دولت این گمانه را تکذیب کرد .به هر صورت به نظر می رسد اظهارات رئیس جمهور حکایت از یک گشایش اقتصادی دارد که دست دولت را باز خواهد کرد. به همین دلیل به احتمال زیاد مربوط به تامین مالی دولت است. این تامین مالی می تواند از طریق عرضه های بورسی یا عرضه نفت باشد. اما رئیس مجلس بر بازار ارز و پول و بورس تاکید دارد. رئیس کل بانک مرکزی هم انتهای هفته قبل بر ناپایداربودن نرخ های فعلی ارز و کاهش زودهنگام آن تاکید کرد. در این میان گمانه عرضه اوراق نفتی در بورس بسیار موردتوجه قرار گرفته است. موضوعی که به دلیل رونق مناسب بورس در ماه های اخیر و توجه مردم به این بازار محتمل به نظر می رسد. ضمنا جنبه تامین مالی هم برای دولت دارد. اما این اوراق چیست؟
ماجرای اوراق سلف نفتی
خبرگزاری تسنیم نوشت که «پیگیری ها نشان می دهد، احتمالا خبر خوش آقای روحانی، مربوط به انتشار اوراق سلف نفتی باشد».حتی برخی رسانه ها با انتشار فیلمی این ایده را مرتبط با صحبت های حسین مرعشی عضو کارگزاران در جلسه اوایل خرداد فعالان سیاسی با رئیس جمهور می دانند. در عین حال سلاح ورزی نایب رئیس اتاق بازرگانی نیز نگاه مثبتی به طرح دولت که گویا تلویحا بر پیش فروش نفت است ، ندارد و آن را نوعی وعده سرخرمن می داند.
اوراق سلف نفتی، چیست و چگونه عمل می کند؟
گفتنی است دولت در تابستان قبل هم اوراق سلف نفتی به میزان پنج هزار اوراق سلف از کجا آمد؟ میلیارد تومان در بورس انرژی عرضه کرده بود. ماهیت این اوراق به این صورت است که افراد حقیقی و حقوقی می توانند نفت را برای تحویل در آینده با تخفیف بخرند. البته تضامین و اختیاراتی هم در ضمن قرارداد تعبیه می شود که یک ضامن برای خرید نهایی نفت وجود دارد تا نفت بعد از سررسید روی دست خریدار نماند. لذا اوراق سلف موازی استاندارد نفت، از منظر دولت صرفا یک روش تامین مالی است و از نظر مردم می تواند یک گزینه سرمایه گذاری باشد. مردم نفت را پیش خرید و از تخفیف پیش فروش سود کسب می کنند. طبیعتا جذابیت این سرمایه گذاری از نظر خرد و همچنین آثار کلان آن بستگی به جزئیات دارد که هنوز مشخص نیست.
فروش اوراق نفتی؛ از یک طرح معمولی تا یک طرح جذاب و مخرب!
اگر پیش فروش به صورت ریالی و با سود معقول باشد که شبیه طرح سال 1398 دولت است نه یک تحول خواهد بود و نه جذابیت زیادی برای مردم خواهد داشت. لذا در صورت استقبال نسبی، تنها تامین مالی دولت را تسریع خواهد کرد. از نظر کلان، این که سررسید چه زمانی باشد و دولت بتواند تا آن موقع نفت را بفروشد و منابع کافی برای بازپرداخت اصل و سود پول مردم را بدون مراجعه به پایه پولی تامین کند مهم است.
اما اگر دولت نفت را به صورت ارزی پیش‌فروش کند شرایط اوراق سلف از کجا آمد؟ سخت تر خواهد شد. چرا که دولت باید ریسک رشد نرخ ارز را به جان بخرد و در صورت رشد همزمان نرخ جهانی نفت و نرخ دلار در برابر ریال، ممکن است فشار مالی گسترده ای بر دولت آینده ایجاد کند و مخرب باشد. به گزارش مهر، سعدوندی کارشناس اقتصادی با مفروض دانستن این سناریو گفت: «قیمت نفت هم اکنون به خاطر کرونا کاهش یافته است ولی احتمال دارد تا دو سال آینده قیمت نفت افزایش یابد؛ همچنین با توجه به این که قیمت ارز هم ممکن است افزایش یابد، در نتیجه این اوراق نرخ بهره فوق‌العاده سنگینی را به اقتصاد تحمیل می‌کند».
گریزی از اصول اقتصادی نیست
به طور کلی یک دوگانه ساده در این شرایط ایجاد می شود؛ یا طرح با نرخ سود انتظاری معمولی تنظیم شده است که در این حالت دولت نباید انتظار استقبال گسترده از آن را داشته باشد. اگر هم تعهد ارزی بدهد و تخفیف پیش فروش بالا باشد، ریسک دولت افزایش می یابد و مخاطرات اقتصاد ی کلان دارد. لذا اصول اقتصادی برقرار است و انتظار گریز از این اصول معقول نیست. در این میان تنها مزیت طرح، وجود نقدینگی بالا در بورس و احتمال استقبال این نقدینگی از طرح است.
اما به طور کلی به نظر می رسد طرح ابعاد بیشتری داشته باشد که علاوه بر تامین مالی دولت بازار ارز و بورس را نیز در بربگیرد. ضمن آن که فارغ از آثار روانی، بعید است اثر یک باره داشته باشد بلکه همان طور که رئیس مجلس گفته، آغاز یک تحول یا ثبات اقتصادی خواهد بود. طبیعتا ایجاد تحول و ثبات بخشی به اقتصاد کشور در شرایط متلاطم فعلی با یک برنامه جامع چندبخشی و زمان دار ممکن است و اوراق سلف از کجا آمد؟ نه با یک گشایش یک باره و دفعی.

چند رسانه

اخبار بورس پایشگر- بورس انرژی طی روزهای پایانی سال ۹۷ میزبان عرضه ۴۱.۶۵۰ میلیارد ریال اوراق سلف موازی استاندارد در بازار مشتقه بود و شرکت ملی نفت ایران از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد نفت کوره ۳۸۰ سانتی استوک در بازار مشتقه بورس انرژی اقدام به تامین مالی به ارزش ۱۱ هزار میلیارد ریال کرد. این در حالی است که وزارت اقتصاد به نمایندگی از دولت در راستای تامین مالی فعالیت های دولت، اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد به ارزش ۳۰ هزار میلیارد ریال در بورس انرژی کرد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگر، شرکت آریان ماهتاب گستر که شرکتی فعال در حوزه تولید نیروی برق می باشد با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بازار مشتقه بورس انرژی، اقدام به تامین مالی به ارزش ۶۵۰ میلیارد ریال کرد.

از سویی دیگر، سیدعلی حسینی، مدیر عامل بورس انرژی درباره جزییات این عرضه ها گفت : روز یکشنبه ۵ اسفند ماه ۹۷، به میزان ۱۱۱.۵۵۹ قرارداد به ارزش ۵ هزار میلیارد ریال سلف موازی استاندارد نفت کوره ۳۸۰ سانتی استوک عرضه شده توسط شرکت ملی نفت ایران در نماد «سمانک ۹۸۱» و همچنین روز شنبه ۱۸ اسفند ماه ۹۷ به میزان ۱۲۰.۰۴۳ قرارداد به ارزش ۶ هزار میلیارد ریال سلف موازی استاندارد نفت کوره ۳۸۰ سانتی استوک عرضه شده توسط شرکت ملی نفت ایران در نماد «سمانک ۹۸۲» به روش حراج ناپیوسته عرضه شد که مجموعا ۱۱ هزار میلیارد ریال اوراق سلف موازی استاندارد برای تامین مالی فعالیت های شرکت ملی نفت ایران در بازار مشتقه بورس انرژی منتشر شده است.

گفتنی است، شرکت تامین سرمایه بانک ملت نقش بازارگردان را برای این اوراق طی دوره عرضه ثانویه ایفا می کند و بازدهی سالانه این اوراق «سمانک۹۸۱ و سمانک۹۸۲» حداقل ۱۸.۵ درصد است. همچنین این اوراق منضم به قراردادهای اختیار خرید و فروش تبعی به ترتیب با نرخ های ۱۹ و ۱۸.۵ درصد و دوره زمانی این قراردادها، یک سال پس از تاریخ شروع عرضه اولیه است.

از سوی دیگر، طی هفته اخیر بورس انرژی میزبان عرضه اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام سبک داخلی عرضه شده توسط وزارت اقتصاد به نمایندگی از دولت به ارزش ۳۰ هزار میلیارد ریال بود و این اوراق در قالب شش نماد «سنفت۹۸۱، سنفت ۹۸۲، سنفت اوراق سلف از کجا آمد؟ ۹۸۳، سنفت ۹۸۴، سنفت ۹۸۵ و سنفت ۹۸۶» در روزهای یکشنبه ۱۹ اسفند ماه ۹۷ و دوشنبه ۲۰ اسفند ماه ۹۷ و سه شنبه ۲۱ اسفند ماه ۹۷ در بازار مشتقه عرضه شدند.

خرید اوراق سلف موازی استاندارد pvc سودآور است؟

پتروتحلیل- میثم باقری کوپایی*-در مقاله زیر نرخ بهره موثر اوراق سلف از کجا آمد؟ اوراق سلف موازی استاندارد pvc با سایر نرخ های بهره در بازار سرمایه مقایسه شده است.

اغلب برای بدست آوردن نرخ بهره و یا حداقل نرخ جذب کننده و سایر مجهولات، دوره ها و بازه های مورد نظر به صورت سالیانه در نظر گرفته می شود. اما بعضی اوقات برای بدست آوردن دوره های کمتر و یا بیشتر از یک سال باید تغییراتی را لحاظ کنیم. در این صورت بحث نرخ های اسمی و موثر پیش می آید.

برای مثال در نظر بگیرید نرخ بهره به صورت ماهیانه ۲% محاسبه شود. در این صورت بهره سالیانه برابر با ۲۴% سالیانه می باشد که به آن نرخ اسمی سالیانه گفته می شود.

نکته ای که اینجا وجود دارد این است که ما در این مثال برای محاسبه بهره سالیانه، ارزش زمانی پول را در نظر نگرفته ایم. در صورت لحاظ کردن ارزش زمانی پول، نرخ بهره سالیانه مسلما از ۲۴% بیشتر خواهد شد و بر اساس نوع مرکب شدن آن در طول سال متفاوت بوده و قابل محاسبه می باشد.

برای محاسبه نرخ موثر از رابطه زیر استفاده می شود:

Ie نرخ بهره موثر

r نرخ بهره اسمی

m تعداد دوره های مرکب شدن در سال

محاسبه بهره موثر اوراق سلف موازی استاندارد:

در مورد اوراق سلف موازی استاندارد ابتدا فرض می کنیم کسی که این اوراق را خریداری می کند این اوراق را تا سر رسید نگهداری نماید ، پس سودی که نصیب وی خواهد شد ۲۴% سالانه خواهد بود . این ۲۴% نرخ اسمی سالیانه است و چون این اوراق سود بین دوره ای ندارد نرخ اسمی و موثر این اوراق یکسان خواهد بود .

محاسبه بهره موثر سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت مطرح در بازار سرمایه :

در ادامه نرخ موثر چند نمونه از اوراق با در آمد ثابت را که در بورس اوراق بهادار معامله می شوند و سود بین دوره ای دارند را محاسبه می نماییم :

الف) اوراق مشارکت گهر ۱ : با نرخ اسمی ۲۰ درصد و بازپرداخت سود به صورت ۳ ماهه

Ie= ( 1 + r/m)m - ۱ = (۱ + ۰٫۲/۴)۴ -۱ = ۰٫۲۱۵

ب) اوراق اجاره رایتل : با نرخ اسمی ۲۰ درصد و بازپرداخت سود به صورت ماهیانه

Ie= ( 1 + r/m)m - ۱ = (۱ + ۰٫۲/۱۲)۱۲ -۱ = ۰٫۲۱۹

ج) اوراق مشارت رایان سایپا : با نرخ اسمی ۲۲ درصد و بازپرداخت سود به صورت ۳ ماهه

Ie= ( 1 + r/m)m - ۱ = (۱ + ۰٫۲۲/۴)۴ -۱ = ۰٫۲۳۹

محاسبه نرخ موثر صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت مطرح در بازار سرمایه :

صندوق سرمایه گذاری آباد بانک مسکن : با نرخ اسمی ۲۲ درصد و بازپرداخت سود به صورت ماهانه

Ie= ( 1 + r/m)m - ۱ = (۱ + ۰٫۲۲/۱۲)۱۲ -۱ = ۰٫۲۴۳

همان طور که مشاهده می شود برای کسانیکه در حین دوره اوراق سلف موازی استاندارد pvc را خریداری می کنند بازدهی ۲۳% سالیانه بازدهی معمولی در بازار سرمایه به شمار می رود اما برای کسانیکه تا آخر دوره این اوراق را نگهداری کنند با توجه به اینکه بازدهی ۲۴% تضمین شده دارند اوراق خوبی به شمار می روند البته اگر بخت و اقبال با خریداران این اوراق یار باشد و قیمت pvc در سررسید ۱٫۲۷۵ بالاتر از قیمت روز عرضه اولیه باشد سود دارندگان این اوراق می تواند تا ۲۷٫۵% نیز افزایش یابد که وقوع این اتفاق بسیار بعید است .

در حین دوره نیز اگر تقاضای خوبی در بازار شکل بگیرد و فروشنده ای بتواند بالاتر از نرخ تضمینی خریدار این اوراق را به فروش برساند می تواند سود بالاتری دریافت کند که این اتفاق در مورد سایر اوراق نیز برقرار است ، همچنین صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت نیز معمولا در طول یکسال گذشته سود های بالاتری نسبت به نرخ تضمین شده را برای سرمایه گذاران خود به ارمغان آورده اند که از این بابت نیز این صندوق ها برای سرمایه گذاری جذاب هستند .

*مدرس دانشگاه علامه طباطبایی و مشاور بورس کالا و انرژی کارگزاری بانک مسکن

اوراق سلف از کجا آمد؟

به گزارش روابط عمومی شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه: طی نشست‌های جداگانه که در دو روز گذشته در مناطق آزاد ارس و ماکو با حضور مهندس معزالدین– معاون نظارت و هماهنگی شورای عالی مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی، مدیر عامل و مسئولین شرکت تامین سرمایه امید، مدیر عامل و مدیران ارشد شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه، مهندس فروزان–مدیر عامل منطقه آزاد ماکو و مهندس عرب‌باغی-مدیرعامل منطقه آزاد ارس برگزار شد، تامین مالی پروژه‌های عظیم این مناطق آزاد از طریق ابزارهای تامین مالی اسلامی (صکوک) مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام این نشست ها به عقد قرارداد مشاور عرضه تامین مالی مناطق آزاد ارس و ماکو هر کدام به ترتیب به مبلغ 200 و 150 اوراق سلف از کجا آمد؟ میلیارد تومان منتهی شد.

همچنین در حاشیه نشست تامین مالی منطقه آزاد ارس، از کارخانه AMICO با حضور مهندتامین مالی مناطق آزاد س معزالدین-معاون نظارت و هماهنگی شورای عالی مناطق آزاد، معاونین و مدیران شرکت AMICO و مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه بازدید به عمل آمد.

لازم به اوراق سلف از کجا آمد؟ ذکر است که شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه به عنوان نماینده سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای اجرایی شدن تفاهم‌نامه با موضوع تامین اوراق سلف از کجا آمد؟ مالی مناطق آزاد از طریق انتشار صکوک در بازار سرمایه فعالیت های زیادی انجام داده است و طی مذاکرات با مدیران و معاونین مناطق آزاد سعی بر تسهیل و تسریع در امر انتشار اوراق صکوک برای این مناطق در بازار سرمایه دارد.

خاطر نشان می‌شود که تاکنون مذاکرات با سه منطقه اوراق سلف از کجا آمد؟ آزاد منتهی به عقد قرارداد مشاور عرضه تامین مالی مجموعا به ارزش 400 میلیارد تومان شده است و سایر مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه‌ اقتصادی اوراق سلف از کجا آمد؟ نیز متقاضی تامین مالی از راه انتشار صکوک می باشند که مدارک آنها توسط کارشناسان این شرکت در دست بررسی است. شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه با تمام ظرفیت خود در جهت توسعه تامین مالی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی کشور در راستای تحقق سیاست‌های راهبردی اقتصاد مقاومتی گام بر می‌دارد.